واکنش اصولگرایان و جبهه پایداری مجلس به اظهارات وزیر خارجه
ظریف زیر تیغ FATF
شرق: سنجيدگي و ظرافت زيادي بهخرج داد تا ضرب مخالفان سنگين نباشد اما افاقه نکرد؛ دو دقيقه، تنها دو دقيقه صحبتهاي ظريف درباره بخشي از پشت پرده مخالفان لوايح چهارگانه مربوط به سازمان FATF کافي بود تا تندروها دوشادوش هم عليه او صفآرايي کنند. البته باز هم شکاف دقيقا جايي افتاده که در برجام بود و افراد را به دو گروه تقسيم ميکرد. به عبارتي مخالفان ديروز حملهکنندگان امروز هستند. بعد از مواضع ظريف درباره پولشويي در ايران عدهاي در مجلس کار خودشان را شروع کردند تا از ظريف در اين زمينه سؤال بپرسند و اگر هم شد، او را از وزارت برکنار کنند. جالب اينکه کريميقدوسي حتي پيشبيني کرده که ظريف استعفا خواهد داد! «فارس» ديروز مجموعه مواضع انتقادي و حتي توهينآميز عليه ظريف را جمع کرده بود. مجموعهاي از مصاحبهها و گزارشها و کليپ تصويري.
با گزارشها شروع کنيم. قاعدتا گزارش بايد مخالفخواني باشد و اين جاي تعجب ندارد. با اين وجود عنوان مطلب در همان ابتدا توجه را بيش از حد جلب ميکند؛ «ظريف؛ از سادهانگاري در مذاکرات هستهاي تا حقارت در مواضع ديپلماتيک». اين گزارش حرف آخر را اول ميزند: «نسنجيدهبودن در سخنراني و سادهلوحي و همچنين اعتماد به غرب دو ويژگي مهم ظريف است که متأسفانه به دنبال تکيهگاهبودن براي دولت روحاني اين صفات به دولت نيز تسري پيدا کرده است».
در مجموعه انتقاداتي که ديروز عليه ظريف مطرح شد، يک مورد پرتکرار است و آن هم بازخواني يکي از جملات او در دوره مذاکرات است، موقعي که ظريف اشارهاي به قدرت نظامي آمريکا ميکند. اين جمله در گزارش فارس اينگونه بازخواني شده که «اگر آمريکا بخواهد ميتواند با يک بمب تمام توان نظامي ما را ازبين ببرد».
اگر از کنار سويههاي عصبي و هيجاني نوشتههاي عليه ظريف بگذريم، يکي از ايرادات اصلي آن به زبان ساده «دشمنشاد»کردن است. مثلا در اين گزارش آمده: «چرا در کوران پيچهاي ديپلماسي، ظريف همان حرف دشمن را ميزند. در برجام مسئله بمباران قدرت نظامي و در زمان رد CFT توسط شوراي نگهبان مسئله پولشويي». نويسنده در پايان يکي از مهمترين دلايل مشکلات اقتصادي امروز را به «حس اعتماد به غرب و متأسفانه سادهانگاري آقاي ظريف در مسئله برجام» مربوط ميداند.
در گزارش ديگري با عنوان «همه نفستنگيهاي ديپلماتيک» گفتههاي ظريف «تهمتي» عنوان شده که «مدتهاست دولتهاي ضدايراني با همين اتهام به دنبال تحريم مضاعف جمهوري اسلامياند». لحن اين گزارش نرمتر است: «در مواجهه با رقيب نبايد اظهار ضعف کرد؛ چه رسد که در شرايط جنگي و در صحنه مبارزه با دشمن باشيم». ناگفته پيداست که جمله ظريف درباره توان نظامي آمريکا دوباره تکرار شده و در کنار چند نمونه ديگر قرار گرفته تا نويسنده در نهايت بنويسد: «در بهترين حالت و با تسامح، ما گرفتار مديراني هستيم که به جهت اعتقادي و اخلاقي با کمترين تهديدي چنان دچار ترس و نفستنگي ناشي از تهديد دشمن ميشوند که توان تحليل مسائل ساده را هم از کف ميدهند؛ و البته اين برداشت بهترين گمانهزني است».
کريميقدوسي: ظريف دير يا زود به مرز تقديم استعفايش به دولت و رئيسجمهور خواهد رسيد
جواد کريميقدوسي عضو پرسروصداي فراکسيون ولايي است. از سابقهداران تکذيبشدن است و کار را به جايي رساند که محمد مهاجري روزنامهنگار اصولگرا دربارهاش چنين نوشت: «قطعا برادر مسلمان مؤمني چون آقاي کريميقدوسي نميخواهد دروغ بگويد چون حرام است. پس چرا اينهمه دروغ ميگويد؟ دليلش اين است که توهماتش را که همين دروغهاست باور کرده. اين يک بيماري است. سرزنشکردن هم ندارد. بايد مداوا شود حتي اگر هزينهاش را بيتالمال بدهد يا حتي بيفتد گردن ما اصولگراها». حالا او در آخرين موضعگيري خود گفته: «از مدتي قبل خبر نيمهموثقي مبني بر اينکه ظريف از سمت خود در وزارت خارجه استعفا داده، داشتيم اما سخنگوي وزارت خارجه آن را تکذيب کرد، در حالي که تحليل ما آن است که محمدجواد ظريف دير يا زود به مرز تقديم استعفايش به دولت و رئيسجمهور خواهد رسيد».
