نایب‌رئيس هيئت‌مديره انجمن روزنامه‌نگاران استان تهران:
درتجمعات بايد امنيت خبرنگار حفظ شود
كامبيز نوروزي، نايب‌رئيس انجمن صنفي روزنامه‌نگاران استان تهران، موضع انجمن درباره بازداشت مرضيه اميري، خبرنگار روزنامه «شرق» را تشريح کرد و گفت: «انجمن صنفي روزنامه‌نگاران استان تهران ضمن ابراز تأسف از بازداشت يکي از همکاران روزنامه‌نگار، معتقد است رعايت امنيت خبرنگاران در زمان انجام وظيفه يکي از حقوق اساسي روزنامه‌نگاران است که بايد محترم داشته شود و اين مسئله ربطي به قانوني‌بودن يا قانوني‌نبودن تجمع ندارد زيرا آنان موظف‌اند از هر اتفاقي خبر و گزارش تهيه کنند». به سراغ او رفته‌ايم تا بيشتر درباره حفظ و اهميت امنيت خبرنگاران بپرسيم.
يكي از اولين نكته‌هايي كه درباره بازداشت خبرنگار «شرق» مطرح است این است كه نحوه برخورد با خبرنگاران حين تهيه خبر چگونه بايد باشد؟
خبرنگاران ميدان‌هاي متعددي براي انجام وظيفه حرفه‌اي خود دارند. اين ميدا‌ن‌ها مي‌تواند محوطه هيئت دولت باشد يا دادگاه يا حتي خانه‌اي كه قتلي در آن اتفاق افتاده و پليس در حال تجسس درباره علت آن است. يكي از محيط‌هايي كه ميدان كار خبرنگار است، انواع تظاهرات، ميتينگ‌ها، تجمع‌ها و... در فضاهاي بسته يا فضاهاي خياباني است. اين‌گونه فضاها جزء ميدان كاري خبرنگار قرار مي‌گيرد و علاوه بر اينكه يك خبرنگار باید در حال انجام وظيفه حرفه‌اي خود آزاد باشد، بايد امنیت او در محيط‌هاي خطرناك تأمين شود. برای مثال، ميدان جنگ يكي از ميدان‌هاي خبري مهم است كه حتي طرفين درگير در جنگ اجازه شليك يا حمله به خبرنگار را ندارند و خبرنگاران در جنگ از مصونيت حرفه‌اي برخوردارند و از آن استفاده مي‌كنند؛ بنابراين لباس مشخصي مي‌پوشند تا آنها را از جنگ‌آوران متمايز كند. در انواع تحركات خياباني، تظاهرات، اعتراضات مدني و تجمعات بايد امنيت حرفه‌اي خبرنگار حفظ شود. همان سازمان‌هايي كه امنيت خيابان را فراهم مي‌كنند، بايد فضاي حرفه‌اي روزنامه‌نگار را امن كنند و او را تحت حمايت خود قرار دهند. مهم نيست اين تجمعات قانوني، داراي مجوز يا غيرقانوني و بدون
مجوز باشد چراكه اولا خبرنگار حق كسب خبر دارد و ثانيا بايد در ميدان خبري، امنيت او تأمين شود. تصور نشود كه اين امنيت فقط بايد در موارد قانوني و داراي مجوز برقرار شود.
به اين تأمين امنيت كه شما اشاره مي‌كنيد، در قوانين كشورمان اشاره شده است؟
نبايد كه همه چيز را در قانون جست‌وجو كنيم. البته قانون مي‌تواند امكان اجراي آن را مستحكم كند، قرار هم نيست كه هر كاري را با جهان مقايسه كنيم. خيلي از مسائل، طبيعت و مقتضيات كار است و با استدلال عقلي مي‌توانيم اين روند را ثابت كنيم. كسب خبر وظيفه خبرنگار است. خبرنگار بايد خبر را براي انتشار به دست بياورد. در شرايطي ميدان خبر، ميدان سختي است. خبرنگار براي اينكه حق اساسي و حرفه‌اي خود را كه كسب خبر است به دست بياورد، بايد شرايط برايش فراهم شود. قاعده حفظ لزوم امنيت خبرنگار در كشور ما پذيرفته شده است. حالا اگر برخي از دستگاه‌ها قائل به اجراي آن نيستند، نكته ديگري است. خبرنگار براي انجام وظيفه حرفه‌اي در تجمعي حتی اگر غيرقانوني باشد، حاضر شده است، اين حضور را نبايد به عنوان حضور در يك تجمع غيرقانوني محسوب كرد. خبرنگار براي كاري كه وظيفه‌اش است، مراجعه كرده است. او براي مشاركت در تجمع نرفته، بلكه براي انجام وظيفه رفته است.
