190 هزار سو چيست و چگونه توليد ميشود
شرق: مقام معظم رهبری هفتهای که گذشت فرمانی هستهای دادند. ایشان مسئولان سازمان انرژی هستهای را موظف کردند: «بهسرعت آمادگیهای لازم را برای رسیدن به ۱۹۰ هزار سو (البته فعلا در چارچوب برجام) فراهم آورند و مقدمات اجرای مسائلی را که رئیسجمهور دستور دادهاند از همین فردا آغاز کنند».
این دومینباری است که ايشان دسترسی به 190 هزار سو را گوشزد کرد. اولینبار در میانه مذاکرات هستهای بود؛ 16تیرماه 93، زمانی که مذاکرات در پیچ موضوع متوقف و هر بار برای مدتی دوباره تمدید میشد. اگرچه به نظر میرسید طرح اولیه این عدد در میانه مذاکرات کار را سختتر کرد، اما مذاکرهکنندگان میگفتند فضای کار برایشان شفافتر شده است. مقام معظم رهبری آن زمان گفته بودند: «مسئولان ما میگویند ما به 190 هزار سو احتیاج داریم. ممکن است این نیاز مال امسال و دو سال دیگر و پنج سال دیگر نباشد، اما این نیاز قطعی کشور است، خب، باید نیاز کشور تأمین شود». توافق هستهای ایران و 1+5 بر مبنای دستیابی به 190 هزار سو و در دوره زمانی 10ساله، یک سال بعد از فرمان اولیه مقام معظم رهبری به دست آمد. بر مبنای این توافق تحریمهای هستهای ایران از سوی آمریکا، سازمان ملل و اروپا لغو میشد و متن توافق در قطعنامهای به شماره 2231 در شورای امنیت، به تصویب رسید و تمام قطعنامههای پیشین مصوب علیه ایران در این شورا لغو شد؛ اما در مقابل این امتیازها، ایران محدودیتهایی را در برنامه هستهای خود پذیرفت: محدودیت در تعداد سانتریفیوژها، محدودیت
در سطح غنیسازی و محدودیت در میزان اورانیوم غنیشده.
محدودیتهای بعد از برجام
به موجب توافق ایران و 1+5 ، تعداد سانتریفیوژهای نصبشده در نطنز از 16 هزار سانتریفیوژ به پنجهزارو 60 عدد کاهش یافت. همان زمان فقط 9هزارو 154 سانتریفیوژ غنیسازی انجام میدادند. یکی از نمایندگان مجلس همان زمان بعد از بازدیدی از نطنز و فردو توضیح داد که «از تعداد 16 هزار سانتریفیوژ مستقر در نطنز 1044 سانتریفیوژ IR2M هستند که قدرت جداسازی آنها 5.3 سو است یعنی پنج برابر سانتریفیوژهای «آیآر-1»؛ همچنین یک زنجیره آبشار کامل از سانتریفیوژهای پیشرفته «آیآر 4» که معادل 164 دستگاه سانتریفیوژ میشود و قدرت جداسازی هرکدام از آنها پنج سو است نیز در نطنز مستقر هستند».
سو )SWU( یعنی چه؟
«بیبیسی» در مطلبی نوشته اصطلاح «سو» یا (SWU) مخفف Separative Work Unit است. ترجمه این اصطلاح (واحد کار جداسازی) کمک چندانی به درک مفهوم آن نمیکند و برای همین هم در منابع فارسی از همان «سو» استفاده میشود. واحد «سو» کیلوگرم است و معمولا حجم تولید اورانیم غنیشده (تا یک درصد خلوص معین) را در طول یک سال نشان میدهد؛ برای مثال منظور از ظرفیت حدود «شش هزار سو» آن است که صنعت هستهای یک کشور بتواند در یک سال، حدود هزار کیلو اورانیم غنیشده با درصد خلوص چهار درصد تولید کند .توان دستگاههای نسل اول سانتریفیوژ یا «آیآر-۱» در گزارشهای مختلف حدود یک سو برآورد شده است. به این معنا که برای رسیدن به معادل ۱۰ هزار سو توان غنیسازی اورانیوم، حدود ۱۰ هزار دستگاه «آیآر-۱» لازم است.
بعد از توافق مذاکرهکنندگان هستهای در توضیحات رسانهای اعلام کردند که در برنامه هستهای به سمت ارتقای نسل سانتریفیوژها رفته و تلاش میکنند تا از نسل آیآر- 1 به سمت آیآر 4 و 6 حرکت کنند. برنامه هستهای ایران در زمان مذاکرات هستهای اگرچه به تعداد عددی از تعداد بالای سانتریفیوژ (16هزار) برخوردار بود، اما اغلب آنها در نسل اول بودند که میزان غنیسازی آنها پایینتر از نسلهای چهار و شش است، ازهمینرو، توافق هستهای با محوریت توسعه و گسترش برنامه هستهای با نگاه صنعتی و تحقیقمحور به دست آمد. توافق تلاش داشت تا برنامه هستهای را در بازه زمانی 7، 10 و 25 ساله تا رسیدن به بند غروب برجام، برای تولید 190هزار سو توان غنیسازی اورانیوم، ادامه دهد. با عهدشکنی آمریکا و خروج ایالات متحده از برجام در ماهی که گذشت، ایران دست به اقداماتی زد که به نظر میرسد تذکر دوباره مقام معظم رهبری مبنی بر فراهمکردن آمادگیهای لازم برای رسیدن به ۱۹۰ هزار سو در همین راستا است. رهبری در این فرمان «البته فعلا در چارچوب برجام» را متذکر شدهاند.
به این ترتیب مشخص است که هنوز جمهوری اسلامی ایران قصد دارد همچنان به توافق پایبند بماند و این توافق را با شرکای باقیمانده (4+1) ادامه دهد. بد نیست با نگاهی به آمار و ارقام مطرحشده از سوی مقامات سازمان انرژی اتمی ببینیم فرمان هستهای رهبری برای دستیابی به 190 هزار سو به چند دستگاه سانتریفیوژ و چه میزان اورانیوم نیاز دارد؟ به زبانی دیگر دستیابی به 190هزار سو در چه بازه زمانی با چه امکاناتی شدنی است؟
خلاف برجام نیست
رئیس سازمان انرژی اتمی اولین کسی است که فرمان هستهای رهبری خطاب به او تلقی میشود. او یک روز بعد از این فرمان در نشستی خبری حاضر شد و توضیحاتی داد که تأکید میکند ورود به فرایند تولید 190 هزار سو، خلاف برجام نیست. «ما خلاف برجام کاری انجام نمیدهیم. ما نیامدهایم بگوییم از الان میخواهیم سانتریفیوژ جدید مونتاز کنیم، گفتیم زیرساختها و الزامات لازم را برای روزی که قرار باشد سانتریفیوژهای بیشتری تولید کنیم، داشته باشیم، چراکه به امکانات زیادی برای تولید نیاز داریم و کسی هم نگفته است برای تولید منعی وجود دارد».
علیاکبر صالحی در برنامه تلویزیونی که از سالن کوچکی در سایت هستهای نطنز بهطور زنده پخش میشد، توضیحات بیشتری در این مورد داد. او درباره تأمین ۱۹۰ هزار سو گفت: «ما در فاصله زمانی کوتاهی میتوانیم به این میزان سو برسیم. اگر سانتریفیوژهای نسل ۶ را نصب کنیم و حدود ۶۰ هزار ماشین اینجا قرار گیرد، میتوانیم در ۱۰ ماه به ۱۸۰ هزار سو برسیم. اما این برای زمانی است که ما بخواهیم سانتریفیوژ پیشرفته تولید کنیم. در حال حاضر در حدی که برجام اجازه میدهد برای تحقیق و توسعه کار میکنیم».
سالانه 300 تن اورانیوم نیاز داریم
اما داشتن و نصب 60 هزار سانتریفیوژ پیشرفته نیز همه ماجرا نیست. صالحی توضیح میدهد که «برای تولید ۱۹۰ هزار سو سالانه به ۳۰۰ تن اورانیوم نیاز داریم. ولی ما بهشدت در بخش استخراج و اکتشاف اورانیوم مشغول کار هستیم و در چند سال آینده امیدواریم از حیث تولید مواد اولیه بتوانیم در حد ۳۰۰ تن اورانیوم تولید کنیم. ما توانستیم بعد از برجام ۴۰۰ تن کیک زرد خریداری کنیم که به ۵۵۰ تن قبلیمان اضافه شد». برمبنای توضیحات صالحی برنامه هستهای اکنون بر مبنای سانتریفیوژهای آیآر ۲ام و آیآر ۴ و آیآر ۶ و آیآر ۸ پیش میرود.