او ظريف را «منشأ» بسياري از گرفتاریهاي کشور توصيف کرده و راهبرد مذاکره با غرب را تمامشده دانست. ادبيات او کمي سينمايي است. کريميقدوسي ادامه داد: «ظريف در دقايق آخر عمر سياسي خود سعي ميکند با فرافکني، مشکلاتي که خودش خلق کرده را به دوش مجموعههاي ديگر بيندازد».
قاعدتا اين نماينده تندرو نيز به واکنش گفتههاي ظريف در رسانههاي خارجي اشاره کرد و گفت: «ظريف اتهامات بزرگي را گردن جمهوري اسلامي ايران و داخل نظام انداخته است در حالي که او بيان نکرده که جان کري و عدم عمل به قولش چه وضعي ايجاد کرده و ترامپ چه اقداماتي عليه جمهوري اسلامي ايران انجام داده است».
اين عضو کميسيون امنيت ملي و سياست خارجي مجلس ادامه داد: «محمدجواد ظريف بعد از پنج ماه پس از خروج آمريکا از برجام به جاي بيان دستاوردهاي برجام و معطلي کشور در اين خصوص در حال فرافکني و فرار از پاسخگويي است و متأسفانه داخل نظام و سيستمهاي مختلف کشورمان و نهادهاي بزرگ را متهم ميکند».
او که چنديپيش سران دو قوه کشور را «خائن» خوانده بود، گفت: «بايد ظريف به عنوان مجرم در اتخاذ اظهارات مختلف عليه امنيت ملي تحت تعقيب دستگاههاي امنيتي بهخصوص دبيرخانه شورايعالي امنيت ملي قرار گيرد... منتظريم دبيرخانه شورايعالي امنيت ملي برخورد لازم را با محمدجواد ظريف درخصوص موضعگيريهاي ضدامنيت ملياش اتخاذ کند و مردم و مجلس هم در اين خصوص اطلاع يابند». او ادامه داد: «مجبوريم در شرايط فعلي و با سرعت زياد با امضاي قابلتوجهي طرح استيضاح ظريف را در مجلس آماده کنيم در حالي که ميخواستيم خود مردم ماهيت اين قهرمان پوشالي را متوجه شوند».
معلوم نيست چطور کريميقدوسي به اين نتيجه ميرسد که «ظريف دستاوردهاي انقلاب اسلامي و دفاع مقدس را با صحبتهاي خود زير سؤال برده است» و تأکيد ميکند که منتظر برخورد با ظريف ميماند و اين موضوع را پيگيري ميکند.
عليرضا سليمي: تعجب کردم و براي او متأسفم
سليمي از اين گفته تأسف خورد و به «سوءاستفاده دشمنان» اشاره کرد و گفت: «اظهارات عجيبوغريب ظريف بارها تکرار شده است؛ چراکه هنگام حضور او در دانشگاه تهران، او به قدرت نظامي آمريکا اشاره کرده بود و بمبهاي اين کشور را موجب تخريب زياد در کشورمان دانسته بود و اين کارش هنگام بررسي برجام در راستاي اقدامات سياسي دولت تلقي شده و به نظر ميرسد او در راستاي منافع سياسي دولت اظهارنظر ميکند، اما بهتر است وقتي خسته است، چيزي نگويد». تحليل اين نماينده فراکسيون ولايي از گفتههاي ظريف، در دستور کار قرارگرفتن «عمليات رواني» در آستانه تعيينتکليف CFT و FATF است.
اين نماينده مجلس در ادامه نقدي ميکند که روز گذشته از منظري ديگر و با ادبياتي متفاوت در گفته عباس عبدي با «شرق» هم بود. سليمي گفت: «اگر ظريف درباره پولشويي اطلاعاتي دارد، چرا تاکنون آن را به قوه قضائيه ارائه نکرده است؟ و اگر اين کار را انجام نداده و درخصوص وظايفش کوتاهي کرده است، نشاندهنده آن است که امانتداري لازم را در مسئوليتش انجام نداده است». عضو فراکسيون ولایی مجلس گفت: «وزير خارجه قول داده بود با تصويب برجام، ايران گل و بلبل ميشود، اما چون اين اقدام صورت نگرفته است، او دنبال ايجاد انحراف در افکار عمومي است».
ترقي: ظريف در گرادادن به دشمن يد طولايي دارد
حميدرضا ترقي، عضو شوراي مرکزي حزب مؤتلفه اسلامي، نيز گفت: «با توجه به آثار و تبعات اين نوع حرفزدنها، به نظر ميرسد آقاي ظريف در گرادادن به دشمن يد طولايي دارد و اين بار اول نيست که ايشان با حرفهاي خود بهانه به دشمن و آمريکا ميدهد... آقاي ظريف يا عمدا اين کار را ميکند که در اين صورت نظام بايد تکليفش را روشن کند يا سهوا اين حرفها را ميزند که به دشمن گرا بدهد و دشمن را در ادعاهايش نسبت به جمهوري اسلامي مستند کند که اين هم جاي سؤال دارد».
او با بيان اينکه مخالفان لايحه CFT و ايراداتي که شوراي نگهبان گرفته بر اساس قانون اساسي است، خطاب به ظريف گفت: «آقاي ظريف! به قانون اساسي ايراد داريد يا به انتقادکنندگان؟ اگر جوابي نداريد که به انتقادکنندگان بدهيد، چه دليلی دارد گرا به دشمن بدهيد تا از طرف دشمن براي تصويب اين لايحه به کشور فشار وارد شود». به گمان ترقي، ظريف بايد از ملت عذرخواهي کند و مجلس هم بايد «تکليفش» را روشن کند.