اكنون كه بازداشت صورت گرفته است، چه روال حقوقي‌ای بايد طي شود؟
در اين جور مواقع قانون آيين دادرسي كيفري بايد درباره‌اش رعايت شود. محل نگراني متناسب و مشخص بايد باشد. قرار بازپرس اگر بازداشت، وثيقه و... است، بايد به طور صريح به او تفهيم شود. بايد امكان برقراري تماس براي او فراهم شود. همچنين بايد امكان استفاده از وكيل مهيا شود.
خانواده براي اطلاع از وضعيت افراد چه مسيري را طي كنند، چراكه اغلب مدتي طول مي‌كشيد تا بدانند چه اتفاقي براي فرد افتاده است؟
مسير اصلي همان مسير دريافت اطلاعات از مرجع قضائي است. آن مرجع قضائي كه خبرنگار در اختيار اوست، بايد تعيين تكليف كند، وقتي دستوري صادر مي‌كند، بايد دلايل قانوني كافي در اختيار داشته باشد. تصميم قضائي بايد مستدل و مستند باشد، اين يك قاعده مهم است. اما يك نكته را هم بايد در نظر داشت، وقتي فردي در معرض اتهام قرار مي‌گيرد، طبق قانون شخصي‌بودن جرائم و مجازات‌ها، همه مسائل مربوط به يك اتهام، فقط به فرد متهم ربط دارد. در مراحل قضائي اين نكته مهم است كه ديگران نبايد در معرض نگراني‌ها و آسيب‌هاي ناروا قرار گيرند. اگر متهم به تشخيص بازپرس ممنوع‌الملاقات نيز هست، بايد به اطلاع خانواده‌اش برسد. هر فرد بازداشت‌شده‌اي، نزديكاني دارد كه نگران وضعيت او هستند. در واقع با عدم اطلاع‌رساني، اعضاي خانواده و نزديكان به اين شكل در معرض آسيب ناروا قرار مي‌گيرند. اگر آنان ندانند فرد بازداشت‌شده كجا هست يا با چه اتهامي روبه‌روست يا چه قراري برايش صادر شده است، همه سبب نگراني خانواده‌اش مي‌شود. در حالي كه اين اطلاعات خللي به تحقيقات وارد نمي‌كند و با این کار از ميزان نگراني‌هاي نزديكانشان كاسته مي‌شود.
به عنوان نايب‌رئيس هيئت‌مديره انجمن روزنامه‌نگاران استان تهران، اين‌گونه بازداشت‌ها و رفتارها چه آسيبي مي‌تواند به فضاي رسانه‌اي كشور وارد كند؟
وضعيت روزنامه‌نگاري كشور مشكلات متعددي دارد و با بحران‌هاي متعدي روبه‌روست. مقام‌هاي ذي‌ربط مانند مقام‌هاي قضائي، نسبت به امنيت جامعه روزنامه‌نگاري حساسيت بيشتري داشته باشند و كاري كنند كه روزنامه‌نگاري كشور در راستاي آزادي مطبوعات و اطلاعات ايفاي نقش كنند.
در حال حاضر رقابت رسانه‌اي در ايران خيلي سخت است. رسانه‌هاي خارج از كشور، رقباي سرسختي براي رسانه‌هاي داخلي هستند. وضعيتي كه پيش آمده، بحران‌هاي پيش‌آمده، قدرت روزنامه‌نگاري در داخل را كاهش داده است و اين براي منافع ملي ما مناسب نيست. هر اندازه روزنامه‌ها و رسانه‌ها در داخل قدرتمند باشند، با قدرت بيشتري مي‌توانيم پيش برويم و امنيت ملي‌مان را حفظ كنيم. يكي از ضروريات امروز، امنيت حرفه‌اي در كار مطبوعات و روزنامه‌نگاري است و اين ضرورت بايد تأمين شود.