سخنگوی سازمان انرژی اتمی نیز در مصاحبهای در مورد میزان ذخایر اورانیوم کشور، توضیح داده که «ذخایر اورانیوم ما بر اساس UF۶، ۳۰۰ کیلوست البته اورانیوم ما ۲۰۰ کیلوست اما برخی استثناها هم داریم یعنی اگر سوختی که تولید میکنیم مورد تابش قرار گیرد، میتوانیم آنها را مستثنا کنیم و همین الان مقادیری از این سوختها را داریم».
سوخت مورد نیاز نیروگاه
دستیابی به 190 هزار سو به 300 تن اورانیوم نیاز دارد، این عدد، در واقعیت به چه معناست؟ رئیس سازمان انرژی اتمی در مصاحبهای توضیح داده که «ما برای تأمین سوخت موردنیاز نیروگاههای هستهای خود سالانه به ۳۰ تن مواد سوختی نیاز داریم که این معادل ۲۸۰ تن اورانیوم است.
بنابراین برای ۱۹۰ هزار سو به ۳۰۰ تن اورانیوم نیاز داریم که آن را باید به ۳۰ تن تبدیل کنیم و این برای یک نیروگاه است درحالیکه ما تا ۱۰ سال آینده دو نیروگاه دیگر نیز میسازیم که برای تأمین سوخت آنها به سوخت مطمئن نیاز داریم و باید پیشبینی تأمین این میزان را در کشور داشته باشیم. ما برای سه نیروگاه به حدود ۶۰۰ هزار سو نیاز داریم و باید تمام زیرساختهای لازم به این منظور ساخته شود. ما اکنون زیرساخت یک میلیون سو را در نطنز آماده کردهایم. کل نطنز برای ۴۸ هزار ماشین گنجایش دارد که بستگی به نسل این ماشینها دارد. اگر از نسل پنجم ماشینها استفاده کنیم، به ۲۵۰ هزار سو نیاز داریم و اگر از نسل هشت استفاده کنیم یک میلیون سو خواهیم داشت. یکی از زیرساختهای موردنیاز به این منظور تأسیسات برق مطمئن در نطنز است و الان ما زیرساخت لازم برای یک میلیون سو را آماده کردهایم. همچنین واحد اختلاط را ایجاد کردیم و همچنین واحد پسماندداری ساخته شد. اگر میخواستیم غیرطبیعی ساخت مرکز مونتاژ سانتریفیوژ را دنبال کنیم، در ۱۰ سال آینده این اتفاق میافتاد».
10 سال زمان لازم داریم
190 هزار سو در دورهای 10ساله قابل دستیابی است؛ این را رئیس سازمان انرژی اتمی میگوید. 10 سال دیگر (2028) یعنی زمانی که سه سال از پایان تعهدات ایران در چارچوب برجام میگذرد. او درعینحال تأکید میکند که بحث سوخت، با هدف تجاریسازی پی گرفته میشود؛ «ما به هر قیمتی سوخت را تولید نمیکنیم بلکه در مقایسه با سوختی که کشورهای دیگر تولید میکنند، اگر ارزانتر نشود گرانتر نمیشود». درحالیکه کل درآمد نفتی ایران ۷۰ میلیارد دلار است، در 30 سال گذشته هزینه کل سازمان انرژی اتمی با احتساب تغییراتی که از ریال به دلار وجود داشته است، حدود ششونیم میلیارد دلار بوده که یکونیم میلیارد آن بابت نیروگاه بوشهر هزینه شده است. این نیروگاه همین الان پنج میلیارد دلار ارزش دارد. اینها را هم علیاکبر صالحی میگوید، نجفزادهای که این روزها بار دیگر سیبل حمله دلواپسان شده است بدون آنکه بدانند تمام مراحل توافق هستهای با هماهنگی مقامات ارشد کشور و مذاکرهکنندگان به سرانجام رسیده است. اگر قرار باشد مرحله دیگری پیشرو باشد، این هماهنگی ادامه خواهد یافت.
پايگاه اطلاعرساني مقام معظم رهبري: حضرت آيتالله خامنهاي، مقام معظم رهبري، عصر روز دوشنبه در اجتماع پرشکوه، پرشور و پرمعناي انبوه بيشمار مردم قدرشناس در بيستونهمين سالگرد عروج ملکوتي امام خميني(ره)، با تشريح خصوصيات بيبديل فردي و حکومتي اميرمؤمنان(ع) وو شباهتهاي افتخارآفرين امام راحل عظيمالشأن با اين خصوصيات نصرتبخش و عزتآفرين، به تبيين هفت محور اصلي الگوي رفتاري و مديريتي خميني کبير در مواجهه با دشمنان و پيشبرد نظام اسلامي پرداختند و تأکيد کردند: بعد از امام بزرگوار، همان راه و الگو را به دقت ادامه داده و خواهيم داد و به فضل الهي و با تکيه بر ايمان، استقامت و هوشياري ملت و مسئولان، نقشه کنوني دشمن مبني بر «فشار اقتصادي، فشار رواني و فشار عملي» را نيز ناکام خواهيم گذشت.
مقام معظم رهبري در اين مراسم که رؤساي قوا، مسئولان کشور و سفرا و نمايندگان کشورهاي خارجي نيز حضور داشتند، امام را «نماد انقلاب» خواندند و با اشاره به همزماني ايام شهادت حضرت اميرالمؤمنين علي(ع) با سالروز رحلت رهبر کبير انقلاب، خاطرنشان کردند: شباهتهاي اين پيرو صادق و حقيقي حضرت اميرالمؤمنين با آن پيشواي والا و بزرگ، مايه افتخار ملت ايران و امت اسلامي است و توجه به اين شباهتها براي يافتن مسير صحيح و آشنايي بيشتر با امام راحل(ره)، مهم و مفيد است.
ايشان مباحث مربوط به شباهتهاي امام بزرگوار با حضرت علي(ع) را در قالب سه سرفصل بيان کردند و در تشريح اولين سرفصل گفتند: در حضرت اميرالمؤمنين علي(ع)، دو خصوصيت بهظاهر متضاد وجود داشت؛ از يک طرف «صلابت، ايستادگي و شدت» در برابر هر حرکت باطل و در برابر ظالمان و طغيانگران و از طرف ديگر، «لطافت و رقت» در مواجهه با ياد الهي و همچنين در برابر مظلومان، محرومان و مستضعفان.
مقام معظم رهبري ايستادگي حضرت علي(ع) در برابر معاويه، برخي از اصحاب قديمي و آبرومند، اما دنياطلب و خوارج را نمونههايي از صلابت آن حضرت دانستند و افزودند: از طرف ديگر، اين ولي بزرگ خدا در مقابل ايتام يا ضعفا، آنچنان از خود رقت و لطافت نشان ميداد که انسان شگفتزده و دچار حيرت ميشود.
حضرت آيتالله خامنهاي با تأکيد بر اينکه امام راحل نيز همين دو خصوصيت را داشتند، گفتند: امام خميني از يک طرف در مقابل رژيم منحط و طاغوتي پهلوي، آمريکا، صدام متجاوز و حتي در برابر شاگرد و يار قديمي خود که دچار رفتار برخلاف حق شده بود، همچون صخرهاي مستحکم و کوهي استوار ايستاد، اما در برابر پيام ارادت و فداکاري يک مادر شهيد و در دفاع از مستضعفان و پابرهنگان دچار تأثر و رقت قلب ميشد.
مقام معظم رهبري در تبيين دومين فصل از ويژگيهاي شگفتآور اميرمؤمنان به سه خصوصيت ظاهرا ناسازگار يعني «اقتدار، مظلوميت و پيروزي نهايي» پرداختند.
ايشان با اشاره به مديريت مقتدر حضرت علي(ع) در حکومت بسيار گسترده آن حضرت افزودند: اراده پولادين، شجاعت، هنر نظاميگري، زبان قوي و منطق جذاب ازجمله نشانههاي بارز اقتدار اميرمؤمنان است.
ايشان، تهمتهاي ناجوانمردانه دشمنان و حسودان به پيشواي متقيان و رفتار زشت خواص دلبهدنياسپرده را از نشانههاي مظلوميت آن حضرت خواندند و افزودند: اين فشارهاي بيپايان و مظلوميت عميق، به حدي بود که آن امام صبور دريادل را به درددل با چاه واميداشت.
