|

به ياد يک دانشمند وارسته

مصطفي ايزدي

در دهه اول بهمن‌ماه جاري، حدود 20 نفر از استادان موفق دانشگاهي و حوزوي، پس از شرکت در يک همايش علمي، به پاس حضور ارجمندشان و به‌منظور قدرداني از شرکت فعال آنان در همايش مذکور، به زيارت امام علي(ع) و امام حسين(ع) و ساير اماکن متبرکه عراق، اعزام می‌شوند. پس از گذشتن از اراک در مسیر حرکت به سمت غرب کشور، بر اثر بي‌احتياطي راننده، اتوبوس آنان دچار سانحه مي‌شود و يک نفر از استادان، با دنيا وداع مي‌کند و بقيه استادان که روحاني و غيرروحاني بودند مجروح می‌شوند. فرد فوت‌کرده، این روحاني وارسته و استاد برجسته که درس‌های حوزه و دانشگاه را توأما گذرانده بود و علاوه بر تربيت شاگرد در حوزه علميه قم، استاد اقتصاد دانشگاه مفيد قم و بعضي از دانشگاه‌هاي معتبر بود، دکتر محمدنقي نظرپور نام داشت. انسان بزرگي از خطه مازندران که رحلتش، غم ديرپايي را براي استادان، شاگردان و دوستان او رقم زد. نگارنده نزديک به 40 سال با زنده‌ياد محمدنقي نظرپور و برادران فرهيخته و شايسته و پدر مرحوم او انس و الفتي داشته است. به ياد اين صميميت، بر خود فرض مي‌داند که در شناساندن او به جوانان و اهل علم، اداي احترام کند.محمدنقي نظرپور فرزند مهدي به سال 1342 خورشيدي در شهر آمل ديده به جهان گشود. دوران کودکي و بالندگي‌اش را در خانواده‌اي عميقا معتقد به اصول مذهبي و آراسته به اخلاق و برخوردار از معرفت گذراند. او در دامان پرمهر مادري متدين، زحمت‌کش و پايبند به احکام شرعي پرورش يافت. پدر محمدنقي، فردي بود که از کمالات انساني و سجاياي اخلاقي بهره وافي داشت و در تربيت فرزنداني متدين، باادب، پيشرو و کوشا در علم و خدمتگزاري سعي وافر كرده بود که الحق در اين راه موفق و سربلند بيرون آمد. او در سال 1361 پس از پايان دوره دبيرستان، داوطلبانه عازم جبهه نبرد حق عليه باطل شد و در چند عمليات از جمله عمليات رمضان شرکت کرد. با بازگشت از ميدان آتش و خون براي ادامه تحصيل، قصد حوزه‌هاي علميه كرد و با علاقه‌اي که به فراگيري علوم اسلامي داشت راه پنج برادر بزرگ‌تر از خود را نرفت و با همان ديپلم، به جاي رفتن به دانشگاه، رهسپار شهر مشهد شد تا به تأسي از رجال علمي مورد علاقه‌اش، نزد علماي حوزه بزرگ مشهد شاگردي کند. وي در زندگي‌نامه خود مي‌نويسد: «پس از اخذ ديپلم رياضي فيزيک به جهت علاقه‌مندي فراوان به دروس حوزوي و متأثر از فضاي معنوي انقلاب اسلامي و اخلاق و منش آيت‌الله شهيد دکتر بهشتي و آيت‌الله جوادي‌آملي وارد حوزه علميه شدم.» (زندگي‌نامه خودنوشت) چند ماهي را در حوزه مشهد گذراند، آن‌گاه به شهر خوانسار رفت و در حوزه علميه ولي‌عصر (عج) آن شهر يک‌سال‌و‌نيم دروس اوليه را فراگرفت و به قم رفت و پاي درس استادان موردعلاقه‌اش نشست و با جديت تمام آموزه‌هاي خود را افزايش داد. حجت‌الاسلام والمسلمين نظرپور در دوران تحصيل در حوزه قم به دروس فلسفي و رشته اقتصاد علاقه داشت؛ بنابراین پس از گذراندن دروس مقدماتي فلسفه، در محضر آيات عظام عبدالله جوادي‌آملي و حسن حسن‌زاده‌آملي مباحث عالي فلسفه را تلمذ کرد، درعين‌حال هنگام تعطيل‌شدن کلاس‌هاي رسمي حوزه، نزد آیت‌الله حسن‌زاده‌آملي برخي از مباحث نجوم را فراگرفت.