اميرآبادي: تهمتي بزرگ به نظام
احمد اميرآبادي، نماينده قم و عضو هيئترئيسه مجلس، نیز از ديگر منتقدان است که به استفاده «شبکههاي معاند نظام» از گفتههاي ظريف اشاره ميکند و از وزير بهعنوان «عضو هيئت وزيران جمهوري اسلامي ايران» ميخواهد بگويد «اگر پولشويي انجام ميشود، کجا انجام ميشود؟ مگر پولشويي در بانکها انجام نميشود؟! ايشان در هيئت وزيراني حضور دارد که رئيس بانک مرکزي و وزير اقتصاد حضور دارند؛ طبق قانون اساسي اعضاي هيئت وزيران مسئوليت مشترک دارند و بايد پاسخگو باشند». اين عضو فراکسيون ولايي مانند همفکران خود از گفتههاي ظريف متعجب و متأسف است. او اظهارات ظريف مبني بر وجود پولشويي گسترده در ايران را تهمتي بزرگ به نظام جمهوري اسلامي دانست و گفت: «اين اظهارات کاملا به معناي بازي در زمين دشمن است». اميرآبادي مانند قريببهاتفاق منتقدان، به آن تک جمله معروف ظريف در دانشگاه تهران اشاره کرد تا به گمان خودش مسبوقبهسابقهبودن چنين مواضعي را نشان دهد.
پژمانفر: انگشت اتهام به سمت مجريان قانون است
حجتالاسلام نصرالله پژمانفر، نماينده مردم مشهد، حق پيگيري حقوقي ماجرا را «محفوظ» دانست و گفت: «اگر از ناحيه منتقدان و ما نمايندگان موضوعي در رابطه با دولت مطرح ميشد، دهها و صدها شکايت عليه ما انجام ميشد، اما مردم مستحضر هستند امروز نمايندگان مجلس که از نظر قانوني حق اظهارنظر در مسائل مختلف را دارند، بهشدت مورد شکايت و پروندهسازي از ناحيه دستگاههاي دولتي قرار ميگيرند».
اين گفته پژمانفر عجيب است. هرچند اصولگرايان همواره سعي کردهاند دست پيش را بگيرند، اما پذيرش اين نکته که نمايندگان و مدافعان آنها حاشيه امن کمتري دارند، کار بسيار سختي است. در همان روزي که مجلس ميخواست نظر خود را درباره CFT بدهد، مخالفان اين لايحه در گروههاي مختلف روبهروي مجلس بسيج شدند. شعارها و پلاکاردهای خود را به کار گرفتند و در آخر هم با اتوبوسهايشان از آنجا رفتند، اما آنقدر اين کار طبيعي شده است که ديگر تکوتوک افرادي از خود ميپرسند چرا مخالفان CFT ميتوانند بدون مجوز تجمع کنند، دورهم در خيابان، دانشگاه و مسجد جمع شوند و هرچه ميخواهند بگويند، اما موافقان آن نميتوانند. اين نماينده عضو فراکسيون ولايي نیز بر اين باور است که اگر مشکلي هم در پولشويي است، ايراد به «دستگاه اجرائي» وارد است؛ چراکه نقص قانوني در این زمينه وجود ندارد.
عليرضا رحيمي: اگر ظريف دغدغه امنيت ملي را ندارد، آنهايي که سفارت عربستان را آتش زدند اين دغدغه را دارند؟
در مقابل حملات نمايندگان عضو فراکسيون ولايي و نزديک به جبهه پايداري، نمايندگان اميدي مجلس از گفتههاي ظريف دفاع کردند. عليرضا رحيمي دراينباره گفت: «اظهارات محمدجواد ظريف، وزير امور خارجه، درباره وجود برخي فسادهاي مالي پنهان در کشور از سر دلسوزي است و اين موضوع از واقعيتهای جامعه است». به گزارش «ايرنا»، او در ادامه افزود: «محمدجواد ظريف از بهترين، مسلطترين و باسابقهترين ديپلماتهاي کشور ماست که در اين سالها اقدامات بسيار مثبت و ارزشمندي براي کشور انجام داده است».
اين عضو فراکسيون اميد با اشاره به اینکه ظريف در مذاکرات و برجام زير نظر رهبر معظم انقلاب کارها را جلو برده است، افزود: «اگر او دغدغه منافع ملي را نداشته باشد، افرادي که سفارتهاي عربستان را آتش ميزنند، دغدغه منافع ملي دارند؟».
نماينده مردم تهران در مجلس ادامه داد: «آقاي ظريف نظام را متهم به پولشويي نکرد بلکه از واقعياتي سخن گفت که در ايران وجود دارد و بايد با آن مقابله کرد».
حيدري افزود: «مقابلهکردن با اين موضوع هم بايد ريشهاي باشد، ما بايد گلوگاههايي را که ما را در اين بسترها مياندازند، پيدا و با آن مقابله کنيم. امروز موضوعاتي وجود دارد که ما را به سمت تحريمها کشانده است و بايد سرمنشأ و علت آن را پيدا کنيم».
اين عضو فراکسيون اميد مجلس گفت: «اي کاش از ابتدا نگاه ما به دنيا و روابط با ديگر کشورها بر اساس روابط و تعامل مثبت بود؛ البته اينکه بعضيها خود را يکهتاز دنيا ميدانند، واقعيتي است که وجود دارد. در یکزمان دنيا دوقطبي بود، آمريکا و شوروي يکهتاز بودند و پيش از آن نيز انگليس يکهتاز دنيا بود».
