پرسپوليس قهرمان چقدر پول مي‌گيرد؟
شرق: روزهاي باشگاهي در فوتبال دنيا يا به پايان رسيده يا اينکه در حال به‌پايان‌رسيدن است؛ خيلي از مديران فوتبالي اين روزها يا در حال شمارش پاداش قهرماني‌شان هستند يا اينکه آماده‌اند تا پاداش قهرماني توسط مسئولان ليگ به حسابشان واريز شود؛ مثلا پاري‌سن‌ژرمن در فرانسه خيالش راحت است؛ آنها چندين‌سال است که بر «ليگ يک» سلطنت مي‌کنند و هر سال هم به‌موقع پاداش قهرماني‌شان را مي‌گيرند؛ در يکي، دو سال گذشته که فقط 16 ميليون يورو از سازمان ليگ فرانسه به‌خاطر قهرماني در ليگ گرفته و درمجموع درآمدهايشان را به 45 تا 50 ميليون يورو رسانده‌اند. حساب‌وکتاب ليگ‌هاي اروپايي متفاوت است و آن را کاري هم نمي‌توان کرد؛ همين پاريس علاوه‌بر پاداش 16 ميليون‌يورويي که دو فصل پيش گرفته، چند رقم ريزودرشت ديگر هم داشته است؛ از جمله سهم 4.2 ميليون‌يورويي که به صورت مساوي بين همه تيم‌هاي ليگ تقسيم شده و حق پخش نزديک به 30 ميليون‌يورويي‌اش در يک فصل. پس پاريسي‌ها از اينکه قهرمان فرانسه مي‌شوند رقم خوبي به جيب مي‌زنند و هر سال انگيزه‌شان بيشتر از سال قبل مي‌شود. اما در ايران چطور؟ مثلا تيم پرسپوليس که سه سال است قهرمان ليگ مي‌شود، چقدر از
سازمان ليگ پاداش مي‌گيرد؟
بي‌خيال حق پخش
همين ابتدا بايد تکليف مشخص شود؛ در ايران خبري از حق پخش تلويزيوني نيست و تيم و فدراسيون فوتبال و سازمان ليگ هم زورشان به صداوسيما در اين مورد نمي‌رسد؛ صداوسيما بند قانوني رو مي‌کند که نمي‌شود از يک نهاد دولتي به يک نهاد دولتي ديگر پولي داد؛ فدراسيون هم با استناد به بندهاي نه‌چندان قدرتمندي مي‌گويد اگر پول ما را ندهيد، اي‌اف‌سي و فيفا جريمه و محروممان مي‌کند... اين جدال الان چندين‌سال است ادامه دارد و با وجود تهديدهاي فدراسيون مبني‌بر راه‌ندادن دوربين‌هاي تلويزيوني هرگز هيچ اتفاقي نمي‌افتد. پس منبع درآمد پرسپوليس به‌عنوان تيم قهرمان از حق پخش رقابت‌هاي ليگ ايران صفر است.
حق ورود به بازي‌هاي ليگ
بهتر است براي پاسخ‌دادن به اين سؤال که پرسپوليس، تيم قهرمان ليگ برتر ايران چقدر بابت قهرماني‌اش از سازمان ليگ پاداش مي‌گيرد کمي به عقب‌تر رفت؛ تيم‌ها براي شروع رقابت‌هاي ليگ برتر مبلغي مشخص بايد به سازمان ليگ بپردازند؛ براي ليگ دسته اول اين رقم تقريبا 250 ميليون تومان است، ولي براي ليگ برتر طبيعتا بايد رقمش بيشتر از اين حرف‌ها باشد. خبرها حاکي از اين است که حق ورود به ليگ برتر چيزي نزديک به 500 ميليون تومان است؛ حالا 20 ميليون پايين‌تر يا 20 ميليون تومان بالاتر. با احتساب اين رقم و اينکه تعداد تيم‌هاي حاضر در ليگ 16 تيم است، پولي که سازمان ليگ به‌عنوان ورودي از تيم‌ها مي‌گيرد نزديک به هشت ميليارد تومان مي‌شود. تا اينجا فعلا همين مورد مشخص است که پرسپوليس براي حضور در بازي‌هاي ليگ برتر بايد 500 ميليون تومان حق ورود بدهد.
