سفير آنکارا در تهران:
تلاش مي‌کنيم تأثير تحريم‌هاي ايران را به حداقل برسانيم
سفير ترکيه در ايران در سالگرد کودتاي سال گذشته در اين کشور، در نشستي خبري بار ديگر اين کودتا را به گروه فتح‌الله گولن منتسب کرد و گفت: «هيچ شکي نداريم که در پشت اين کودتا، فتح‌الله گولن و سازمان متبوعش حضور داشته‌اند». رضا هاکان‌تکين، سفير ترکيه در تهران، در اين نشست از حمايت دولت ايران از دولت ترکيه در شب کودتا تشکر کرد و گفت: اين رويکرد، رويکرد بسيار ارزشمندي براي ماست. به گزارش ايسنا، او ادامه داد: دولت تهران هيچ‌گاه اجازه نداده سازمان فتح‌الله گولن در ايران فعاليت کند. البته برخي از افراد وابسته به اين سازمان تلاش کردهاند به شکل فردي در ايران فعاليت کنند و ما براي جلوگيري از اين موضوع با دولت ايران همکاري‌هاي کردهايم.
تحريم‌ها مفيد نيست
اين ديپلمات ارشد ترکيه در ادامه گفت‌وگوي خود با خبرنگاران درباره تحريم‌هاي آمريکا عليه ايران و نگاه ترکيه به اين تحريم‌هاي يکجانبه، تصريح کرد: تا به امروز يعني 15 جولای 2018 هنوز از طرف دولت آمريکا يک پيام رسمي مبني بر اينکه درباره ايران چه اقدامي انجام شود يا انتظار دولت آمريکا از ترکيه در اين ارتباط چيست، به ما ارسال نشده، اما در آينده نزديک قرار است هيئتي از آمريکا به ترکيه سفر کند و درخواست‌هاي دولت آمريکا را در اين ارتباط به دولت ترکيه منتقل کند. او با بيان اینکه آمريکايي‌ها درباره ايران چه رويکردي در پيش گرفته‌اند و این موضوعي مشخص است و آن را اعلام کردهاند، گفت: ما متوجه اين هستيم که آنها مي‌خواهند در حوزه‌هاي اقتصادي در تمام بخش‌ها تدابير سخت‌گيرانه‌اي را عليه ايران اتخاذ کنند تا بتوانند ايران را در تنگنا قرار دهند. از طرف ديگر شاهد اظهارنظرهاي متناقضي از سوي مقامات آمريکايي در رسانه‌ها هستيم، براي مثال يک روز برخي از مقامات آمريکايي بيان مي‌کنند که مي‌خواهيم صادرات نفت ايران را به صفر برسانيم، روز بعد تعدادي ديگر مي‌گويند تلاش مي‌کنيم که استثناهايي را نيز براي برخي از شرکت‌ها و کشورها قائل شويم.
وي با بيان اينکه بعد از اين ديدار رسمي که اشاره کردم مي‌فهميم که آنها دقيقا چه مي‌خواهند، تصريح کرد: سياست ترکيه در اين ارتباط آشکار و مشخص است و در عالي‌ترين سطح نيز اين سياست بيان شده است. سفير ترکيه در تهران با بيان اينکه دولت ترکيه تحريم‌هاي يکجانبه را مشروع و مفيد نمي‌داند، تأکيد کرد: نگاه ترکيه در ارتباط با تحريم‌ها عليه ايران روشن است و دو سالي که ايران تحريم بود، ترکيه در کنار ايران قرار داشت و همکاري‌هاي خود را با اين کشور ادامه داد. تکين با بيان اينکه ايران براي ما کشور مهمي است و روابط اقتصادي مهمي با اين کشور داريم، گفت: ايران و ترکيه علاوه بر حوزه‌هاي اقتصادي، همکاري‌هايي در حوزه‌هايي مانند سياسي و نظامي دارند و منافع مشترکي را دنبال مي‌کنند.