او ادامه داد: «آنچه براي ما سوءتفاهم ايجاد ميکند، اين است، ميتواند پشت صحنه اين قضايا قابلتأمل باشد، عدهاي سفارت انگليس و عربستان را به آتش ميکشانند تا رابطه ما را با دنيا خراب کنند، در مجلس خلاف آييننامه مجلس برجام را آتش ميکشند و عليه پيوستن ما به کنوانسيونهاي بينالمللي بنر ميزنند». حيدري گفت: «اين عوامل آگاهانه يا ناآگاهانه موجب به هم زدن رابطه مثبت ايران با دنيا ميشود. اين اقدامات ممکن است مشکوک باشد و ما اميدواريم شوراي عالي امنيت ملي و وزارت اطلاعات به اين قضايا ورود پيدا کنند، ظاهر قضيه نشان ميدهد ميتواند ارتباطي باشد». اين نماينده مجلس در انتها جمعبندي خود را از مخالفان لوايح و حملهکنندگان به ظريف اينطور توضيح داد «اينها يک هدف را دنبال ميکنند و آن خرابکردن ايران و روابطش با دنياست».
پروانه مافي: شفافيت را مانع از حفظ وضعيت خود ميدانند
عضو ديگري از فراکسيون اميد مجلس نيز به دفاع از مواضع ظريف پرداخت و گفت: «شدت مخالفت و مقاومت در برابر سخنان اخير وزير امور خارجه و مخالفتها با شفافسازي بيانگر اين است که حتما اتفاقاتي رخ داده و ممکن است سهمي در اين اتفاقات نادرست مانند پولشويي داشته باشند». مافي افزود: «البته من اتهام نميزنم اما هيچ دليلي براي مقاومت در برابر شفافيت مالي و فرايند مبتني بر روشنشدن موضوعات مالي در کشور قابل توجيه نيست». اين نماينده مجلس در انتها اينطور جمعبندي کرد که «کنار هم گذاشتن اين حقايق ما را به يک نتيجه ميرساند و آن اين است که افرادي هستند که در اين فرايند نادرست دستي داشتند و شفافيت را مانعي براي حفظشدن وضعيت خود ميدانند».
عليرضا رحيمي نيز در حساب توييتر خود در واکنش به فحاشيها عليه ظريف نوشت: «عدهاي که با اصلاح قانون مبارزه با پولشويي و افزايش مجازات مخالفاند، با واقعيات تلخ در سخنان ظريف نيز به قبايشان برميخورد و در مقابل فحاشي پيشه ميکنند».
صدر: هجمهکنندگان به ظريف، عليه خود افشاگري ميکنند
اما صريحترين دفاع به يک عضو مجمع تشخيص مصلحت نظام اختصاص داشت. سيد محمد صدر درباره هجمههاي صورتگرفته عليه اظهارات محمدجواد ظريف گفت: «اين نوع سخنان که توسط برخي افراد عليه ظريف گفته ميشود، غير از اتهام چيز ديگري نيست و نشان ميدهد مواضع آنها در جهت منافع آمريکا و خواستههاي ترامپ است».
به گزارش ايرنا صدر با اشاره به اينکه مهمتر از همه چيز خواسته و نظر مردم است، گفت: «هر چه بيشتر اين افراد عليه ظريف سخن بگويند، بيشتر خود را افشا ميکنند و اتهاماتي که وارد ميکنند يک نوع خودافشاگري است که نشان ميدهند که به اصول اسلامي و اخلاقي پايبند نيستند».
او گفت: «خيلي خوب است که مردم اين افراد را ميبينند. آنها ميدانند اگر زماني اين افراد در قدرت باشند، چه بلايي بر سر مملکت خواهند آورد». دفاع صدر از ظريف تمامقد است: «ظريف بهترين و قويترين وزير خارجهاي است که جمهوري اسلامي به خود ديده است». اين عضو مجمع تشخيص مصلحت نظام به سابقه دوستي 30ساله خود با ظريف اشاره و تأکيد کرد: «وي فردي مؤمن، انقلابي و به معناي واقعي طرفدار نظام است و به همين دليل در مأموريتهاي دشوار منافع جمهوري اسلامي را دنبال کرده و آن را به دست آورده است». او در ادامه به برخي از کارهاي مهم ظريف در حوزه دپيلماسي ازجمله مذاکرات عراق و افغانستان اشاره کرد و گفت: «پس از سقوط صدام و طالبان ظريف از طريق ديپلماسي به گونهاي عمل کرد که منافع جمهوري اسلامي بهصورت کامل تأمين شد». او افزود: «وجود اعتقاد مخلصانه و تأمين منافع جمهوري اسلامي دليل محکمي براي تأييد ظريف توسط رهبر معظم انقلاب اسلامي بود».
ظریف چه گفته بود
من اعتقاد دارم خيلي از اين نگرانيها، نگرانيهاي صادقانه است؛ يعني دوستان ما نگراني صادقانه دارند اما فکر ميکنم پشت برخي از اين فضاسازيها و نگرانيها، منافع اقتصادي است. بالاخره در کشور ما پولشويي يک واقعيت است. از پولشويي خيليها منفعت ميبرند... درباره ميزان پولشويي که در کشور صورت ميگيرد، کدهاي زيادي هست. من نميخواهم اين پولشويي را به هيچجايي نسبت بدهم اما آنجاهايي که هزاران ميليارد پولشويي انجام ميدهند، حتما آنقدر توان مالي دارند که دهها ميليارد يا صدها ميليارد هزينه تبليغات و فضاسازي بکنند و در کشور فضا ايجاد کنند... کساني که در يک قلم معاملهشان ممکن است 30 هزار ميليارد منافع جابهجا شود، فضايي [منفی] درست کردند.
