وزیر دفاع اسرائیل استعفا داد
خروج مهره تندروتر از کابینه تندروها
اختلافات بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل و آویگدور لیبرمن، وزیر دفاع اسرائیل، درباره آتشبس با گروه حماس در غزه بالا گرفته و اوضاع به سمتی رفته که میتوان نتانیاهوی تندرو را در برابر رهبر حزب ائتلافی کابینه اسرائیل میانهرو تلقی کرد. لیبرمن روز گذشته در اعتراض به آتشبس اسرائیل و خودداری نتانیاهو از بهراهانداختن عملیات نظامی در نوار غزه استعفا داد، استعفایی که میتواند موجب برگزاری انتخابات پارلمانی زودهنگام در اسرائیل شود. لیبرمن در کنفرانس خبری روز گذشته خود موافقت نتانیاهو با طرح آتشبس مصر در نوار غزه را «سرفرودآوردن در برابر ترور» خواند: «ما داریم به قیمت آسیبی بلندمدت به امنیتمان، آرامشی کوتاهمدت میخریم».
همزمان با بالاگرفتن تنشها میان حماس و اسرائیل و شدتگرفتن حملات اسرائیل به نوار غزه، مصر و سازمان ملل برای برقراری آتشبس دو طرف مذاکرات خود را با اسرائیل آغاز کردند و کمک مالی قطر به نوار غزه هم بخشی از این طرح بود که حتی بنیامین نتانیاهو آن را گامی مهم و ضروری خوانده بود. در پی این مذاکرات، کابینه اسرائیل در نهایت روز سهشنبه اعلام کرد با این طرح موافق است. دفتر نخستوزیر اسرائیل پس از نشست هیئت وزیران از موافقت همه اعضای کابینه خبر داده بود، اما ساعاتی بعد لیبرمن همراه چند وزیر تندرو دیگر این خبر را تکذیب و مخالفت خود را با آتشبس اعلام کردند. لیبرمن روز گذشته در کنفرانس مطبوعاتی دو نکته را بهعنوان دلیل استعفای خود عنوان کرد. او با اشاره به کمک 15 میلیون دلاری قطر به نوار غزه برای پرداخت حقوق کارمندان فلسطینیها گفت: «این پولها بعد از آنکه از مرز گذشتند، چه شدهاند؟ کجا خرج شدهاند؟ اصلا معلوم نیست... این پولها به خانوادههای تروریستهایی رسیده که با سربازان اسرائیل در مرز میجنگند و نارنجک پرتاب میکنند. اولین کسانی که بخشی از این 15 میلیون دلار را دریافت کردند این خانوادهها هستند... به بیان
دیگر ما داریم به تروریستها پول میدهیم».
این اظهارات چند روز پس از بهبود چشمگیر تولید برق غزه بهدنبال ورود سوخت خریداریشده از سوی قطر به نیروگاه تولید برق نوار غزه مطرح شد. برخی بر این باورند که نتانیاهو از این میترسد که فشار بیشتر بر مردم غزه باعث شود کنترل اوضاع از دستش خارج شود و با تظاهرات گسترده ساکنان این منطقه محاصرهشده مواجه شود. تلویزیون رژیم اسرائیل پنجشنبه اعلام کرد اسرائیل با هماهنگی قطر اجازه ورود ۱۵ میلیون دلار کمک مالی دوحه به غزه را داده است که برای پرداخت حقوق کارمندان مورد استفاده قرار خواهد گرفت.
لیبرمن در ادامه تشریح دلایلش گفت: «نکته دوم مربوط به آتشبس است... من همه دلایل و پیشزمینهها را درک میکنم، اما نمیتوانم به چشمان انسانهایی نگاه کنم که در تیررس حماس هستند، مردمی که حماس آنها را به زندان میاندازد. حماس باید بفهمد که هیچکس نباید به مرز نزدیک شود».