او با اشاره به روابط گسترده ايران و ترکيه و تلاش دولت آنکارا براي گسترش اين روابط، تصريح کرد: ما تلاش مي‌کنيم تأثير تحريم‌ها را در اين روابط به حداقل برسانيم، چراکه معتقديم تحريم‌ها و تلاش‌هايي که براي منزوي‌کردن ايران صورت مي‌گيرد، مفيد نيست.
نگراني از بي‌معني‌شدن روند آستانه
سفير ترکيه در تهران همچنين درباره بحث ايجاد منطقه کاهش تنش در جنوب سوريه و همکاري آمريکا و روسيه در اين زمينه و اينکه آيا اين امکان وجود دارد که چنين ايده‌اي در شمال سوريه که نيروهاي ترکيه در آن حضور دارند نيز پيگيري شود، تصريح کرد: در ارتباط با مذاکرات ايجاد منطقه کاهش تنش در جنوب سوريه، ما جزء طرف‌هاي مذاکره نبوديم و اطلاع دقيقي نداريم که مذاکرات به چه شکلي انجام شده است و درباره اينکه آمريکا و روسيه در‌اين‌باره به يک تفاهم رسيده‌اند يا نه، اطلاعي نداريم. او با بيان اينکه من ايجاد تفاهمي مشابه را درباره شمال سوريه که بخواهد تأثيري بر رويکرد ما داشته باشد، بلاموضوع مي‌دانم، افزود: درباره حوزه‌هاي مناطق ايجاد کاهش تنش در روند آستانه تنها منطقه‌اي که اين تفاهمات اجرائي شده و اين روند در آن جاري است منطقه ادلب است و اگر سوريه بخواهد در ادلب تحرکاتي انجام دهد، مي‌تواند اثرات بسيار شديدي داشته باشد. تکين با بيان اينکه ادامه تفاهم در منطقه ادلب از نظر ما اهميت بسزايي دارد و ما اين موضوع را به دو شريک خود يعني مقامات روسيه و ايران نيز منتقل کردهايم، تأکيد کرد: اگر قرار باشد سرنوشتي مشابه مناطق ديگر در سوريه در
ادلب نيز ايجاد شود، باعث مي‌شود روند آستانه بي‌معنا و بي‌موضوع شود. در تماسی تلفني که روز گذشته رئيس‌جمهور ترکيه با آقاي پوتين داشتند، آقاي اردوغان اين موضوع را به شکل مشخص مطرح کردند.
نيتي براي حضور مداوم در شمال سوريه نداريم
اين ديپلمات ارشد ترکيه با تأکيد بر اينکه ما باور داريم مسئله سوريه راه‌حل نظامي ندارد و بايد بر راه‌حل سياسي متمرکز شويم و با همين نگاه وارد روند آستانه شده‌ايم، تصريح کرد: همان‌طور که گفتم اگر گام‌هايي عليه اين مناطق که به آن اشاره شد برداشته شود، اين ضرورت به وجود مي‌آيد که ما يک ارزيابي مجدد در مورد رويکرد خود داشته باشيم. وي با بيان اينکه ترکيه اخيرا دو عمليات عليه سازمان‌هاي تروريستي فعال در شمال سوريه انجام داده است، تصريح کرد: در همين راستا دولت ترکيه عمليات سپر فرات و همچنين شاخه زيتون را عليه سازمان‌هاي تروريستي فعال در آن منطقه انجام داد و توانست آن مناطق را از لوث گروه‌هاي تروريستي پاک کند و اين زمينه را فراهم کرد تا مردم در آن منطقه خودشان امور را در دست بگيرند. سفير ترکيه در تهران با تأکيد بر اينکه ما نيتي براي حضور مداوم و طولاني‌مدت در شمال سوريه نداريم، بيان کرد: خواسته ما توقف درگيري در سوريه است و ايجاد نظامي فراگير که تمام اقشار سوريه را نمايندگي کند. تکين با تأکيد مجدد مبني بر اينکه هدف ترکيه، توقف درگيري‌ها در سوريه و برطرف‌شدن تهديدات عليه امنيت ملي خودش است، گفت: همان‌طور که پيش از
اين گفتم، متأسفانه به واسطه برخي درگيري‌ها در سوريه در حاشيه مرزها تهديداتي عليه امنيت ترکيه به وجود آمده است.
