تاريخ فشرده ادبيات جهان
«درس‌گفتارهاي ادبيات جهان» عنوان كتابي است از گرنت ال.وات كه مدتي پيش با ترجمه گروهي از مترجمان و ويراستاري عظيم طهماسبي توسط نشر نيلوفر به چاپ رسيد. نويسنده اين كتاب، متخصص در آثار شكسپير، ادبيات انگليسي، ادبيات داستاني مدرن آمريكا و مطالعات ميان‌رشته‌اي است و كتاب حاضر نيز ترجمه درس‌گفتارهاي ويديويي اوست كه توسط شركت آموزش ويرجينيا تهيه شده است. گرنت ال.وات در اين درس‌گفتارها كوشيده تا به صورت فشرده تاريخ ادبيات جهان را بررسي كند و عنوان فرعي كتاب نيز، از حماسه گيلگمش تا هزارتوهاي بورخس، گوياي اين موضوع است. عظيم طهماسبي در بخشي از مقدمه‌اش درباره اين كتاب نوشته: «گرنت ال.وات بر مبناي منطقي روشن و رويكردي نوين، تاريخ ادبيات جهان را از آغاز تا امروز به شكلي فشرده و با گزينش و تحليل شاهكارهاي ادبيات و شماري از آثار مهم ادبي تحليل و واكاوي كرده است. ايشان به دو موضوع ادبيات و تاريخ توجه ويژه‌اي داشته است؛ همچنان‌كه خود وي در درس‌گفتار نخست -كه چونان مقدمه اين اثر است- بيان مي‌كند تلقي‌اش از ادبيات همان تلقي عمومي و رايج در نزد مردم است كه شامل شعر، رمان، داستان كوتاه و نمايش‌نامه مي‌شود، البته در اين
مجموعه برخي كتب ديني و متون فلسفي كه داراي جنبه‌هاي ادبي‌اند نيز بررسي شده‌اند. از ديدگاه وي كتب مقدس پيوندي نزديك با حماسه دارند و همانند آثاري چون گيلگمش، ايلياد و اديسه، انئيد و بيوولف جهان‌بيني مردم زمانه خويش و فرهنگ آنان را بازتاب مي‌دهند و جزيي از تجربه ماندگار فرهنگ و ادبيات ملت‌هاي گوناگون شمرده مي‌شوند، از اين‌رو چندان شگفت نيست كه واكاوي آثار حماسي يادشده در بخش نخست كتاب پيش‌رو در كنار عهد عتيق (انجيل عبراني)، بهاگاوداگيتا، و عهد جديد آمده است. نگرش به تاريخ در اثر حاضر گاهي ناظر به خود اثر ادبي است كه گرنت وات آن را بخشي از ادبيات مي‌داند كه همچنان مي‌تواند به مشكلات و نيازهاي انسان معاصر پاسخ دهد. او در شيوه نگرشش به تاريخ در پي آن است تا تاثير و نقش آثار را در فرهنگ‌هايي كه خود پديدآورنده آن‌هاست تعريف نمايد و اين نكته را توضيح دهد كه چگونه اثر ادبي تاملات مردم فرهنگ خاصي را بازمي‌گويد و خواننده امروز از لابه‌لاي آن آثار به چه ديدگاه و انديشه‌اي درباره آنها دست مي‌يابد. بر اين مبنا ايشان تبادلات فرهنگي ملل را در طي زمان بخشي از تجربه‌اي جهاني مي‌يابد كه دائما در حال انتقال،جابه‌جايي،
آميزش، دگرگوني و پويايي است.»
در اين كتاب، علاوه بر اينكه به شباهت‌ها در تجربه‌هاي ادبي پرداخته شده، به اختلاف‌ها و تمايزهاي آثار ادبي نيز توجه شده است. همچنين به كرات به پيوند ميان آثار ادبي معاصر با آثار كهن حماسي و كتاب مقدس و رمانس‌ها اشاره شده است. آن‌طور كه ويراستار كتاب نيز تاكيد كرده است، سير درس‌گفتارهاي اين مجموعه نه با تمركز بر ادبيات غربي و نگاه اروپامدارانه كه بر پايه «نگاه جهاني به ادبيات و با رويكرد ميان‌رشته‌اي» پيش رفته است.
