|

برای توجیه سران عرب

پمپئو به خاورمیانه می‌آید

پس از خروج جيمز متيس از كابينه دونالد ترامپ، رئيس‌جمهوري آمريكا، مايك پمپئو كه جنگ عليه مسلمانان در خاورميانه را جنگي مقدس مي‌داند، شايد يكي از تندروترين وزرايي است كه هنوز در كنار ترامپ قرار دارد. وزير خارجه آمريكا كه نماد ديدگاه‌هاي بنيادگرايانه ضداسلامي در كاخ سفيد است، در حالي در سفر خاورميانه‌اي خود به هشت كشور عربي سفر مي‌كند كه پيش از او جان بولتون، مشاور امنيت ملي آمريکا، راهي تركيه و اسرائيل شده بود. سفرهاي مهم پمپئو و بولتون در شرايطي آغاز مي‌شود كه منطقه به‌‌دلیل سياست‌هاي جديد ترامپ در سوريه بيش از گذشته سردرگم است. دونالد ترامپ دو هفته پيش در اعلامي غيرمنتظره از تصميم خود به خروج تمامي دو هزار نيروي آمريکايي مستقر در سوريه خبر داد و گفت که رجب طيب اردوغان، رئيس‌جمهور ترکيه، متعهد شده است که سوريه را از وجود باقي‌مانده نيروهاي داعش پاکسازي کند. گرچه به فاصله کوتاهي از اعلام اين تصميم گفته شد که فرمان خروج نيروهاي آمريکايي از سوريه امضا شده است، اما در روزهاي اخير ترامپ با تغيير در مواضع پيشين خود مي‌گويد، خروج اين نيروها از سوريه که به شبه‌نظاميان کُرد مورد حمايت آمريکا در نبرد با داعش کمک مي‌کنند، تدريجي خواهد بود. يک مقام وزارت‌خارجه آمريکا درباره سفر مايک پمپئو به خاورميانه به خبرگزاري آسوشيتدپرس مي‌گويد: هدف او مقابله با «داستان‌هاي غلطي» است که بر اين مبنا شكل گرفته است. آمريکا خاورميانه را رها کرده اما در حقيقت اين سفر براي تأکيد بر اين واقعيت است که ايران همچنان يک تهديد است و آمريكا به جايي نخواهد رفت.
در جريان اين سفر که از سه‌شنبه هفته جاري، هشتم ماه ژانويه آغاز شده است و پانزدهم همين ماه هم پايان مي‌گيرد، پمپئو به اردن، مصر، بحرين، امارات، قطر، عربستان سعودي، عمان و کويت سفر خواهد کرد. همچنين اين امکان وجود دارد که او توقفي هم در عراق داشته باشد.
در اعلاميه منتشرشده ازسوی وزارت خارجه آمريكا آمده است که پمپئو ابتدا با رهبران اردن درباره راه‌هاي گسترش همکاري استراتژيک بين دو کشور مذاکره خواهد کرد. سپس در قطر به بررسي مسائل کنوني منطقه‌اي از جمله ايران، نوار غزه، مبارزه با تروريسم و همکاري در رشته اقتصاد و انرژي خواهد پرداخت. در دوحه رياست هيئت نمايندگي آمريکا براي شرکت در دومين همايش استراتژيک آمريکا و قطر را عهده‌دار خواهد بود که به تحکيم آتي