پاکسازي شمال عراق از تهديدات منافع ملي ترکيه
سفير ترکيه در تهران در ادامه گفت‌وگوي خود با خبرنگاران در پاسخ به سؤال ديگري در ارتباط با حضور نيروهاي نظامي ترکيه در شمال عراق و اينکه آيا ترکيه براي انجام عمليات‌هاي خود در اين منطقه هماهنگي‌هايي با ايران انجام داده يا نه؟ گفت: ما سياست اصولي‌مان اين است که اگر در کشورهاي هم‌جوار ما سازمان‌هاي تروريستي تهديدي عليه ترکيه ايجاد کردند، تلاش کنيم که آن تهديدات را از طريق رايزني با مقامات کشور هم‌جوارمان برطرف کنيم ولي اگر آن کشور از ظرفيت مناسب براي برخورد با گروه‌هاي تروريستي برخوردار نباشد، ما نمي‌توانيم اجازه دهيم که گروه‌هاي تروريستي در کنار مرزهايمان عليه منافع ترکيه به فعاليت خود ادامه دهند. وي با اشاره به اينکه گروه پ‌‌ک‌‌ک بيش از 30 سال است در عراق حضور دارد و اين موضوع مطابق با حالت دومي است که مطرح کردم، تصريح کرد: درخصوص مناطقي که پ‌‌ک‌‌ک آنها را به‌عنوان قرارگاه خود انتخاب کرده، نيروهاي دولت مرکزي عراق حضوري در آن ندارند و ما اين پيش‌بيني را نداريم که دولت عراق در کوتاه‌مدت بخواهد تحرکي را در آن مناطق عليه گروه پ‌‌ک‌‌ک داشته باشد. ما پيش از اين نيز بارها اعلام کردهايم که حاضريم هر نوع همکاري را
براي مبارزه با اين گروه با دولت مرکزي عراق انجام دهيم و اگر آنها از قدرت کافي براي انجام عمليات مستقل برخوردار نيستند، مي‌توانيم عمليات مشترکي را انجام دهيم. با توجه به شرايطي که اشاره کردم، دولت ترکيه با تکيه بر اصل دفاع مشروع که در حقوق بين‌الملل بر آن تأکيد شده، تلاش‌هايش را براي مبارزه با اين گروه تروريستي و برداشتن تهديدات آنها از مرزهاي خود به پيش خواهد برد. تنها هدف عمليات ترکيه در شمال عراق، ازبين‌بردن تهديداتي است که ترکيه را مورد تهديد قرار مي‌دهد و پاکسازي اين مناطق از اين تهديدات است.
تکين با بيان اينکه درخصوص اينکه در ارتباط با انجام عمليات در شمال عراق با ايران هماهنگي کرده باشيم، چنين چيزي نبوده است، اظهار کرد: اما امکان همکاري در اين خصوص وجود دارد؛ به‌خصوص در مناطق مرزي که بين دو کشور قرار دارد. سازمان تروريستي پ‌‌ک‌‌ک به واسطه پژاک عليه ايران فعاليت مي‌کند و برخورد با اين سازمان تروريستي به امنيت ايران، عراق و ترکيه کمک مي‌کند و ما درخصوص همکاري جهت مقابله با اين گروه‌هاي تروريستي آمادگي داريم. مبارزه با پ‌‌ک‌‌ک يکي از سرفصل‌هاي همکاري‌هاي امنيتي بين تهران و آنکارا بوده و هست.
نشست تهران، پايان تابستان
تکين همچنين در مورد زمان نشست آتي سران سه کشور ايران، روسيه و ترکيه در تهران در ارتباط با موضوع سوريه، تصريح کرد: بعد از نشست سران سه کشور در آنکارا قرار شد نشست بعدي در تهران برگزار شود؛ گرچه تاريخ آن هنوز قطعي نشده است ولي احتمالا بعد از پايان تابستان برگزار مي‌شود. البته در اينجا بايد به اين موضوع اشاره کنم که ممکن است سير تحولات سوريه زمان برگزاري اين نشست را تحت تأثير قرار دهد.
