90 درصد پرندگان دریایی در شکم خود پلاستیک دارند!
سپهر سلیمی
20 اردیبهشت (10 می) مصادف با روز جهانی پرندگان مهاجر است. این روز یک برنامه تبلیغاتی سالانه و جهانی است که بر ضرورت حفاظت از پرندگان مهاجر و زیستگاه‌های آنها توجه دارد. موضوع روز جهانی پرندگان مهاجر در سال 2019 این‌چنین انتخاب شده است: «از پرندگان حفاظت کنیم: برای آلودگی پلاستیکی راه‌حل باشید!».
پرندگان مهاجر در مسیرهای طولانی تردد می‌کنند و از کشورهای زیادی می‌گذرند. حفاظت از آنها یک وظیفه جهانی، با همکاری همه کشورهای جهان است. تولید سالانه بیش از 300 میلیون تن پلاستیک باعث شده زباله‌های پلاستیکی به یکی از معضلات جهانی تبدیل شود. آنچه اغلب مورد توجه قرار نمی‌گیرد این است که موارد مصرف پلاستیک گاهی چنددقیقه است، اما ماندگاری آن تا 500 سال می‌تواند باشد. اشیای پلاستیکی تولیدی به راحتی به اکوسیستم راه پیدا می‌کنند و مشکلات فراوانی را برای پرندگان مهاجر ایجاد می‌کنند. حتی بال‌های پرندگان هم به آنها نمی‌تواند کمک کند تا از تهدیدات پلاستیکی فرار کنند. رفتار تغذیه‌ای پرندگان باعث می‌شود که در معرض پلاستیک قرار بگیرند. آنها پلاستیک‌های شناور روی سطح آب که در جلبک‌ها پوشیده شده؛ مثل کیسه، نی و قطعات بطری‌ها را به راحتی به‌جای غذا اشتباه گرفته و می‌خورند و حتی ناخواسته پلاستیک را به جوجه‌های خود می‌دهند.
صدمات ناشی از قطعات پلاستیکی به شکل و اندازه آن بستگی دارد. ذرات پلاستیکی تیز با پاره‌کردن ارگان‌های داخلی باعث مرگ فوری می‌شوند، اما عمده مشکل ایجادشده برای پرندگان وقتی است که قطعات پلاستیکی در دستگاه گوارش حیوان ماندگار و با پرکردن حجم آن منجر به گرسنگی مزمن می‌شوند. سمی‌بودن این مواد از جمله دیگر مشکلاتی است که این پرندگان را درگیر می‌کند. تعداد پرنده‌های دریایی که در اثر پلاستیک در هر سال جان خود را از دست می‌دهند درحال‌حاضر یک میلیون عدد و این تعداد در حال افزایش است. تحقیقات نشان داده درحال‌حاضر 90 درصد انواع پرنده‌های دریایی در شکم خود پلاستیک دارند و این عدد تا سال 2050 به 99 درصد خواهد رسید.
ازدست‌دادن زیستگاه‌ها به علت آلودگی یا بهره‌برداری ناشی از فعالیت‌های کشاورزی بقای پرندگان مهاجر را تهدید می‌کند. پرندگان مهاجر به زیستگاه‌های امن برای توقف موقتی و ماندگاری در فصول مختلف نیاز دارند. نابودی تالاب‌ها در نقاط مختلف جهان بر زندگی بخش مهمی از پرندگان مهاجر اثر منفی دارد. شکار یکی دیگر از مشکلات پرندگان مهاجر در سراسر جهان است که نسل برخی از گونه‌ها را مورد تهدید جدی قرار داده. پرندگان مهاجر نقش مهمی در کنترل حشرات دارند و از این طریق کمک شایانی به کشاورزان می‌کنند. برخی از گونه‌های پرندگان با خوردن انگل‌های سطحی بدن حیوانات در سلامت آنها نقش مؤثری دارند. همچنین پرندگان مهاجر نقش مهمی در گرده‌افشانی و پراکندن بذر گیاهان روی زمین دارند. پرندگان مهاجر همچنین نقش قابل‌توجهی در توسعه اکوتوریسم در مناطق روستایی دارند.