شرق: سنجيدگي و ظرافت زيادي بهخرج داد تا ضرب مخالفان سنگين نباشد اما افاقه نکرد؛ دو دقيقه، تنها دو دقيقه صحبتهاي ظريف درباره بخشي از پشت پرده مخالفان لوايح چهارگانه مربوط به سازمان FATF کافي بود تا تندروها دوشادوش هم عليه او صفآرايي کنند. البته باز هم شکاف دقيقا جايي افتاده که در برجام بود و افراد را به دو گروه تقسيم ميکرد. به عبارتي مخالفان ديروز حملهکنندگان امروز هستند. بعد از مواضع ظريف درباره پولشويي در ايران عدهاي در مجلس کار خودشان را شروع کردند تا از ظريف در اين زمينه سؤال بپرسند و اگر هم شد، او را از وزارت برکنار کنند. جالب اينکه کريميقدوسي حتي پيشبيني کرده که ظريف استعفا خواهد داد! «فارس» ديروز مجموعه مواضع انتقادي و حتي توهينآميز عليه ظريف را جمع کرده بود. مجموعهاي از مصاحبهها و گزارشها و کليپ تصويري.
با گزارشها شروع کنيم. قاعدتا گزارش بايد مخالفخواني باشد و اين جاي تعجب ندارد. با اين وجود عنوان مطلب در همان ابتدا توجه را بيش از حد جلب ميکند؛ «ظريف؛ از سادهانگاري در مذاکرات هستهاي تا حقارت در مواضع ديپلماتيک». اين گزارش حرف آخر را اول ميزند: «نسنجيدهبودن در سخنراني و سادهلوحي و همچنين اعتماد به غرب دو ويژگي مهم ظريف است که متأسفانه به دنبال تکيهگاهبودن براي دولت روحاني اين صفات به دولت نيز تسري پيدا کرده است».
در مجموعه انتقاداتي که ديروز عليه ظريف مطرح شد، يک مورد پرتکرار است و آن هم بازخواني يکي از جملات او در دوره مذاکرات است، موقعي که ظريف اشارهاي به قدرت نظامي آمريکا ميکند. اين جمله در گزارش فارس اينگونه بازخواني شده که «اگر آمريکا بخواهد ميتواند با يک بمب تمام توان نظامي ما را ازبين ببرد».
اگر از کنار سويههاي عصبي و هيجاني نوشتههاي عليه ظريف بگذريم، يکي از ايرادات اصلي آن به زبان ساده «دشمنشاد»کردن است. مثلا در اين گزارش آمده: «چرا در کوران پيچهاي ديپلماسي، ظريف همان حرف دشمن را ميزند. در برجام مسئله بمباران قدرت نظامي و در زمان رد CFT توسط شوراي نگهبان مسئله پولشويي». نويسنده در پايان يکي از مهمترين دلايل مشکلات اقتصادي امروز را به «حس اعتماد به غرب و متأسفانه سادهانگاري آقاي ظريف در مسئله برجام» مربوط ميداند.
در گزارش ديگري با عنوان «همه نفستنگيهاي ديپلماتيک» گفتههاي ظريف «تهمتي» عنوان شده که «مدتهاست دولتهاي ضدايراني با همين اتهام به دنبال تحريم مضاعف جمهوري اسلامياند». لحن اين گزارش نرمتر است: «در مواجهه با رقيب نبايد اظهار ضعف کرد؛ چه رسد که در شرايط جنگي و در صحنه مبارزه با دشمن باشيم». ناگفته پيداست که جمله ظريف درباره توان نظامي آمريکا دوباره تکرار شده و در کنار چند نمونه ديگر قرار گرفته تا نويسنده در نهايت بنويسد: «در بهترين حالت و با تسامح، ما گرفتار مديراني هستيم که به جهت اعتقادي و اخلاقي با کمترين تهديدي چنان دچار ترس و نفستنگي ناشي از تهديد دشمن ميشوند که توان تحليل مسائل ساده را هم از کف ميدهند؛ و البته اين برداشت بهترين گمانهزني است».
کريميقدوسي: ظريف دير يا زود به مرز تقديم استعفايش به دولت و رئيسجمهور خواهد رسيد
جواد کريميقدوسي عضو پرسروصداي فراکسيون ولايي است. از سابقهداران تکذيبشدن است و کار را به جايي رساند که محمد مهاجري روزنامهنگار اصولگرا دربارهاش چنين نوشت: «قطعا برادر مسلمان مؤمني چون آقاي کريميقدوسي نميخواهد دروغ بگويد چون حرام است. پس چرا اينهمه دروغ ميگويد؟ دليلش اين است که توهماتش را که همين دروغهاست باور کرده. اين يک بيماري است. سرزنشکردن هم ندارد. بايد مداوا شود حتي اگر هزينهاش را بيتالمال بدهد يا حتي بيفتد گردن ما اصولگراها». حالا او در آخرين موضعگيري خود گفته: «از مدتي قبل خبر نيمهموثقي مبني بر اينکه ظريف از سمت خود در وزارت خارجه استعفا داده، داشتيم اما سخنگوي وزارت خارجه آن را تکذيب کرد، در حالي که تحليل ما آن است که محمدجواد ظريف دير يا زود به مرز تقديم استعفايش به دولت و رئيسجمهور خواهد رسيد».