استعفای لیبرمن گرچه کابینه اسرائیل را به هم ریخته، اما تحلیلگران این حوزه را چندان متعجب نکرده است. آکیوا الدار، رئیس سابق دفتر روزنامه هاآرتص که اکنون یادداشتنویس ارشد المانیتور است، روز گذشته با قابل پیشبینی خواندن استعفای لیبرمن در گفتوگو با الجزیره گفت: «مسئله فقط زمان این استعفا بود. ارتش اسرائیل و سازمان اطلاعات و امنیت داخلی (شاباک) همگی قویا از آتشبس و پایان محاصره غزه و مجوز ورود کالا به آن حمایت کردند». به گفته الدار: «لیبرمن شریکی در دم و دستگاه ارتش ندارد... آنها فکر نمیکنند که سرکوب حماس بتواند اسرائیل را در موقعیت بهتری قرار دهد... این موضوع به مشکلات اسرائیل در جامعه جهانی دامن میزند. نتانیاهو بهتازگی به عمان سفر کرد و ما در حال برنامهریزی برای سفر به ابوظبی هستیم، بنابراین نتانیاهو چشمش به منطقه است و باید مواظب باشد که از خطوط قرمز مشخص عبور نکند».
احتمال انتخابات زودهنگام پارلمانی
گرچه لیبرمن چندان وزنی در جامعه جهانی نداشت اما استعفای او میتواند کابینه را از اکثریت بیندازد و به برگزاری انتخابات زودهنگام پارلمانی در اسرائیل منجر شود. لیبرمن که حالا میتوان او را وزیر دفاع سابق اسرائیل نامید، در نطق استعفایش خواهان برگزاری انتخابات در اسرائیل شد و گفت امیدوار است که تاریخ انتخابات بعدی تا روز یکشنبه ۱۸ نوامبر اعلام شود. لیبرمن رهبر حزب ملیگرای دست راستی «اسرائیل خانه ما» است که شریک ائتلافی حزب نتانیاهو به شمار میرود. نتانیاهو در سال 2016 از حزب «اسرائیل خانه ما» دعوت کرد که در کابینه ائتلافی اسرائیل شرکت کند و به این ترتیب اکثریت پارلمانی را کسب کرد.
با استعفای لیبرمن، نتانیاهو حمایت پنج عضو کنست (پارلمان اسرائیل) از حزب اسرائیل خانه ما را از دست میدهد و ائتلاف حاکم با اکثریتی شکننده (61 کرسی از 120 کرسی پارلمان) مواجه میشود. انتخابات پارلمانی بعدی قرار بود در ماه نوامبر 2019 برگزار شود، اما اگر این موقعیت ضعیف، حکومتداری نتانیاهو را دشوار کند، او در نهایت مجبور خواهد شد انتخابات زودهنگام پارلمانی برگزار کند. براساس گزارش رسانههای اسرائیلی، در پی تصمیم لیبرمن، بنیامین نتانیاهو مشاوران و دستاران نزدیک خود را در دفتر نخستوزیری در اورشلیم جمع کرده تا شرایط سیاسی کنونی را بررسی کنند. نتانیاهو احتمالا در ساعات آتی تصمیم خود را درباره انتخابات زودهنگام پارلمانی اعلام خواهد کرد. یک منبع نزدیک به نخستوزیر اسرائیل به صدای اسرائیل گفته است: «هدف نخست این است که ببینیم آیا میتوانیم ائتلاف را حفظ کنیم و ادامه دهیم. نخستوزیر در ساعات آتی با رهبران احزاب و شرکای سیاسی مذاکره میکند تا در صورت امکان از برگزاری انتخابات زودهنگام جلوگیری کند». حزب خانه یهود شرط خود برای ماندن در دولت را دریافت وزارت دفاع عنوان کرده و نتانیاهو هنوز به این پیشنهاد حزب خانه یهود
پاسخی نداده است.