سفير ترکيه در ايران در سالگرد کودتاي سال گذشته در اين کشور، در نشستي خبري بار ديگر اين کودتا را به گروه فتح‌الله گولن منتسب کرد و گفت: «هيچ شکي نداريم که در پشت اين کودتا، فتح‌الله گولن و سازمان متبوعش حضور داشته‌اند». رضا هاکان‌تکين، سفير ترکيه در تهران، در اين نشست از حمايت دولت ايران از دولت ترکيه در شب کودتا تشکر کرد و گفت: اين رويکرد، رويکرد بسيار ارزشمندي براي ماست. به گزارش ايسنا، او ادامه داد: دولت تهران هيچ‌گاه اجازه نداده سازمان فتح‌الله گولن در ايران فعاليت کند. البته برخي از افراد وابسته به اين سازمان تلاش کردهاند به شکل فردي در ايران فعاليت کنند و ما براي جلوگيري از اين موضوع با دولت ايران همکاري‌هاي کردهايم.
تحريم‌ها مفيد نيست
اين ديپلمات ارشد ترکيه در ادامه گفت‌وگوي خود با خبرنگاران درباره تحريم‌هاي آمريکا عليه ايران و نگاه ترکيه به اين تحريم‌هاي يکجانبه، تصريح کرد: تا به امروز يعني 15 جولای 2018 هنوز از طرف دولت آمريکا يک پيام رسمي مبني بر اينکه درباره ايران چه اقدامي انجام شود يا انتظار دولت آمريکا از ترکيه در اين ارتباط چيست، به ما ارسال نشده، اما در آينده نزديک قرار است هيئتي از آمريکا به ترکيه سفر کند و درخواست‌هاي دولت آمريکا را در اين ارتباط به دولت ترکيه منتقل کند. او با بيان اینکه آمريکايي‌ها درباره ايران چه رويکردي در پيش گرفته‌اند و این موضوعي مشخص است و آن را اعلام کردهاند، گفت: ما متوجه اين هستيم که آنها مي‌خواهند در حوزه‌هاي اقتصادي در تمام بخش‌ها تدابير سخت‌گيرانه‌اي را عليه ايران اتخاذ کنند تا بتوانند ايران را در تنگنا قرار دهند. از طرف ديگر شاهد اظهارنظرهاي متناقضي از سوي مقامات آمريکايي در رسانه‌ها هستيم، براي مثال يک روز برخي از مقامات آمريکايي بيان مي‌کنند که مي‌خواهيم صادرات نفت ايران را به صفر برسانيم، روز بعد تعدادي ديگر مي‌گويند تلاش مي‌کنيم که استثناهايي را نيز براي برخي از شرکت‌ها و کشورها قائل شويم.
وي با بيان اينکه بعد از اين ديدار رسمي که اشاره کردم مي‌فهميم که آنها دقيقا چه مي‌خواهند، تصريح کرد: سياست ترکيه در اين ارتباط آشکار و مشخص است و در عالي‌ترين سطح نيز اين سياست بيان شده است. سفير ترکيه در تهران با بيان اينکه دولت ترکيه تحريم‌هاي يکجانبه را مشروع و مفيد نمي‌داند، تأکيد کرد: نگاه ترکيه در ارتباط با تحريم‌ها عليه ايران روشن است و دو سالي که ايران تحريم بود، ترکيه در کنار ايران قرار داشت و همکاري‌هاي خود را با اين کشور ادامه داد. تکين با بيان اينکه ايران براي ما کشور مهمي است و روابط اقتصادي مهمي با اين کشور داريم، گفت: ايران و ترکيه علاوه بر حوزه‌هاي اقتصادي، همکاري‌هايي در حوزه‌هايي مانند سياسي و نظامي دارند و منافع مشترکي را دنبال مي‌کنند.
او با اشاره به روابط گسترده ايران و ترکيه و تلاش دولت آنکارا براي گسترش اين روابط، تصريح کرد: ما تلاش مي‌کنيم تأثير تحريم‌ها را در اين روابط به حداقل برسانيم، چراکه معتقديم تحريم‌ها و تلاش‌هايي که براي منزوي‌کردن ايران صورت مي‌گيرد، مفيد نيست.