«درس‌گفتارهاي ادبيات جهان» شامل چهار بخش اصلي است و هر بخش هم دوازده درس‌گفتار را دربر گرفته است. در درس‌گفتار نخست كه مي‌توان آن را مقدمه نويسنده نيز به حساب آورد، درباره كليات و درونمايه كتاب و اهداف آن صحبت شده است. ويراستار كتاب درباره برخي از مباحث مطرح‌شده در بخش‌هاي بعدي كتاب نوشته: «...از لابه‌لاي شماري از درس‌گفتارهاي بخش سوم و چهارم حساسيت و كنجكاوي خواننده نسبت به پيدايش مكاتب و جنبش‌هاي رمانتيسم، رئاليسم و ناتوراليسم، سوررئاليسم، اكسپرسيونيسم، ماركسيسم، فرويديسم، مدرنيسم، پست‌مدرنيسم و حتا پست‌كولونياليسم و تاثر و بازتاب آنها در ادبيات برانگيخته مي‌شود. در اغلب موارد توجه به اين مكاتب و جنبش‌ها نه به‌طور مستقل و جداگانه كه از خلال بررسي آثار ادبي و دگرگوني و تغيير در فرم و مضمون آنها، كه توام با اشاره‌هايي به تغيير در نظام‌هاي اجتماعي و سياسي و معرفت‌شناسي است، عرضه مي‌گردد. درواقع همين جنبه‌هاي كتاب حاضر وامداري آن را به تاريخ‌نگاري نو و مطالعات فرهنگي مي‌نماياند و اعتبارش را در نظر خواننده مي‌افزايد. به هر روي اين اثر مي‌كوشد تا چشمان مخاطب را به افق وسيع ادبيات جهان بگشايد و شوقش را
براي خواندن آثار مهم ادبي برانگيزد و ابزاري در اختيارش گذارد تا با كمك آن نگرشي خرد و كلان به ادبيات داشته باشد، يعني قادر گردد تا علاوه بر لذت خواندن اثر ادبي و درك زيبايي‌ها و جنبه‌هاي هنري و مفاهيم انساني‌اش، آن را در بافت فرهنگي بزرگ‌تر و جهاني بنشاند و جايگاهش را در تاريخ ادبيات جهان بازشناسد.» مسعود فرهمندفر، مهسا جعفري، علي كياني‌فلاورجاني، سحر داورپناه، فهيمه ميرزاپور و ياسر لطفي مترجمان اين كتاب هستند.
«درس‌گفتارهاي ادبيات جهان» عنوان كتابي است از گرنت ال.وات كه مدتي پيش با ترجمه گروهي از مترجمان و ويراستاري عظيم طهماسبي توسط نشر نيلوفر به چاپ رسيد. نويسنده اين كتاب، متخصص در آثار شكسپير، ادبيات انگليسي، ادبيات داستاني مدرن آمريكا و مطالعات ميان‌رشته‌اي است و كتاب حاضر نيز ترجمه درس‌گفتارهاي ويديويي اوست كه توسط شركت آموزش ويرجينيا تهيه شده است. گرنت ال.وات در اين درس‌گفتارها كوشيده تا به صورت فشرده تاريخ ادبيات جهان را بررسي كند و عنوان فرعي كتاب نيز، از حماسه گيلگمش تا هزارتوهاي بورخس، گوياي اين موضوع است. عظيم طهماسبي در بخشي از مقدمه‌اش درباره اين كتاب نوشته: «گرنت ال.وات بر مبناي منطقي روشن و رويكردي نوين، تاريخ ادبيات جهان را از آغاز تا امروز به شكلي فشرده و با گزينش و تحليل شاهكارهاي ادبيات و شماري از آثار مهم ادبي تحليل و واكاوي كرده است. ايشان به دو موضوع ادبيات و تاريخ توجه ويژه‌اي داشته است؛ همچنان‌كه خود وي در درس‌گفتار نخست -كه چونان مقدمه اين اثر است- بيان مي‌كند تلقي‌اش از ادبيات همان تلقي عمومي و رايج در نزد مردم است كه شامل شعر، رمان، داستان كوتاه و نمايش‌نامه مي‌شود، البته در اين
مجموعه برخي كتب ديني و متون فلسفي كه داراي جنبه‌هاي ادبي‌اند نيز بررسي شده‌اند. از ديدگاه وي كتب مقدس پيوندي نزديك با حماسه دارند و همانند آثاري چون گيلگمش، ايلياد و اديسه، انئيد و بيوولف جهان‌بيني مردم زمانه خويش و فرهنگ آنان را بازتاب مي‌دهند و جزيي از تجربه ماندگار فرهنگ و ادبيات ملت‌هاي گوناگون شمرده مي‌شوند، از اين‌رو چندان شگفت نيست كه واكاوي آثار حماسي يادشده در بخش نخست كتاب پيش‌رو در كنار عهد عتيق (انجيل عبراني)، بهاگاوداگيتا، و عهد جديد آمده است. نگرش به تاريخ در اثر حاضر گاهي ناظر به خود اثر ادبي است كه گرنت وات آن را بخشي از ادبيات مي‌داند كه همچنان مي‌تواند به مشكلات و نيازهاي انسان معاصر پاسخ دهد. او در شيوه نگرشش به تاريخ در پي آن است تا تاثير و نقش آثار را در فرهنگ‌هايي كه خود پديدآورنده آن‌هاست تعريف نمايد و اين نكته را توضيح دهد كه چگونه اثر ادبي تاملات مردم فرهنگ خاصي را بازمي‌گويد و خواننده امروز از لابه‌لاي آن آثار به چه ديدگاه و انديشه‌اي درباره آنها دست مي‌يابد. بر اين مبنا ايشان تبادلات فرهنگي ملل را در طي زمان بخشي از تجربه‌اي جهاني مي‌يابد كه دائما در حال انتقال،جابه‌جايي،
آميزش، دگرگوني و پويايي است.»
