|

برنامه‌های هسته‌ای در صدر همکاری ایران و روسیه

ليلا مرگن: ايران و روسيه دو كشوري كه از تحريم‌هاي آمريكا دچار سختي شده‌اند، می‌کوشند همان‌طوركه روابط سياسي خود را توسعه داده‌اند، دستي هم بر سر و روي تعاملات اقتصادي خود بكشند. حجم تبادلات دو كشور روندي رو‌به‌رشد دارد؛ اما مورد قبول طرفين نيست، به‌همين‌دليل مسئوليت كميسيون اقتصادي ايران و روسيه به وزارت نيرو واگذار شده است تا اين وزارتخانه تحرك بيشتري به تعاملات اقتصادي بين دو كشور بدهد. زمينه‌هاي مورد علاقه، همكاري بيشتر در زمينه كشاورزي و گردشگري است؛ اما آن‌طور‌كه داوود میرزاخانی، دستیار وزير نيرو در امور کمیسیون دائمی همکاری‌های تجاری اقتصادی ایران و فدراسیون روسیه به «شرق» مي‌گويد: در چارچوب انرژي نيز زيركميته‌هاي ويژه‌اي تشكيل شده است تا علاوه بر توسعه فعاليت‌هاي هسته‌اي ايران براي توليد برق، مسئله تبادل اين حامل انرژي بين كشورهاي منطقه نيز با جديت پيگيري شود. به گفته ميرزاخاني به‌زودی اجلاس کارشناسی در سطح وزرا بین چهار کشور ایران، ارمنستان، جمهوری‌آذربایجان و روسیه براي توسعه تبادل برق برگزار مي‌شود. به اين ترتيب جمهوری‌ايران يك گام به هدف تبديل‌شدن به هاب انرژي منطقه نزديك‌تر خواهد شد.
داوود میرزاخانی، دستیار وزير نيرو در امور کمیسیون دائمی همکاری‌های تجاری اقتصادی ایران و فدراسیون روسیه، در حاشيه «پانزدهمین اجلاس کمیسیون مشترک همکاری‌های اقتصادی و تجاری ایران و فدراسیون روسیه» كه ديروز در تهران آغازبه‌كار كرد، به پرسش‌های «شرق» پاسخ داد كه در ادامه مي‌آيد.
‌چرا وزارت نیرو به‌عنوان مسئول كميسيون مشترك اقتصادي و تجاري ايران و روسيه انتخاب شد؟
این تصمیم هیئت وزیران به پیشنهاد وزارت امور خارجه بود. مسئول کمیسیون‌‎های مشترک به‌صورت متناوب تغییر می‌کند. اين تغييرات متناسب با شرایط وزارتخانه‌های مختلف و نوع روابط رخ مي‌دهد. برای اینکه تحرک بیشتری به روابط تجاری و اقتصادی ایران و روسیه داده شود، به پیشنهاد وزارت امور خارجه و با تصویب هیئت وزیران، وزارت نيرو متولی کمیسیون مشترک ايران و فدراسيون روسيه شد و از وزارت اقتصاد و دارایی به این وزارتخانه منتقل شد. انتظار دولت این است که با توجه به نوع ارتباط با روسیه و جایگاه و وزنی که روسیه در تحولات منطقه‌ای و بین‌المللی دارد و به موازات توسعه روابط سیاسی دو كشور، روابط اقتصادی هم توسعه یابد. از زمانی که مسئولیت کمیسیون مشترک به وزارت نیرو محول شد، دکتر اردکانیان تصمیم گرفت کمیسیون مشترک ایران و روسیه را به‌دلیل اهمیت، مستقل از اداره بین‌الملل وزارت نیرو اداره كند، به‌همين‌دليل بنده را به‌عنوان دستیار وزیر در کمیسیون دائمی همکاری اقتصادی ایران و روسیه انتخاب کرد تا با توجه به تجربه‌ای که در روسیه داشتم و چهار سال حضورم در روسیه به‌عنوان رایزن اقتصادی بتوانیم تحرک بیشتری به روابط بدهیم.