حضرت آيتالله خامنهاي افزودند: با اين همه، پيروزي نهايي در اين مصاف طولاني و دشوار با اميرمؤمنان بوده است؛ چراکه امروز نام، شخصيت، سيره و عدالتخواهي ايشان در آفاق عظيم و تاريخ بشر برجسته و درخشان است، اما يادي از دشمنان او نيست.
ايشان در تشريح شباهتهاي پيرو صديق اميرمؤمنان يعني رهبر کبير انقلاب، با اين ويژگيهاي امام علي(ع) خاطرنشان کردند: امام خميني نيز با اقتدار فوقالعاده خود، يک حکومت طاغوتي و ديکتاتوري وراثتي را بعد از دو هزار سال ساقط کرد، آمريکا را به شکست کشاند و هدف طراحان جنگ تحميلي يعني ريشهکنکردن انقلاب و نظام اسلامي را با قدرت ناکام گذاشت.
مقام معظم رهبري افزودند: امام خميني درعينحال مانند پيشواي خود مظلوم بود و تبليغات گسترده، مستمر و اهانتبار دشمنان و رفتار برخي افراد که از آنها توقع نميرفت، از نشانههاي مظلوميت رهبر کبير انقلاب بود؛ به گونهاي که نشانههاي دلتنگي را ميتوان در لابهلاي سخنان مستحکم و پرصلابت امام مشاهده و درک کرد.
حضرت آيتالله خامنهاي افزودند: امام راحل البته از ويژگي سوم اميرمؤمنان يعني پيروزي نهايي نيز برخوردار بود که اين پيروزي در استحکام، بقا، رشد و توسعه و پيشرفت نظام اسلامي بهخوبي خود را نشان ميدهد. مقام معظم رهبري خاطرنشان کردند: بسياري از آرزوهاي امام خميني در زمان حيات پربرکت ايشان محقق شد و بسياري از اين اهداف بعد از عروج ايشان تحقق يافته که خودباوري، خودکفايي، پيشرفت علمي و فناوري، پيشرفت سياسي و توسعه نفوذ ايران در غرب آسيا و شمال آفريقا ازجمله آنهاست.
حضرت آيتالله خامنهاي در همين زمينه تأکيد کردند: ديگر اهداف و آرمانهاي امام عزيزمان نيز به اذن الله تحقق خواهد يافت و جمهوري اسلامي روزبهروز از اعتلا و عظمت بيشتری برخوردار خواهد شد. ايشان تحرکات دشمنان را نه از سر اقتدار بلکه به علت دستپاچگي و آشفتگي دانستند و افزودند: ملت عزيز ايران بداند که دشمن از پيشرفت و عظمت و ايستادگي او، عصبي و آشفته است و با دستپاچگي حرکاتي را انجام ميدهد.
حضرت آيتالله خامنهاي سخنان خود در اجتماع عظيم مردم در سالگرد ارتحال امام خميني را با تشريح مشابهات جبهه دشمنان امير مؤمنان با جبهه دشمنان رهبر کبير انقلاب ادامه دادند.
ايشان افزودند: پيشواي عدالتخواهان با سه جبهه رويارو بود؛ «قاسطين» يعني دشمنان بنياني و مخالفان اصل حکومت او، «ناکثين» يا همان همراهان سستبنياد و «مارقين» يعني کجفهمها و انسانهاي ناداني که سرانشان خائن بودند، اما خودشان به خيال تبعيت از قرآن در مقابل قرآن مجسم يعني امير مؤمنان ايستادند.
حضرت آيتالله خامنهاي افزودند: جبهه دشمنان و مخالفان امام راحل نيز ترکيبي از همين سه گروه بود؛ قاسطين يعني آمريکا، رژيم صهيونيستي و وابستگان داخلي آنها که با اصل جمهوري اسلامي دشمني دارند، ناکثين يا عهدشکنان و همراهان سستکمربند که به علت خواستههاي دنيايي در مقابل امام ايستادند و مارقين که با عدم درک موقعيت کشور و نفهميدن جبههبندي دشمنان، حقانيت حرکت امام را تشخيص ندادند.
ايشان منافقين را نمونهاي از مارقين خواندند که به علت خيانت رؤسايشان و جهل و فريبخوردگي بدنه، به دشمني ناکام با امام پرداختند.
حضرت آيتالله خامنهاي با اشاره به پيروزي امام خميني در مقابل اين سه جبهه افزودند: امروز هم همين سه گروه در مقابل ميراث بزرگ امام خميني يعني جمهوري اسلامي صفآرايي کردهاند، اين جبهه مختلط البته مشکلاتي بهوجود ميآورد و حرکت کشور را دشوار يا کُند ميکند، اما در جلوگيري از پيشرفت ملت عاجز و ناتوان است.
مقام معظم رهبري در ادامه به تبيين الگوي رفتاري امام(ره) در طول 10 سال حضور در رأس نظام جمهوري اسلامي پرداختند و هفت شاخص اصلي اين الگوي رفتاري را بيان کردند. حضرت آيتالله خامنهاي از «برخورد شجاعانه و فعال با دشمنان» بهعنوان نخستين شاخص ياد کردند و گفتند: امام راحل در مواجهه با دشمنان هرگز منفعل نشد و همواره فعال و قدرتمند در مقابل آنها ايستاد. «پرهيز از هيجانزدگي ناشي از احساسات و خالي از عقلانيت»، دومين شاخصي بود که مقام معظم رهبري به آن اشاره کردند و افزودند: تصميمهاي امام، شجاعانه و درعينحال مبتني بر محاسبات عقلاني بود.
حضرت آيتالله خامنهاي به سومين شاخص الگوي رفتاري امام اشاره کردند و گفتند: امام خميني چه در دوران مبارزات و چه بعد از پيروزي انقلاب اسلامي، همواره اولويتها را رعايت ميکرد و بر موضوع اصلي متمرکز ميشد و هيچگاه حواشي را وارد ميدان کار خود نميکرد.
ايشان «اعتماد به تواناييهاي مردم و بهويژه جوانان و خوشبيني به ملت ايران» و «بياعتمادي و بدبيني به دشمن» را دو شاخص ديگر در رفتار امام برشمردند و تأکيد کردند: امام بزرگوار يک لحظه به دشمن و پيشنهادهاي آن اعتماد نکرد و دشمن را به معني واقعي کلمه، دشمن ميدانست.
مقام معظم رهبري، «اهتمام به همبستگي و اتحاد ملت و مردوددانستن هرگونه دودستگي و دوقطبيسازي در ميان مردم» را از ديگر الگوهاي رفتاري امام دانستند و درخصوص هفتمين الگوي رفتاري ايشان گفتند: امام خميني به نصرت و وعده الهي، ايمان کامل داشت و معتقد بود که اگر کار براي رضاي خدا باشد، هيچگونه ضرري متوجه آن نخواهد شد.
حضرت آيتالله خامنهاي در جمعبندي اين بحث تأکيد کردند: بعد از امام راحل، راه ايشان را دقيقا دنبال کردهايم و به لطف خداوند، از اين پس نيز دنبال خواهيم کرد.
ايشان افزودند: به حول و قوه الهي، ما دچار انفعال و ضعف نميشويم و در برابر زيادهخواهي و زورگويي دشمنان ميايستيم، هيجانزده و احساسي تصميم نميگيريم و به جاي متن، وارد حاشيهها نميشويم، اولويتهاي خود را به توفيق الهي تشخيص خواهيم داد، به مردم و تواناييهاي آنها بهخصوص جوانان اعتماد خواهيم کرد اما به دشمن مطلقا اعتماد نميکنيم، مردم عزيزمان را از دودستگي و دوقطبي برحذر ميداريم و به نصرت الهي اطمينان داريم و شک نداريم که ملت ايران با اين ايمان و انگيزه و با اين اميد، قطعا پيروز خواهد شد. مقام معظم رهبري در ادامه سخنان خود به تشريح نقشه دشمن در مقطع فعلي پرداختند و با تأکيد بر اينکه، اين نقشه بر سه محور «فشار اقتصادي، فشار رواني و فشار عملي» و با هدف سيطره بر کشور متمرکز است، گفتند: در اين طراحي، فشار اقتصادي از طريق تحريمها و جلوگيري از همکاري اقتصادي کشورها با ايران اعمال خواهد شد.