نگراني از بي‌معني‌شدن روند آستانه
سفير ترکيه در تهران همچنين درباره بحث ايجاد منطقه کاهش تنش در جنوب سوريه و همکاري آمريکا و روسيه در اين زمينه و اينکه آيا اين امکان وجود دارد که چنين ايده‌اي در شمال سوريه که نيروهاي ترکيه در آن حضور دارند نيز پيگيري شود، تصريح کرد: در ارتباط با مذاکرات ايجاد منطقه کاهش تنش در جنوب سوريه، ما جزء طرف‌هاي مذاکره نبوديم و اطلاع دقيقي نداريم که مذاکرات به چه شکلي انجام شده است و درباره اينکه آمريکا و روسيه در‌اين‌باره به يک تفاهم رسيده‌اند يا نه، اطلاعي نداريم. او با بيان اينکه من ايجاد تفاهمي مشابه را درباره شمال سوريه که بخواهد تأثيري بر رويکرد ما داشته باشد، بلاموضوع مي‌دانم، افزود: درباره حوزه‌هاي مناطق ايجاد کاهش تنش در روند آستانه تنها منطقه‌اي که اين تفاهمات اجرائي شده و اين روند در آن جاري است منطقه ادلب است و اگر سوريه بخواهد در ادلب تحرکاتي انجام دهد، مي‌تواند اثرات بسيار شديدي داشته باشد. تکين با بيان اينکه ادامه تفاهم در منطقه ادلب از نظر ما اهميت بسزايي دارد و ما اين موضوع را به دو شريک خود يعني مقامات روسيه و ايران نيز منتقل کردهايم، تأکيد کرد: اگر قرار باشد سرنوشتي مشابه مناطق ديگر در سوريه در
ادلب نيز ايجاد شود، باعث مي‌شود روند آستانه بي‌معنا و بي‌موضوع شود. در تماسی تلفني که روز گذشته رئيس‌جمهور ترکيه با آقاي پوتين داشتند، آقاي اردوغان اين موضوع را به شکل مشخص مطرح کردند.
نيتي براي حضور مداوم در شمال سوريه نداريم
اين ديپلمات ارشد ترکيه با تأکيد بر اينکه ما باور داريم مسئله سوريه راه‌حل نظامي ندارد و بايد بر راه‌حل سياسي متمرکز شويم و با همين نگاه وارد روند آستانه شده‌ايم، تصريح کرد: همان‌طور که گفتم اگر گام‌هايي عليه اين مناطق که به آن اشاره شد برداشته شود، اين ضرورت به وجود مي‌آيد که ما يک ارزيابي مجدد در مورد رويکرد خود داشته باشيم. وي با بيان اينکه ترکيه اخيرا دو عمليات عليه سازمان‌هاي تروريستي فعال در شمال سوريه انجام داده است، تصريح کرد: در همين راستا دولت ترکيه عمليات سپر فرات و همچنين شاخه زيتون را عليه سازمان‌هاي تروريستي فعال در آن منطقه انجام داد و توانست آن مناطق را از لوث گروه‌هاي تروريستي پاک کند و اين زمينه را فراهم کرد تا مردم در آن منطقه خودشان امور را در دست بگيرند. سفير ترکيه در تهران با تأکيد بر اينکه ما نيتي براي حضور مداوم و طولاني‌مدت در شمال سوريه نداريم، بيان کرد: خواسته ما توقف درگيري در سوريه است و ايجاد نظامي فراگير که تمام اقشار سوريه را نمايندگي کند. تکين با تأکيد مجدد مبني بر اينکه هدف ترکيه، توقف درگيري‌ها در سوريه و برطرف‌شدن تهديدات عليه امنيت ملي خودش است، گفت: همان‌طور که پيش از
اين گفتم، متأسفانه به واسطه برخي درگيري‌ها در سوريه در حاشيه مرزها تهديداتي عليه امنيت ترکيه به وجود آمده است.