او ظريف را «منشأ» بسياري از گرفتاریهاي کشور توصيف کرده و راهبرد مذاکره با غرب را تمامشده دانست. ادبيات او کمي سينمايي است. کريميقدوسي ادامه داد: «ظريف در دقايق آخر عمر سياسي خود سعي ميکند با فرافکني، مشکلاتي که خودش خلق کرده را به دوش مجموعههاي ديگر بيندازد».
قاعدتا اين نماينده تندرو نيز به واکنش گفتههاي ظريف در رسانههاي خارجي اشاره کرد و گفت: «ظريف اتهامات بزرگي را گردن جمهوري اسلامي ايران و داخل نظام انداخته است در حالي که او بيان نکرده که جان کري و عدم عمل به قولش چه وضعي ايجاد کرده و ترامپ چه اقداماتي عليه جمهوري اسلامي ايران انجام داده است».
اين عضو کميسيون امنيت ملي و سياست خارجي مجلس ادامه داد: «محمدجواد ظريف بعد از پنج ماه پس از خروج آمريکا از برجام به جاي بيان دستاوردهاي برجام و معطلي کشور در اين خصوص در حال فرافکني و فرار از پاسخگويي است و متأسفانه داخل نظام و سيستمهاي مختلف کشورمان و نهادهاي بزرگ را متهم ميکند».
او که چنديپيش سران دو قوه کشور را «خائن» خوانده بود، گفت: «بايد ظريف به عنوان مجرم در اتخاذ اظهارات مختلف عليه امنيت ملي تحت تعقيب دستگاههاي امنيتي بهخصوص دبيرخانه شورايعالي امنيت ملي قرار گيرد... منتظريم دبيرخانه شورايعالي امنيت ملي برخورد لازم را با محمدجواد ظريف درخصوص موضعگيريهاي ضدامنيت ملياش اتخاذ کند و مردم و مجلس هم در اين خصوص اطلاع يابند». او ادامه داد: «مجبوريم در شرايط فعلي و با سرعت زياد با امضاي قابلتوجهي طرح استيضاح ظريف را در مجلس آماده کنيم در حالي که ميخواستيم خود مردم ماهيت اين قهرمان پوشالي را متوجه شوند».
معلوم نيست چطور کريميقدوسي به اين نتيجه ميرسد که «ظريف دستاوردهاي انقلاب اسلامي و دفاع مقدس را با صحبتهاي خود زير سؤال برده است» و تأکيد ميکند که منتظر برخورد با ظريف ميماند و اين موضوع را پيگيري ميکند.
عليرضا سليمي: تعجب کردم و براي او متأسفم
سليمي از اين گفته تأسف خورد و به «سوءاستفاده دشمنان» اشاره کرد و گفت: «اظهارات عجيبوغريب ظريف بارها تکرار شده است؛ چراکه هنگام حضور او در دانشگاه تهران، او به قدرت نظامي آمريکا اشاره کرده بود و بمبهاي اين کشور را موجب تخريب زياد در کشورمان دانسته بود و اين کارش هنگام بررسي برجام در راستاي اقدامات سياسي دولت تلقي شده و به نظر ميرسد او در راستاي منافع سياسي دولت اظهارنظر ميکند، اما بهتر است وقتي خسته است، چيزي نگويد». تحليل اين نماينده فراکسيون ولايي از گفتههاي ظريف، در دستور کار قرارگرفتن «عمليات رواني» در آستانه تعيينتکليف CFT و FATF است.
اين نماينده مجلس در ادامه نقدي ميکند که روز گذشته از منظري ديگر و با ادبياتي متفاوت در گفته عباس عبدي با «شرق» هم بود. سليمي گفت: «اگر ظريف درباره پولشويي اطلاعاتي دارد، چرا تاکنون آن را به قوه قضائيه ارائه نکرده است؟ و اگر اين کار را انجام نداده و درخصوص وظايفش کوتاهي کرده است، نشاندهنده آن است که امانتداري لازم را در مسئوليتش انجام نداده است». عضو فراکسيون ولایی مجلس گفت: «وزير خارجه قول داده بود با تصويب برجام، ايران گل و بلبل ميشود، اما چون اين اقدام صورت نگرفته است، او دنبال ايجاد انحراف در افکار عمومي است».
ترقي: ظريف در گرادادن به دشمن يد طولايي دارد
حميدرضا ترقي، عضو شوراي مرکزي حزب مؤتلفه اسلامي، نيز گفت: «با توجه به آثار و تبعات اين نوع حرفزدنها، به نظر ميرسد آقاي ظريف در گرادادن به دشمن يد طولايي دارد و اين بار اول نيست که ايشان با حرفهاي خود بهانه به دشمن و آمريکا ميدهد... آقاي ظريف يا عمدا اين کار را ميکند که در اين صورت نظام بايد تکليفش را روشن کند يا سهوا اين حرفها را ميزند که به دشمن گرا بدهد و دشمن را در ادعاهايش نسبت به جمهوري اسلامي مستند کند که اين هم جاي سؤال دارد».
او با بيان اينکه مخالفان لايحه CFT و ايراداتي که شوراي نگهبان گرفته بر اساس قانون اساسي است، خطاب به ظريف گفت: «آقاي ظريف! به قانون اساسي ايراد داريد يا به انتقادکنندگان؟ اگر جوابي نداريد که به انتقادکنندگان بدهيد، چه دليلی دارد گرا به دشمن بدهيد تا از طرف دشمن براي تصويب اين لايحه به کشور فشار وارد شود». به گمان ترقي، ظريف بايد از ملت عذرخواهي کند و مجلس هم بايد «تکليفش» را روشن کند.