‌تأکید روسیه بر توسعه صنعت حمل‌و‌نقل و گردشگری است. وزارت نیرو در این زمینه تخصصي ندارد. این مسئله در پيشبرد مذاكرات مشکل ایجاد نمی‌کند؟
در کمیسیون‌های مشترک این‌گونه نیست که هر وزارتخانه‌ای كه متولی کمیسیون مشترک شد، موضوعات کاری و تخصصی آن وزارتخانه را دنبال کند. هر وزارتخانه‌ای متولی کمیسیون یک کشور مي‌شود، ولی گستره‌ مد نظر در اين كميسيون از موضوعات مختلف شامل کشاورزی، پزشکی، حمل‌و‌نقل و... تشكيل شده است؛ اما در روابط ایران و روسیه بحث گردشگری، همکاری‌هاي کشاورزی و حمل‌و‌نقل سه موضوع مهم است و توجه وزارت نیرو هم نسبت به این سه مقوله، به تناسب اهمیت بیشتر است.
‌روسیه قرار بود یک‌سری نیروگاه‌های اتمی در ایران بسازد كه برق و آب شيرين توليد كند. از پتانسیل این کارگروه برای تکمیل این پروژه‌ها استفاده خواهد شد؟ چه تعداد نیروگاه و آب‌شيرين‌كن در ايران ساخته خواهد شد؟
در حوزه همکاری هسته‌ای، ايران و روسيه بهترین رابطه را نسبت به مابقی روابط دارند. حتی پروژه‌های تعریف‌شده بین ایران و روسیه در حوزه نیروگاه هسته‌ای نسبت به بقیه پروژه‌ها جلوتر است و اجراي اين پروژه‌ها از نظر زمانی هم جلو هستند. همکاری‌های خوبی بین دو کشور وجود دارد. خوشبختانه در کارگروه انرژی که تشکیل شد، یکی از محورهاي اصلی گفت‌وگوی طرفین بحث همكاري‌هاي هسته‌ای بود. در حوزه انرژی یک زیرکارگروه با عنوان همکاری‌های نفت، گاز و پتروشیمی داریم. یک كارگروه با عنوان انرژی برق و الکتریسیته داريم که به دو حوزه نیروگاه برق حرارتی و انرژی‌های تجدیدپذیر تقسیم می‌شود و سومین زیرکارگروه نيز همکاری هسته‌ای است. در اين كارگروه‌ها تمام پروژه‌های دو کشور و آخرین وضعیت آنها بررسی می‌شود. ممکن است پروژه‌های جدیدی هم در صورت امکان مطرح شود.
‌روسیه چه تعداد نیروگاه در ايران می‌سازد و با اين نيروگاه‌ها چه میزان آب شیرین تولید می‌شود؟
خوشبختانه نیروگاه اول یعنی نیروگاه بوشهر در مدار قرار گرفته است. ظرفيت نيروگاه هزار مگاوات است و مشکلی در این زمینه نداریم. ساخت نیروگاه دو و سه هم در دستور کار است. برای نصب آب‌شیرین‌کن هم صحبت‌هایی شده است؛ بعضی از شرکت‌های روسی با برخی شرکت‌های ایرانی مذاکره کردند. بعضا دستگاه‌هاي آب‌شیرین‌کن هم نصب شده است. در این زمینه هم مذاکرات بین طرفین در جریان است.
‌در مورد تبادلات برقی بین ایران و روسیه برنامه‌های خاصی خواهیم داشت؟
بحث سنکرون‌سازی شبکه برق ایران و روسیه از دو مسير پیگیری می‌شود؛ یکی از مسير جمهوری‌آذربایجان و دیگری از مسير ارمنستان و گرجستان. هر دو پروژه به‌صورت موازی پیگیری می‌شود و جلو می‌رود. بحث‌های فنی در حال انجام است. قرار است به زودی اجلاس کارشناسی در سطح وزرا بین چهار کشور ایران، ارمنستان، جمهوری‌آذربایجان و روسیه برگزار شود.