محمدنقي نظرپور به‌دليل علاقه‌اش به مباحث اقتصادي و بانکي، تلاش کرد هم‌زمان با پيگيري دروس حوزوي، در اين رشته که مورد نياز جامعه هم هست به مراتب علمي و آکادمیک دست يابد و در آگاه‌کردن مردم به‌ويژه جوانان بکوشد. براي اين منظور در سال 1368 در کنکور دانشگاه‌ها شرکت كرد و در رشته اقتصاد نظري در دانشگاه مفيد قم پذيرفته شد و در سال 73 موفق شد دانشنامه کارشناسي خود را در اين رشته دريافت كند. ناگفته پيداست که او در اين موقعيت نمي‌ايستد و براي دستيابي به حدي که نيازهاي علمي او را برآورده کند، پيش مي‌رود. اين‌بار با شرکت در کنکور کارشناسي ارشد، خود را به دانشگاه علامه طباطبایي تهران رساند و در رشته «توسعه اقتصادي و برنامه‌ريزي» با گرايش اقتصاد صنعتي ادامه تحصيل داد. او در سال 76 پس از دفاع از پايان‌نامه خويش با عنوان: ارزش‌ها و توسعه، (بررسي موردي قانون اساسي جمهوري اسلامي ايران) کارشناسي ارشد خود را دريافت کرد و در قم به فعاليت‌هاي علمي خود ادامه داد. در شهريور همين سال به دانشگاه مفيد رفت و به عضويت هيئت علمي گروه اقتصاد اين دانشگاه درآمد و به‌عنوان يک چهره دانشگاهي، در حوزه آموزش و پژوهش مشغول شد. نظرپور به اين حد هم قانع نبود، بنابراین چهار سال بعد باز هم در کنکور سراسري، اين‌بار براي رسيدن به درجه دکترا شرکت كرد و در دانشگاه مفيد پذيرفته شد و در رشته علوم اقتصادي براي اخذ دکترا درس خواند. تحصيلات دکتراي او باز هم اقتصاد نظري بود، اما گرايش او، اقتصاد پولي، اقتصاد اسلامي بود که در سال 1387 از پايان‌نامه خود دفاع كرد. او در زماني دنيا را ترک کرد که معاون پژوهشي دانشگاه مفيد و دانشيار دانشکده اقتصاد و علوم سياسي آن دانشگاه بود. جز اين برحسب احساس مسئوليتي که داشت، هرجا که نياز به وجود او بود و از ايشان دعوت به عمل مي‌آوردند، مسئوليت مي‌پذيرفت و خالصانه و مؤمنانه به انجام وظيفه مي‌پرداخت. مرحوم نظرپور، علاوه بر تدريس مستمر در دانشگاه مفيد قم و مدارس حوزه قم، در دانشگاه‌ها و مراکز آموزش عالي ديگر هم درس مي‌داد، از جمله دانشگاه علامه طباطبایي، جامعه المصطفي العالميه، دانشکده امور اقتصادي دانشگاه تهران، مؤسسه آموزشي پژوهشي امام خميني، مؤسسه تحقيقاتي بقيه‌الله (عج)، دانشکده مديريت دانشگاه تهران. پرديس فارابي دانشگاه تهران و دانشگاه آزاد. ضمنا او ده‌ها دوره آموزشي عقود بانکي براي رؤساي شعب و مسئولان و کارمندان تسهيلات بانک‌هاي سپه، توسعه صادرات، بانک مرکزي، تعاوني اعتباري ثامن و نيز دوره‌هاي آموزشي بانکداري اسلامي در مؤسسه طيبات براي طلاب و روحانيون، برقرار کرده است. استاد فرهيخته حوزه و دانشگاه، مرحوم دکتر محمدنقي نظرپور از نظر زندگي و رفتار شخصي، انسان شايسته و تحسين‌برانگیزی بود و بر حسب قضاوت دوستان و آشنايانش و نيز شناختي که نگارنده از او دارد، اگر بگويم او شايستگي اين را داشت که براي طلاب و دانشجويان جوان و براي پژوهنده‌هاي علم و معرفت الگو و اسوه باشد، سخنی به‌گزاف نگفته‌ام. او فردي پرکار و زحمت‌کش، باسواد و بي‌ادعا بود. اخلاقش پسنديده و رفتارش آموزنده و روحيه‌اش شاداب و سرزنده بود. پيوسته براي آموختن و رسيدن به حرف جديد تلاش مي‌کرد. فکر و ذکرش تحقيق و تدريس بود، با وجود اين، به رخدادهاي اطرافش بي‌توجه نبود. آلام جامعه و درد‌هاي مردم را درک مي‌کرد و به آنها بي‌عنايت نبود. روشنفکري بود که مي‌دانست کسب علم بايد براي رفع نياز‌هاي جامعه و انسان‌هاي دردمند باشد.

