رایزنی‌های دستیار وزیر خارجه در کاراکاس
بهاروند: از ونزوئلا حمایت می‌کنیم
زینب اسماعیلی: هفته گذشته محسن بهاروند، دستیار وزیر و مدیرکل آمریکای وزارت امور خارجه کشور، در سفری سه‌روزه به کاراکاس رفت؛ سفری با دستور کار تداوم رایزنی‌های سیاسی دو کشور درباره شرایط داخلی ونزوئلا و بررسی راه‌های تقویت و گسترش بیشتر روابط و همکاری‌های سیاسی و اقتصادی. بهاروند اواسط اسفند سال گذشته نیز در سفری به روسیه به رایزنی درباره ونزوئلا پرداخته بود. ایران و روسیه جزء مخالفان دخالت آمریکا در وضعیت این کشور هستند. آمریکا در تلاش است تا فرد منتخب خود را به حاکمیت ونزوئلا برساند و اینها همراه با تظاهرات خیابانی و پافشاری دولت مستقر در ونزوئلا شکل پیچیده‌ای به این بحران چندماهه داده است. اینها در حالی کنار هم جمع شده‌اند که در حمله سایبری به تأسیسات برق ونزوئلا چند روز قطعی برق و آب در این کشور رخ داد که هنوز در برخی نقاط با مشکلاتی مواجه است. هفته گذشته دو مقام آمریکایی ایران و روسیه را به دخالت در امور داخلی ونزوئلا متهم کرده‌اند؛ اتهامی که فارغ از بحث درباره صحت آن، پیش از هر کشوری به خود ایالات متحده بازمی‌گردد.مایک پنس، وزیر دفاع آمریکا، چند روز گذشته به ایران اتهام زد و مایک پمپئو نیز در سفر به کلمبیا در همسایگی ونزوئلا این اتهام را تکرار کرد. اینها در حالی است که ایران و ونزوئلا سال‌ها است که رابطه خوبی با هم دارند و تهران - کاراکاس در برهه‌های حساسی از هم حمایت کرده‌اند. عضویت هر دو کشور در جنبش عدم تعهد و مخالفت‌هایشان با ایالات متحده آمریکا، سیاست استکبارستیزی به آنها بخشیده که اغلب آنها را در یک جبهه قرار داده است. سخنگوی وزارت امور خارجه در واکنش به سخنان اخیر وزیر امور خارجه آمریکا گفت: «آمریکای ترامپ می‌خواهد مانند قرن نوزدهم، آمریکای لاتین را به حیاط‌خلوت خود تبدیل کند؛ غافل از اینکه ملت‌های جهان و آمریکای لاتین بیدار شده‌اند و چرخ زمان به عقب باز‌نمی‌گردد. در‌حالی‌که به درخواست دولت ونزوئلا متخصصان ایرانی تلاش می‌کنند به بهبود سیستم آب و برق در آن کشور کمک کنند، آمریکا 30 میلیارد دلار ذخایر ارزی ونزوئلا را غارت کرده و ملت آن را آماج تروریسم اقتصادی خود قرار داده است و از آنها می‌خواهد یا علیه دولت مشروع خود شورش کنند یا گرسنگی بکشند».ونزوئلا از ژانویه سال 2019 و در پی اعلام ریاست‌جمهوری خود‌خوانده «خوان گوایدو»، رئیس مجمع ملی این کشور، با بحران روبه‌رو شده است. از زمان آغاز بحران جمهوری اسلامی ایران همواره بر قانونی‌بودن دولت «نیکولاس مادورو» تأکید کرده و درباره دخالت‌های خارجی در این کشور هشدار داده است. محسن بهاروند در سفر به روسیه با «باریسنکو گئورگی یوگنیوویچ»، مدیر کل آمریکای شمالی و «آلکساندر شتینین»، مدیر کل آمریکای جنوبی وزارت خارجه این کشور دیدار کرد. بهاروند در این ملاقات‌ها با تأکید بر قانونی‌بودن دولت «نیکولاس مادورو»، رئیس‌جمهوری ونزوئلا گفت: «ایران با دخالت خارجی در مسائل داخلی ونزوئلا و با اقدامات یک‌جانبه خلاف منشور ملل متحد، از جمله دخالت در امور داخلی کشورها و تهدید به استفاده از زور علیه دولت ونزوئلا مخالف است». از بهاروند درباره سفر هفته گذشته‌اش به ونزوئلا و رایزنی‌هایش در کاراکاس پرسیدیم. بهاروند در کاراکاس با معاون رئیس‌جمهوری و وزیر برنامه‌ریزی، وزیر خارجه و وزیر راه‌و‌ترابری این کشور رایزنی کرده است.