‌اين پروژه‌ها چقدر پیشرفت فیزیکي دارند؟
درصد پیشرفت فیزیکی را نمی‌توانم بگویم اما می‌توانم بگویم که یکی از این دو پروژه، یک مقدار جلوتر است.
‌روان‌سازي تجارت با قرارداد تجارت آزاد بین ایران و اوراسیا
اجلاس مهم ديروز با سخنراني رضا اردكانيان وزير نيرو به عنوان رئيس كميسيون دائمي همكاري‌هاي اقتصادي ايران و فدراسيون روسيه آغاز به كار كرد. او از روند رو به رشد مناسبات بين دو كشور خبر داد و گفت: توسعه روابط ایران و روسیه در تمامی ابعاد اقتصادی، سیاسی و فرهنگی از موضوعات کلیدی سیاست خارجی دو کشور است.
به گفته اردكانيان قفقاز شمالي با جمعيت 10 ميليون نفر به عنوان دروازه ورود كالاهاي ايران به روسيه و بالعكس داراي اهميت خاصي است و با اجرائي‌كردن سند لغو رواديد، فعاليت گردشگري بين اين منطقه و ايران تسهيل خواهد شد.
او با اشاره به تلاش‌هاي ايران براي تكميل كريدور حمل‌ونقل شمال و جنوب همچنين سختي‌هاي اجراي پروژه خط آهن قزوين- رشت به دليل قرارگرفتن در مسيري كوهستاني، تكميل خط آهن رشت- آستارا را عاملي براي تبادل كالا در مسير كريدور شمال به جنوب معرفي كرد.
وزير نيرو روند همكاري‌هاي دو كشور در حوزه كشاورزي را مثبت ارزيابي كرد و اجراي قرارداد ترانزيت سوآپ و ورود موقت گندم بين ايران، روسيه و قزاقستان را فصل جديدي از همكاري دو كشور (در صورت رفع موانع) در حوزه غلات قلمداد كرد.
او همچنين بر اتصال شبکه برق از جمهوری‌آذربایجان، ارمنستان و گرجستان تأكيد كرد. به اعتقاد اردكانيان انعقاد قرارداد تجارت آزاد بین ایران و پنج کشور اوراسیا که 800 قلم کالا مشمول کاهش تعرفه‌ها مي‌شوند، به روان‌سازی تجارت منطقه‌ای کمک مي‌كند.
‌اهميت حل مباحث بانكي بين ايران و روسيه
وزير نيرو در جمع خبرنگاران نيز حل مباحث بانكي بين ايران و روسيه را يكي از موضوعات مهم مذاكرات بين دو كشور اعلام كرد.
او افزود: مذاکرات فشرده‌ای بین بانک مرکزی ایران و روسیه در حال انجام است و به زودی کارگروه مشترکی در تهران تشکیل جلسه خواهد داد. سعی بر این است که با حل‌وفصل و درنظرگرفتن همه جوانب، سیستم بانکی بتواند نقش مهم خود را در سرعت‌بخشیدن به روابط اقتصادی ایفا کند.

‌امضاي ده‌ها قرارداد و موافقت‌نامه
در ادامه اين برنامه سرگي ويكتوروويچ چباتاريف وزير فدراسيون روسيه در امور قفقاز شمالي از امضاي ده‌ها قرارداد و موافقت‌نامه در نتيجه اجراي اين همايش خبر داد.
به گفته او؛ تا پایان 2018 تبادل کالا بين ايران و فدراسيون روسيه به بيش از یک‌میلیاردو 800 میلیون دلار رسيده كه اين رقم نسبت به سال 2017 دو درصد افزایش داشته است؛ اگرچه این افزایش ناچیز بوده اما پتانسیل‌های بیشتری براي همكاري بين طرفين وجود دارد و اميدواريم اين اعداد چند برابر شود.