پیروزی سیاسی
همزمان با آشفتگی سیاسی در اسرائیل، گروه حماس که کنترل نوار غزه را در اختیار دارد استعفای لیبرمن را یک «پیروزی سیاسی برای غزه» خواند. سامی ابوزهری، سخنگوی حماس، روز گذشته در واکنش به استعفای لیبرمن گفت: استعفای اویگدور لیبرمن اذعان به شکست و ناتوانی در رویارویی با مقاومت فلسطین است. ابوزهری گفت: غزه با پایداری خود موفق شد زمینلرزهای سیاسی در عرصه داخلی اشغالگران ایجاد کند. درهمینحال ابومجاهد، سخنگوی اطلاعرسانی کمیتههای مقاومت فلسطین نیز استعفای لیبرمن را پیروزی ویژهای برای مقاومت بعد از شکست امنیتی و نظامی رژیم اسرائیل در غزه توصیف کرد. این در حالی است که عضو دفتر سیاسی جنبش حماس پیشتر تأکید کرد که پایان درگیریهای جاری بین مقاومت و رژیم اسرائیل منوط به برکناری اویگدور لیبرمن است. حسام بدران، عضو دفتر سیاسی جنبش حماس، گفته بود: اگر بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر کابینه اسرائیل، تمایل دارد که دور کنونی درگیریهای شدید پایان یابد، باید اویگدور لیبرمن را از پست خودش کنار بگذارد. وی افزود: این حماقت لیبرمن است که باعث این تنش (نظامی) شده است. در روزهای اخیر و درحالیکه بنیامین نتانیاهو برای شرکت در مراسم
صدمین سالگرد پایان جنگ جهانی اول به فرانسه سفر کرده بود، گروهی از نیروهای امنیتی اسرائیل با خودرویی غیرنظامی وارد خاک نوار غزه شدند و یکی از اعضای شاخه نظامی حماس را به قتل رساندند. همزمان برای تسهیل فرار این خودرو، در حملاتی هوایی نوار غزه را هدف قرار دادند که شش نفر از مردم غزه در این حملات کشته شدند.
اختلافات بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل و آویگدور لیبرمن، وزیر دفاع اسرائیل، درباره آتشبس با گروه حماس در غزه بالا گرفته و اوضاع به سمتی رفته که میتوان نتانیاهوی تندرو را در برابر رهبر حزب ائتلافی کابینه اسرائیل میانهرو تلقی کرد. لیبرمن روز گذشته در اعتراض به آتشبس اسرائیل و خودداری نتانیاهو از بهراهانداختن عملیات نظامی در نوار غزه استعفا داد، استعفایی که میتواند موجب برگزاری انتخابات پارلمانی زودهنگام در اسرائیل شود. لیبرمن در کنفرانس خبری روز گذشته خود موافقت نتانیاهو با طرح آتشبس مصر در نوار غزه را «سرفرودآوردن در برابر ترور» خواند: «ما داریم به قیمت آسیبی بلندمدت به امنیتمان، آرامشی کوتاهمدت میخریم».
همزمان با بالاگرفتن تنشها میان حماس و اسرائیل و شدتگرفتن حملات اسرائیل به نوار غزه، مصر و سازمان ملل برای برقراری آتشبس دو طرف مذاکرات خود را با اسرائیل آغاز کردند و کمک مالی قطر به نوار غزه هم بخشی از این طرح بود که حتی بنیامین نتانیاهو آن را گامی مهم و ضروری خوانده بود. در پی این مذاکرات، کابینه اسرائیل در نهایت روز سهشنبه اعلام کرد با این طرح موافق است. دفتر نخستوزیر اسرائیل پس از نشست هیئت وزیران از موافقت همه اعضای کابینه خبر داده بود، اما ساعاتی بعد لیبرمن همراه چند وزیر تندرو دیگر این خبر را تکذیب و مخالفت خود را با آتشبس اعلام کردند. لیبرمن روز گذشته در کنفرانس مطبوعاتی دو نکته را بهعنوان دلیل استعفای خود عنوان کرد. او با اشاره به کمک 15 میلیون دلاری قطر به نوار غزه برای پرداخت حقوق کارمندان فلسطینیها گفت: «این پولها بعد از آنکه از مرز گذشتند، چه شدهاند؟ کجا خرج شدهاند؟ اصلا معلوم نیست... این پولها به خانوادههای تروریستهایی رسیده که با سربازان اسرائیل در مرز میجنگند و نارنجک پرتاب میکنند. اولین کسانی که بخشی از این 15 میلیون دلار را دریافت کردند این خانوادهها هستند... به بیان
دیگر ما داریم به تروریستها پول میدهیم».