اميرآبادي: تهمتي بزرگ به نظام
احمد اميرآبادي، نماينده قم و عضو هيئترئيسه مجلس، نیز از ديگر منتقدان است که به استفاده «شبکههاي معاند نظام» از گفتههاي ظريف اشاره ميکند و از وزير بهعنوان «عضو هيئت وزيران جمهوري اسلامي ايران» ميخواهد بگويد «اگر پولشويي انجام ميشود، کجا انجام ميشود؟ مگر پولشويي در بانکها انجام نميشود؟! ايشان در هيئت وزيراني حضور دارد که رئيس بانک مرکزي و وزير اقتصاد حضور دارند؛ طبق قانون اساسي اعضاي هيئت وزيران مسئوليت مشترک دارند و بايد پاسخگو باشند». اين عضو فراکسيون ولايي مانند همفکران خود از گفتههاي ظريف متعجب و متأسف است. او اظهارات ظريف مبني بر وجود پولشويي گسترده در ايران را تهمتي بزرگ به نظام جمهوري اسلامي دانست و گفت: «اين اظهارات کاملا به معناي بازي در زمين دشمن است». اميرآبادي مانند قريببهاتفاق منتقدان، به آن تک جمله معروف ظريف در دانشگاه تهران اشاره کرد تا به گمان خودش مسبوقبهسابقهبودن چنين مواضعي را نشان دهد.
پژمانفر: انگشت اتهام به سمت مجريان قانون است
حجتالاسلام نصرالله پژمانفر، نماينده مردم مشهد، حق پيگيري حقوقي ماجرا را «محفوظ» دانست و گفت: «اگر از ناحيه منتقدان و ما نمايندگان موضوعي در رابطه با دولت مطرح ميشد، دهها و صدها شکايت عليه ما انجام ميشد، اما مردم مستحضر هستند امروز نمايندگان مجلس که از نظر قانوني حق اظهارنظر در مسائل مختلف را دارند، بهشدت مورد شکايت و پروندهسازي از ناحيه دستگاههاي دولتي قرار ميگيرند».
اين گفته پژمانفر عجيب است. هرچند اصولگرايان همواره سعي کردهاند دست پيش را بگيرند، اما پذيرش اين نکته که نمايندگان و مدافعان آنها حاشيه امن کمتري دارند، کار بسيار سختي است. در همان روزي که مجلس ميخواست نظر خود را درباره CFT بدهد، مخالفان اين لايحه در گروههاي مختلف روبهروي مجلس بسيج شدند. شعارها و پلاکاردهای خود را به کار گرفتند و در آخر هم با اتوبوسهايشان از آنجا رفتند، اما آنقدر اين کار طبيعي شده است که ديگر تکوتوک افرادي از خود ميپرسند چرا مخالفان CFT ميتوانند بدون مجوز تجمع کنند، دورهم در خيابان، دانشگاه و مسجد جمع شوند و هرچه ميخواهند بگويند، اما موافقان آن نميتوانند. اين نماينده عضو فراکسيون ولايي نیز بر اين باور است که اگر مشکلي هم در پولشويي است، ايراد به «دستگاه اجرائي» وارد است؛ چراکه نقص قانوني در این زمينه وجود ندارد.
عليرضا رحيمي: اگر ظريف دغدغه امنيت ملي را ندارد، آنهايي که سفارت عربستان را آتش زدند اين دغدغه را دارند؟
در مقابل حملات نمايندگان عضو فراکسيون ولايي و نزديک به جبهه پايداري، نمايندگان اميدي مجلس از گفتههاي ظريف دفاع کردند. عليرضا رحيمي دراينباره گفت: «اظهارات محمدجواد ظريف، وزير امور خارجه، درباره وجود برخي فسادهاي مالي پنهان در کشور از سر دلسوزي است و اين موضوع از واقعيتهای جامعه است». به گزارش «ايرنا»، او در ادامه افزود: «محمدجواد ظريف از بهترين، مسلطترين و باسابقهترين ديپلماتهاي کشور ماست که در اين سالها اقدامات بسيار مثبت و ارزشمندي براي کشور انجام داده است».
اين عضو فراکسيون اميد با اشاره به اینکه ظريف در مذاکرات و برجام زير نظر رهبر معظم انقلاب کارها را جلو برده است، افزود: «اگر او دغدغه منافع ملي را نداشته باشد، افرادي که سفارتهاي عربستان را آتش ميزنند، دغدغه منافع ملي دارند؟».
نماينده مردم تهران در مجلس ادامه داد: «آقاي ظريف نظام را متهم به پولشويي نکرد بلکه از واقعياتي سخن گفت که در ايران وجود دارد و بايد با آن مقابله کرد».
حيدري افزود: «مقابلهکردن با اين موضوع هم بايد ريشهاي باشد، ما بايد گلوگاههايي را که ما را در اين بسترها مياندازند، پيدا و با آن مقابله کنيم. امروز موضوعاتي وجود دارد که ما را به سمت تحريمها کشانده است و بايد سرمنشأ و علت آن را پيدا کنيم».
اين عضو فراکسيون اميد مجلس گفت: «اي کاش از ابتدا نگاه ما به دنيا و روابط با ديگر کشورها بر اساس روابط و تعامل مثبت بود؛ البته اينکه بعضيها خود را يکهتاز دنيا ميدانند، واقعيتي است که وجود دارد. در یکزمان دنيا دوقطبي بود، آمريکا و شوروي يکهتاز بودند و پيش از آن نيز انگليس يکهتاز دنيا بود».