پاکسازي شمال عراق از تهديدات منافع ملي ترکيه
سفير ترکيه در تهران در ادامه گفت‌وگوي خود با خبرنگاران در پاسخ به سؤال ديگري در ارتباط با حضور نيروهاي نظامي ترکيه در شمال عراق و اينکه آيا ترکيه براي انجام عمليات‌هاي خود در اين منطقه هماهنگي‌هايي با ايران انجام داده يا نه؟ گفت: ما سياست اصولي‌مان اين است که اگر در کشورهاي هم‌جوار ما سازمان‌هاي تروريستي تهديدي عليه ترکيه ايجاد کردند، تلاش کنيم که آن تهديدات را از طريق رايزني با مقامات کشور هم‌جوارمان برطرف کنيم ولي اگر آن کشور از ظرفيت مناسب براي برخورد با گروه‌هاي تروريستي برخوردار نباشد، ما نمي‌توانيم اجازه دهيم که گروه‌هاي تروريستي در کنار مرزهايمان عليه منافع ترکيه به فعاليت خود ادامه دهند. وي با اشاره به اينکه گروه پ‌‌ک‌‌ک بيش از 30 سال است در عراق حضور دارد و اين موضوع مطابق با حالت دومي است که مطرح کردم، تصريح کرد: درخصوص مناطقي که پ‌‌ک‌‌ک آنها را به‌عنوان قرارگاه خود انتخاب کرده، نيروهاي دولت مرکزي عراق حضوري در آن ندارند و ما اين پيش‌بيني را نداريم که دولت عراق در کوتاه‌مدت بخواهد تحرکي را در آن مناطق عليه گروه پ‌‌ک‌‌ک داشته باشد. ما پيش از اين نيز بارها اعلام کردهايم که حاضريم هر نوع همکاري را
براي مبارزه با اين گروه با دولت مرکزي عراق انجام دهيم و اگر آنها از قدرت کافي براي انجام عمليات مستقل برخوردار نيستند، مي‌توانيم عمليات مشترکي را انجام دهيم. با توجه به شرايطي که اشاره کردم، دولت ترکيه با تکيه بر اصل دفاع مشروع که در حقوق بين‌الملل بر آن تأکيد شده، تلاش‌هايش را براي مبارزه با اين گروه تروريستي و برداشتن تهديدات آنها از مرزهاي خود به پيش خواهد برد. تنها هدف عمليات ترکيه در شمال عراق، ازبين‌بردن تهديداتي است که ترکيه را مورد تهديد قرار مي‌دهد و پاکسازي اين مناطق از اين تهديدات است.
تکين با بيان اينکه درخصوص اينکه در ارتباط با انجام عمليات در شمال عراق با ايران هماهنگي کرده باشيم، چنين چيزي نبوده است، اظهار کرد: اما امکان همکاري در اين خصوص وجود دارد؛ به‌خصوص در مناطق مرزي که بين دو کشور قرار دارد. سازمان تروريستي پ‌‌ک‌‌ک به واسطه پژاک عليه ايران فعاليت مي‌کند و برخورد با اين سازمان تروريستي به امنيت ايران، عراق و ترکيه کمک مي‌کند و ما درخصوص همکاري جهت مقابله با اين گروه‌هاي تروريستي آمادگي داريم. مبارزه با پ‌‌ک‌‌ک يکي از سرفصل‌هاي همکاري‌هاي امنيتي بين تهران و آنکارا بوده و هست.
نشست تهران، پايان تابستان
تکين همچنين در مورد زمان نشست آتي سران سه کشور ايران، روسيه و ترکيه در تهران در ارتباط با موضوع سوريه، تصريح کرد: بعد از نشست سران سه کشور در آنکارا قرار شد نشست بعدي در تهران برگزار شود؛ گرچه تاريخ آن هنوز قطعي نشده است ولي احتمالا بعد از پايان تابستان برگزار مي‌شود. البته در اينجا بايد به اين موضوع اشاره کنم که ممکن است سير تحولات سوريه زمان برگزاري اين نشست را تحت تأثير قرار دهد.