حزب جمهوریخواه ترسناک میشود
همزمان با رأیگیری برای آغاز استیضاح در مجلس نمایندگان آمريكا، دونالد ترامپ، رئيسجمهوري ايالات متحده، در کارولینای شمالی گردهمایی انتخاباتی برگزار کرده بود. او در سخنرانیاش بار دیگر به چهار نماینده مجلس تاخت و شدیدترین حملههایش را متوجه ایلهان عمر، نماینده سومالیاییتبار، کرد. جمعیت در واکنش شعار میدادند: «او را پس بفرست!». «به کشورتان بازگردید»؛ یکی از روزمرهترین ناسزاهای نژادپرستانه است و مهاجران زیادی در خیابان تجربهاش میکنند. ترامپ پنجشنبه گذشته سعی کرد از این شعار فاصله بگیرد و گفت: «ازش خوشحال نبودم». هر چند وقتی جمعیت این شعار را میداد، ترامپ هیچ واکنشی نشان نداد و سکوت کرد.تحولی که ترامپ در آرایش نیروهای حزب جمهوریخواه انجام داد، پلی بود که بین دو جناح تندرو اما متضاد این حزب برقرار کرد: آلترایت و نئوکانهای مسیحی. آلترایت یا راست آلترناتیو نام خوشآهنگتری برای راستهای افراطی و نئونازیها است و بارزترین رسانه آن هم «برایتبارت نیوز» آن هم زمانی كه استیو بنن، نخستین استراتژیست ارشد ترامپ، هدایتش میکرد. کسانی همچون تاکر کارلسون و لورا اینگراهام، مجریان فاکسنیوز که بارها به نژادپرستی متهم شدهاند، نیز چهرههای محبوب آلترایت هستند.نومحافظهکاری مسیحی نیز در سهگانه مایک پنس، مایک پمپئو و جان بولتون تجلی یافته و با نولیبرالیسم، ارتجاع فرهنگی و جنگطلبی گره خورده است. اما نئوکانهای افراطی بخشی از جریان غالب حزب بودهاند و در دوره دوم ریاستجمهوری جورج دبلیو بوش و پس از رسواییهای مربوط به جنگ عراق از خانواده بوش، نماد بارز جریان نئوکان بهتدریج فاصله گرفتند. پدیده ترامپ این شکاف را گستردهتر و نئوکانهای تندروتر و سرمایههای مالی و نمادین آنها در سیاست آمریکا را جذب خود کرد.هرچند آلترایت با رئیسجمهورشدن ترامپ قدرت بیشتری گرفت، یک جریان غالب سیاسی در حزب جمهوریخواه نبود. آلترایت در واقع یک جریان غیررسمی بود که با ترامپ به صحنه عمومی آمد و نئوکانها را به دلیل «گلوبالیست»بودن و به راهانداختن «جنگهای بیپایان» در خاورمیانه سرزنش میکرد. آلترایت و دیگر انواع جریانهای برتریطلبان سفیدپوست ــ که با جریان غالب سیاست در هر دو حزب مشکل داشتند ــ از ترامپ حمایت کردند. آنها همان پایگاه اجتماعی پرانرژی ترامپ هستند.به همین دلیل است که بنا بر آخر نظرسنجی رویترز-ایپسوس، در چند روز سپریشده از توییت نژادپرستانه ترامپ، محبوبیت او بین جمهوریخواهان پنج درصد افزایش یافته و از ۶۸ به ۷۲ درصد رسیده است. این حمایت فزاینده از ترامپ باعث شده است جریان غالب حزب دموکرات نگران استیضاح او باشد و با آن مخالفت کند. جمهوریخواهان نیز دلیلی برای مخالفت با چنین موجی نمیبینند و بزرگترین بخت پیروزی در انتخابات آینده را پایگاه اجتماعی حامیان رئیسجمهوری میدانند. خود ترامپ نیز با آگاهی از این مسئله از توییتهایش عقبنشینی نکرده است.به همین دلیل، علیالحساب چشماندازی برای استیضاح ترامپ وجود ندارد و بزرگترین عامل آن هم مسئله قدیمی و تنشآلود نژاد در آمریکاست. پس دیگر تعجبی ندارد که رهبران جمهوریخواه در کنگره به حمایت از ترامپ برمیخیزند و در بهترین حالت، از محکومکردن او طفره میروند. در همه دیگر رسواییهای مالی و جنسی و قانونی، نمایندگان جمهوریخواه پشت رئیسجمهوریشان را خالی نکردهاند. آنها میگویند ترامپ نژادپرست نیست و به «ضدآمریکایی»بودن چهار نماینده کنگره واکنش نشان داده است و حتی جریان غالب حزب جمهوریخواه نیز دیگر از سرمایهگذاری آشکار بر ناسیونالیسم سفید هراسی ندارد.