ايشان خاطرنشان کردند: آنها برخلاف تبليغات دروغين خود که ميگويند هدف تحريمها، حکومت ايران است، ملت را هدف گرفتهاند تا با فشار به مردم، نظام اسلامي را به تسليم در مقابل زورگوييها وادار کنند اما دشمنان، نه ملت ايران را شناختهاند و نه نظام اسلامي را زيرا به فضل الهي و با تلاش مسئولان و همت مردم، آنها در اين بخش از طراحي خود، بهکلي ناکام خواهند ماند.
مقام معظم رهبري به محور دوم نقشه دشمن يعني فشار رواني اشاره کردند و با مهمدانستن اين محور، افزودند: دشمن در اين بخش از طراحي خود درصدد است نقاط قوت نظام اسلامي و عناصر اقتدار ملي را به نقاط ضعف و چالشبرانگيز تبديل کند تا ملت ايران نسبت به اين نقاط قوت بدبين و دلسرد شوند. مقام معظم رهبري بهعنوان نمونه، «پيشرفتهاي هستهاي» را يکي از نقاط قوت و افتخار فناوري و دانش کشور دانستند و گفتند: توانايي دانشمندان و متخصصان جوان کشور در توليد اورانيوم غنيشده 20 درصد، در شرايطي که طرف مقابل انواع شروط و مشکلات را براي تأمين اورانيوم 20 درصد جهت مصارف پزشکي مطرح کرده بود، نماد قدرت علمي و فناوري و يک نقطه قوت بزرگ ملي است که براي کشور مايه آبرو شد.
حضرت آيتالله خامنهاي افزودند: اکنون دشمن تلاش دارد تا با کار رواني و ريشهاي، اين نقطه قوت ملي را به مسئلهاي چالشبرانگيز تبديل و ملت را نسبت به آن بدبين کند.
ايشان «توانايي موشکي» را يکي ديگر از نقاط قوت و زمينهساز «امنيت» کشور دانستند و افزودند: در دوران جنگ تحميلي بهدليل آنکه ما سلاح دفاعي و توان موشکي نداشتيم، از شهرهاي مرزي تا تهران شبانهروز، زير آتش موشکي بودند، اما اکنون با همت متخصصان جوان، ما به قدرت اول موشکي منطقه تبديل شدهايم و دشمن ميداند که اگر يک موشک بزند، با 10 موشک پاسخ خواهد گرفت.
مقام معظم رهبري تأکيد کردند: دشمن با يک عمليات رواني بر روي اين نقطه قوت متمرکز شده است و متأسفانه عدهاي هم در داخل، با او همصدا شدهاند. حضرت آيتالله خامنهاي، «عدالتخواهي بينالمللي» و حمايت از ملتهاي مظلوم را يکي ديگر از نقاط قوت جمهوري اسلامي خواندند و گفتند: درحاليکه حمايت از فلسطين و نيروي مقاومت در مقابل رژيم صهيونيستي و دفاع از استقلال و تماميت ارضي کشورهاي منطقه، مايه آبرو براي جمهوري اسلامي است، دشمن تلاش دارد تا آن را تحت عنوان «دخالت ايران در منطقه» به يک مسئله چالشآفرين
تبديل کند. ايشان با اشاره به همنوايي برخي عوامل داخلي با دشمن در اين خصوص، افزودند: همين عوامل که چند سال پيش در تهران و در راهپيمايي روز قدس، شعار «نه غزه نه لبنان» سر دادند، موجوداتي حقير و کمککنندگان به جنگ رواني دشمن هستند و اين مايه سرافکندگي آنهاست.
مقام معظم رهبري به يک نمونه ديگر از عمليات رواني دشمن اشاره کردند و گفتند: بيگانگان و عدهاي در داخل در تبليغات خود اينگونه وانمود ميکنند که اگر ايران، شکل معيوبي از برجام را که درصدد تحميل آن هستند، نپذيرد، جنگ خواهد شد، خير اين حرف دروغ است.
مقام معظم رهبري همچنين با اشاره به برخي حرفهاي بعضي مسئولان اروپايي گفتند: به نظر ميآيد اين دولتها توقع دارند ملت ايران هم تحريمها را تحمل کند، هم از فعاليتهاي هستهاي که نياز قطعي آينده ايران است دست بردارد و هم محدوديتهاي تحميلشده بر ايران را ادامه دهد اما آنها بدانند که اين خواب آشفته تعبير نخواهد شد.
حضرت آيتالله خامنهاي تأکيد کردند: ملت و دولت ايران اين را تحمل نخواهد کرد که هم تحريم باشد هم در محدوديت و حبس هستهاي.
ايشان مسئولان سازمان انرژي هستهاي را موظف کردند بهسرعت آمادگيهاي لازم را براي رسيدن به ۱۹۰ هزار سو (البته فعلا در چارچوب برجام) فراهم آورند و مقدمات اجراي مسائلي را که رئيسجمهور دستور دادهاند از همين فردا آغاز کنند.
مقام معظم رهبري در جمعبندي مطالب مربوط به محور عمليات رواني دشمن خاطرنشان کردند: آنها تلاش دارند تا با جنگ رواني، ما از نقاط قوت و عناصر اقتدار ملي خود دست برداريم تا بيگانگان راحتتر بر کشور و ملت و سرنوشت آينده ما مسلط شوند اما ملت ايران، در مقابل اين حرکت ايستاده است. حضرت آيتالله خامنهاي فشار عملي را سومين محور نقشه جاري دشمن در مقابله با ملت بزرگ ايران برشمردند و افزودند: برنامه قطعي دشمن اين است که با سوءاستفاده از مطالبات مردمي، در کشور آشوب ايجاد کند، اما سر آنها قطعا به سنگ خواهد خورد. مقام معظم رهبري در تشريح بيشتر اين نقشه مزورانه افزودند: ممکن است در نقطهاي يا شهري، کارگران يا کسان ديگري از مردم مطالباتي داشته باشند، دشمن در اين موارد با تعداد معدودي نفوذي و افراد خبيث و اشرار، سعي ميکند اجتماع آرام مردم را به حرکت ضد امنيتي و آشوبگرانه تبديل و نظام و ملت را بدنام کند.
حضرت آيتالله خامنهاي با توصيه مؤکد به مردم براي هوشياري کامل در مقابل اين نقشه دشمن تأکيد کردند: اعتقاد راسخ دارم دشمنان اينبار هم کور خواندهاند و مردم عزيز با قدرت، شهامت و هوشمندي در مقابل اين طرح و توطئه ميايستند. ايشان حضور مردم در صحنه را بسيار مهم خواندند و با اشاره به برگزاري مراسم روز جهاني قدس در جمعه افزودند: به فضل الهي و به برکت حضور پرشور مردم، روز قدس امسال از سالهاي گذشته قويتر و پرشورتر برگزار خواهد شد.
مقام معظم رهبري همچنين در پايان سخنانشان به زبان عربي و خطاب به جوانان غيور عرب منطقه گفتند: امروز روز عمل و اقدام شما است و بايد خود را براي پيشرفت و استقلال و آزادي کشورهايتان آماده کنيد. حضرت آيتالله خامنهاي با اشاره به خضوع و ذلت برخي دولتهاي عربي در مقابل آمريکا و عدم اتخاذ موضع قوي برابر دشمن صهيونيستي، افزودند: برخي دولتهاي عربي، اکنون دشمن ملتهاي خود شدهاند و در چنين شرايطي مسئوليت جوانان غيور عرب، برهمزدن اين معادله باطل است.
ايشان با تأکيد بر اينکه آينده متعلق به جوانان است و آنان بايد با عمل و ابتکار، خود را براي آينده آماده کنند گفتند: اگر آينده بهدرستي ساخته شود، قطعا همه ملتهاي مسلمان و عرب بهخصوص جوانان اين کشورها، از آن بهرهمند خواهند شد.
مقام معظم رهبري خطاب به جوانان کشورهاي اسلامي گفتند: از هيمنه جبهه کفر نهراسيد و به وعده نصرت الهي ايمان راسخ داشته باشيد.
حضرت آيتالله خامنهاي با اشاره به درپيشبودن روز جهاني قدس تأکيد کردند: حضور در اين راهپيمايي و دفاع از مردم مقاوم و مجاهد و مظلوم فلسطين، در واقع گامي مهم در مسير ساختن آينده بهتر است.
مقام معظم رهبري در پايان براي توفيق جوانان کشورهاي اسلامي و ادامه مسير مقاومت دعا کردند.
