واكنش کدخدايي به سخنان حجاریان
شرکت يا شرکت‌نکردن به خودشان بستگي دارد
«شرکت يا شرکت‌نکردن کانديداهاي اصلاح‌طلبان در انتخابات به خودشان بستگي دارد»؛ اين پاسخ تلويحي عباسعلي کدخدايي، سخنگوي شوراي نگهبان، به سعيد حجاريان درباره شرکت اصلاح‌طلبان در انتخابات است. حجاريان به‌تازگی در گفت‌وگويی ويدئويي که با شبکه اينترنتي عصرما داشته، درباره شرکت اصلاح‌طلبان در انتخابات آينده گفته بود: «ممکن است صندوق رأي براي ما جعبه پاندورا (جعبه‌اي که بنا بر افسانه‌هاي يوناني از آن بلا بيرون مي‌آيد) باشد. انتخابات بت نيست براي ما؛ چه‌کسي گفته اصلا بايد شرکت کرد يا نکرد؛ ممکن است شرکت کنيم، ممکن است شرکت نکنيم. بستگي به شرايط دارد. ممکن است ما هم بگوييم با وضع کنوني شرکت نمي‌کنيم. اگر شوراي نگهبان مي‌خواهد همين‌طوري عمل کند (اشاره به مسئله ردصلاحيت‌ها)، اصلا شرکت نمي‌کنيم». حالا کدخدايي ضمن دفاع از عملکرد شوراي نگهبان در بررسي صلاحيت‌ها، در پاسخ به «ايرنا» درباره اينکه برخي مي‌گويند با توجه به ردصلاحيت گسترده اصلاح‌طلبان در دوره‌هاي گذشته، اگر در انتخابات 98 مجلس يا 1400 رياست‌جمهوري هم وضع به همين منوال باشد در انتخابات شرکت نخواهيم کرد، گفته: «آنها خودشان مي‌دانند که شرکت کنند يا نه؛ ولي شوراي
نگهبان وظيفه قانوني خود را انجام داده و در آينده هم بر اساس وظايف قانوني خود عمل مي‌کند. اين شورا خيلي توجهي نخواهد کرد به اينکه برخي افراد مي‌گويند در انتخابات شرکت مي‌کنيم يا شرکت نمي‌کنيم. بهتر است همه به قانون تمکين کنيم و هر چه قانون مي‌گويد و بر اساس قانون حرکت کنيم». کدخدايي درباره اينکه نوک پيکان انتقاد آنها نظارت استصوابي شوراي نگهبان است و اينکه معتقدند نظارت استصوابي يک نوع ابزار سياسي براي اعمال سليقه شده، گفت: «اگر مصاديق داشتند حتما بررسي مي‌شود؛ ولي همه کارهايي که تا الان انجام شده، در چارچوب وظايف قانوني شوراي نگهبان بوده است. شما شوراي نگهبان را در وظايف قانوني خود تحليل کنيد».
رابطه مشارکت‌نکردن
در انتخابات و اعتمادسازي
علي تاجرنيا، فعال سياسي اصلاح‌طلب و نماينده پيشين مجلس، در گفت‌و‌گوی خود با «نامه‌نيوز» به همين موضوع؛ يعني شرکت يا شرکت‌نکردن اصلاح‌طلبان در انتخابات اشاره کرده و گفت: «من فکر مي‌کنم تا جايي که ظرفيت براي سياست‌ورزي و حضور در انتخابات وجود دارد، بايد از آن استفاده کرد. تصور من اين است که با توجه به شرايط بين‌المللي و داخلي، قطعا ردصلاحيت‌ها سخت‌گيرانه‌تر از گذشته نخواهد بود؛ اما طبيعتا وقتي به هر دليلي امکان استفاده از ظرفيت‌هاي يک جريان به وجود نيايد، حق آن است که در انتخابات فهرست ندهد». تاجرنيا افزود: «ما امروز تاوان عملکرد بخشي از نمايندگاني را در ليست اميد مي‌پردازيم که اينها اولويت‌هاي اصلي اصلاح‌طلبان براي حضور در پارلمان نبودند. طبيعتا وقتي نمايندگان نتوانند حداقل‌هاي مورد انتظار يک جريان سياسي را برآورده کنند، جريان سياسي نيز حق دارد که در انتخابات فهرست ندهد». اين فعال سياسي اصلاح‌طلب با تأکيد بر اينکه «ما اکنون با دو چالش مواجه هستيم»، گفت: «نخست چالش ردصلاحيت‌هاست که اجازه نمي‌دهد ظرفيت‌هاي کامل جريان اصلاح‌طلب به عرصه وارد شوند و چالش ديگر افکار عمومي است که وقتي اعتماد مي‌کنند و رأي مي‌دهد،
