ترامپ، رادیکالیسم و سیاست جهانی در کن
نشریه ورایتی که مختص حوزه هنر و سرگرمی است، این هفته در یادداشتی به مناسبت در جریان بودن جشنواره بینالمللی فیلم کن به بحث ارتباط سیاست و سینما بهویژه در جشنواره اخیر پرداخته است. بخشهایی از این مقاله را با عنوان «جلوهگری بزرگ ترامپ و سیاست جهانی در کن» به قلم برنت لانگ و استوارت کلارک میخوانیم.
حتی در کن هم راه فراری از دست دونالد ترامپ نیست. البته رژیم غذایی سرگرمی رئيسجمهور به اخبار تلویزیونها محدود میشود و احتمالا بههیچوجه نمیشود ترنس مالیک را در آن گنجاند؛ بنابراین بعید است که او زمان زیادی را صرف فکرکردن درباره این کند که چه کسی قرار است نخل طلا بگیرد. بااینحال بسیاری از فیلمهایی که در این شهر جنوب فرانسه نمایش داده میشوند و فیلمسازانی که آثارشان در جشنواره دوهفتهای تماشا میشود، به رواج پوپولیسم که باعث شده ترامپ به ریاست جمهوری برسد و جنبشهای ملیگرایانه در سراسر جهان رونق بگیرند، واکنش نشان دادهاند. در کنفرانس مطبوعاتی سهشنبه گذشته، الخاندرو گونزالس اینیاریتو، رئیس هیئتداوران این دوره، بدبینانه درباره پیامدهای سیاستهای ترامپ برای جهان هشدار داد. اینیاریتو گفت: «چه در ایالات متحده، چه در مکزیک - که از جنبه ملیتی و قومی بستهتر است- مردم به دنبال هویتگرایی هستند و این بسیار خطرناک است. چون سبب میشود دیگربودگی دیگران را در نظر نگیریم». این فیلمساز متولد مکزیک اشاره کرد انتخاب او بهعنوان رئیس هیئتداوران بخش مسابقه، واکنشی تند و طعنهآمیز به لفاظیهای ضد مهاجرتی ترامپ
است؛ «در نوع خود یک بیانیه است- درباره اینکه دنیای واقعی چگونه میاندیشد». بسیاری از فیلمهای نمایش دادهشده در کاخ جشنوارهای که معتبرترین جشنواره جهان است، بر نکته موردنظر اینیاریتو تأکید میگذارند. «احمد جوان»، به کارگردانی ژان پییر و لوک داردن نشان میدهد که چگونه یک نوجوان مسلمان به سمت رادیکالیزهشدن میرود. «بینوایان»، ساخته لاج لی از فرانسه خشونت پلیس را در یک پروژه اسکان به نمایش میگذارد و «متأسفم ما دلتنگ شماییم»، اثر کن لوچ به اقتصاد نابسامان میپردازد. حتی فیلم جیم جارموش، «مردهها نمیمیرند» با موضوع زامبیها شخصیتی را نشان میدهد با کلاهی مانند کلاه طرفداران ترامپ که بر آن جمله «آمریکا را دوباره سفیدپوست میسازیم»، نوشته شده است. فیلمسازان امروز نیز مانند دهه 1960 که رادیکالیسم اجتماعی رشد کرد و فیلمهای دهه 1970 و عصر پس از واترگیت، تلاش میکنند شکلی جدید به خشم سیاسیای که حس میکنند، بدهند. لوچ در کنفرانسی مطبوعاتی در جشنواره گفته است: «دارم راست افراطی را میبینم و اینکه چطور در خشم و نارضایتی و از خودبیگانگی رونق پیدا میکنند و البته کاسه کوزهها سر فقیرترین افراد شکسته میشود که
ظاهر متفاوتی دارند یا از کشور متفاوتی آمدهاند. اگر ما با نابرابری برخورد نکنیم، راست افراطی رشد خواهد کرد؛ چون مردم خشمگینتر و ناامیدتر و هراسزدهتر میشوند. راست افراطی در ترس رونق میگیرد؛ این خطری برای ماست و باید با آن برخورد کنیم».
