ايران در مسير جهان
حميد اوضح . تحليلگر توسعه و تجارت بينالملل
درحاليکه دکتر حسن روحاني، رئيسجمهور کشورمان، با پيروزي در انتخابات، فصل نويني را در پهناي گسترده تاريخ معاصر ايران گشوده است، اين امر نهفقط نشاندهنده شکلگيري ايراني نوين در پهناي منطقه و جهان است؛ بلکه بهروشني گوياي تثبيت پارادايمهاي ماهوي ايران معاصر در عرصه جهاني است. سخنان اخير دکتر حسن روحاني رئيسجمهوري در حضور نمايندگان مجلس شوراي اسلامي بهروشني گوياي صداي رساي مردمسالاري و وجود فرايند دموكراتيک در کشور متمدن ايران بود. البته اين مسير از سال 92 با مشارکت گسترده مردم بهويژه نخبگان سياسي و اجتماعي و انتخاب رويکرد اعتدال در کشور آغاز شد و دولت يازدهم در دو عرصه داخلي و بينالمللي، کارنامهاي درخشان از خود بر جاي گذاشت.
دراينميان با توجه به تحولات کنوني منطقه خاورميانه و نيز مجموعه موفقيتهاي دولت يازدهم و تداوم آن در سالهاي پيشرو، موفقيتهاي رويکرد اعتدال در عرصه بينالمللي به مرور زمان، نمود بيشتري پيدا کرد و سبب جلب توجه جامعه بينالمللي به سوي ايران شد. کتاب «ايران در مسير جهان؛ سياست خارجي رئيسجمهور روحاني» که از سوي انتشارات مک ميلان منتشر شده است، به بازتاب موفقيتهاي دولت دکتر روحاني و تيم سياست خارجي خود و نيز تأثير آن بر آرايش سياسي منطقه و جهان پرداخته است.
دو نويسنده اين کتاب، پروفسور شهرام اکبرزاده و دکتر دارا کندوت، از کارشناسان مهم منطقه راهبردي خاورميانه در دانشگاه ديکين استراليا، در اين کتاب با بررسي دقيق سير تحولات و تطورات کنوني منطقه راهبردي خاورميانه، به تبيين رويکرد نوين ايران در عرصه تحولات منطقهاي و جهان پس از پيروزي حسن روحاني و نيز تحليل ماهوي روابط ايران و کشورهاي مهم خاورميانه، عربي و غيرعربي، در بازه زماني پس از موفقيت رويکرد تدبير و اميد در عرصه داخلي به صورت مبسوط و البته دقيق پرداختهاند. در اين کتاب مهم، سياست خارجي دکتر روحاني در دو سال اول فعاليت خود بررسي شده است و مناسبات ديپلماتيک دولت تدبير و اميد با کشورهاي گوناگون در عرصه بينالمللي مورد کنکاش قرار گرفته است. در بخشي از اين کتاب دانشگاهي، به موفقيت بزرگ ايران در دستيابي به توافق جامع اقدام مشترک (برجام) و دستاوردهاي روزافزون آن پرداخته شده است؛ توافقي که موجب شد تا توطئه ايرانهراسي که با هدف تضعيف جايگاه ايران در منطقه و جهان طراحي شده بود، ناکام بماند و ايران معاصر با تثبيت موقعيت برتر خود در منطقه و جهان، گامي مهم در راستای توسعه و پيشرفت کشور پرظرفيت و بزرگ ايران بردارد. اين
دو کارشناس بينالمللي که از نويسندگان مطرح خاورميانه هستند، در کتاب خود براساس واقعيات مسلم و متقن تاريخي، بيان داشتهاند که مردم ايران همواره خواهان روابط خوب با همسايگان و با کشورهاي جهان بودهاند و با وجود تحميل تجاوزات نظامي به کشورشان در برابر تجاوز بيگانگان با قاطعيت ايستادگي کرده؛ اما هيچگاه به حاکميت سرزميني کشوري ديگر تجاوز نکرده و همواره صلح و دوستي با بشريت را سرلوحه رفتار اجتماعي و سياسي خود قرار دادهاند. در اين کتاب به موفقيتهاي روزافزون دستگاه ديپلماسي ايران در دوران دولت تدبير و اميد پرداخته شده و ايران شکلگرفته در اين دوران، واجد