كامبيز نوروزي، نايب‌رئيس انجمن صنفي روزنامه‌نگاران استان تهران، موضع انجمن درباره بازداشت مرضيه اميري، خبرنگار روزنامه «شرق» را تشريح کرد و گفت: «انجمن صنفي روزنامه‌نگاران استان تهران ضمن ابراز تأسف از بازداشت يکي از همکاران روزنامه‌نگار، معتقد است رعايت امنيت خبرنگاران در زمان انجام وظيفه يکي از حقوق اساسي روزنامه‌نگاران است که بايد محترم داشته شود و اين مسئله ربطي به قانوني‌بودن يا قانوني‌نبودن تجمع ندارد زيرا آنان موظف‌اند از هر اتفاقي خبر و گزارش تهيه کنند». به سراغ او رفته‌ايم تا بيشتر درباره حفظ و اهميت امنيت خبرنگاران بپرسيم.
يكي از اولين نكته‌هايي كه درباره بازداشت خبرنگار «شرق» مطرح است این است كه نحوه برخورد با خبرنگاران حين تهيه خبر چگونه بايد باشد؟
خبرنگاران ميدان‌هاي متعددي براي انجام وظيفه حرفه‌اي خود دارند. اين ميدا‌ن‌ها مي‌تواند محوطه هيئت دولت باشد يا دادگاه يا حتي خانه‌اي كه قتلي در آن اتفاق افتاده و پليس در حال تجسس درباره علت آن است. يكي از محيط‌هايي كه ميدان كار خبرنگار است، انواع تظاهرات، ميتينگ‌ها، تجمع‌ها و... در فضاهاي بسته يا فضاهاي خياباني است. اين‌گونه فضاها جزء ميدان كاري خبرنگار قرار مي‌گيرد و علاوه بر اينكه يك خبرنگار باید در حال انجام وظيفه حرفه‌اي خود آزاد باشد، بايد امنیت او در محيط‌هاي خطرناك تأمين شود. برای مثال، ميدان جنگ يكي از ميدان‌هاي خبري مهم است كه حتي طرفين درگير در جنگ اجازه شليك يا حمله به خبرنگار را ندارند و خبرنگاران در جنگ از مصونيت حرفه‌اي برخوردارند و از آن استفاده مي‌كنند؛ بنابراين لباس مشخصي مي‌پوشند تا آنها را از جنگ‌آوران متمايز كند. در انواع تحركات خياباني، تظاهرات، اعتراضات مدني و تجمعات بايد امنيت حرفه‌اي خبرنگار حفظ شود. همان سازمان‌هايي كه امنيت خيابان را فراهم مي‌كنند، بايد فضاي حرفه‌اي روزنامه‌نگار را امن كنند و او را تحت حمايت خود قرار دهند. مهم نيست اين تجمعات قانوني، داراي مجوز يا غيرقانوني و بدون
مجوز باشد چراكه اولا خبرنگار حق كسب خبر دارد و ثانيا بايد در ميدان خبري، امنيت او تأمين شود. تصور نشود كه اين امنيت فقط بايد در موارد قانوني و داراي مجوز برقرار شود.
به اين تأمين امنيت كه شما اشاره مي‌كنيد، در قوانين كشورمان اشاره شده است؟
نبايد كه همه چيز را در قانون جست‌وجو كنيم. البته قانون مي‌تواند امكان اجراي آن را مستحكم كند، قرار هم نيست كه هر كاري را با جهان مقايسه كنيم. خيلي از مسائل، طبيعت و مقتضيات كار است و با استدلال عقلي مي‌توانيم اين روند را ثابت كنيم. كسب خبر وظيفه خبرنگار است. خبرنگار بايد خبر را براي انتشار به دست بياورد. در شرايطي ميدان خبر، ميدان سختي است. خبرنگار براي اينكه حق اساسي و حرفه‌اي خود را كه كسب خبر است به دست بياورد، بايد شرايط برايش فراهم شود. قاعده حفظ لزوم امنيت خبرنگار در كشور ما پذيرفته شده است. حالا اگر برخي از دستگاه‌ها قائل به اجراي آن نيستند، نكته ديگري است. خبرنگار براي انجام وظيفه حرفه‌اي در تجمعي حتی اگر غيرقانوني باشد، حاضر شده است، اين حضور را نبايد به عنوان حضور در يك تجمع غيرقانوني محسوب كرد. خبرنگار براي كاري كه وظيفه‌اش است، مراجعه كرده است. او براي مشاركت در تجمع نرفته، بلكه براي انجام وظيفه رفته است.