در ملاقات‌هایتان در کاراکاس چه گذشت؟
ما با ونزوئلا رابطه نزدیکی داریم. ونزوئلا در مواردی در سازمان‌های بین‌المللی از ایران پشتیبانی کرده و ما هم در این وضعیت سیاسی از ونزوئلا حمایت می‌کنیم؛ چون ونزوئلا کشور دوست ما است. همچنین به‌سبب اصولی که ما در روابط بین‌الملل به آن پایبندیم، زیر‌پاگذاشتن اصول منشور ملل متحد و تهدید و توسل به زور در روابط بین‌الملل موضوعاتی نیست که ما در روابط بین‌الملل بپذیریم. حمایت ما از ونزوئلا به‌نوعی حمایت از اصول مبنایی روابط بین‌الملل است. سیاست ما این است که در مقابل دخالت خارجی و تهدید به استفاده از زور علیه ونزوئلا و فشارها علیه این کشور از آن حمایت کنیم.
طبق اخبار منتشر‌شده، شما در ملاقات‌ها اعلام کردید که ایران آماده همکاری در مقابل دخالت‌های خارجی در ونزوئلا است. مشخصا ایران چه‌کار می‌تواند بکند و چه برنامه‌ای دارد؟
ایران در چند جهت و جبهه می‌تواند این موضوع را دنبال کند. در سطح سازمان‌های بین‌المللی، جنبش عدم تعهد و سازمان ملل در این زمینه فعال بوده‌ایم. همچنین ایران پیشنهاد داده که کشورهای همفکر در این مورد دور هم جمع شوند و برای دفاع از اصول بین‌الملل اعلام حمایت کنند. این اصول در ونزوئلا زیر سؤال رفته و در حال تضعیف‌شدن است. متخصصان برق ما در تأسیسات ونزوئلا که خرابکای سایبری شده است، در حال تلاش‌اند تا وضعیت را به حالت عادی برگردانند تا مردم این کشور بتوانند از آب و برق استفاده کنند. درحال‌حاضر تا حدودی وضعیت برق به حالت عادی برگشته و مهندسان ما به کمک مهندسان ونزوئلایی در تلاش‌اند تا مسائل اساسی مردم این کشور بهبود پیدا کند. البته متخصصان ونزوئلایی توانسته‌اند تا حدودی وضعیت را به حالت عادی برگردانند. ایران نیروهای مهندسی خوبی دارد و می‌توانیم به ونزوئلا کمک کنیم تا سریع‌تر به حالت عادی برگردد.
الان این همکاری شروع شده است؟
بله، مهندسان ما در ونزوئلا هستند و در حال همکاری‌اند.
گفته شده که در هیئت همراه شما، مقامات دفاعی هم حضور داشتند؟ از کدام نهاد بودند؟ دستور کارشان چه بود؟
نمی‌توانم با جزئیات درباره این بخش توضیح بدهم. فقط این نکته را بگویم که ایران می‌تواند برای مواجهه با حملات غیرقانونی علیه ونزوئلا مشورت بدهد. خود ونزوئلا می‌تواند از خود دفاع کند اما اگر لازم باشد ایران هم می‌تواند مشورت نظامی بدهد.
به نظر می‌رسد بیشتر قصد این سفر این بوده که نشان دهیم ونزوئلا تنها نیست.