20 اردیبهشت (10 می) مصادف با روز جهانی پرندگان مهاجر است. این روز یک برنامه تبلیغاتی سالانه و جهانی است که بر ضرورت حفاظت از پرندگان مهاجر و زیستگاه‌های آنها توجه دارد. موضوع روز جهانی پرندگان مهاجر در سال 2019 این‌چنین انتخاب شده است: «از پرندگان حفاظت کنیم: برای آلودگی پلاستیکی راه‌حل باشید!».
پرندگان مهاجر در مسیرهای طولانی تردد می‌کنند و از کشورهای زیادی می‌گذرند. حفاظت از آنها یک وظیفه جهانی، با همکاری همه کشورهای جهان است. تولید سالانه بیش از 300 میلیون تن پلاستیک باعث شده زباله‌های پلاستیکی به یکی از معضلات جهانی تبدیل شود. آنچه اغلب مورد توجه قرار نمی‌گیرد این است که موارد مصرف پلاستیک گاهی چنددقیقه است، اما ماندگاری آن تا 500 سال می‌تواند باشد. اشیای پلاستیکی تولیدی به راحتی به اکوسیستم راه پیدا می‌کنند و مشکلات فراوانی را برای پرندگان مهاجر ایجاد می‌کنند. حتی بال‌های پرندگان هم به آنها نمی‌تواند کمک کند تا از تهدیدات پلاستیکی فرار کنند. رفتار تغذیه‌ای پرندگان باعث می‌شود که در معرض پلاستیک قرار بگیرند. آنها پلاستیک‌های شناور روی سطح آب که در جلبک‌ها پوشیده شده؛ مثل کیسه، نی و قطعات بطری‌ها را به راحتی به‌جای غذا اشتباه گرفته و می‌خورند و حتی ناخواسته پلاستیک را به جوجه‌های خود می‌دهند.
صدمات ناشی از قطعات پلاستیکی به شکل و اندازه آن بستگی دارد. ذرات پلاستیکی تیز با پاره‌کردن ارگان‌های داخلی باعث مرگ فوری می‌شوند، اما عمده مشکل ایجادشده برای پرندگان وقتی است که قطعات پلاستیکی در دستگاه گوارش حیوان ماندگار و با پرکردن حجم آن منجر به گرسنگی مزمن می‌شوند. سمی‌بودن این مواد از جمله دیگر مشکلاتی است که این پرندگان را درگیر می‌کند. تعداد پرنده‌های دریایی که در اثر پلاستیک در هر سال جان خود را از دست می‌دهند درحال‌حاضر یک میلیون عدد و این تعداد در حال افزایش است. تحقیقات نشان داده درحال‌حاضر 90 درصد انواع پرنده‌های دریایی در شکم خود پلاستیک دارند و این عدد تا سال 2050 به 99 درصد خواهد رسید.
ازدست‌دادن زیستگاه‌ها به علت آلودگی یا بهره‌برداری ناشی از فعالیت‌های کشاورزی بقای پرندگان مهاجر را تهدید می‌کند. پرندگان مهاجر به زیستگاه‌های امن برای توقف موقتی و ماندگاری در فصول مختلف نیاز دارند. نابودی تالاب‌ها در نقاط مختلف جهان بر زندگی بخش مهمی از پرندگان مهاجر اثر منفی دارد. شکار یکی دیگر از مشکلات پرندگان مهاجر در سراسر جهان است که نسل برخی از گونه‌ها را مورد تهدید جدی قرار داده. پرندگان مهاجر نقش مهمی در کنترل حشرات دارند و از این طریق کمک شایانی به کشاورزان می‌کنند. برخی از گونه‌های پرندگان با خوردن انگل‌های سطحی بدن حیوانات در سلامت آنها نقش مؤثری دارند. همچنین پرندگان مهاجر نقش مهمی در گرده‌افشانی و پراکندن بذر گیاهان روی زمین دارند. پرندگان مهاجر همچنین نقش قابل‌توجهی در توسعه اکوتوریسم در مناطق روستایی دارند.