تبليغات محيطي
آن 500 ميليون تومان سر جاي خود؛ ولي محل اصلي درآمد سازمان ليگ مربوط به تبليغات محيطي در ورزشگاه‌هاست؛ اينجاست که بخش اصلي درآمدهاي فوتبال در عرصه باشگاهي رو مي‌شود. سازمان ليگ و فدراسيون فوتبال در اين زمينه قراردادهاي مختلفي منعقد کرده‌اند که بعضا چندتايي از آنها حتي به ضررشان تمام شده و نتوانسته‌اند رقم مدنظرشان را از شرکت مجري طرح بگيرند. در اين زمينه ابهامات زيادي وجود دارد که خودش نيازمند يک مطلب مجزاست، ولي براي اين دوره از رقابت‌هاي ليگ خبرها حاکي از آن است که سازمان ليگ قراردادي به ارزش تقريبي 75 ميليارد تومان منعقد کرده است.
اين موضوع با رقم همان هشت ميلياردتوماني که از تيم‌ها گرفته شده جمع مي‌شود و روي هم معادل 83 ميليارد تومان در طول فصل جمع‌آوري شده است. بخش زيادي از پول تبليغات محيطي قاعدتا بايد به باشگاه‌ها برسد، چون اين باشگاه‌ها هستند که هواداران را به ورزشگاه مي‌کشانند و صداوسيما هم بازي‌هاي پرمخاطب را پخش زنده مي‌کند. با احتساب همين دو مورد مي‌شود حدس زد که تيم‌هاي پرطرفدار پرسپوليس و استقلال و ... سهم بيشتري از تبليغات محيطي دارند. البته اين‌طور هم نيست که اين پول هميشه سر موقع به باشگاه تزريق شود، ولي سازمان ليگ مدعي است چهار ماه است به صورت منظم پول تبليغات محيطي را به باشگاه‌ها داده‌اند.
پاداش قهرماني پرسپوليس
با تمام مطالبي که در بالا عنوان شد، مشخص مي‌شود پول پاداش قهرماني پرسپوليس در ليگ از محل همين تبليغات محيطي تأمين مي‌شود، ولي اينکه رقمش چقدر باشد به‌طور دقيق مشخص نيست و بايد تقريبي حدس زد. اگر فرض شود سازمان ليگ 80 ميليارد تومان از تبليغات محيطي گرفته، حساب پاداش‌ها با يک ضريب ساده مشخص مي‌شود؛ اين‌طور که 40 درصد اين رقم، يعني چيزي نزديک به 32 ميليارد تومان، به صورت يکسان روي 16 تيم حاضر در ليگ تقسيم مي‌شود و 60 درصد بقيه، يعني 48 ميليارد تومانش، با ضريب مشخص بين تيم‌هاي اول تا شانزدهم ليگ تقسيم مي‌شود.
اينجاست که طبيعتا سهم پرسپوليس به‌عنوان تيم قهرمان بيشتر از بقيه تيم‌هاست. البته همه اين 80 ميليارد تومان نیز خالص تقسيم نمي‌شود؛ چون سازمان ليگ هزينه داوري، اياب و ذهاب و... را هم از آن کسر مي‌کند. موضوعي که کسي (ظاهرا به‌جز خزانه‌دار) دقيقا از آن خبري ندارد، اين است که چند درصد به تيم قهرمان، چند درصد به نایب‌قهرمان و چند درصد به تيم سوم جدول مي‌رسد. پس موضوعي که تا اينجا مشخص شده، اين است که سازمان ليگ، پاداش تيم‌ها در ليگ برتر را با فرمولي که در بالا عنوان شده است، مي‌پردازد.
پرسپوليس چقدر پول مي‌گيرد؟
اينکه پاداش و ضريب پاداش مشخص‌شده دليلي بر آن نمي‌شود که پرسپوليس واقعا پولي از سازمان ليگ بگيرد، نمونه‌اش را مي‌شود در فصل گذشته ديد؛ سرخ‌‌هاي تهران قهرمان ليگ برتر شدند، ولي وقتي از سازمان ليگ طلب پاداش و دريافت پول از تبليغات محيطي کردند، يک خبر بيشتر نشنيدند: شما بدهکار هستيد و نه‌تنها خبري از پاداش نيست، بلکه بايد پنج ميليارد تومان نیز بابت بدهي بدهيد! امسال هم شرايط مشابه است؛ فارغ از اينکه پرسپوليس چقدر پاداش بگيرد، مسئولان اين باشگاه اميدي به دريافت ندارند و از همين حالا استرس اين را دارند که چقدر به سازمان ليگ بدهکارند.