این اظهارات چند روز پس از بهبود چشمگیر تولید برق غزه بهدنبال ورود سوخت خریداریشده از سوی قطر به نیروگاه تولید برق نوار غزه مطرح شد. برخی بر این باورند که نتانیاهو از این میترسد که فشار بیشتر بر مردم غزه باعث شود کنترل اوضاع از دستش خارج شود و با تظاهرات گسترده ساکنان این منطقه محاصرهشده مواجه شود. تلویزیون رژیم اسرائیل پنجشنبه اعلام کرد اسرائیل با هماهنگی قطر اجازه ورود ۱۵ میلیون دلار کمک مالی دوحه به غزه را داده است که برای پرداخت حقوق کارمندان مورد استفاده قرار خواهد گرفت.
لیبرمن در ادامه تشریح دلایلش گفت: «نکته دوم مربوط به آتشبس است... من همه دلایل و پیشزمینهها را درک میکنم، اما نمیتوانم به چشمان انسانهایی نگاه کنم که در تیررس حماس هستند، مردمی که حماس آنها را به زندان میاندازد. حماس باید بفهمد که هیچکس نباید به مرز نزدیک شود».
استعفای لیبرمن گرچه کابینه اسرائیل را به هم ریخته، اما تحلیلگران این حوزه را چندان متعجب نکرده است. آکیوا الدار، رئیس سابق دفتر روزنامه هاآرتص که اکنون یادداشتنویس ارشد المانیتور است، روز گذشته با قابل پیشبینی خواندن استعفای لیبرمن در گفتوگو با الجزیره گفت: «مسئله فقط زمان این استعفا بود. ارتش اسرائیل و سازمان اطلاعات و امنیت داخلی (شاباک) همگی قویا از آتشبس و پایان محاصره غزه و مجوز ورود کالا به آن حمایت کردند». به گفته الدار: «لیبرمن شریکی در دم و دستگاه ارتش ندارد... آنها فکر نمیکنند که سرکوب حماس بتواند اسرائیل را در موقعیت بهتری قرار دهد... این موضوع به مشکلات اسرائیل در جامعه جهانی دامن میزند. نتانیاهو بهتازگی به عمان سفر کرد و ما در حال برنامهریزی برای سفر به ابوظبی هستیم، بنابراین نتانیاهو چشمش به منطقه است و باید مواظب باشد که از خطوط قرمز مشخص عبور نکند».
احتمال انتخابات زودهنگام پارلمانی
گرچه لیبرمن چندان وزنی در جامعه جهانی نداشت اما استعفای او میتواند کابینه را از اکثریت بیندازد و به برگزاری انتخابات زودهنگام پارلمانی در اسرائیل منجر شود. لیبرمن که حالا میتوان او را وزیر دفاع سابق اسرائیل نامید، در نطق استعفایش خواهان برگزاری انتخابات در اسرائیل شد و گفت امیدوار است که تاریخ انتخابات بعدی تا روز یکشنبه ۱۸ نوامبر اعلام شود. لیبرمن رهبر حزب ملیگرای دست راستی «اسرائیل خانه ما» است که شریک ائتلافی حزب نتانیاهو به شمار میرود. نتانیاهو در سال 2016 از حزب «اسرائیل خانه ما» دعوت کرد که در کابینه ائتلافی اسرائیل شرکت کند و به این ترتیب اکثریت پارلمانی را کسب کرد.