او ادامه داد: «آنچه براي ما سوءتفاهم ايجاد ميکند، اين است، ميتواند پشت صحنه اين قضايا قابلتأمل باشد، عدهاي سفارت انگليس و عربستان را به آتش ميکشانند تا رابطه ما را با دنيا خراب کنند، در مجلس خلاف آييننامه مجلس برجام را آتش ميکشند و عليه پيوستن ما به کنوانسيونهاي بينالمللي بنر ميزنند». حيدري گفت: «اين عوامل آگاهانه يا ناآگاهانه موجب به هم زدن رابطه مثبت ايران با دنيا ميشود. اين اقدامات ممکن است مشکوک باشد و ما اميدواريم شوراي عالي امنيت ملي و وزارت اطلاعات به اين قضايا ورود پيدا کنند، ظاهر قضيه نشان ميدهد ميتواند ارتباطي باشد». اين نماينده مجلس در انتها جمعبندي خود را از مخالفان لوايح و حملهکنندگان به ظريف اينطور توضيح داد «اينها يک هدف را دنبال ميکنند و آن خرابکردن ايران و روابطش با دنياست».
پروانه مافي: شفافيت را مانع از حفظ وضعيت خود ميدانند
عضو ديگري از فراکسيون اميد مجلس نيز به دفاع از مواضع ظريف پرداخت و گفت: «شدت مخالفت و مقاومت در برابر سخنان اخير وزير امور خارجه و مخالفتها با شفافسازي بيانگر اين است که حتما اتفاقاتي رخ داده و ممکن است سهمي در اين اتفاقات نادرست مانند پولشويي داشته باشند». مافي افزود: «البته من اتهام نميزنم اما هيچ دليلي براي مقاومت در برابر شفافيت مالي و فرايند مبتني بر روشنشدن موضوعات مالي در کشور قابل توجيه نيست». اين نماينده مجلس در انتها اينطور جمعبندي کرد که «کنار هم گذاشتن اين حقايق ما را به يک نتيجه ميرساند و آن اين است که افرادي هستند که در اين فرايند نادرست دستي داشتند و شفافيت را مانعي براي حفظشدن وضعيت خود ميدانند».
عليرضا رحيمي نيز در حساب توييتر خود در واکنش به فحاشيها عليه ظريف نوشت: «عدهاي که با اصلاح قانون مبارزه با پولشويي و افزايش مجازات مخالفاند، با واقعيات تلخ در سخنان ظريف نيز به قبايشان برميخورد و در مقابل فحاشي پيشه ميکنند».
صدر: هجمهکنندگان به ظريف، عليه خود افشاگري ميکنند
اما صريحترين دفاع به يک عضو مجمع تشخيص مصلحت نظام اختصاص داشت. سيد محمد صدر درباره هجمههاي صورتگرفته عليه اظهارات محمدجواد ظريف گفت: «اين نوع سخنان که توسط برخي افراد عليه ظريف گفته ميشود، غير از اتهام چيز ديگري نيست و نشان ميدهد مواضع آنها در جهت منافع آمريکا و خواستههاي ترامپ است».
به گزارش ايرنا صدر با اشاره به اينکه مهمتر از همه چيز خواسته و نظر مردم است، گفت: «هر چه بيشتر اين افراد عليه ظريف سخن بگويند، بيشتر خود را افشا ميکنند و اتهاماتي که وارد ميکنند يک نوع خودافشاگري است که نشان ميدهند که به اصول اسلامي و اخلاقي پايبند نيستند».
او گفت: «خيلي خوب است که مردم اين افراد را ميبينند. آنها ميدانند اگر زماني اين افراد در قدرت باشند، چه بلايي بر سر مملکت خواهند آورد». دفاع صدر از ظريف تمامقد است: «ظريف بهترين و قويترين وزير خارجهاي است که جمهوري اسلامي به خود ديده است». اين عضو مجمع تشخيص مصلحت نظام به سابقه دوستي 30ساله خود با ظريف اشاره و تأکيد کرد: «وي فردي مؤمن، انقلابي و به معناي واقعي طرفدار نظام است و به همين دليل در مأموريتهاي دشوار منافع جمهوري اسلامي را دنبال کرده و آن را به دست آورده است». او در ادامه به برخي از کارهاي مهم ظريف در حوزه دپيلماسي ازجمله مذاکرات عراق و افغانستان اشاره کرد و گفت: «پس از سقوط صدام و طالبان ظريف از طريق ديپلماسي به گونهاي عمل کرد که منافع جمهوري اسلامي بهصورت کامل تأمين شد». او افزود: «وجود اعتقاد مخلصانه و تأمين منافع جمهوري اسلامي دليل محکمي براي تأييد ظريف توسط رهبر معظم انقلاب اسلامي بود».
ظریف چه گفته بود
من اعتقاد دارم خيلي از اين نگرانيها، نگرانيهاي صادقانه است؛ يعني دوستان ما نگراني صادقانه دارند اما فکر ميکنم پشت برخي از اين فضاسازيها و نگرانيها، منافع اقتصادي است. بالاخره در کشور ما پولشويي يک واقعيت است. از پولشويي خيليها منفعت ميبرند... درباره ميزان پولشويي که در کشور صورت ميگيرد، کدهاي زيادي هست. من نميخواهم اين پولشويي را به هيچجايي نسبت بدهم اما آنجاهايي که هزاران ميليارد پولشويي انجام ميدهند، حتما آنقدر توان مالي دارند که دهها ميليارد يا صدها ميليارد هزينه تبليغات و فضاسازي بکنند و در کشور فضا ايجاد کنند... کساني که در يک قلم معاملهشان ممکن است 30 هزار ميليارد منافع جابهجا شود، فضايي [منفی] درست کردند.