اكنون كه بازداشت صورت گرفته است، چه روال حقوقي‌ای بايد طي شود؟
در اين جور مواقع قانون آيين دادرسي كيفري بايد درباره‌اش رعايت شود. محل نگراني متناسب و مشخص بايد باشد. قرار بازپرس اگر بازداشت، وثيقه و... است، بايد به طور صريح به او تفهيم شود. بايد امكان برقراري تماس براي او فراهم شود. همچنين بايد امكان استفاده از وكيل مهيا شود.
خانواده براي اطلاع از وضعيت افراد چه مسيري را طي كنند، چراكه اغلب مدتي طول مي‌كشيد تا بدانند چه اتفاقي براي فرد افتاده است؟
مسير اصلي همان مسير دريافت اطلاعات از مرجع قضائي است. آن مرجع قضائي كه خبرنگار در اختيار اوست، بايد تعيين تكليف كند، وقتي دستوري صادر مي‌كند، بايد دلايل قانوني كافي در اختيار داشته باشد. تصميم قضائي بايد مستدل و مستند باشد، اين يك قاعده مهم است. اما يك نكته را هم بايد در نظر داشت، وقتي فردي در معرض اتهام قرار مي‌گيرد، طبق قانون شخصي‌بودن جرائم و مجازات‌ها، همه مسائل مربوط به يك اتهام، فقط به فرد متهم ربط دارد. در مراحل قضائي اين نكته مهم است كه ديگران نبايد در معرض نگراني‌ها و آسيب‌هاي ناروا قرار گيرند. اگر متهم به تشخيص بازپرس ممنوع‌الملاقات نيز هست، بايد به اطلاع خانواده‌اش برسد. هر فرد بازداشت‌شده‌اي، نزديكاني دارد كه نگران وضعيت او هستند. در واقع با عدم اطلاع‌رساني، اعضاي خانواده و نزديكان به اين شكل در معرض آسيب ناروا قرار مي‌گيرند. اگر آنان ندانند فرد بازداشت‌شده كجا هست يا با چه اتهامي روبه‌روست يا چه قراري برايش صادر شده است، همه سبب نگراني خانواده‌اش مي‌شود. در حالي كه اين اطلاعات خللي به تحقيقات وارد نمي‌كند و با این کار از ميزان نگراني‌هاي نزديكانشان كاسته مي‌شود.
به عنوان نايب‌رئيس هيئت‌مديره انجمن روزنامه‌نگاران استان تهران، اين‌گونه بازداشت‌ها و رفتارها چه آسيبي مي‌تواند به فضاي رسانه‌اي كشور وارد كند؟
وضعيت روزنامه‌نگاري كشور مشكلات متعددي دارد و با بحران‌هاي متعدي روبه‌روست. مقام‌هاي ذي‌ربط مانند مقام‌هاي قضائي، نسبت به امنيت جامعه روزنامه‌نگاري حساسيت بيشتري داشته باشند و كاري كنند كه روزنامه‌نگاري كشور در راستاي آزادي مطبوعات و اطلاعات ايفاي نقش كنند.
در حال حاضر رقابت رسانه‌اي در ايران خيلي سخت است. رسانه‌هاي خارج از كشور، رقباي سرسختي براي رسانه‌هاي داخلي هستند. وضعيتي كه پيش آمده، بحران‌هاي پيش‌آمده، قدرت روزنامه‌نگاري در داخل را كاهش داده است و اين براي منافع ملي ما مناسب نيست. هر اندازه روزنامه‌ها و رسانه‌ها در داخل قدرتمند باشند، با قدرت بيشتري مي‌توانيم پيش برويم و امنيت ملي‌مان را حفظ كنيم. يكي از ضروريات امروز، امنيت حرفه‌اي در كار مطبوعات و روزنامه‌نگاري است و اين ضرورت بايد تأمين شود.