هنرمندان بر این باورند که انتخاب ترامپ این اضطرار را ایجاد کرده است که آنها فیلمهایی درباره ایدئولوژی سیاسی بسازند... اما ترامپ مسئول برگزیت نیست (هرچند از حامیانش بوده است)؛ مسئلهای که تأثیر منفی در تجارت جهانی و ازجمله صنعت سرگرمی داشته است. اما دکترین ترامپ در حمایتگرایی اقتصادی از کالاهای آمریکایی فاجعهبارترین پیامدها را برای صنعت سینما در چین داشته است. درحالحاضر کشمکش تعرفه واردات بین ترامپ و دولت چین عمدتا بر محصولاتی نظیر سویا، فولاد و گاز طبیعی متمرکز بوده است و شرکتهای چینی همچنان به سرمایهگذاری در شرکتهای رسانهای غربی ادامه میدهند؛ بااینحال این جنگ سبب آن شده که رونق بیشتر نمایش فیلمهای هالیوودی در چین به خطر بیفتد... . یان جسل، مدیرعامل شرکت راسل اسکویر پرادز میگوید شرکتش تعهد کرده تولید 15 میلیوندلاری یک شرکت چینی برای یک پروژه انیمیشن بزرگ را بر عهده بگیرد اما نگران آن است که مسائل ژئوپلیتیک همهچیز را از بین ببرد. «همه اسناد شریک چینی ما تأیید شده و رسما مهر تأیید بر آن خورده است. اما با این جدالهای لفظی کنونی ترامپ، ما بسیار نگران هستیم که در نهایت آنها نتوانند تعهداتشان را
برآورده کنند».
5 فیلم سیاسی جشنواره کن 2019
«بینوایان» به کارگردانی لاج لی؛ درامی که خشونت و رفتار سبعانه پلیس در یک پروژه مسکن فرانسوی را به نمایش میگذارد. «باکورو»، ساخته کلبر مندوسا فیلهو و جولیانو درنلس؛ فیلمی نئووسترن که در یک روستای کوچک برزیلی میگذرد. «احمد جوان»، اثر ژان پییر داردن و لوک دارن؛ داستان یک نوجوان بلژیکی که بعد از پیداکردن افکار رادیکال قصد دارد معلم خود را بکشد. «چلچلههای کابل»، ساخته زابو بریتمن و الیا گوبی-مهولک؛ انیمیشنی بر اساس کتابی پرفروش درباره زندگی تحت کنترل طالبان در پایتخت افغانستان. «پاپیچا»، به کارگردانی مونیا مدوور؛ داستان فیلم در سال 1987 در الجزایر میگذرد که در دست گروههای تروریستی است.
نشریه ورایتی که مختص حوزه هنر و سرگرمی است، این هفته در یادداشتی به مناسبت در جریان بودن جشنواره بینالمللی فیلم کن به بحث ارتباط سیاست و سینما بهویژه در جشنواره اخیر پرداخته است. بخشهایی از این مقاله را با عنوان «جلوهگری بزرگ ترامپ و سیاست جهانی در کن» به قلم برنت لانگ و استوارت کلارک میخوانیم.
حتی در کن هم راه فراری از دست دونالد ترامپ نیست. البته رژیم غذایی سرگرمی رئيسجمهور به اخبار تلویزیونها محدود میشود و احتمالا بههیچوجه نمیشود ترنس مالیک را در آن گنجاند؛ بنابراین بعید است که او زمان زیادی را صرف فکرکردن درباره این کند که چه کسی قرار است نخل طلا بگیرد. بااینحال بسیاری از فیلمهایی که در این شهر جنوب فرانسه نمایش داده میشوند و فیلمسازانی که آثارشان در جشنواره دوهفتهای تماشا میشود، به رواج پوپولیسم که باعث شده ترامپ به ریاست جمهوری برسد و جنبشهای ملیگرایانه در سراسر جهان رونق بگیرند، واکنش نشان دادهاند. در کنفرانس مطبوعاتی سهشنبه گذشته، الخاندرو گونزالس اینیاریتو، رئیس هیئتداوران این دوره، بدبینانه درباره پیامدهای سیاستهای ترامپ برای جهان هشدار داد. اینیاریتو گفت: «چه در ایالات متحده، چه در مکزیک - که از جنبه ملیتی و قومی بستهتر است- مردم به دنبال هویتگرایی هستند و این بسیار خطرناک است. چون سبب میشود دیگربودگی دیگران را در نظر نگیریم». این فیلمساز متولد مکزیک اشاره کرد انتخاب او بهعنوان رئیس هیئتداوران بخش مسابقه، واکنشی تند و طعنهآمیز به لفاظیهای ضد مهاجرتی ترامپ