نه این‌گونه که فکر کنید این سفر شعاری بوده است؛ هماهنگی‌هایی با مقامات ونزوئلایی شد که اگر در جایی لازم باشد، بتوانیم به ونزوئلا کمک کنیم.
شما با پرواز ماهان به کاراکاس سفر کردید. برخی رسانه‌ها نوشتند که قرار است پرواز مستقیم تهران- کاراکاس دایر شود. آیا رایزنی جدی شد؟
شرکت ماهان در حال مذاکره تجاری با ونزوئلا است و باید هر پرواز انتفاع اقتصادی داشته باشد. با مقامات هواپیمایی ونزوئلا مذاکراتی انجام شده است. باید دید چقدر از کشورهای آمریکای لاتین، امکان ترانزیت به تهران و بعد کشورهای دیگر وجود دارد. در حال بررسی تجاری این موضوع هستند چون این پرواز باید سودده باشد.
ایران و ونزوئلا در دور پیشین همکاری‌ها پروژه‌های مشترکی داشتند؟ مثل پروژه‌های مسکن یا مهندسی. آیا پروژه‌ای اکنون در حال کار است؟
چیزی از قبل نداریم که مانده باشد. اما ایران آمادگی دارد در خدمات فنی و مهندسی که در آن مزیت داریم با ونزوئلا همکاری کند. ایران در ساخت سد و نیروگاه مزیت‌های بالایی دارد.
وضعیت سیاسی ونزوئلا به گونه‌ای است که به فعالان اقتصادی پیشنهاد کنید در این کشور دست به مشارکت اقتصادی بزنند؟
به هر حال بررسی‌های عینی باید انجام شود. مشاهده سه‌روزه خودم در کاراکاس آنچه نیست که معمولا رسانه‌های غربی نشان می‌دهند. پایتخت جو آرامی داشت و پلیسی نبود. ممکن است که شلوغی و تظاهرات باشد اما وضعیت به‌گونه‌ای نیست که رسانه‌های غربی نشان می‌دهند.
زینب اسماعیلی: هفته گذشته محسن بهاروند، دستیار وزیر و مدیرکل آمریکای وزارت امور خارجه کشور، در سفری سه‌روزه به کاراکاس رفت؛ سفری با دستور کار تداوم رایزنی‌های سیاسی دو کشور درباره شرایط داخلی ونزوئلا و بررسی راه‌های تقویت و گسترش بیشتر روابط و همکاری‌های سیاسی و اقتصادی. بهاروند اواسط اسفند سال گذشته نیز در سفری به روسیه به رایزنی درباره ونزوئلا پرداخته بود. ایران و روسیه جزء مخالفان دخالت آمریکا در وضعیت این کشور هستند. آمریکا در تلاش است تا فرد منتخب خود را به حاکمیت ونزوئلا برساند و اینها همراه با تظاهرات خیابانی و پافشاری دولت مستقر در ونزوئلا شکل پیچیده‌ای به این بحران چندماهه داده است. اینها در حالی کنار هم جمع شده‌اند که در حمله سایبری به تأسیسات برق ونزوئلا چند روز قطعی برق و آب در این کشور رخ داد که هنوز در برخی نقاط با مشکلاتی مواجه است. هفته گذشته دو مقام آمریکایی ایران و روسیه را به دخالت در امور داخلی ونزوئلا متهم کرده‌اند؛ اتهامی که فارغ از بحث درباره صحت آن، پیش از هر کشوری به خود ایالات متحده بازمی‌گردد.