در دهه اول بهمن‌ماه جاري، حدود 20 نفر از استادان موفق دانشگاهي و حوزوي، پس از شرکت در يک همايش علمي، به پاس حضور ارجمندشان و به‌منظور قدرداني از شرکت فعال آنان در همايش مذکور، به زيارت امام علي(ع) و امام حسين(ع) و ساير اماکن متبرکه عراق، اعزام می‌شوند. پس از گذشتن از اراک در مسیر حرکت به سمت غرب کشور، بر اثر بي‌احتياطي راننده، اتوبوس آنان دچار سانحه مي‌شود و يک نفر از استادان، با دنيا وداع مي‌کند و بقيه استادان که روحاني و غيرروحاني بودند مجروح می‌شوند. فرد فوت‌کرده، این روحاني وارسته و استاد برجسته که درس‌های حوزه و دانشگاه را توأما گذرانده بود و علاوه بر تربيت شاگرد در حوزه علميه قم، استاد اقتصاد دانشگاه مفيد قم و بعضي از دانشگاه‌هاي معتبر بود، دکتر محمدنقي نظرپور نام داشت. انسان بزرگي از خطه مازندران که رحلتش، غم ديرپايي را براي استادان، شاگردان و دوستان او رقم زد. نگارنده نزديک به 40 سال با زنده‌ياد محمدنقي نظرپور و برادران فرهيخته و شايسته و پدر مرحوم او انس و الفتي داشته است. به ياد اين صميميت، بر خود فرض مي‌داند که در شناساندن او به جوانان و اهل علم، اداي احترام کند.محمدنقي نظرپور فرزند مهدي به سال 1342 خورشيدي در شهر آمل ديده به جهان گشود. دوران کودکي و بالندگي‌اش را در خانواده‌اي عميقا معتقد به اصول مذهبي و آراسته به اخلاق و برخوردار از معرفت گذراند. او در دامان پرمهر مادري متدين، زحمت‌کش و پايبند به احکام شرعي پرورش يافت. پدر محمدنقي، فردي بود که از کمالات انساني و سجاياي اخلاقي بهره وافي داشت و در تربيت فرزنداني متدين، باادب، پيشرو و کوشا در علم و خدمتگزاري سعي وافر كرده بود که الحق در اين راه موفق و سربلند بيرون آمد. او در سال 1361 پس از پايان دوره دبيرستان، داوطلبانه عازم جبهه نبرد حق عليه باطل شد و در چند عمليات از جمله عمليات رمضان شرکت کرد. با بازگشت از ميدان آتش و خون براي ادامه تحصيل، قصد حوزه‌هاي علميه كرد و با علاقه‌اي که به فراگيري علوم اسلامي داشت راه پنج برادر بزرگ‌تر از خود را نرفت و با همان ديپلم، به جاي رفتن به دانشگاه، رهسپار شهر مشهد شد تا به تأسي از رجال علمي مورد علاقه‌اش، نزد علماي حوزه بزرگ مشهد شاگردي کند. وي در زندگي‌نامه خود مي‌نويسد: «پس از اخذ ديپلم رياضي فيزيک به جهت علاقه‌مندي فراوان به دروس حوزوي و متأثر از فضاي معنوي انقلاب اسلامي و اخلاق و منش آيت‌الله شهيد دکتر بهشتي و آيت‌الله جوادي‌آملي وارد حوزه علميه شدم.» (زندگي‌نامه خودنوشت) چند ماهي را در حوزه مشهد گذراند، آن‌گاه به شهر خوانسار رفت و در حوزه علميه ولي‌عصر (عج) آن شهر يک‌سال‌و‌نيم دروس اوليه را فراگرفت و به قم رفت و پاي درس استادان موردعلاقه‌اش نشست و با جديت تمام آموزه‌هاي خود را افزايش داد. حجت‌الاسلام والمسلمين نظرپور در دوران تحصيل در حوزه قم به دروس فلسفي و رشته اقتصاد علاقه داشت؛ بنابراین پس از گذراندن دروس مقدماتي فلسفه، در محضر آيات عظام عبدالله جوادي‌آملي و حسن حسن‌زاده‌آملي مباحث عالي فلسفه را تلمذ کرد، درعين‌حال هنگام تعطيل‌شدن کلاس‌هاي رسمي حوزه، نزد آیت‌الله حسن‌زاده‌آملي برخي از مباحث نجوم را فراگرفت.