با استعفای لیبرمن، نتانیاهو حمایت پنج عضو کنست (پارلمان اسرائیل) از حزب اسرائیل خانه ما را از دست میدهد و ائتلاف حاکم با اکثریتی شکننده (61 کرسی از 120 کرسی پارلمان) مواجه میشود. انتخابات پارلمانی بعدی قرار بود در ماه نوامبر 2019 برگزار شود، اما اگر این موقعیت ضعیف، حکومتداری نتانیاهو را دشوار کند، او در نهایت مجبور خواهد شد انتخابات زودهنگام پارلمانی برگزار کند. براساس گزارش رسانههای اسرائیلی، در پی تصمیم لیبرمن، بنیامین نتانیاهو مشاوران و دستاران نزدیک خود را در دفتر نخستوزیری در اورشلیم جمع کرده تا شرایط سیاسی کنونی را بررسی کنند. نتانیاهو احتمالا در ساعات آتی تصمیم خود را درباره انتخابات زودهنگام پارلمانی اعلام خواهد کرد. یک منبع نزدیک به نخستوزیر اسرائیل به صدای اسرائیل گفته است: «هدف نخست این است که ببینیم آیا میتوانیم ائتلاف را حفظ کنیم و ادامه دهیم. نخستوزیر در ساعات آتی با رهبران احزاب و شرکای سیاسی مذاکره میکند تا در صورت امکان از برگزاری انتخابات زودهنگام جلوگیری کند». حزب خانه یهود شرط خود برای ماندن در دولت را دریافت وزارت دفاع عنوان کرده و نتانیاهو هنوز به این پیشنهاد حزب خانه یهود
پاسخی نداده است.
پیروزی سیاسی
همزمان با آشفتگی سیاسی در اسرائیل، گروه حماس که کنترل نوار غزه را در اختیار دارد استعفای لیبرمن را یک «پیروزی سیاسی برای غزه» خواند. سامی ابوزهری، سخنگوی حماس، روز گذشته در واکنش به استعفای لیبرمن گفت: استعفای اویگدور لیبرمن اذعان به شکست و ناتوانی در رویارویی با مقاومت فلسطین است. ابوزهری گفت: غزه با پایداری خود موفق شد زمینلرزهای سیاسی در عرصه داخلی اشغالگران ایجاد کند. درهمینحال ابومجاهد، سخنگوی اطلاعرسانی کمیتههای مقاومت فلسطین نیز استعفای لیبرمن را پیروزی ویژهای برای مقاومت بعد از شکست امنیتی و نظامی رژیم اسرائیل در غزه توصیف کرد. این در حالی است که عضو دفتر سیاسی جنبش حماس پیشتر تأکید کرد که پایان درگیریهای جاری بین مقاومت و رژیم اسرائیل منوط به برکناری اویگدور لیبرمن است. حسام بدران، عضو دفتر سیاسی جنبش حماس، گفته بود: اگر بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر کابینه اسرائیل، تمایل دارد که دور کنونی درگیریهای شدید پایان یابد، باید اویگدور لیبرمن را از پست خودش کنار بگذارد. وی افزود: این حماقت لیبرمن است که باعث این تنش (نظامی) شده است. در روزهای اخیر و درحالیکه بنیامین نتانیاهو برای شرکت در مراسم
صدمین سالگرد پایان جنگ جهانی اول به فرانسه سفر کرده بود، گروهی از نیروهای امنیتی اسرائیل با خودرویی غیرنظامی وارد خاک نوار غزه شدند و یکی از اعضای شاخه نظامی حماس را به قتل رساندند. همزمان برای تسهیل فرار این خودرو، در حملاتی هوایی نوار غزه را هدف قرار دادند که شش نفر از مردم غزه در این حملات کشته شدند.