190 هزار سو چيست و چگونه توليد ميشود
شرق: مقام معظم رهبری هفتهای که گذشت فرمانی هستهای دادند. ایشان مسئولان سازمان انرژی هستهای را موظف کردند: «بهسرعت آمادگیهای لازم را برای رسیدن به ۱۹۰ هزار سو (البته فعلا در چارچوب برجام) فراهم آورند و مقدمات اجرای مسائلی را که رئیسجمهور دستور دادهاند از همین فردا آغاز کنند».
این دومینباری است که ايشان دسترسی به 190 هزار سو را گوشزد کرد. اولینبار در میانه مذاکرات هستهای بود؛ 16تیرماه 93، زمانی که مذاکرات در پیچ موضوع متوقف و هر بار برای مدتی دوباره تمدید میشد. اگرچه به نظر میرسید طرح اولیه این عدد در میانه مذاکرات کار را سختتر کرد، اما مذاکرهکنندگان میگفتند فضای کار برایشان شفافتر شده است. مقام معظم رهبری آن زمان گفته بودند: «مسئولان ما میگویند ما به 190 هزار سو احتیاج داریم. ممکن است این نیاز مال امسال و دو سال دیگر و پنج سال دیگر نباشد، اما این نیاز قطعی کشور است، خب، باید نیاز کشور تأمین شود». توافق هستهای ایران و 1+5 بر مبنای دستیابی به 190 هزار سو و در دوره زمانی 10ساله، یک سال بعد از فرمان اولیه مقام معظم رهبری به دست آمد. بر مبنای این توافق تحریمهای هستهای ایران از سوی آمریکا، سازمان ملل و اروپا لغو میشد و متن توافق در قطعنامهای به شماره 2231 در شورای امنیت، به تصویب رسید و تمام قطعنامههای پیشین مصوب علیه ایران در این شورا لغو شد؛ اما در مقابل این امتیازها، ایران محدودیتهایی را در برنامه هستهای خود پذیرفت: محدودیت در تعداد سانتریفیوژها، محدودیت
در سطح غنیسازی و محدودیت در میزان اورانیوم غنیشده.
محدودیتهای بعد از برجام
به موجب توافق ایران و 1+5 ، تعداد سانتریفیوژهای نصبشده در نطنز از 16 هزار سانتریفیوژ به پنجهزارو 60 عدد کاهش یافت. همان زمان فقط 9هزارو 154 سانتریفیوژ غنیسازی انجام میدادند. یکی از نمایندگان مجلس همان زمان بعد از بازدیدی از نطنز و فردو توضیح داد که «از تعداد 16 هزار سانتریفیوژ مستقر در نطنز 1044 سانتریفیوژ IR2M هستند که قدرت جداسازی آنها 5.3 سو است یعنی پنج برابر سانتریفیوژهای «آیآر-1»؛ همچنین یک زنجیره آبشار کامل از سانتریفیوژهای پیشرفته «آیآر 4» که معادل 164 دستگاه سانتریفیوژ میشود و قدرت جداسازی هرکدام از آنها پنج سو است نیز در نطنز مستقر هستند».
سو )SWU( یعنی چه؟
«بیبیسی» در مطلبی نوشته اصطلاح «سو» یا (SWU) مخفف Separative Work Unit است. ترجمه این اصطلاح (واحد کار جداسازی) کمک چندانی به درک مفهوم آن نمیکند و برای همین هم در منابع فارسی از همان «سو» استفاده میشود. واحد «سو» کیلوگرم است و معمولا حجم تولید اورانیم غنیشده (تا یک درصد خلوص معین) را در طول یک سال نشان میدهد؛ برای مثال منظور از ظرفیت حدود «شش هزار سو» آن است که صنعت هستهای یک کشور بتواند در یک سال، حدود هزار کیلو اورانیم غنیشده با درصد خلوص چهار درصد تولید کند .توان دستگاههای نسل اول سانتریفیوژ یا «آیآر-۱» در گزارشهای مختلف حدود یک سو برآورد شده است. به این معنا که برای رسیدن به معادل ۱۰ هزار سو توان غنیسازی اورانیوم، حدود ۱۰ هزار دستگاه «آیآر-۱» لازم است.
بعد از توافق مذاکرهکنندگان هستهای در توضیحات رسانهای اعلام کردند که در برنامه هستهای به سمت ارتقای نسل سانتریفیوژها رفته و تلاش میکنند تا از نسل آیآر- 1 به سمت آیآر 4 و 6 حرکت کنند. برنامه هستهای ایران در زمان مذاکرات هستهای اگرچه به تعداد عددی از تعداد بالای سانتریفیوژ (16هزار) برخوردار بود، اما اغلب آنها در نسل اول بودند که میزان غنیسازی آنها پایینتر از نسلهای چهار و شش است، ازهمینرو، توافق هستهای با محوریت توسعه و گسترش برنامه هستهای با نگاه صنعتی و تحقیقمحور به دست آمد. توافق تلاش داشت تا برنامه هستهای را در بازه زمانی 7، 10 و 25 ساله تا رسیدن به بند غروب برجام، برای تولید 190هزار سو توان غنیسازی اورانیوم، ادامه دهد. با عهدشکنی آمریکا و خروج ایالات متحده از برجام در ماهی که گذشت، ایران دست به اقداماتی زد که به نظر میرسد تذکر دوباره مقام معظم رهبری مبنی بر فراهمکردن آمادگیهای لازم برای رسیدن به ۱۹۰ هزار سو در همین راستا است. رهبری در این فرمان «البته فعلا در چارچوب برجام» را متذکر شدهاند.
به این ترتیب مشخص است که هنوز جمهوری اسلامی ایران قصد دارد همچنان به توافق پایبند بماند و این توافق را با شرکای باقیمانده (4+1) ادامه دهد. بد نیست با نگاهی به آمار و ارقام مطرحشده از سوی مقامات سازمان انرژی اتمی ببینیم فرمان هستهای رهبری برای دستیابی به 190 هزار سو به چند دستگاه سانتریفیوژ و چه میزان اورانیوم نیاز دارد؟ به زبانی دیگر دستیابی به 190هزار سو در چه بازه زمانی با چه امکاناتی شدنی است؟
خلاف برجام نیست
رئیس سازمان انرژی اتمی اولین کسی است که فرمان هستهای رهبری خطاب به او تلقی میشود. او یک روز بعد از این فرمان در نشستی خبری حاضر شد و توضیحاتی داد که تأکید میکند ورود به فرایند تولید 190 هزار سو، خلاف برجام نیست. «ما خلاف برجام کاری انجام نمیدهیم. ما نیامدهایم بگوییم از الان میخواهیم سانتریفیوژ جدید مونتاز کنیم، گفتیم زیرساختها و الزامات لازم را برای روزی که قرار باشد سانتریفیوژهای بیشتری تولید کنیم، داشته باشیم، چراکه به امکانات زیادی برای تولید نیاز داریم و کسی هم نگفته است برای تولید منعی وجود دارد».
علیاکبر صالحی در برنامه تلویزیونی که از سالن کوچکی در سایت هستهای نطنز بهطور زنده پخش میشد، توضیحات بیشتری در این مورد داد. او درباره تأمین ۱۹۰ هزار سو گفت: «ما در فاصله زمانی کوتاهی میتوانیم به این میزان سو برسیم. اگر سانتریفیوژهای نسل ۶ را نصب کنیم و حدود ۶۰ هزار ماشین اینجا قرار گیرد، میتوانیم در ۱۰ ماه به ۱۸۰ هزار سو برسیم. اما این برای زمانی است که ما بخواهیم سانتریفیوژ پیشرفته تولید کنیم. در حال حاضر در حدی که برجام اجازه میدهد برای تحقیق و توسعه کار میکنیم».
سالانه 300 تن اورانیوم نیاز داریم
اما داشتن و نصب 60 هزار سانتریفیوژ پیشرفته نیز همه ماجرا نیست. صالحی توضیح میدهد که «برای تولید ۱۹۰ هزار سو سالانه به ۳۰۰ تن اورانیوم نیاز داریم. ولی ما بهشدت در بخش استخراج و اکتشاف اورانیوم مشغول کار هستیم و در چند سال آینده امیدواریم از حیث تولید مواد اولیه بتوانیم در حد ۳۰۰ تن اورانیوم تولید کنیم. ما توانستیم بعد از برجام ۴۰۰ تن کیک زرد خریداری کنیم که به ۵۵۰ تن قبلیمان اضافه شد». برمبنای توضیحات صالحی برنامه هستهای اکنون بر مبنای سانتریفیوژهای آیآر ۲ام و آیآر ۴ و آیآر ۶ و آیآر ۸ پیش میرود.