وزير ناحيه فدرال قفقاز شمالي اظهار كرد: تبادل کالا بین کشورهای قفقاز شمالی با ایران حدود 54 میلیون دلار است و بايد اين پتانسيل را افزايش دهيم.
او با تأكيد بر پتانسيل‌هاي منطقه قفقاز براي توسعه گردشگري، پيشنهاد توسعه گردشگری روی کشتی را ارائه كرد.
ويكتوروويچ كريدور شمال به جنوب را مسيري مهم براي جهان توصيف كرد و افزود: با استفاده از اين مسير، کالاها ارزان‌تر از جنوب به شمال و برعکس حمل مي‌شود. او بر توسعه راه‌آهن بين ايران و روسيه و همچنين تكميل مسيرهاي ارتباط زميني و دريايي تأكيد كرد.
ويكتوروويچ همچنين كريدور مسير شرق به غرب را كه از قفقاز شمالي، درياي سياه و خزر عبور مي‌كند، يكي ديگر از كريدورهاي مهمي دانست كه آلترناتیو خوبی براي تبادل کالا در سطح بین‌المللی خواهد بود.
‌فاصله بين قراردادها و واقعيت پر شود
مهدی سنایی سفیر ایران در روسیه نيز با اشاره به اهميت منطقه قفقاز براي ارتباط بين ايران و روسيه، از فاصله ميان اسناد تدوين‌شده در زمينه اقتصادي و تجاري با برنامه‌هاي اجرائي سخن گفت. او تأكيد كرد: اين فاصله بايد پر شود.
به گفته سنايي در بخش صادرات، ایران و روسیه سه سند در زمينه صادرات آبزیان، مواد لبنی و دامی تهيه كرده‌اند. برای گسترش همکاری تجاری و اقتصادی دو کشور اسنادی امضا شده اما حجم تبادلات بین دو کشور همچنان کم و ناچیز است.

ليلا مرگن: ايران و روسيه دو كشوري كه از تحريم‌هاي آمريكا دچار سختي شده‌اند، می‌کوشند همان‌طوركه روابط سياسي خود را توسعه داده‌اند، دستي هم بر سر و روي تعاملات اقتصادي خود بكشند. حجم تبادلات دو كشور روندي رو‌به‌رشد دارد؛ اما مورد قبول طرفين نيست، به‌همين‌دليل مسئوليت كميسيون اقتصادي ايران و روسيه به وزارت نيرو واگذار شده است تا اين وزارتخانه تحرك بيشتري به تعاملات اقتصادي بين دو كشور بدهد. زمينه‌هاي مورد علاقه، همكاري بيشتر در زمينه كشاورزي و گردشگري است؛ اما آن‌طور‌كه داوود میرزاخانی، دستیار وزير نيرو در امور کمیسیون دائمی همکاری‌های تجاری اقتصادی ایران و فدراسیون روسیه به «شرق» مي‌گويد: در چارچوب انرژي نيز زيركميته‌هاي ويژه‌اي تشكيل شده است تا علاوه بر توسعه فعاليت‌هاي هسته‌اي ايران براي توليد برق، مسئله تبادل اين حامل انرژي بين كشورهاي منطقه نيز با جديت پيگيري شود. به گفته ميرزاخاني به‌زودی اجلاس کارشناسی در سطح وزرا بین چهار کشور ایران، ارمنستان، جمهوری‌آذربایجان و روسیه براي توسعه تبادل برق برگزار مي‌شود. به اين ترتيب جمهوری‌ايران يك گام به هدف تبديل‌شدن به هاب انرژي منطقه نزديك‌تر خواهد شد.