پل کروگمن، اقتصاددان و ستوننویس نیویورکتایمز، این واقعیت را چنین تفسیر میکند: جمهوریخواهان دیگر ضرورت دورویی و تظاهر را کنار گذاشتهاند. او سخنان لی آتواتر، یک فعال سیاسی جمهوریخواه مشهور آمریکایی، را درباره سوءاستفاده این حزب از تنشهای نژادی و بهرهبردن از اشارههای تلویحی نژادپرستانه برای افزایش رأی گواه میآورد: «۱۹۵۴ کار را با گفتن «کاکاسیاه، کاکاسیاه، کاکاسیاه» شروع میکردی. اواخر دهه ۱۹۶۰، این کار به خودت آسیب میزد، نتیجه معکوس داشت. آنوقت باید از کلمههای دیگری مثل «اجبار به اتوبوسسواری»، «حقوق ایالتها» و همه این چیزها استفاده میکردی و انتزاعیتر میشدی. حالا، از کاهش مالیات و اینها باید حرف زد. همه این چیزهایی که دربارهاش حرف میزنی، کاملا اقتصادی است اما محصول فرعیاش این است که سیاهها از آنها آسیب بیشتری خواهند خورد تا سفیدها».به قول کروگمن، دیگر دوران بازی با نشانهها تمام شده و حزب جمهوریخواه به همان اصلش بازگشته است؛ به گفتن مستقیم و بیهراس «کاکاسیاه، کاکاسیاه، کاکاسیاه» و باز به قول او، اینکه حزب جمهوریخواه ترامپیست دیگر ضرورت ظاهرسازی برای رعایت برابری نژادی را رها کرده، «عمیقا ترسناک» است و اما پرسش آخر این است: آیا ترامپ، شومن و دلال مسکن سابق، واقعا نژادپرست است یا در حال بهرهبرداری از نژادپرستی؟ پاسخ بسیاری از منتقدان او به هر دو سؤال آری است.
همزمان با رأیگیری برای آغاز استیضاح در مجلس نمایندگان آمريكا، دونالد ترامپ، رئيسجمهوري ايالات متحده، در کارولینای شمالی گردهمایی انتخاباتی برگزار کرده بود. او در سخنرانیاش بار دیگر به چهار نماینده مجلس تاخت و شدیدترین حملههایش را متوجه ایلهان عمر، نماینده سومالیاییتبار، کرد. جمعیت در واکنش شعار میدادند: «او را پس بفرست!». «به کشورتان بازگردید»؛ یکی از روزمرهترین ناسزاهای نژادپرستانه است و مهاجران زیادی در خیابان تجربهاش میکنند. ترامپ پنجشنبه گذشته سعی کرد از این شعار فاصله بگیرد و گفت: «ازش خوشحال نبودم». هر چند وقتی جمعیت این شعار را میداد، ترامپ هیچ واکنشی نشان نداد و سکوت کرد.تحولی که ترامپ در آرایش نیروهای حزب جمهوریخواه انجام داد، پلی بود که بین دو جناح تندرو اما متضاد این حزب برقرار کرد: آلترایت و نئوکانهای مسیحی. آلترایت یا راست آلترناتیو نام خوشآهنگتری برای راستهای افراطی و نئونازیها است و بارزترین رسانه آن هم «برایتبارت نیوز» آن هم زمانی كه استیو بنن، نخستین استراتژیست ارشد ترامپ، هدایتش میکرد. کسانی همچون تاکر کارلسون و لورا اینگراهام، مجریان فاکسنیوز که بارها به نژادپرستی متهم شدهاند، نیز چهرههای محبوب آلترایت هستند.نومحافظهکاری مسیحی نیز در سهگانه مایک پنس، مایک پمپئو و جان بولتون تجلی یافته و با نولیبرالیسم، ارتجاع فرهنگی و جنگطلبی گره خورده است. اما نئوکانهای افراطی بخشی از جریان غالب حزب بودهاند و در دوره دوم ریاستجمهوری جورج دبلیو بوش و پس از رسواییهای مربوط به جنگ عراق از خانواده بوش، نماد بارز جریان نئوکان بهتدریج فاصله گرفتند. پدیده ترامپ این شکاف را گستردهتر و نئوکانهای تندروتر و سرمایههای مالی و نمادین آنها در سیاست آمریکا را جذب خود کرد.