حداقل انتظاراتي از نمايندگان دارند و زماني هم که انتظارات خود را برآورده نمي‌بينند، در وهله اول به خود نمايندگان و در وهله دوم به آن جريان سياسي بي‌اعتماد مي‌شوند. بنابراين من بسته به نوع موضع شوراي نگهبان، حضورنداشتن اصلاح‌طلبان در انتخابات آتي را محتمل مي‌دانم». او در پاسخ به اين پرسش که آيا مشارکت با تمام ظرفيت در انتخابات مي‌تواند ريزش رأي جريان اصلاحات به دلیل عملکرد فراکسيون اميد و دولت آقاي روحاني را جبران کند، گفت: «به نظر من جبران آن دشوارتر از اين حرف‌هاست. الان جريان اصلاح‌طلب بايد سرمايه اجتماعي خود را بازيابي مجدد کند. به صرف اينکه در انتخابات پيش‌رو همه تأييد صلاحيت شوند و فهرست دهيم، موجب جلب دوباره آرا نمي‌شود. براي اعتمادسازي نيازمند کارهاي ديگري هم هستيم؛ اما بخش مهمي از آن همين است که بتوانيم از ظرفیت‌هاي اصلي بهره‌برداري کنيم». او درباره تأثيرات مشارکت‌نکردن اصلاح‌طلبان در انتخابات بر فضاي سياسي کشور گفت: «اين را بايد روشن کنيم که شرکت‌کردن و فهرست‌دادن در انتخابات، حق هر فرد و جريان سياسي است. اين حق ماست و ما مکلف نيستيم. طبعيتا نبايد اين‌طور تصور شود که اگر کسي از اين حق خود استفاده
نکند، مشي غيرمسالمت‌جويانه‌اي را در پيش گرفته است». تاجرنيا درباره نتايج مشارکت‌نکردن در انتخابات براي جريان اصلاح‌طلب نيز توضيح داد: «شرکت‌نکردن بخشي از انتظارات طرفداران جريان اصلاح‌طلبي است. بازگشت سرمايه اجتماعي نيازمند يک‌سري اقدامات جدي‌تر است».
«شرکت يا شرکت‌نکردن کانديداهاي اصلاح‌طلبان در انتخابات به خودشان بستگي دارد»؛ اين پاسخ تلويحي عباسعلي کدخدايي، سخنگوي شوراي نگهبان، به سعيد حجاريان درباره شرکت اصلاح‌طلبان در انتخابات است. حجاريان به‌تازگی در گفت‌وگويی ويدئويي که با شبکه اينترنتي عصرما داشته، درباره شرکت اصلاح‌طلبان در انتخابات آينده گفته بود: «ممکن است صندوق رأي براي ما جعبه پاندورا (جعبه‌اي که بنا بر افسانه‌هاي يوناني از آن بلا بيرون مي‌آيد) باشد. انتخابات بت نيست براي ما؛ چه‌کسي گفته اصلا بايد شرکت کرد يا نکرد؛ ممکن است شرکت کنيم، ممکن است شرکت نکنيم. بستگي به شرايط دارد. ممکن است ما هم بگوييم با وضع کنوني شرکت نمي‌کنيم. اگر شوراي نگهبان مي‌خواهد همين‌طوري عمل کند (اشاره به مسئله ردصلاحيت‌ها)، اصلا شرکت نمي‌کنيم». حالا کدخدايي ضمن دفاع از عملکرد شوراي نگهبان در بررسي صلاحيت‌ها، در پاسخ به «ايرنا» درباره اينکه برخي مي‌گويند با توجه به ردصلاحيت گسترده اصلاح‌طلبان در دوره‌هاي گذشته، اگر در انتخابات 98 مجلس يا 1400 رياست‌جمهوري هم وضع به همين منوال باشد در انتخابات شرکت نخواهيم کرد، گفته: «آنها خودشان مي‌دانند که شرکت کنند يا نه؛ ولي شوراي
نگهبان وظيفه قانوني خود را انجام داده و در آينده هم بر اساس وظايف قانوني خود عمل مي‌کند. اين شورا خيلي توجهي نخواهد کرد به اينکه برخي افراد مي‌گويند در انتخابات شرکت مي‌کنيم يا شرکت نمي‌کنيم. بهتر است همه به قانون تمکين کنيم و هر چه قانون مي‌گويد و بر اساس قانون حرکت کنيم». کدخدايي درباره اينکه نوک پيکان انتقاد آنها نظارت استصوابي شوراي نگهبان است و اينکه معتقدند نظارت استصوابي يک نوع ابزار سياسي براي اعمال سليقه شده، گفت: «اگر مصاديق داشتند حتما بررسي مي‌شود؛ ولي همه کارهايي که تا الان انجام شده، در چارچوب وظايف قانوني شوراي نگهبان بوده است. شما شوراي نگهبان را در وظايف قانوني خود تحليل کنيد».