است؛ «در نوع خود یک بیانیه است- درباره اینکه دنیای واقعی چگونه میاندیشد». بسیاری از فیلمهای نمایش دادهشده در کاخ جشنوارهای که معتبرترین جشنواره جهان است، بر نکته موردنظر اینیاریتو تأکید میگذارند. «احمد جوان»، به کارگردانی ژان پییر و لوک داردن نشان میدهد که چگونه یک نوجوان مسلمان به سمت رادیکالیزهشدن میرود. «بینوایان»، ساخته لاج لی از فرانسه خشونت پلیس را در یک پروژه اسکان به نمایش میگذارد و «متأسفم ما دلتنگ شماییم»، اثر کن لوچ به اقتصاد نابسامان میپردازد. حتی فیلم جیم جارموش، «مردهها نمیمیرند» با موضوع زامبیها شخصیتی را نشان میدهد با کلاهی مانند کلاه طرفداران ترامپ که بر آن جمله «آمریکا را دوباره سفیدپوست میسازیم»، نوشته شده است. فیلمسازان امروز نیز مانند دهه 1960 که رادیکالیسم اجتماعی رشد کرد و فیلمهای دهه 1970 و عصر پس از واترگیت، تلاش میکنند شکلی جدید به خشم سیاسیای که حس میکنند، بدهند. لوچ در کنفرانسی مطبوعاتی در جشنواره گفته است: «دارم راست افراطی را میبینم و اینکه چطور در خشم و نارضایتی و از خودبیگانگی رونق پیدا میکنند و البته کاسه کوزهها سر فقیرترین افراد شکسته میشود که
ظاهر متفاوتی دارند یا از کشور متفاوتی آمدهاند. اگر ما با نابرابری برخورد نکنیم، راست افراطی رشد خواهد کرد؛ چون مردم خشمگینتر و ناامیدتر و هراسزدهتر میشوند. راست افراطی در ترس رونق میگیرد؛ این خطری برای ماست و باید با آن برخورد کنیم».
هنرمندان بر این باورند که انتخاب ترامپ این اضطرار را ایجاد کرده است که آنها فیلمهایی درباره ایدئولوژی سیاسی بسازند... اما ترامپ مسئول برگزیت نیست (هرچند از حامیانش بوده است)؛ مسئلهای که تأثیر منفی در تجارت جهانی و ازجمله صنعت سرگرمی داشته است. اما دکترین ترامپ در حمایتگرایی اقتصادی از کالاهای آمریکایی فاجعهبارترین پیامدها را برای صنعت سینما در چین داشته است. درحالحاضر کشمکش تعرفه واردات بین ترامپ و دولت چین عمدتا بر محصولاتی نظیر سویا، فولاد و گاز طبیعی متمرکز بوده است و شرکتهای چینی همچنان به سرمایهگذاری در شرکتهای رسانهای غربی ادامه میدهند؛ بااینحال این جنگ سبب آن شده که رونق بیشتر نمایش فیلمهای هالیوودی در چین به خطر بیفتد... . یان جسل، مدیرعامل شرکت راسل اسکویر پرادز میگوید شرکتش تعهد کرده تولید 15 میلیوندلاری یک شرکت چینی برای یک پروژه انیمیشن بزرگ را بر عهده بگیرد اما نگران آن است که مسائل ژئوپلیتیک همهچیز را از بین ببرد. «همه اسناد شریک چینی ما تأیید شده و رسما مهر تأیید بر آن خورده است. اما با این جدالهای لفظی کنونی ترامپ، ما بسیار نگران هستیم که در نهایت آنها نتوانند تعهداتشان را
برآورده کنند».
5 فیلم سیاسی جشنواره کن 2019
«بینوایان» به کارگردانی لاج لی؛ درامی که خشونت و رفتار سبعانه پلیس در یک پروژه مسکن فرانسوی را به نمایش میگذارد. «باکورو»، ساخته کلبر مندوسا فیلهو و جولیانو درنلس؛ فیلمی نئووسترن که در یک روستای کوچک برزیلی میگذرد. «احمد جوان»، اثر ژان پییر داردن و لوک دارن؛ داستان یک نوجوان بلژیکی که بعد از پیداکردن افکار رادیکال قصد دارد معلم خود را بکشد. «چلچلههای کابل»، ساخته زابو بریتمن و الیا گوبی-مهولک؛ انیمیشنی بر اساس کتابی پرفروش درباره زندگی تحت کنترل طالبان در پایتخت افغانستان. «پاپیچا»، به کارگردانی مونیا مدوور؛ داستان فیلم در سال 1987 در الجزایر میگذرد که در دست گروههای تروریستی است.