سخنگوی سازمان انرژی اتمی نیز در مصاحبهای در مورد میزان ذخایر اورانیوم کشور، توضیح داده که «ذخایر اورانیوم ما بر اساس UF۶، ۳۰۰ کیلوست البته اورانیوم ما ۲۰۰ کیلوست اما برخی استثناها هم داریم یعنی اگر سوختی که تولید میکنیم مورد تابش قرار گیرد، میتوانیم آنها را مستثنا کنیم و همین الان مقادیری از این سوختها را داریم».
سوخت مورد نیاز نیروگاه
دستیابی به 190 هزار سو به 300 تن اورانیوم نیاز دارد، این عدد، در واقعیت به چه معناست؟ رئیس سازمان انرژی اتمی در مصاحبهای توضیح داده که «ما برای تأمین سوخت موردنیاز نیروگاههای هستهای خود سالانه به ۳۰ تن مواد سوختی نیاز داریم که این معادل ۲۸۰ تن اورانیوم است.
بنابراین برای ۱۹۰ هزار سو به ۳۰۰ تن اورانیوم نیاز داریم که آن را باید به ۳۰ تن تبدیل کنیم و این برای یک نیروگاه است درحالیکه ما تا ۱۰ سال آینده دو نیروگاه دیگر نیز میسازیم که برای تأمین سوخت آنها به سوخت مطمئن نیاز داریم و باید پیشبینی تأمین این میزان را در کشور داشته باشیم. ما برای سه نیروگاه به حدود ۶۰۰ هزار سو نیاز داریم و باید تمام زیرساختهای لازم به این منظور ساخته شود. ما اکنون زیرساخت یک میلیون سو را در نطنز آماده کردهایم. کل نطنز برای ۴۸ هزار ماشین گنجایش دارد که بستگی به نسل این ماشینها دارد. اگر از نسل پنجم ماشینها استفاده کنیم، به ۲۵۰ هزار سو نیاز داریم و اگر از نسل هشت استفاده کنیم یک میلیون سو خواهیم داشت. یکی از زیرساختهای موردنیاز به این منظور تأسیسات برق مطمئن در نطنز است و الان ما زیرساخت لازم برای یک میلیون سو را آماده کردهایم. همچنین واحد اختلاط را ایجاد کردیم و همچنین واحد پسماندداری ساخته شد. اگر میخواستیم غیرطبیعی ساخت مرکز مونتاژ سانتریفیوژ را دنبال کنیم، در ۱۰ سال آینده این اتفاق میافتاد».
10 سال زمان لازم داریم
190 هزار سو در دورهای 10ساله قابل دستیابی است؛ این را رئیس سازمان انرژی اتمی میگوید. 10 سال دیگر (2028) یعنی زمانی که سه سال از پایان تعهدات ایران در چارچوب برجام میگذرد. او درعینحال تأکید میکند که بحث سوخت، با هدف تجاریسازی پی گرفته میشود؛ «ما به هر قیمتی سوخت را تولید نمیکنیم بلکه در مقایسه با سوختی که کشورهای دیگر تولید میکنند، اگر ارزانتر نشود گرانتر نمیشود». درحالیکه کل درآمد نفتی ایران ۷۰ میلیارد دلار است، در 30 سال گذشته هزینه کل سازمان انرژی اتمی با احتساب تغییراتی که از ریال به دلار وجود داشته است، حدود ششونیم میلیارد دلار بوده که یکونیم میلیارد آن بابت نیروگاه بوشهر هزینه شده است. این نیروگاه همین الان پنج میلیارد دلار ارزش دارد. اینها را هم علیاکبر صالحی میگوید، نجفزادهای که این روزها بار دیگر سیبل حمله دلواپسان شده است بدون آنکه بدانند تمام مراحل توافق هستهای با هماهنگی مقامات ارشد کشور و مذاکرهکنندگان به سرانجام رسیده است. اگر قرار باشد مرحله دیگری پیشرو باشد، این هماهنگی ادامه خواهد یافت.
پايگاه اطلاعرساني مقام معظم رهبري: حضرت آيتالله خامنهاي، مقام معظم رهبري، عصر روز دوشنبه در اجتماع پرشکوه، پرشور و پرمعناي انبوه بيشمار مردم قدرشناس در بيستونهمين سالگرد عروج ملکوتي امام خميني(ره)، با تشريح خصوصيات بيبديل فردي و حکومتي اميرمؤمنان(ع) وو شباهتهاي افتخارآفرين امام راحل عظيمالشأن با اين خصوصيات نصرتبخش و عزتآفرين، به تبيين هفت محور اصلي الگوي رفتاري و مديريتي خميني کبير در مواجهه با دشمنان و پيشبرد نظام اسلامي پرداختند و تأکيد کردند: بعد از امام بزرگوار، همان راه و الگو را به دقت ادامه داده و خواهيم داد و به فضل الهي و با تکيه بر ايمان، استقامت و هوشياري ملت و مسئولان، نقشه کنوني دشمن مبني بر «فشار اقتصادي، فشار رواني و فشار عملي» را نيز ناکام خواهيم گذشت.
مقام معظم رهبري در اين مراسم که رؤساي قوا، مسئولان کشور و سفرا و نمايندگان کشورهاي خارجي نيز حضور داشتند، امام را «نماد انقلاب» خواندند و با اشاره به همزماني ايام شهادت حضرت اميرالمؤمنين علي(ع) با سالروز رحلت رهبر کبير انقلاب، خاطرنشان کردند: شباهتهاي اين پيرو صادق و حقيقي حضرت اميرالمؤمنين با آن پيشواي والا و بزرگ، مايه افتخار ملت ايران و امت اسلامي است و توجه به اين شباهتها براي يافتن مسير صحيح و آشنايي بيشتر با امام راحل(ره)، مهم و مفيد است.
ايشان مباحث مربوط به شباهتهاي امام بزرگوار با حضرت علي(ع) را در قالب سه سرفصل بيان کردند و در تشريح اولين سرفصل گفتند: در حضرت اميرالمؤمنين علي(ع)، دو خصوصيت بهظاهر متضاد وجود داشت؛ از يک طرف «صلابت، ايستادگي و شدت» در برابر هر حرکت باطل و در برابر ظالمان و طغيانگران و از طرف ديگر، «لطافت و رقت» در مواجهه با ياد الهي و همچنين در برابر مظلومان، محرومان و مستضعفان.
مقام معظم رهبري ايستادگي حضرت علي(ع) در برابر معاويه، برخي از اصحاب قديمي و آبرومند، اما دنياطلب و خوارج را نمونههايي از صلابت آن حضرت دانستند و افزودند: از طرف ديگر، اين ولي بزرگ خدا در مقابل ايتام يا ضعفا، آنچنان از خود رقت و لطافت نشان ميداد که انسان شگفتزده و دچار حيرت ميشود.
حضرت آيتالله خامنهاي با تأکيد بر اينکه امام راحل نيز همين دو خصوصيت را داشتند، گفتند: امام خميني از يک طرف در مقابل رژيم منحط و طاغوتي پهلوي، آمريکا، صدام متجاوز و حتي در برابر شاگرد و يار قديمي خود که دچار رفتار برخلاف حق شده بود، همچون صخرهاي مستحکم و کوهي استوار ايستاد، اما در برابر پيام ارادت و فداکاري يک مادر شهيد و در دفاع از مستضعفان و پابرهنگان دچار تأثر و رقت قلب ميشد.
مقام معظم رهبري در تبيين دومين فصل از ويژگيهاي شگفتآور اميرمؤمنان به سه خصوصيت ظاهرا ناسازگار يعني «اقتدار، مظلوميت و پيروزي نهايي» پرداختند.
ايشان با اشاره به مديريت مقتدر حضرت علي(ع) در حکومت بسيار گسترده آن حضرت افزودند: اراده پولادين، شجاعت، هنر نظاميگري، زبان قوي و منطق جذاب ازجمله نشانههاي بارز اقتدار اميرمؤمنان است.
ايشان، تهمتهاي ناجوانمردانه دشمنان و حسودان به پيشواي متقيان و رفتار زشت خواص دلبهدنياسپرده را از نشانههاي مظلوميت آن حضرت خواندند و افزودند: اين فشارهاي بيپايان و مظلوميت عميق، به حدي بود که آن امام صبور دريادل را به درددل با چاه واميداشت.