رابطه مشارکت‌نکردن
در انتخابات و اعتمادسازي
علي تاجرنيا، فعال سياسي اصلاح‌طلب و نماينده پيشين مجلس، در گفت‌و‌گوی خود با «نامه‌نيوز» به همين موضوع؛ يعني شرکت يا شرکت‌نکردن اصلاح‌طلبان در انتخابات اشاره کرده و گفت: «من فکر مي‌کنم تا جايي که ظرفيت براي سياست‌ورزي و حضور در انتخابات وجود دارد، بايد از آن استفاده کرد. تصور من اين است که با توجه به شرايط بين‌المللي و داخلي، قطعا ردصلاحيت‌ها سخت‌گيرانه‌تر از گذشته نخواهد بود؛ اما طبيعتا وقتي به هر دليلي امکان استفاده از ظرفيت‌هاي يک جريان به وجود نيايد، حق آن است که در انتخابات فهرست ندهد». تاجرنيا افزود: «ما امروز تاوان عملکرد بخشي از نمايندگاني را در ليست اميد مي‌پردازيم که اينها اولويت‌هاي اصلي اصلاح‌طلبان براي حضور در پارلمان نبودند. طبيعتا وقتي نمايندگان نتوانند حداقل‌هاي مورد انتظار يک جريان سياسي را برآورده کنند، جريان سياسي نيز حق دارد که در انتخابات فهرست ندهد». اين فعال سياسي اصلاح‌طلب با تأکيد بر اينکه «ما اکنون با دو چالش مواجه هستيم»، گفت: «نخست چالش ردصلاحيت‌هاست که اجازه نمي‌دهد ظرفيت‌هاي کامل جريان اصلاح‌طلب به عرصه وارد شوند و چالش ديگر افکار عمومي است که وقتي اعتماد مي‌کنند و رأي مي‌دهد،
حداقل انتظاراتي از نمايندگان دارند و زماني هم که انتظارات خود را برآورده نمي‌بينند، در وهله اول به خود نمايندگان و در وهله دوم به آن جريان سياسي بي‌اعتماد مي‌شوند. بنابراين من بسته به نوع موضع شوراي نگهبان، حضورنداشتن اصلاح‌طلبان در انتخابات آتي را محتمل مي‌دانم». او در پاسخ به اين پرسش که آيا مشارکت با تمام ظرفيت در انتخابات مي‌تواند ريزش رأي جريان اصلاحات به دلیل عملکرد فراکسيون اميد و دولت آقاي روحاني را جبران کند، گفت: «به نظر من جبران آن دشوارتر از اين حرف‌هاست. الان جريان اصلاح‌طلب بايد سرمايه اجتماعي خود را بازيابي مجدد کند. به صرف اينکه در انتخابات پيش‌رو همه تأييد صلاحيت شوند و فهرست دهيم، موجب جلب دوباره آرا نمي‌شود. براي اعتمادسازي نيازمند کارهاي ديگري هم هستيم؛ اما بخش مهمي از آن همين است که بتوانيم از ظرفیت‌هاي اصلي بهره‌برداري کنيم». او درباره تأثيرات مشارکت‌نکردن اصلاح‌طلبان در انتخابات بر فضاي سياسي کشور گفت: «اين را بايد روشن کنيم که شرکت‌کردن و فهرست‌دادن در انتخابات، حق هر فرد و جريان سياسي است. اين حق ماست و ما مکلف نيستيم. طبعيتا نبايد اين‌طور تصور شود که اگر کسي از اين حق خود استفاده
نکند، مشي غيرمسالمت‌جويانه‌اي را در پيش گرفته است». تاجرنيا درباره نتايج مشارکت‌نکردن در انتخابات براي جريان اصلاح‌طلب نيز توضيح داد: «شرکت‌نکردن بخشي از انتظارات طرفداران جريان اصلاح‌طلبي است. بازگشت سرمايه اجتماعي نيازمند يک‌سري اقدامات جدي‌تر است».