ويژگيهاي تمدنساز و ثباتآفرين دانسته شده است. نويسندگان بر اين باورند که حسن روحاني با پيروزي خود توانست نهفقط اصلاحات نظري و عملي در عرصه داخلي کشور پديد آورد که مهمتر از آن، مبتني بر دانش و تجربه بالاي ديپلماتهاي خود، پارادايمهاي انديشه اصلاحات را در بدنه دستگاه ديپلماسي خود وارد كند و عملا رويکردي نوين را پيشروي جهانيان قرار دهد که از نتايج ملموس آن تغيير نگاه دولت-ملتهاي جهان به ايران و پيشينه تمدني و فرهنگي آن بود. روشن است که در سالهاي پيش از
برجام، دشمنان ملت ايران مبتني بر رويکرد مخرب خود برنامههاي زيادي را براي خدشهدارکردن تصوير ايران و ايراني تدارک ديده بودند و درحاليکه ميرفت سوءنيت اين کنشگران مخرب به ثمر بنشيند، برجام مانند احياگري معجزهآفرين نهفقط توطئه دشمنان ايران را کاملا ناکام گذاشت؛ نويسندگان صاحبنظر اين کتاب بر اين باورند که پيچيدگيهاي موجود در سياست خارجي جهان به گونهاي است که هر کشوري بايد مبتني بر دو عامل کنشگري پراگماتيک (عملگرا) و راهبرد تعاملي به نقشآفريني سازنده خود در صحنه جهاني ادامه داده و پيشرفت و توسعه را براي مردم خود و نيز ساير ملل به ارمغان بياورد و رويکرد برآمده از نگاه نظري و عملي پس از رويکارآمدن دولت تدبير و اميد نيز دقيقا مؤيد همين مسير خردمندانه بوده است. از سوي ديگر، تعامل سازنده، دوستانه و انسانمدارانه با فرهنگها و تمدنهاي گوناگون سراسر جهان، نهفقط موجبات پيشرفت همهجانبه کشورهاي منطقه و رشد همهجانبه ملتهاي آنها را به دنبال خواهد داشت؛ بلکه نتيجه قطعي آن ايجاد فضاي سازنده و صلحطلبانه براي همه کشورهاي منطقه است و ايران همواره بر اين رويکرد خود تأکيد کرده است و برجام مهر تأييدي بر اين رويکرد
صلحطلبانه و عقلاني ايران بود تا به جهانيان اثبات کند که ايران همواره در جهت صلح و ثبات و امنيت منطقه گام برداشته است و جز توسعه، پيشرفت و ثبات منطقه و جهان به چيز ديگري نميانديشد.
درحاليکه دکتر حسن روحاني، رئيسجمهور کشورمان، با پيروزي در انتخابات، فصل نويني را در پهناي گسترده تاريخ معاصر ايران گشوده است، اين امر نهفقط نشاندهنده شکلگيري ايراني نوين در پهناي منطقه و جهان است؛ بلکه بهروشني گوياي تثبيت پارادايمهاي ماهوي ايران معاصر در عرصه جهاني است. سخنان اخير دکتر حسن روحاني رئيسجمهوري در حضور نمايندگان مجلس شوراي اسلامي بهروشني گوياي صداي رساي مردمسالاري و وجود فرايند دموكراتيک در کشور متمدن ايران بود. البته اين مسير از سال 92 با مشارکت گسترده مردم بهويژه نخبگان سياسي و اجتماعي و انتخاب رويکرد اعتدال در کشور آغاز شد و دولت يازدهم در دو عرصه داخلي و بينالمللي، کارنامهاي درخشان از خود بر جاي گذاشت.
دراينميان با توجه به تحولات کنوني منطقه خاورميانه و نيز مجموعه موفقيتهاي دولت يازدهم و تداوم آن در سالهاي پيشرو، موفقيتهاي رويکرد اعتدال در عرصه بينالمللي به مرور زمان، نمود بيشتري پيدا کرد و سبب جلب توجه جامعه بينالمللي به سوي ايران شد. کتاب «ايران در مسير جهان؛ سياست خارجي رئيسجمهور روحاني» که از سوي انتشارات مک ميلان منتشر شده است، به بازتاب موفقيتهاي دولت دکتر روحاني و تيم سياست خارجي خود و نيز تأثير آن بر آرايش سياسي منطقه و جهان پرداخته است.