حضرت آيتالله خامنهاي افزودند: با اين همه، پيروزي نهايي در اين مصاف طولاني و دشوار با اميرمؤمنان بوده است؛ چراکه امروز نام، شخصيت، سيره و عدالتخواهي ايشان در آفاق عظيم و تاريخ بشر برجسته و درخشان است، اما يادي از دشمنان او نيست.
ايشان در تشريح شباهتهاي پيرو صديق اميرمؤمنان يعني رهبر کبير انقلاب، با اين ويژگيهاي امام علي(ع) خاطرنشان کردند: امام خميني نيز با اقتدار فوقالعاده خود، يک حکومت طاغوتي و ديکتاتوري وراثتي را بعد از دو هزار سال ساقط کرد، آمريکا را به شکست کشاند و هدف طراحان جنگ تحميلي يعني ريشهکنکردن انقلاب و نظام اسلامي را با قدرت ناکام گذاشت.
مقام معظم رهبري افزودند: امام خميني درعينحال مانند پيشواي خود مظلوم بود و تبليغات گسترده، مستمر و اهانتبار دشمنان و رفتار برخي افراد که از آنها توقع نميرفت، از نشانههاي مظلوميت رهبر کبير انقلاب بود؛ به گونهاي که نشانههاي دلتنگي را ميتوان در لابهلاي سخنان مستحکم و پرصلابت امام مشاهده و درک کرد.
حضرت آيتالله خامنهاي افزودند: امام راحل البته از ويژگي سوم اميرمؤمنان يعني پيروزي نهايي نيز برخوردار بود که اين پيروزي در استحکام، بقا، رشد و توسعه و پيشرفت نظام اسلامي بهخوبي خود را نشان ميدهد. مقام معظم رهبري خاطرنشان کردند: بسياري از آرزوهاي امام خميني در زمان حيات پربرکت ايشان محقق شد و بسياري از اين اهداف بعد از عروج ايشان تحقق يافته که خودباوري، خودکفايي، پيشرفت علمي و فناوري، پيشرفت سياسي و توسعه نفوذ ايران در غرب آسيا و شمال آفريقا ازجمله آنهاست.
حضرت آيتالله خامنهاي در همين زمينه تأکيد کردند: ديگر اهداف و آرمانهاي امام عزيزمان نيز به اذن الله تحقق خواهد يافت و جمهوري اسلامي روزبهروز از اعتلا و عظمت بيشتری برخوردار خواهد شد. ايشان تحرکات دشمنان را نه از سر اقتدار بلکه به علت دستپاچگي و آشفتگي دانستند و افزودند: ملت عزيز ايران بداند که دشمن از پيشرفت و عظمت و ايستادگي او، عصبي و آشفته است و با دستپاچگي حرکاتي را انجام ميدهد.
حضرت آيتالله خامنهاي سخنان خود در اجتماع عظيم مردم در سالگرد ارتحال امام خميني را با تشريح مشابهات جبهه دشمنان امير مؤمنان با جبهه دشمنان رهبر کبير انقلاب ادامه دادند.
ايشان افزودند: پيشواي عدالتخواهان با سه جبهه رويارو بود؛ «قاسطين» يعني دشمنان بنياني و مخالفان اصل حکومت او، «ناکثين» يا همان همراهان سستبنياد و «مارقين» يعني کجفهمها و انسانهاي ناداني که سرانشان خائن بودند، اما خودشان به خيال تبعيت از قرآن در مقابل قرآن مجسم يعني امير مؤمنان ايستادند.
حضرت آيتالله خامنهاي افزودند: جبهه دشمنان و مخالفان امام راحل نيز ترکيبي از همين سه گروه بود؛ قاسطين يعني آمريکا، رژيم صهيونيستي و وابستگان داخلي آنها که با اصل جمهوري اسلامي دشمني دارند، ناکثين يا عهدشکنان و همراهان سستکمربند که به علت خواستههاي دنيايي در مقابل امام ايستادند و مارقين که با عدم درک موقعيت کشور و نفهميدن جبههبندي دشمنان، حقانيت حرکت امام را تشخيص ندادند.
ايشان منافقين را نمونهاي از مارقين خواندند که به علت خيانت رؤسايشان و جهل و فريبخوردگي بدنه، به دشمني ناکام با امام پرداختند.
حضرت آيتالله خامنهاي با اشاره به پيروزي امام خميني در مقابل اين سه جبهه افزودند: امروز هم همين سه گروه در مقابل ميراث بزرگ امام خميني يعني جمهوري اسلامي صفآرايي کردهاند، اين جبهه مختلط البته مشکلاتي بهوجود ميآورد و حرکت کشور را دشوار يا کُند ميکند، اما در جلوگيري از پيشرفت ملت عاجز و ناتوان است.
مقام معظم رهبري در ادامه به تبيين الگوي رفتاري امام(ره) در طول 10 سال حضور در رأس نظام جمهوري اسلامي پرداختند و هفت شاخص اصلي اين الگوي رفتاري را بيان کردند. حضرت آيتالله خامنهاي از «برخورد شجاعانه و فعال با دشمنان» بهعنوان نخستين شاخص ياد کردند و گفتند: امام راحل در مواجهه با دشمنان هرگز منفعل نشد و همواره فعال و قدرتمند در مقابل آنها ايستاد. «پرهيز از هيجانزدگي ناشي از احساسات و خالي از عقلانيت»، دومين شاخصي بود که مقام معظم رهبري به آن اشاره کردند و افزودند: تصميمهاي امام، شجاعانه و درعينحال مبتني بر محاسبات عقلاني بود.
حضرت آيتالله خامنهاي به سومين شاخص الگوي رفتاري امام اشاره کردند و گفتند: امام خميني چه در دوران مبارزات و چه بعد از پيروزي انقلاب اسلامي، همواره اولويتها را رعايت ميکرد و بر موضوع اصلي متمرکز ميشد و هيچگاه حواشي را وارد ميدان کار خود نميکرد.
ايشان «اعتماد به تواناييهاي مردم و بهويژه جوانان و خوشبيني به ملت ايران» و «بياعتمادي و بدبيني به دشمن» را دو شاخص ديگر در رفتار امام برشمردند و تأکيد کردند: امام بزرگوار يک لحظه به دشمن و پيشنهادهاي آن اعتماد نکرد و دشمن را به معني واقعي کلمه، دشمن ميدانست.
مقام معظم رهبري، «اهتمام به همبستگي و اتحاد ملت و مردوددانستن هرگونه دودستگي و دوقطبيسازي در ميان مردم» را از ديگر الگوهاي رفتاري امام دانستند و درخصوص هفتمين الگوي رفتاري ايشان گفتند: امام خميني به نصرت و وعده الهي، ايمان کامل داشت و معتقد بود که اگر کار براي رضاي خدا باشد، هيچگونه ضرري متوجه آن نخواهد شد.
حضرت آيتالله خامنهاي در جمعبندي اين بحث تأکيد کردند: بعد از امام راحل، راه ايشان را دقيقا دنبال کردهايم و به لطف خداوند، از اين پس نيز دنبال خواهيم کرد.
ايشان افزودند: به حول و قوه الهي، ما دچار انفعال و ضعف نميشويم و در برابر زيادهخواهي و زورگويي دشمنان ميايستيم، هيجانزده و احساسي تصميم نميگيريم و به جاي متن، وارد حاشيهها نميشويم، اولويتهاي خود را به توفيق الهي تشخيص خواهيم داد، به مردم و تواناييهاي آنها بهخصوص جوانان اعتماد خواهيم کرد اما به دشمن مطلقا اعتماد نميکنيم، مردم عزيزمان را از دودستگي و دوقطبي برحذر ميداريم و به نصرت الهي اطمينان داريم و شک نداريم که ملت ايران با اين ايمان و انگيزه و با اين اميد، قطعا پيروز خواهد شد. مقام معظم رهبري در ادامه سخنان خود به تشريح نقشه دشمن در مقطع فعلي پرداختند و با تأکيد بر اينکه، اين نقشه بر سه محور «فشار اقتصادي، فشار رواني و فشار عملي» و با هدف سيطره بر کشور متمرکز است، گفتند: در اين طراحي، فشار اقتصادي از طريق تحريمها و جلوگيري از همکاري اقتصادي کشورها با ايران اعمال خواهد شد.