همکاري دو جانبه در عرصه‌هاي نظامي، انرژتيک، مبارزه با تروريسم، آموزش و کار، فرهنگ و تجارت مساعدت خواهد کرد. در رياض نیز وزير خارجه آمريکا با رهبران سعودي ديداري خواهد داشت تا مسائل اساسي و مهم دوجانبه و منطقه‌اي مانند يمن، ايران و سوريه را بررسي کنند. پمپئو همچنين اطلاعات به‌روزشده درباره جريان بازرسي‌ها درخصوص قتل جمال خاشقجي، خبرنگار منتقد سعودي را درخواست خواهد کرد. روزنامه فايننشال‌تايمز در‌اين‌باره مي‌نويسد كه پمپئو در اين سفر به رهبران هشت کشور اطمينان‌خاطر مي‌دهد که عزم و اراده آمريکا براي کمک به حفظ ثبات خاورميانه جدي است و در ضمن با اين رهبران به بحث خواهد نشست که بهترين راه مقابله با ايران در منطقه کدام است. اين روزنامه آمريكايي در ادامه به نقل از يكي از مقام‌هاي ارشد وزارت خارجه مي‌نويسد: هدف از اين سفر اين است که آمريکا به متحدان خود اطمينان‌خاطر دهد «قصدش خروج از خاورميانه نيست» و نيز تأکيد کند که «در زمینه تصميم‌گيري درباره سوريه، سوءبرداشت شده و اظهارات ضدونقيضي مطرح شده است». اما به گفته مقامات دولت آمريکا، يکي‌ديگر از موضوعاتي که انتظار مي‌رود پمپئو در سفر به خاورميانه با متحدان آمريکا به بحث بگذارد، مسئله جنگ يمن است.
خاشقجي همچنان مهم‌ترين موضوع
هرچند در بيانيه وزارت خارجه آمريكا درباره سفر پمپئو اشاره‌اي به موضع قتل جمال خاشقجي، روزنامه‌نگار منتقد سعودي نشده است، اما بدون شك واشنگتن به‌دنبال آن است تا جايي كه مي‌تواند محمد بن‌سلمان، وليعهد سعودي و يكي از متحدان ترامپ را از پيامدهاي بين‌المللي اين جنايت به دور نگه دارد. پيش‌تر در ماه اکتبر و زمان اوج‌گرفتن اخبار درباره قتل خاشقجي، پمپئو به رياض سفر کرده بود و رسانه‌ها اعلام کردند که رياض با استفاده از نقشه‌اي که پمپئو در اختيار عربستان قرار داده، درپي مبراکردن محمد بن‌سلمان از قتل خاشقجي است. يكي از مقامات ارشد وزارت خارجه آمريكا در‌اين‌باره مي‌گويد: واشنگتن مي‌خواهد مطمئن شود كه عاملان اين قتل مجازات شده‌اند يا خير. هرچند اين مقام عالي‌رتبه آمريكايي نامي از بن‌سلمان نبرد، اما به‌خوبي مشخص است كه پمپئو سعي دارد در كنار موضوعاتي مانند سوريه، يمن، ايران، سران هشت كشور عربي را متقاعد كند كه جايگاه بن‌سلمان همچنان به عنوان يكي از كليدي‌ترين رهبران خاورميانه بايد حفظ شود؛ چراكه در شرايط كنوني تنها راه مقاومت در برابر ايران از نظر كاخ سفيد، اتحاد عربي است.