دو نويسنده اين کتاب، پروفسور شهرام اکبرزاده و دکتر دارا کندوت، از کارشناسان مهم منطقه راهبردي خاورميانه در دانشگاه ديکين استراليا، در اين کتاب با بررسي دقيق سير تحولات و تطورات کنوني منطقه راهبردي خاورميانه، به تبيين رويکرد نوين ايران در عرصه تحولات منطقهاي و جهان پس از پيروزي حسن روحاني و نيز تحليل ماهوي روابط ايران و کشورهاي مهم خاورميانه، عربي و غيرعربي، در بازه زماني پس از موفقيت رويکرد تدبير و اميد در عرصه داخلي به صورت مبسوط و البته دقيق پرداختهاند. در اين کتاب مهم، سياست خارجي دکتر روحاني در دو سال اول فعاليت خود بررسي شده است و مناسبات ديپلماتيک دولت تدبير و اميد با کشورهاي گوناگون در عرصه بينالمللي مورد کنکاش قرار گرفته است. در بخشي از اين کتاب دانشگاهي، به موفقيت بزرگ ايران در دستيابي به توافق جامع اقدام مشترک (برجام) و دستاوردهاي روزافزون آن پرداخته شده است؛ توافقي که موجب شد تا توطئه ايرانهراسي که با هدف تضعيف جايگاه ايران در منطقه و جهان طراحي شده بود، ناکام بماند و ايران معاصر با تثبيت موقعيت برتر خود در منطقه و جهان، گامي مهم در راستای توسعه و پيشرفت کشور پرظرفيت و بزرگ ايران بردارد. اين
دو کارشناس بينالمللي که از نويسندگان مطرح خاورميانه هستند، در کتاب خود براساس واقعيات مسلم و متقن تاريخي، بيان داشتهاند که مردم ايران همواره خواهان روابط خوب با همسايگان و با کشورهاي جهان بودهاند و با وجود تحميل تجاوزات نظامي به کشورشان در برابر تجاوز بيگانگان با قاطعيت ايستادگي کرده؛ اما هيچگاه به حاکميت سرزميني کشوري ديگر تجاوز نکرده و همواره صلح و دوستي با بشريت را سرلوحه رفتار اجتماعي و سياسي خود قرار دادهاند. در اين کتاب به موفقيتهاي روزافزون دستگاه ديپلماسي ايران در دوران دولت تدبير و اميد پرداخته شده و ايران شکلگرفته در اين دوران، واجد ويژگيهاي تمدنساز و ثباتآفرين دانسته شده است. نويسندگان بر اين باورند که حسن روحاني با پيروزي خود توانست نهفقط اصلاحات نظري و عملي در عرصه داخلي کشور پديد آورد که مهمتر از آن، مبتني بر دانش و تجربه بالاي ديپلماتهاي خود، پارادايمهاي انديشه اصلاحات را در بدنه دستگاه ديپلماسي خود وارد كند و عملا رويکردي نوين را پيشروي جهانيان قرار دهد که از نتايج ملموس آن تغيير نگاه دولت-ملتهاي جهان به ايران و پيشينه تمدني و فرهنگي آن بود. روشن است که در سالهاي پيش از
برجام، دشمنان ملت ايران مبتني بر رويکرد مخرب خود برنامههاي زيادي را براي خدشهدارکردن تصوير ايران و ايراني تدارک ديده بودند و درحاليکه ميرفت سوءنيت اين کنشگران مخرب به ثمر بنشيند، برجام مانند احياگري معجزهآفرين نهفقط توطئه دشمنان ايران را کاملا ناکام گذاشت؛ نويسندگان صاحبنظر اين کتاب بر اين باورند که پيچيدگيهاي موجود در سياست خارجي جهان به گونهاي است که هر کشوري بايد مبتني بر دو عامل کنشگري پراگماتيک (عملگرا) و راهبرد تعاملي به نقشآفريني سازنده خود در صحنه جهاني ادامه داده و پيشرفت و توسعه را براي مردم خود و نيز ساير ملل به ارمغان بياورد و رويکرد برآمده از نگاه نظري و عملي پس از رويکارآمدن دولت تدبير و اميد نيز دقيقا مؤيد همين مسير خردمندانه بوده است. از سوي ديگر، تعامل سازنده، دوستانه و انسانمدارانه با فرهنگها و تمدنهاي گوناگون سراسر جهان، نهفقط موجبات پيشرفت همهجانبه کشورهاي منطقه و رشد همهجانبه ملتهاي آنها را به دنبال خواهد داشت؛ بلکه نتيجه قطعي آن ايجاد فضاي سازنده و صلحطلبانه براي همه کشورهاي منطقه است و ايران همواره بر اين رويکرد خود تأکيد کرده است و برجام مهر تأييدي بر اين رويکرد
صلحطلبانه و عقلاني ايران بود تا به جهانيان اثبات کند که ايران همواره در جهت صلح و ثبات و امنيت منطقه گام برداشته است و جز توسعه، پيشرفت و ثبات منطقه و جهان به چيز ديگري نميانديشد.