مایک پنس، وزیر دفاع آمریکا، چند روز گذشته به ایران اتهام زد و مایک پمپئو نیز در سفر به کلمبیا در همسایگی ونزوئلا این اتهام را تکرار کرد. اینها در حالی است که ایران و ونزوئلا سال‌ها است که رابطه خوبی با هم دارند و تهران - کاراکاس در برهه‌های حساسی از هم حمایت کرده‌اند. عضویت هر دو کشور در جنبش عدم تعهد و مخالفت‌هایشان با ایالات متحده آمریکا، سیاست استکبارستیزی به آنها بخشیده که اغلب آنها را در یک جبهه قرار داده است. سخنگوی وزارت امور خارجه در واکنش به سخنان اخیر وزیر امور خارجه آمریکا گفت: «آمریکای ترامپ می‌خواهد مانند قرن نوزدهم، آمریکای لاتین را به حیاط‌خلوت خود تبدیل کند؛ غافل از اینکه ملت‌های جهان و آمریکای لاتین بیدار شده‌اند و چرخ زمان به عقب باز‌نمی‌گردد. در‌حالی‌که به درخواست دولت ونزوئلا متخصصان ایرانی تلاش می‌کنند به بهبود سیستم آب و برق در آن کشور کمک کنند، آمریکا 30 میلیارد دلار ذخایر ارزی ونزوئلا را غارت کرده و ملت آن را آماج تروریسم اقتصادی خود قرار داده است و از آنها می‌خواهد یا علیه دولت مشروع خود شورش کنند یا گرسنگی بکشند».ونزوئلا از ژانویه سال 2019 و در پی اعلام ریاست‌جمهوری خود‌خوانده «خوان گوایدو»، رئیس مجمع ملی این کشور، با بحران روبه‌رو شده است. از زمان آغاز بحران جمهوری اسلامی ایران همواره بر قانونی‌بودن دولت «نیکولاس مادورو» تأکید کرده و درباره دخالت‌های خارجی در این کشور هشدار داده است. محسن بهاروند در سفر به روسیه با «باریسنکو گئورگی یوگنیوویچ»، مدیر کل آمریکای شمالی و «آلکساندر شتینین»، مدیر کل آمریکای جنوبی وزارت خارجه این کشور دیدار کرد. بهاروند در این ملاقات‌ها با تأکید بر قانونی‌بودن دولت «نیکولاس مادورو»، رئیس‌جمهوری ونزوئلا گفت: «ایران با دخالت خارجی در مسائل داخلی ونزوئلا و با اقدامات یک‌جانبه خلاف منشور ملل متحد، از جمله دخالت در امور داخلی کشورها و تهدید به استفاده از زور علیه دولت ونزوئلا مخالف است». از بهاروند درباره سفر هفته گذشته‌اش به ونزوئلا و رایزنی‌هایش در کاراکاس پرسیدیم. بهاروند در کاراکاس با معاون رئیس‌جمهوری و وزیر برنامه‌ریزی، وزیر خارجه و وزیر راه‌و‌ترابری این کشور رایزنی کرده است.
در ملاقات‌هایتان در کاراکاس چه گذشت؟
ما با ونزوئلا رابطه نزدیکی داریم. ونزوئلا در مواردی در سازمان‌های بین‌المللی از ایران پشتیبانی کرده و ما هم در این وضعیت سیاسی از ونزوئلا حمایت می‌کنیم؛ چون ونزوئلا کشور دوست ما است. همچنین به‌سبب اصولی که ما در روابط بین‌الملل به آن پایبندیم، زیر‌پاگذاشتن اصول منشور ملل متحد و تهدید و توسل به زور در روابط بین‌الملل موضوعاتی نیست که ما در روابط بین‌الملل بپذیریم. حمایت ما از ونزوئلا به‌نوعی حمایت از اصول مبنایی روابط بین‌الملل است. سیاست ما این است که در مقابل دخالت خارجی و تهدید به استفاده از زور علیه ونزوئلا و فشارها علیه این کشور از آن حمایت کنیم.