داوود میرزاخانی، دستیار وزير نيرو در امور کمیسیون دائمی همکاری‌های تجاری اقتصادی ایران و فدراسیون روسیه، در حاشيه «پانزدهمین اجلاس کمیسیون مشترک همکاری‌های اقتصادی و تجاری ایران و فدراسیون روسیه» كه ديروز در تهران آغازبه‌كار كرد، به پرسش‌های «شرق» پاسخ داد كه در ادامه مي‌آيد.
‌چرا وزارت نیرو به‌عنوان مسئول كميسيون مشترك اقتصادي و تجاري ايران و روسيه انتخاب شد؟
این تصمیم هیئت وزیران به پیشنهاد وزارت امور خارجه بود. مسئول کمیسیون‌‎های مشترک به‌صورت متناوب تغییر می‌کند. اين تغييرات متناسب با شرایط وزارتخانه‌های مختلف و نوع روابط رخ مي‌دهد. برای اینکه تحرک بیشتری به روابط تجاری و اقتصادی ایران و روسیه داده شود، به پیشنهاد وزارت امور خارجه و با تصویب هیئت وزیران، وزارت نيرو متولی کمیسیون مشترک ايران و فدراسيون روسيه شد و از وزارت اقتصاد و دارایی به این وزارتخانه منتقل شد. انتظار دولت این است که با توجه به نوع ارتباط با روسیه و جایگاه و وزنی که روسیه در تحولات منطقه‌ای و بین‌المللی دارد و به موازات توسعه روابط سیاسی دو كشور، روابط اقتصادی هم توسعه یابد. از زمانی که مسئولیت کمیسیون مشترک به وزارت نیرو محول شد، دکتر اردکانیان تصمیم گرفت کمیسیون مشترک ایران و روسیه را به‌دلیل اهمیت، مستقل از اداره بین‌الملل وزارت نیرو اداره كند، به‌همين‌دليل بنده را به‌عنوان دستیار وزیر در کمیسیون دائمی همکاری اقتصادی ایران و روسیه انتخاب کرد تا با توجه به تجربه‌ای که در روسیه داشتم و چهار سال حضورم در روسیه به‌عنوان رایزن اقتصادی بتوانیم تحرک بیشتری به روابط بدهیم.
‌تأکید روسیه بر توسعه صنعت حمل‌و‌نقل و گردشگری است. وزارت نیرو در این زمینه تخصصي ندارد. این مسئله در پيشبرد مذاكرات مشکل ایجاد نمی‌کند؟
در کمیسیون‌های مشترک این‌گونه نیست که هر وزارتخانه‌ای كه متولی کمیسیون مشترک شد، موضوعات کاری و تخصصی آن وزارتخانه را دنبال کند. هر وزارتخانه‌ای متولی کمیسیون یک کشور مي‌شود، ولی گستره‌ مد نظر در اين كميسيون از موضوعات مختلف شامل کشاورزی، پزشکی، حمل‌و‌نقل و... تشكيل شده است؛ اما در روابط ایران و روسیه بحث گردشگری، همکاری‌هاي کشاورزی و حمل‌و‌نقل سه موضوع مهم است و توجه وزارت نیرو هم نسبت به این سه مقوله، به تناسب اهمیت بیشتر است.
‌روسیه قرار بود یک‌سری نیروگاه‌های اتمی در ایران بسازد كه برق و آب شيرين توليد كند. از پتانسیل این کارگروه برای تکمیل این پروژه‌ها استفاده خواهد شد؟ چه تعداد نیروگاه و آب‌شيرين‌كن در ايران ساخته خواهد شد؟
در حوزه همکاری هسته‌ای، ايران و روسيه بهترین رابطه را نسبت به مابقی روابط دارند. حتی پروژه‌های تعریف‌شده بین ایران و روسیه در حوزه نیروگاه هسته‌ای نسبت به بقیه پروژه‌ها جلوتر است و اجراي اين پروژه‌ها از نظر زمانی هم جلو هستند. همکاری‌های خوبی بین دو کشور وجود دارد. خوشبختانه در کارگروه انرژی که تشکیل شد، یکی از محورهاي اصلی گفت‌وگوی طرفین بحث همكاري‌هاي هسته‌ای بود. در حوزه انرژی یک زیرکارگروه با عنوان همکاری‌های نفت، گاز و پتروشیمی داریم. یک كارگروه با عنوان انرژی برق و الکتریسیته داريم که به دو حوزه نیروگاه برق حرارتی و انرژی‌های تجدیدپذیر تقسیم می‌شود و سومین زیرکارگروه نيز همکاری هسته‌ای است. در اين كارگروه‌ها تمام پروژه‌های دو کشور و آخرین وضعیت آنها بررسی می‌شود. ممکن است پروژه‌های جدیدی هم در صورت امکان مطرح شود.