عدم شفافيت مالي
اينکه سازمان ليگ سرش در حساب‌وکتاب بوده و به‌جاي پاداش قهرماني به دنبال وصول بدهي خود از تيم قهرمان ليگ است، موضوعي است که بايد به فال نيک گرفت؛ اما موضوع مهم‌تر اين است که سازمان ليگ جایی به صورت شفاف و با جزئيات اعلام مي‌کند که رقم دقيقي که به هر تيم بايد پرداخت شود چقدر است؟ پاسخ فعلا منفي است؛ چون حتي مسئولان باشگاه پرسپوليس به‌عنوان تيم قهرمان ليگ نیز از اين موضوع شاکي هستند. آنها مي‌گويند سازمان ليگ بدون اينکه به ما بگويد چقدر از تبليغات محيطي به دست آورده‌ايد و چقدر پاداش قهرماني‌تان است، فقط رسيد بدهي به ما مي‌دهد و مي‌گويد شما اين‌قدر بدهکاريد! آن‌هم بدون اينکه جزئيات درآمدها را منتشر کنند.
ضعف مديريتي
اين سکه روي ديگري هم دارد؛ ضعف مديريت. چطور مي‌شود باشگاهي با عظمت پرسپوليس که سه سال متوالي است جام قهرماني را به دست مي‌آورد، نتواند با جزئيات، دخل‌و‌خرجش را از فدراسيون و سازمان ليگ فوتبال بگيرد. اين باشگاه طبيعتا اگر مديريت قوي‌اي داشت، مي‌توانست حق خودش را با پيگيري‌هاي بيشتر بگيرد؛ نه اينکه مدام از اين شاکي باشد که بدهي‌هايش بابت کارت زرد و قرمز، تأخير در ورود به زمين يا شکسته‌شدن صندلي‌هاست. شايد الان که اين تيم دوباره قهرمان ليگ شده است، فرصت مناسبي باشد تا هم سازمان ليگ شفاف‌سازي کند و هم مديريت پرسپوليس حق تيمش را بگيرد.
شرق: روزهاي باشگاهي در فوتبال دنيا يا به پايان رسيده يا اينکه در حال به‌پايان‌رسيدن است؛ خيلي از مديران فوتبالي اين روزها يا در حال شمارش پاداش قهرماني‌شان هستند يا اينکه آماده‌اند تا پاداش قهرماني توسط مسئولان ليگ به حسابشان واريز شود؛ مثلا پاري‌سن‌ژرمن در فرانسه خيالش راحت است؛ آنها چندين‌سال است که بر «ليگ يک» سلطنت مي‌کنند و هر سال هم به‌موقع پاداش قهرماني‌شان را مي‌گيرند؛ در يکي، دو سال گذشته که فقط 16 ميليون يورو از سازمان ليگ فرانسه به‌خاطر قهرماني در ليگ گرفته و درمجموع درآمدهايشان را به 45 تا 50 ميليون يورو رسانده‌اند. حساب‌وکتاب ليگ‌هاي اروپايي متفاوت است و آن را کاري هم نمي‌توان کرد؛ همين پاريس علاوه‌بر پاداش 16 ميليون‌يورويي که دو فصل پيش گرفته، چند رقم ريزودرشت ديگر هم داشته است؛ از جمله سهم 4.2 ميليون‌يورويي که به صورت مساوي بين همه تيم‌هاي ليگ تقسيم شده و حق پخش نزديک به 30 ميليون‌يورويي‌اش در يک فصل. پس پاريسي‌ها از اينکه قهرمان فرانسه مي‌شوند رقم خوبي به جيب مي‌زنند و هر سال انگيزه‌شان بيشتر از سال قبل مي‌شود. اما در ايران چطور؟ مثلا تيم پرسپوليس که سه سال است قهرمان ليگ مي‌شود، چقدر از
سازمان ليگ پاداش مي‌گيرد؟
بي‌خيال حق پخش
همين ابتدا بايد تکليف مشخص شود؛ در ايران خبري از حق پخش تلويزيوني نيست و تيم و فدراسيون فوتبال و سازمان ليگ هم زورشان به صداوسيما در اين مورد نمي‌رسد؛ صداوسيما بند قانوني رو مي‌کند که نمي‌شود از يک نهاد دولتي به يک نهاد دولتي ديگر پولي داد؛ فدراسيون هم با استناد به بندهاي نه‌چندان قدرتمندي مي‌گويد اگر پول ما را ندهيد، اي‌اف‌سي و فيفا جريمه و محروممان مي‌کند... اين جدال الان چندين‌سال است ادامه دارد و با وجود تهديدهاي فدراسيون مبني‌بر راه‌ندادن دوربين‌هاي تلويزيوني هرگز هيچ اتفاقي نمي‌افتد. پس منبع درآمد پرسپوليس به‌عنوان تيم قهرمان از حق پخش رقابت‌هاي ليگ ايران صفر است.