ايشان خاطرنشان کردند: آنها برخلاف تبليغات دروغين خود که ميگويند هدف تحريمها، حکومت ايران است، ملت را هدف گرفتهاند تا با فشار به مردم، نظام اسلامي را به تسليم در مقابل زورگوييها وادار کنند اما دشمنان، نه ملت ايران را شناختهاند و نه نظام اسلامي را زيرا به فضل الهي و با تلاش مسئولان و همت مردم، آنها در اين بخش از طراحي خود، بهکلي ناکام خواهند ماند.
مقام معظم رهبري به محور دوم نقشه دشمن يعني فشار رواني اشاره کردند و با مهمدانستن اين محور، افزودند: دشمن در اين بخش از طراحي خود درصدد است نقاط قوت نظام اسلامي و عناصر اقتدار ملي را به نقاط ضعف و چالشبرانگيز تبديل کند تا ملت ايران نسبت به اين نقاط قوت بدبين و دلسرد شوند. مقام معظم رهبري بهعنوان نمونه، «پيشرفتهاي هستهاي» را يکي از نقاط قوت و افتخار فناوري و دانش کشور دانستند و گفتند: توانايي دانشمندان و متخصصان جوان کشور در توليد اورانيوم غنيشده 20 درصد، در شرايطي که طرف مقابل انواع شروط و مشکلات را براي تأمين اورانيوم 20 درصد جهت مصارف پزشکي مطرح کرده بود، نماد قدرت علمي و فناوري و يک نقطه قوت بزرگ ملي است که براي کشور مايه آبرو شد.
حضرت آيتالله خامنهاي افزودند: اکنون دشمن تلاش دارد تا با کار رواني و ريشهاي، اين نقطه قوت ملي را به مسئلهاي چالشبرانگيز تبديل و ملت را نسبت به آن بدبين کند.
ايشان «توانايي موشکي» را يکي ديگر از نقاط قوت و زمينهساز «امنيت» کشور دانستند و افزودند: در دوران جنگ تحميلي بهدليل آنکه ما سلاح دفاعي و توان موشکي نداشتيم، از شهرهاي مرزي تا تهران شبانهروز، زير آتش موشکي بودند، اما اکنون با همت متخصصان جوان، ما به قدرت اول موشکي منطقه تبديل شدهايم و دشمن ميداند که اگر يک موشک بزند، با 10 موشک پاسخ خواهد گرفت.
مقام معظم رهبري تأکيد کردند: دشمن با يک عمليات رواني بر روي اين نقطه قوت متمرکز شده است و متأسفانه عدهاي هم در داخل، با او همصدا شدهاند. حضرت آيتالله خامنهاي، «عدالتخواهي بينالمللي» و حمايت از ملتهاي مظلوم را يکي ديگر از نقاط قوت جمهوري اسلامي خواندند و گفتند: درحاليکه حمايت از فلسطين و نيروي مقاومت در مقابل رژيم صهيونيستي و دفاع از استقلال و تماميت ارضي کشورهاي منطقه، مايه آبرو براي جمهوري اسلامي است، دشمن تلاش دارد تا آن را تحت عنوان «دخالت ايران در منطقه» به يک مسئله چالشآفرين
تبديل کند. ايشان با اشاره به همنوايي برخي عوامل داخلي با دشمن در اين خصوص، افزودند: همين عوامل که چند سال پيش در تهران و در راهپيمايي روز قدس، شعار «نه غزه نه لبنان» سر دادند، موجوداتي حقير و کمککنندگان به جنگ رواني دشمن هستند و اين مايه سرافکندگي آنهاست.
مقام معظم رهبري به يک نمونه ديگر از عمليات رواني دشمن اشاره کردند و گفتند: بيگانگان و عدهاي در داخل در تبليغات خود اينگونه وانمود ميکنند که اگر ايران، شکل معيوبي از برجام را که درصدد تحميل آن هستند، نپذيرد، جنگ خواهد شد، خير اين حرف دروغ است.
مقام معظم رهبري همچنين با اشاره به برخي حرفهاي بعضي مسئولان اروپايي گفتند: به نظر ميآيد اين دولتها توقع دارند ملت ايران هم تحريمها را تحمل کند، هم از فعاليتهاي هستهاي که نياز قطعي آينده ايران است دست بردارد و هم محدوديتهاي تحميلشده بر ايران را ادامه دهد اما آنها بدانند که اين خواب آشفته تعبير نخواهد شد.
حضرت آيتالله خامنهاي تأکيد کردند: ملت و دولت ايران اين را تحمل نخواهد کرد که هم تحريم باشد هم در محدوديت و حبس هستهاي.
ايشان مسئولان سازمان انرژي هستهاي را موظف کردند بهسرعت آمادگيهاي لازم را براي رسيدن به ۱۹۰ هزار سو (البته فعلا در چارچوب برجام) فراهم آورند و مقدمات اجراي مسائلي را که رئيسجمهور دستور دادهاند از همين فردا آغاز کنند.
مقام معظم رهبري در جمعبندي مطالب مربوط به محور عمليات رواني دشمن خاطرنشان کردند: آنها تلاش دارند تا با جنگ رواني، ما از نقاط قوت و عناصر اقتدار ملي خود دست برداريم تا بيگانگان راحتتر بر کشور و ملت و سرنوشت آينده ما مسلط شوند اما ملت ايران، در مقابل اين حرکت ايستاده است. حضرت آيتالله خامنهاي فشار عملي را سومين محور نقشه جاري دشمن در مقابله با ملت بزرگ ايران برشمردند و افزودند: برنامه قطعي دشمن اين است که با سوءاستفاده از مطالبات مردمي، در کشور آشوب ايجاد کند، اما سر آنها قطعا به سنگ خواهد خورد. مقام معظم رهبري در تشريح بيشتر اين نقشه مزورانه افزودند: ممکن است در نقطهاي يا شهري، کارگران يا کسان ديگري از مردم مطالباتي داشته باشند، دشمن در اين موارد با تعداد معدودي نفوذي و افراد خبيث و اشرار، سعي ميکند اجتماع آرام مردم را به حرکت ضد امنيتي و آشوبگرانه تبديل و نظام و ملت را بدنام کند.
حضرت آيتالله خامنهاي با توصيه مؤکد به مردم براي هوشياري کامل در مقابل اين نقشه دشمن تأکيد کردند: اعتقاد راسخ دارم دشمنان اينبار هم کور خواندهاند و مردم عزيز با قدرت، شهامت و هوشمندي در مقابل اين طرح و توطئه ميايستند. ايشان حضور مردم در صحنه را بسيار مهم خواندند و با اشاره به برگزاري مراسم روز جهاني قدس در جمعه افزودند: به فضل الهي و به برکت حضور پرشور مردم، روز قدس امسال از سالهاي گذشته قويتر و پرشورتر برگزار خواهد شد.
مقام معظم رهبري همچنين در پايان سخنانشان به زبان عربي و خطاب به جوانان غيور عرب منطقه گفتند: امروز روز عمل و اقدام شما است و بايد خود را براي پيشرفت و استقلال و آزادي کشورهايتان آماده کنيد. حضرت آيتالله خامنهاي با اشاره به خضوع و ذلت برخي دولتهاي عربي در مقابل آمريکا و عدم اتخاذ موضع قوي برابر دشمن صهيونيستي، افزودند: برخي دولتهاي عربي، اکنون دشمن ملتهاي خود شدهاند و در چنين شرايطي مسئوليت جوانان غيور عرب، برهمزدن اين معادله باطل است.
ايشان با تأکيد بر اينکه آينده متعلق به جوانان است و آنان بايد با عمل و ابتکار، خود را براي آينده آماده کنند گفتند: اگر آينده بهدرستي ساخته شود، قطعا همه ملتهاي مسلمان و عرب بهخصوص جوانان اين کشورها، از آن بهرهمند خواهند شد.
مقام معظم رهبري خطاب به جوانان کشورهاي اسلامي گفتند: از هيمنه جبهه کفر نهراسيد و به وعده نصرت الهي ايمان راسخ داشته باشيد.
حضرت آيتالله خامنهاي با اشاره به درپيشبودن روز جهاني قدس تأکيد کردند: حضور در اين راهپيمايي و دفاع از مردم مقاوم و مجاهد و مظلوم فلسطين، در واقع گامي مهم در مسير ساختن آينده بهتر است.
مقام معظم رهبري در پايان براي توفيق جوانان کشورهاي اسلامي و ادامه مسير مقاومت دعا کردند.