در اين كتاب، علاوه بر اينكه به شباهت‌ها در تجربه‌هاي ادبي پرداخته شده، به اختلاف‌ها و تمايزهاي آثار ادبي نيز توجه شده است. همچنين به كرات به پيوند ميان آثار ادبي معاصر با آثار كهن حماسي و كتاب مقدس و رمانس‌ها اشاره شده است. آن‌طور كه ويراستار كتاب نيز تاكيد كرده است، سير درس‌گفتارهاي اين مجموعه نه با تمركز بر ادبيات غربي و نگاه اروپامدارانه كه بر پايه «نگاه جهاني به ادبيات و با رويكرد ميان‌رشته‌اي» پيش رفته است.
«درس‌گفتارهاي ادبيات جهان» شامل چهار بخش اصلي است و هر بخش هم دوازده درس‌گفتار را دربر گرفته است. در درس‌گفتار نخست كه مي‌توان آن را مقدمه نويسنده نيز به حساب آورد، درباره كليات و درونمايه كتاب و اهداف آن صحبت شده است. ويراستار كتاب درباره برخي از مباحث مطرح‌شده در بخش‌هاي بعدي كتاب نوشته: «...از لابه‌لاي شماري از درس‌گفتارهاي بخش سوم و چهارم حساسيت و كنجكاوي خواننده نسبت به پيدايش مكاتب و جنبش‌هاي رمانتيسم، رئاليسم و ناتوراليسم، سوررئاليسم، اكسپرسيونيسم، ماركسيسم، فرويديسم، مدرنيسم، پست‌مدرنيسم و حتا پست‌كولونياليسم و تاثر و بازتاب آنها در ادبيات برانگيخته مي‌شود. در اغلب موارد توجه به اين مكاتب و جنبش‌ها نه به‌طور مستقل و جداگانه كه از خلال بررسي آثار ادبي و دگرگوني و تغيير در فرم و مضمون آنها، كه توام با اشاره‌هايي به تغيير در نظام‌هاي اجتماعي و سياسي و معرفت‌شناسي است، عرضه مي‌گردد. درواقع همين جنبه‌هاي كتاب حاضر وامداري آن را به تاريخ‌نگاري نو و مطالعات فرهنگي مي‌نماياند و اعتبارش را در نظر خواننده مي‌افزايد. به هر روي اين اثر مي‌كوشد تا چشمان مخاطب را به افق وسيع ادبيات جهان بگشايد و شوقش را
براي خواندن آثار مهم ادبي برانگيزد و ابزاري در اختيارش گذارد تا با كمك آن نگرشي خرد و كلان به ادبيات داشته باشد، يعني قادر گردد تا علاوه بر لذت خواندن اثر ادبي و درك زيبايي‌ها و جنبه‌هاي هنري و مفاهيم انساني‌اش، آن را در بافت فرهنگي بزرگ‌تر و جهاني بنشاند و جايگاهش را در تاريخ ادبيات جهان بازشناسد.» مسعود فرهمندفر، مهسا جعفري، علي كياني‌فلاورجاني، سحر داورپناه، فهيمه ميرزاپور و ياسر لطفي مترجمان اين كتاب هستند.