حق ورود به بازي‌هاي ليگ
بهتر است براي پاسخ‌دادن به اين سؤال که پرسپوليس، تيم قهرمان ليگ برتر ايران چقدر بابت قهرماني‌اش از سازمان ليگ پاداش مي‌گيرد کمي به عقب‌تر رفت؛ تيم‌ها براي شروع رقابت‌هاي ليگ برتر مبلغي مشخص بايد به سازمان ليگ بپردازند؛ براي ليگ دسته اول اين رقم تقريبا 250 ميليون تومان است، ولي براي ليگ برتر طبيعتا بايد رقمش بيشتر از اين حرف‌ها باشد. خبرها حاکي از اين است که حق ورود به ليگ برتر چيزي نزديک به 500 ميليون تومان است؛ حالا 20 ميليون پايين‌تر يا 20 ميليون تومان بالاتر. با احتساب اين رقم و اينکه تعداد تيم‌هاي حاضر در ليگ 16 تيم است، پولي که سازمان ليگ به‌عنوان ورودي از تيم‌ها مي‌گيرد نزديک به هشت ميليارد تومان مي‌شود. تا اينجا فعلا همين مورد مشخص است که پرسپوليس براي حضور در بازي‌هاي ليگ برتر بايد 500 ميليون تومان حق ورود بدهد.
تبليغات محيطي
آن 500 ميليون تومان سر جاي خود؛ ولي محل اصلي درآمد سازمان ليگ مربوط به تبليغات محيطي در ورزشگاه‌هاست؛ اينجاست که بخش اصلي درآمدهاي فوتبال در عرصه باشگاهي رو مي‌شود. سازمان ليگ و فدراسيون فوتبال در اين زمينه قراردادهاي مختلفي منعقد کرده‌اند که بعضا چندتايي از آنها حتي به ضررشان تمام شده و نتوانسته‌اند رقم مدنظرشان را از شرکت مجري طرح بگيرند. در اين زمينه ابهامات زيادي وجود دارد که خودش نيازمند يک مطلب مجزاست، ولي براي اين دوره از رقابت‌هاي ليگ خبرها حاکي از آن است که سازمان ليگ قراردادي به ارزش تقريبي 75 ميليارد تومان منعقد کرده است.
اين موضوع با رقم همان هشت ميلياردتوماني که از تيم‌ها گرفته شده جمع مي‌شود و روي هم معادل 83 ميليارد تومان در طول فصل جمع‌آوري شده است. بخش زيادي از پول تبليغات محيطي قاعدتا بايد به باشگاه‌ها برسد، چون اين باشگاه‌ها هستند که هواداران را به ورزشگاه مي‌کشانند و صداوسيما هم بازي‌هاي پرمخاطب را پخش زنده مي‌کند. با احتساب همين دو مورد مي‌شود حدس زد که تيم‌هاي پرطرفدار پرسپوليس و استقلال و ... سهم بيشتري از تبليغات محيطي دارند. البته اين‌طور هم نيست که اين پول هميشه سر موقع به باشگاه تزريق شود، ولي سازمان ليگ مدعي است چهار ماه است به صورت منظم پول تبليغات محيطي را به باشگاه‌ها داده‌اند.