طبق اخبار منتشر‌شده، شما در ملاقات‌ها اعلام کردید که ایران آماده همکاری در مقابل دخالت‌های خارجی در ونزوئلا است. مشخصا ایران چه‌کار می‌تواند بکند و چه برنامه‌ای دارد؟
ایران در چند جهت و جبهه می‌تواند این موضوع را دنبال کند. در سطح سازمان‌های بین‌المللی، جنبش عدم تعهد و سازمان ملل در این زمینه فعال بوده‌ایم. همچنین ایران پیشنهاد داده که کشورهای همفکر در این مورد دور هم جمع شوند و برای دفاع از اصول بین‌الملل اعلام حمایت کنند. این اصول در ونزوئلا زیر سؤال رفته و در حال تضعیف‌شدن است. متخصصان برق ما در تأسیسات ونزوئلا که خرابکای سایبری شده است، در حال تلاش‌اند تا وضعیت را به حالت عادی برگردانند تا مردم این کشور بتوانند از آب و برق استفاده کنند. درحال‌حاضر تا حدودی وضعیت برق به حالت عادی برگشته و مهندسان ما به کمک مهندسان ونزوئلایی در تلاش‌اند تا مسائل اساسی مردم این کشور بهبود پیدا کند. البته متخصصان ونزوئلایی توانسته‌اند تا حدودی وضعیت را به حالت عادی برگردانند. ایران نیروهای مهندسی خوبی دارد و می‌توانیم به ونزوئلا کمک کنیم تا سریع‌تر به حالت عادی برگردد.
الان این همکاری شروع شده است؟
بله، مهندسان ما در ونزوئلا هستند و در حال همکاری‌اند.
گفته شده که در هیئت همراه شما، مقامات دفاعی هم حضور داشتند؟ از کدام نهاد بودند؟ دستور کارشان چه بود؟
نمی‌توانم با جزئیات درباره این بخش توضیح بدهم. فقط این نکته را بگویم که ایران می‌تواند برای مواجهه با حملات غیرقانونی علیه ونزوئلا مشورت بدهد. خود ونزوئلا می‌تواند از خود دفاع کند اما اگر لازم باشد ایران هم می‌تواند مشورت نظامی بدهد.
به نظر می‌رسد بیشتر قصد این سفر این بوده که نشان دهیم ونزوئلا تنها نیست.
نه این‌گونه که فکر کنید این سفر شعاری بوده است؛ هماهنگی‌هایی با مقامات ونزوئلایی شد که اگر در جایی لازم باشد، بتوانیم به ونزوئلا کمک کنیم.
شما با پرواز ماهان به کاراکاس سفر کردید. برخی رسانه‌ها نوشتند که قرار است پرواز مستقیم تهران- کاراکاس دایر شود. آیا رایزنی جدی شد؟
شرکت ماهان در حال مذاکره تجاری با ونزوئلا است و باید هر پرواز انتفاع اقتصادی داشته باشد. با مقامات هواپیمایی ونزوئلا مذاکراتی انجام شده است. باید دید چقدر از کشورهای آمریکای لاتین، امکان ترانزیت به تهران و بعد کشورهای دیگر وجود دارد. در حال بررسی تجاری این موضوع هستند چون این پرواز باید سودده باشد.
ایران و ونزوئلا در دور پیشین همکاری‌ها پروژه‌های مشترکی داشتند؟ مثل پروژه‌های مسکن یا مهندسی. آیا پروژه‌ای اکنون در حال کار است؟
چیزی از قبل نداریم که مانده باشد. اما ایران آمادگی دارد در خدمات فنی و مهندسی که در آن مزیت داریم با ونزوئلا همکاری کند. ایران در ساخت سد و نیروگاه مزیت‌های بالایی دارد.
وضعیت سیاسی ونزوئلا به گونه‌ای است که به فعالان اقتصادی پیشنهاد کنید در این کشور دست به مشارکت اقتصادی بزنند؟
به هر حال بررسی‌های عینی باید انجام شود. مشاهده سه‌روزه خودم در کاراکاس آنچه نیست که معمولا رسانه‌های غربی نشان می‌دهند. پایتخت جو آرامی داشت و پلیسی نبود. ممکن است که شلوغی و تظاهرات باشد اما وضعیت به‌گونه‌ای نیست که رسانه‌های غربی نشان می‌دهند.