هرچند آلترایت با رئیسجمهورشدن ترامپ قدرت بیشتری گرفت، یک جریان غالب سیاسی در حزب جمهوریخواه نبود. آلترایت در واقع یک جریان غیررسمی بود که با ترامپ به صحنه عمومی آمد و نئوکانها را به دلیل «گلوبالیست»بودن و به راهانداختن «جنگهای بیپایان» در خاورمیانه سرزنش میکرد. آلترایت و دیگر انواع جریانهای برتریطلبان سفیدپوست ــ که با جریان غالب سیاست در هر دو حزب مشکل داشتند ــ از ترامپ حمایت کردند. آنها همان پایگاه اجتماعی پرانرژی ترامپ هستند.به همین دلیل است که بنا بر آخر نظرسنجی رویترز-ایپسوس، در چند روز سپریشده از توییت نژادپرستانه ترامپ، محبوبیت او بین جمهوریخواهان پنج درصد افزایش یافته و از ۶۸ به ۷۲ درصد رسیده است. این حمایت فزاینده از ترامپ باعث شده است جریان غالب حزب دموکرات نگران استیضاح او باشد و با آن مخالفت کند. جمهوریخواهان نیز دلیلی برای مخالفت با چنین موجی نمیبینند و بزرگترین بخت پیروزی در انتخابات آینده را پایگاه اجتماعی حامیان رئیسجمهوری میدانند. خود ترامپ نیز با آگاهی از این مسئله از توییتهایش عقبنشینی نکرده است.به همین دلیل، علیالحساب چشماندازی برای استیضاح ترامپ وجود ندارد و بزرگترین عامل آن هم مسئله قدیمی و تنشآلود نژاد در آمریکاست. پس دیگر تعجبی ندارد که رهبران جمهوریخواه در کنگره به حمایت از ترامپ برمیخیزند و در بهترین حالت، از محکومکردن او طفره میروند. در همه دیگر رسواییهای مالی و جنسی و قانونی، نمایندگان جمهوریخواه پشت رئیسجمهوریشان را خالی نکردهاند. آنها میگویند ترامپ نژادپرست نیست و به «ضدآمریکایی»بودن چهار نماینده کنگره واکنش نشان داده است و حتی جریان غالب حزب جمهوریخواه نیز دیگر از سرمایهگذاری آشکار بر ناسیونالیسم سفید هراسی ندارد.پل کروگمن، اقتصاددان و ستوننویس نیویورکتایمز، این واقعیت را چنین تفسیر میکند: جمهوریخواهان دیگر ضرورت دورویی و تظاهر را کنار گذاشتهاند. او سخنان لی آتواتر، یک فعال سیاسی جمهوریخواه مشهور آمریکایی، را درباره سوءاستفاده این حزب از تنشهای نژادی و بهرهبردن از اشارههای تلویحی نژادپرستانه برای افزایش رأی گواه میآورد: «۱۹۵۴ کار را با گفتن «کاکاسیاه، کاکاسیاه، کاکاسیاه» شروع میکردی. اواخر دهه ۱۹۶۰، این کار به خودت آسیب میزد، نتیجه معکوس داشت. آنوقت باید از کلمههای دیگری مثل «اجبار به اتوبوسسواری»، «حقوق ایالتها» و همه این چیزها استفاده میکردی و انتزاعیتر میشدی. حالا، از کاهش مالیات و اینها باید حرف زد. همه این چیزهایی که دربارهاش حرف میزنی، کاملا اقتصادی است اما محصول فرعیاش این است که سیاهها از آنها آسیب بیشتری خواهند خورد تا سفیدها».به قول کروگمن، دیگر دوران بازی با نشانهها تمام شده و حزب جمهوریخواه به همان اصلش بازگشته است؛ به گفتن مستقیم و بیهراس «کاکاسیاه، کاکاسیاه، کاکاسیاه» و باز به قول او، اینکه حزب جمهوریخواه ترامپیست دیگر ضرورت ظاهرسازی برای رعایت برابری نژادی را رها کرده، «عمیقا ترسناک» است و اما پرسش آخر این است: آیا ترامپ، شومن و دلال مسکن سابق، واقعا نژادپرست است یا در حال بهرهبرداری از نژادپرستی؟ پاسخ بسیاری از منتقدان او به هر دو سؤال آری است.