پاداش قهرماني پرسپوليس
با تمام مطالبي که در بالا عنوان شد، مشخص مي‌شود پول پاداش قهرماني پرسپوليس در ليگ از محل همين تبليغات محيطي تأمين مي‌شود، ولي اينکه رقمش چقدر باشد به‌طور دقيق مشخص نيست و بايد تقريبي حدس زد. اگر فرض شود سازمان ليگ 80 ميليارد تومان از تبليغات محيطي گرفته، حساب پاداش‌ها با يک ضريب ساده مشخص مي‌شود؛ اين‌طور که 40 درصد اين رقم، يعني چيزي نزديک به 32 ميليارد تومان، به صورت يکسان روي 16 تيم حاضر در ليگ تقسيم مي‌شود و 60 درصد بقيه، يعني 48 ميليارد تومانش، با ضريب مشخص بين تيم‌هاي اول تا شانزدهم ليگ تقسيم مي‌شود.
اينجاست که طبيعتا سهم پرسپوليس به‌عنوان تيم قهرمان بيشتر از بقيه تيم‌هاست. البته همه اين 80 ميليارد تومان نیز خالص تقسيم نمي‌شود؛ چون سازمان ليگ هزينه داوري، اياب و ذهاب و... را هم از آن کسر مي‌کند. موضوعي که کسي (ظاهرا به‌جز خزانه‌دار) دقيقا از آن خبري ندارد، اين است که چند درصد به تيم قهرمان، چند درصد به نایب‌قهرمان و چند درصد به تيم سوم جدول مي‌رسد. پس موضوعي که تا اينجا مشخص شده، اين است که سازمان ليگ، پاداش تيم‌ها در ليگ برتر را با فرمولي که در بالا عنوان شده است، مي‌پردازد.
پرسپوليس چقدر پول مي‌گيرد؟
اينکه پاداش و ضريب پاداش مشخص‌شده دليلي بر آن نمي‌شود که پرسپوليس واقعا پولي از سازمان ليگ بگيرد، نمونه‌اش را مي‌شود در فصل گذشته ديد؛ سرخ‌‌هاي تهران قهرمان ليگ برتر شدند، ولي وقتي از سازمان ليگ طلب پاداش و دريافت پول از تبليغات محيطي کردند، يک خبر بيشتر نشنيدند: شما بدهکار هستيد و نه‌تنها خبري از پاداش نيست، بلکه بايد پنج ميليارد تومان نیز بابت بدهي بدهيد! امسال هم شرايط مشابه است؛ فارغ از اينکه پرسپوليس چقدر پاداش بگيرد، مسئولان اين باشگاه اميدي به دريافت ندارند و از همين حالا استرس اين را دارند که چقدر به سازمان ليگ بدهکارند.
عدم شفافيت مالي
اينکه سازمان ليگ سرش در حساب‌وکتاب بوده و به‌جاي پاداش قهرماني به دنبال وصول بدهي خود از تيم قهرمان ليگ است، موضوعي است که بايد به فال نيک گرفت؛ اما موضوع مهم‌تر اين است که سازمان ليگ جایی به صورت شفاف و با جزئيات اعلام مي‌کند که رقم دقيقي که به هر تيم بايد پرداخت شود چقدر است؟ پاسخ فعلا منفي است؛ چون حتي مسئولان باشگاه پرسپوليس به‌عنوان تيم قهرمان ليگ نیز از اين موضوع شاکي هستند. آنها مي‌گويند سازمان ليگ بدون اينکه به ما بگويد چقدر از تبليغات محيطي به دست آورده‌ايد و چقدر پاداش قهرماني‌تان است، فقط رسيد بدهي به ما مي‌دهد و مي‌گويد شما اين‌قدر بدهکاريد! آن‌هم بدون اينکه جزئيات درآمدها را منتشر کنند.
ضعف مديريتي
اين سکه روي ديگري هم دارد؛ ضعف مديريت. چطور مي‌شود باشگاهي با عظمت پرسپوليس که سه سال متوالي است جام قهرماني را به دست مي‌آورد، نتواند با جزئيات، دخل‌و‌خرجش را از فدراسيون و سازمان ليگ فوتبال بگيرد. اين باشگاه طبيعتا اگر مديريت قوي‌اي داشت، مي‌توانست حق خودش را با پيگيري‌هاي بيشتر بگيرد؛ نه اينکه مدام از اين شاکي باشد که بدهي‌هايش بابت کارت زرد و قرمز، تأخير در ورود به زمين يا شکسته‌شدن صندلي‌هاست. شايد الان که اين تيم دوباره قهرمان ليگ شده است، فرصت مناسبي باشد تا هم سازمان ليگ شفاف‌سازي کند و هم مديريت پرسپوليس حق تيمش را بگيرد.