‌روسیه چه تعداد نیروگاه در ايران می‌سازد و با اين نيروگاه‌ها چه میزان آب شیرین تولید می‌شود؟
خوشبختانه نیروگاه اول یعنی نیروگاه بوشهر در مدار قرار گرفته است. ظرفيت نيروگاه هزار مگاوات است و مشکلی در این زمینه نداریم. ساخت نیروگاه دو و سه هم در دستور کار است. برای نصب آب‌شیرین‌کن هم صحبت‌هایی شده است؛ بعضی از شرکت‌های روسی با برخی شرکت‌های ایرانی مذاکره کردند. بعضا دستگاه‌هاي آب‌شیرین‌کن هم نصب شده است. در این زمینه هم مذاکرات بین طرفین در جریان است.
‌در مورد تبادلات برقی بین ایران و روسیه برنامه‌های خاصی خواهیم داشت؟
بحث سنکرون‌سازی شبکه برق ایران و روسیه از دو مسير پیگیری می‌شود؛ یکی از مسير جمهوری‌آذربایجان و دیگری از مسير ارمنستان و گرجستان. هر دو پروژه به‌صورت موازی پیگیری می‌شود و جلو می‌رود. بحث‌های فنی در حال انجام است. قرار است به زودی اجلاس کارشناسی در سطح وزرا بین چهار کشور ایران، ارمنستان، جمهوری‌آذربایجان و روسیه برگزار شود.
‌اين پروژه‌ها چقدر پیشرفت فیزیکي دارند؟
درصد پیشرفت فیزیکی را نمی‌توانم بگویم اما می‌توانم بگویم که یکی از این دو پروژه، یک مقدار جلوتر است.
‌روان‌سازي تجارت با قرارداد تجارت آزاد بین ایران و اوراسیا
اجلاس مهم ديروز با سخنراني رضا اردكانيان وزير نيرو به عنوان رئيس كميسيون دائمي همكاري‌هاي اقتصادي ايران و فدراسيون روسيه آغاز به كار كرد. او از روند رو به رشد مناسبات بين دو كشور خبر داد و گفت: توسعه روابط ایران و روسیه در تمامی ابعاد اقتصادی، سیاسی و فرهنگی از موضوعات کلیدی سیاست خارجی دو کشور است.
به گفته اردكانيان قفقاز شمالي با جمعيت 10 ميليون نفر به عنوان دروازه ورود كالاهاي ايران به روسيه و بالعكس داراي اهميت خاصي است و با اجرائي‌كردن سند لغو رواديد، فعاليت گردشگري بين اين منطقه و ايران تسهيل خواهد شد.
او با اشاره به تلاش‌هاي ايران براي تكميل كريدور حمل‌ونقل شمال و جنوب همچنين سختي‌هاي اجراي پروژه خط آهن قزوين- رشت به دليل قرارگرفتن در مسيري كوهستاني، تكميل خط آهن رشت- آستارا را عاملي براي تبادل كالا در مسير كريدور شمال به جنوب معرفي كرد.
وزير نيرو روند همكاري‌هاي دو كشور در حوزه كشاورزي را مثبت ارزيابي كرد و اجراي قرارداد ترانزيت سوآپ و ورود موقت گندم بين ايران، روسيه و قزاقستان را فصل جديدي از همكاري دو كشور (در صورت رفع موانع) در حوزه غلات قلمداد كرد.