پس از خروج جيمز متيس از كابينه دونالد ترامپ، رئيس‌جمهوري آمريكا، مايك پمپئو كه جنگ عليه مسلمانان در خاورميانه را جنگي مقدس مي‌داند، شايد يكي از تندروترين وزرايي است كه هنوز در كنار ترامپ قرار دارد. وزير خارجه آمريكا كه نماد ديدگاه‌هاي بنيادگرايانه ضداسلامي در كاخ سفيد است، در حالي در سفر خاورميانه‌اي خود به هشت كشور عربي سفر مي‌كند كه پيش از او جان بولتون، مشاور امنيت ملي آمريکا، راهي تركيه و اسرائيل شده بود. سفرهاي مهم پمپئو و بولتون در شرايطي آغاز مي‌شود كه منطقه به‌‌دلیل سياست‌هاي جديد ترامپ در سوريه بيش از گذشته سردرگم است. دونالد ترامپ دو هفته پيش در اعلامي غيرمنتظره از تصميم خود به خروج تمامي دو هزار نيروي آمريکايي مستقر در سوريه خبر داد و گفت که رجب طيب اردوغان، رئيس‌جمهور ترکيه، متعهد شده است که سوريه را از وجود باقي‌مانده نيروهاي داعش پاکسازي کند. گرچه به فاصله کوتاهي از اعلام اين تصميم گفته شد که فرمان خروج نيروهاي آمريکايي از سوريه امضا شده است، اما در روزهاي اخير ترامپ با تغيير در مواضع پيشين خود مي‌گويد، خروج اين نيروها از سوريه که به شبه‌نظاميان کُرد مورد حمايت آمريکا در نبرد با داعش کمک مي‌کنند، تدريجي خواهد بود. يک مقام وزارت‌خارجه آمريکا درباره سفر مايک پمپئو به خاورميانه به خبرگزاري آسوشيتدپرس مي‌گويد: هدف او مقابله با «داستان‌هاي غلطي» است که بر اين مبنا شكل گرفته است. آمريکا خاورميانه را رها کرده اما در حقيقت اين سفر براي تأکيد بر اين واقعيت است که ايران همچنان يک تهديد است و آمريكا به جايي نخواهد رفت.
در جريان اين سفر که از سه‌شنبه هفته جاري، هشتم ماه ژانويه آغاز شده است و پانزدهم همين ماه هم پايان مي‌گيرد، پمپئو به اردن، مصر، بحرين، امارات، قطر، عربستان سعودي، عمان و کويت سفر خواهد کرد. همچنين اين امکان وجود دارد که او توقفي هم در عراق داشته باشد.
در اعلاميه منتشرشده ازسوی وزارت خارجه آمريكا آمده است که پمپئو ابتدا با رهبران اردن درباره راه‌هاي گسترش همکاري استراتژيک بين دو کشور مذاکره خواهد کرد. سپس در قطر به بررسي مسائل کنوني منطقه‌اي از جمله ايران، نوار غزه، مبارزه با تروريسم و همکاري در رشته اقتصاد و انرژي خواهد پرداخت. در دوحه رياست هيئت نمايندگي آمريکا براي شرکت در دومين همايش استراتژيک آمريکا و قطر را عهده‌دار خواهد بود که به تحکيم آتي همکاري دو جانبه در عرصه‌هاي نظامي، انرژتيک، مبارزه با تروريسم، آموزش و کار، فرهنگ و تجارت مساعدت خواهد کرد. در رياض نیز وزير خارجه آمريکا با رهبران سعودي ديداري خواهد داشت تا مسائل اساسي و مهم دوجانبه و منطقه‌اي مانند يمن، ايران و سوريه را بررسي کنند. پمپئو همچنين اطلاعات به‌روزشده درباره جريان بازرسي‌ها درخصوص قتل جمال خاشقجي، خبرنگار منتقد سعودي را درخواست خواهد کرد. روزنامه فايننشال‌تايمز در‌اين‌باره مي‌نويسد كه پمپئو در اين سفر به رهبران هشت کشور اطمينان‌خاطر مي‌دهد که عزم و اراده آمريکا براي کمک به حفظ ثبات خاورميانه جدي است و در ضمن با اين رهبران به بحث خواهد نشست که بهترين راه مقابله با ايران در منطقه کدام است. اين روزنامه آمريكايي در ادامه به نقل از يكي از مقام‌هاي ارشد وزارت خارجه مي‌نويسد: هدف از اين سفر اين است که آمريکا به متحدان خود اطمينان‌خاطر دهد «قصدش خروج از خاورميانه نيست» و نيز تأکيد کند که «در زمینه تصميم‌گيري درباره سوريه، سوءبرداشت شده و اظهارات ضدونقيضي مطرح شده است». اما به گفته مقامات دولت آمريکا، يکي‌ديگر از موضوعاتي که انتظار مي‌رود پمپئو در سفر به خاورميانه با متحدان آمريکا به بحث بگذارد، مسئله جنگ يمن است.
خاشقجي همچنان مهم‌ترين موضوع
هرچند در بيانيه وزارت خارجه آمريكا درباره سفر پمپئو اشاره‌اي به موضع قتل جمال خاشقجي، روزنامه‌نگار منتقد سعودي نشده است، اما بدون شك واشنگتن به‌دنبال آن است تا جايي كه مي‌تواند محمد بن‌سلمان، وليعهد سعودي و يكي از متحدان ترامپ را از پيامدهاي بين‌المللي اين جنايت به دور نگه دارد. پيش‌تر در ماه اکتبر و زمان اوج‌گرفتن اخبار درباره قتل خاشقجي، پمپئو به رياض سفر کرده بود و رسانه‌ها اعلام کردند که رياض با استفاده از نقشه‌اي که پمپئو در اختيار عربستان قرار داده، درپي مبراکردن محمد بن‌سلمان از قتل خاشقجي است. يكي از مقامات ارشد وزارت خارجه آمريكا در‌اين‌باره مي‌گويد: واشنگتن مي‌خواهد مطمئن شود كه عاملان اين قتل مجازات شده‌اند يا خير. هرچند اين مقام عالي‌رتبه آمريكايي نامي از بن‌سلمان نبرد، اما به‌خوبي مشخص است كه پمپئو سعي دارد در كنار موضوعاتي مانند سوريه، يمن، ايران، سران هشت كشور عربي را متقاعد كند كه جايگاه بن‌سلمان همچنان به عنوان يكي از كليدي‌ترين رهبران خاورميانه بايد حفظ شود؛ چراكه در شرايط كنوني تنها راه مقاومت در برابر ايران از نظر كاخ سفيد، اتحاد عربي است.

 

اخبار مرتبط سایر رسانه ها