محمدنقي نظرپور به‌دليل علاقه‌اش به مباحث اقتصادي و بانکي، تلاش کرد هم‌زمان با پيگيري دروس حوزوي، در اين رشته که مورد نياز جامعه هم هست به مراتب علمي و آکادمیک دست يابد و در آگاه‌کردن مردم به‌ويژه جوانان بکوشد. براي اين منظور در سال 1368 در کنکور دانشگاه‌ها شرکت كرد و در رشته اقتصاد نظري در دانشگاه مفيد قم پذيرفته شد و در سال 73 موفق شد دانشنامه کارشناسي خود را در اين رشته دريافت كند. ناگفته پيداست که او در اين موقعيت نمي‌ايستد و براي دستيابي به حدي که نيازهاي علمي او را برآورده کند، پيش مي‌رود. اين‌بار با شرکت در کنکور کارشناسي ارشد، خود را به دانشگاه علامه طباطبایي تهران رساند و در رشته «توسعه اقتصادي و برنامه‌ريزي» با گرايش اقتصاد صنعتي ادامه تحصيل داد. او در سال 76 پس از دفاع از پايان‌نامه خويش با عنوان: ارزش‌ها و توسعه، (بررسي موردي قانون اساسي جمهوري اسلامي ايران) کارشناسي ارشد خود را دريافت کرد و در قم به فعاليت‌هاي علمي خود ادامه داد. در شهريور همين سال به دانشگاه مفيد رفت و به عضويت هيئت علمي گروه اقتصاد اين دانشگاه درآمد و به‌عنوان يک چهره دانشگاهي، در حوزه آموزش و پژوهش مشغول شد. نظرپور به اين حد هم قانع نبود، بنابراین چهار سال بعد باز هم در کنکور سراسري، اين‌بار براي رسيدن به درجه دکترا شرکت كرد و در دانشگاه مفيد پذيرفته شد و در رشته علوم اقتصادي براي اخذ دکترا درس خواند. تحصيلات دکتراي او باز هم اقتصاد نظري بود، اما گرايش او، اقتصاد پولي، اقتصاد اسلامي بود که در سال 1387 از پايان‌نامه خود دفاع كرد. او در زماني دنيا را ترک کرد که معاون پژوهشي دانشگاه مفيد و دانشيار دانشکده اقتصاد و علوم سياسي آن دانشگاه بود. جز اين برحسب احساس مسئوليتي که داشت، هرجا که نياز به وجود او بود و از ايشان دعوت به عمل مي‌آوردند، مسئوليت مي‌پذيرفت و خالصانه و مؤمنانه به انجام وظيفه مي‌پرداخت. مرحوم نظرپور، علاوه بر تدريس مستمر در دانشگاه مفيد قم و مدارس حوزه قم، در دانشگاه‌ها و مراکز آموزش عالي ديگر هم درس مي‌داد، از جمله دانشگاه علامه طباطبایي، جامعه المصطفي العالميه، دانشکده امور اقتصادي دانشگاه تهران، مؤسسه آموزشي پژوهشي امام خميني، مؤسسه تحقيقاتي بقيه‌الله (عج)، دانشکده مديريت دانشگاه تهران. پرديس فارابي دانشگاه تهران و دانشگاه آزاد. ضمنا او ده‌ها دوره آموزشي عقود بانکي براي رؤساي شعب و مسئولان و کارمندان تسهيلات بانک‌هاي سپه، توسعه صادرات، بانک مرکزي، تعاوني اعتباري ثامن و نيز دوره‌هاي آموزشي بانکداري اسلامي در مؤسسه طيبات براي طلاب و روحانيون، برقرار کرده است. استاد فرهيخته حوزه و دانشگاه، مرحوم دکتر محمدنقي نظرپور از نظر زندگي و رفتار شخصي، انسان شايسته و تحسين‌برانگیزی بود و بر حسب قضاوت دوستان و آشنايانش و نيز شناختي که نگارنده از او دارد، اگر بگويم او شايستگي اين را داشت که براي طلاب و دانشجويان جوان و براي پژوهنده‌هاي علم و معرفت الگو و اسوه باشد، سخنی به‌گزاف نگفته‌ام. او فردي پرکار و زحمت‌کش، باسواد و بي‌ادعا بود. اخلاقش پسنديده و رفتارش آموزنده و روحيه‌اش شاداب و سرزنده بود. پيوسته براي آموختن و رسيدن به حرف جديد تلاش مي‌کرد. فکر و ذکرش تحقيق و تدريس بود، با وجود اين، به رخدادهاي اطرافش بي‌توجه نبود. آلام جامعه و درد‌هاي مردم را درک مي‌کرد و به آنها بي‌عنايت نبود. روشنفکري بود که مي‌دانست کسب علم بايد براي رفع نياز‌هاي جامعه و انسان‌هاي دردمند باشد.

 

اخبار مرتبط سایر رسانه ها