او همچنين بر اتصال شبکه برق از جمهوری‌آذربایجان، ارمنستان و گرجستان تأكيد كرد. به اعتقاد اردكانيان انعقاد قرارداد تجارت آزاد بین ایران و پنج کشور اوراسیا که 800 قلم کالا مشمول کاهش تعرفه‌ها مي‌شوند، به روان‌سازی تجارت منطقه‌ای کمک مي‌كند.
‌اهميت حل مباحث بانكي بين ايران و روسيه
وزير نيرو در جمع خبرنگاران نيز حل مباحث بانكي بين ايران و روسيه را يكي از موضوعات مهم مذاكرات بين دو كشور اعلام كرد.
او افزود: مذاکرات فشرده‌ای بین بانک مرکزی ایران و روسیه در حال انجام است و به زودی کارگروه مشترکی در تهران تشکیل جلسه خواهد داد. سعی بر این است که با حل‌وفصل و درنظرگرفتن همه جوانب، سیستم بانکی بتواند نقش مهم خود را در سرعت‌بخشیدن به روابط اقتصادی ایفا کند.

‌امضاي ده‌ها قرارداد و موافقت‌نامه
در ادامه اين برنامه سرگي ويكتوروويچ چباتاريف وزير فدراسيون روسيه در امور قفقاز شمالي از امضاي ده‌ها قرارداد و موافقت‌نامه در نتيجه اجراي اين همايش خبر داد.
به گفته او؛ تا پایان 2018 تبادل کالا بين ايران و فدراسيون روسيه به بيش از یک‌میلیاردو 800 میلیون دلار رسيده كه اين رقم نسبت به سال 2017 دو درصد افزایش داشته است؛ اگرچه این افزایش ناچیز بوده اما پتانسیل‌های بیشتری براي همكاري بين طرفين وجود دارد و اميدواريم اين اعداد چند برابر شود.
وزير ناحيه فدرال قفقاز شمالي اظهار كرد: تبادل کالا بین کشورهای قفقاز شمالی با ایران حدود 54 میلیون دلار است و بايد اين پتانسيل را افزايش دهيم.
او با تأكيد بر پتانسيل‌هاي منطقه قفقاز براي توسعه گردشگري، پيشنهاد توسعه گردشگری روی کشتی را ارائه كرد.
ويكتوروويچ كريدور شمال به جنوب را مسيري مهم براي جهان توصيف كرد و افزود: با استفاده از اين مسير، کالاها ارزان‌تر از جنوب به شمال و برعکس حمل مي‌شود. او بر توسعه راه‌آهن بين ايران و روسيه و همچنين تكميل مسيرهاي ارتباط زميني و دريايي تأكيد كرد.
ويكتوروويچ همچنين كريدور مسير شرق به غرب را كه از قفقاز شمالي، درياي سياه و خزر عبور مي‌كند، يكي ديگر از كريدورهاي مهمي دانست كه آلترناتیو خوبی براي تبادل کالا در سطح بین‌المللی خواهد بود.
‌فاصله بين قراردادها و واقعيت پر شود
مهدی سنایی سفیر ایران در روسیه نيز با اشاره به اهميت منطقه قفقاز براي ارتباط بين ايران و روسيه، از فاصله ميان اسناد تدوين‌شده در زمينه اقتصادي و تجاري با برنامه‌هاي اجرائي سخن گفت. او تأكيد كرد: اين فاصله بايد پر شود.
به گفته سنايي در بخش صادرات، ایران و روسیه سه سند در زمينه صادرات آبزیان، مواد لبنی و دامی تهيه كرده‌اند. برای گسترش همکاری تجاری و اقتصادی دو کشور اسنادی امضا شده اما حجم تبادلات بین دو کشور همچنان کم و ناچیز است.

 

اخبار مرتبط سایر رسانه ها