تفاوتهای فردی کودکان
زری آقاجانی .پژوهشگر مؤسسه مطالعات کودکی مدرس
اکثر تازهوالدها اطلاعات کمی از مراحل رشد فرزندشان یا بچهداری دارند و به همین دلیل در جمع دوستان و فامیل روند رشد و تواناییهای فرزندشان را با کودکان دیگر مقایسه میکنند؛ ایکاش بدانند که با این کار، خودشان و کودکشان را دچار رنج و استرس میکنند.
هر کودکی و اساسا تمام انسانها متفاوت آفریده شدهاند و این تفاوت از بدو خلقت آگاهانه و از روی تعقل بوده است. چنانچه اگر این تعدد و تفاوت نبود الان زندگی خیلی خستهکننده میشد و هیچ پیشرفتی در دنیا صورت نمیگرفت، پس به تفاوتها احترام بگذاریم! در یک تعریف کلی رشد عبارت از تغییرات فیزیکی کودک و رشد تواناییهایی است که او برای یادگیری مهارتهای اجتماعی، عاطفی، رفتاری، فکری و ارتباطی در زندگی نیاز دارد. همه این حیطههای رشد با هم مرتبط هستند و هرکدام بر یکدیگر تأثیر میگذارند. در پنج سال اول زندگی، مغز کودک شما سریعتر و بیشتر از هر زمان دیگري در زندگی رشد میکند. تجربیات اولیه کودک، تنوع روابط او و چیزهایی که میبیند، میشنود، لمس میکند، میبوید و طعم و مزه میکند، مغز او را تحریک و میلیونها ارتباط برقرار میکند. در این زمان است که پایههای یادگیری، سلامتی و رفتار در طول زندگی ایجاد میشود. همه نوزادان برای آموختن به دنیا میآیند و هرچه از مغزشان استفاده کنند، بهتر رشد میکند، بنابراین کودک به یک محیط امن و حمایتگر که مملو از فعالیتها و محرک برای بازی و یادگیری باشد، نیاز دارد. کودکان از بودن با یکدیگر و
از محیط بسیار میآموزند و این مجاورت که حاصل آن «تجربه» است برای رشد کودکان بسیار حیاتی است، زیرا جهانبینی و نگاه کودک به جهان را شکل میدهد. در میان این ارتباطات است که کودک دوستداشتن و دوستداشتهشدن را میآموزد و شادی و گریه را تجربه میکند. کودکان از لابهلای روابط والدین و مربیان و دوستان، مهارتهای بینفردی را میآموزند پس مراقب روابط خود در مقابل کودک باشید! بازی در رشد و یادگیری کودک اهمیت بسیار دارد. او با بازی سرگرم میشود، کشف میکند، مشاهده و آزمایش کرده و مشکلاتش را حل میکند و از اشتباهاتش میآموزد. کودک در این میان نیاز به تشویق و حمایت والدین دارد ولی بین کمک به او و اینکه اجازه دهید خودش تجربه کند تا بفهمد، تفاوت وجود دارد.
اجازه دهید کودک اشتباه کند. هرچقدر با کودک خود بازی کنید و برایش وقت صرف کنید، مهارتهای برقراری ارتباط، تفکر، حل مسئله و... در وی بیشتر تقویت میشود. بازی برای کودک این معنا را دارد که او «مهم» است. اگر شما والدینی هستید که به این موارد توجه دارید و این شرایط را برای کودک خود خلق میکنید، دیگر نیازی برای قیاس فرزند خود با دیگران ندارید زیرا شما تفاوتها را قبول کرده و برای پرورش ویژگیهای منحصربهفرد کودک خود وقت صرف میکنید.
اکثر تازهوالدها اطلاعات کمی از مراحل رشد فرزندشان یا بچهداری دارند و به همین دلیل در جمع دوستان و فامیل روند رشد و تواناییهای فرزندشان را با کودکان دیگر مقایسه میکنند؛ ایکاش بدانند که با این کار، خودشان و کودکشان را دچار رنج و استرس میکنند.
هر کودکی و اساسا تمام انسانها متفاوت آفریده شدهاند و این تفاوت از بدو خلقت آگاهانه و از روی تعقل بوده است. چنانچه اگر این تعدد و تفاوت نبود الان زندگی خیلی خستهکننده میشد و هیچ پیشرفتی در دنیا صورت نمیگرفت، پس به تفاوتها احترام بگذاریم! در یک تعریف کلی رشد عبارت از تغییرات فیزیکی کودک و رشد تواناییهایی است که او برای یادگیری مهارتهای اجتماعی، عاطفی، رفتاری، فکری و ارتباطی در زندگی نیاز دارد. همه این حیطههای رشد با هم مرتبط هستند و هرکدام بر یکدیگر تأثیر میگذارند. در پنج سال اول زندگی، مغز کودک شما سریعتر و بیشتر از هر زمان دیگري در زندگی رشد میکند. تجربیات اولیه کودک، تنوع روابط او و چیزهایی که میبیند، میشنود، لمس میکند، میبوید و طعم و مزه میکند، مغز او را تحریک و میلیونها ارتباط برقرار میکند. در این زمان است که پایههای یادگیری، سلامتی و رفتار در طول زندگی ایجاد میشود. همه نوزادان برای آموختن به دنیا میآیند و هرچه از مغزشان استفاده کنند، بهتر رشد میکند، بنابراین کودک به یک محیط امن و حمایتگر که مملو از فعالیتها و محرک برای بازی و یادگیری باشد، نیاز دارد. کودکان از بودن با یکدیگر و
از محیط بسیار میآموزند و این مجاورت که حاصل آن «تجربه» است برای رشد کودکان بسیار حیاتی است، زیرا جهانبینی و نگاه کودک به جهان را شکل میدهد. در میان این ارتباطات است که کودک دوستداشتن و دوستداشتهشدن را میآموزد و شادی و گریه را تجربه میکند. کودکان از لابهلای روابط والدین و مربیان و دوستان، مهارتهای بینفردی را میآموزند پس مراقب روابط خود در مقابل کودک باشید! بازی در رشد و یادگیری کودک اهمیت بسیار دارد. او با بازی سرگرم میشود، کشف میکند، مشاهده و آزمایش کرده و مشکلاتش را حل میکند و از اشتباهاتش میآموزد. کودک در این میان نیاز به تشویق و حمایت والدین دارد ولی بین کمک به او و اینکه اجازه دهید خودش تجربه کند تا بفهمد، تفاوت وجود دارد.
اجازه دهید کودک اشتباه کند. هرچقدر با کودک خود بازی کنید و برایش وقت صرف کنید، مهارتهای برقراری ارتباط، تفکر، حل مسئله و... در وی بیشتر تقویت میشود. بازی برای کودک این معنا را دارد که او «مهم» است. اگر شما والدینی هستید که به این موارد توجه دارید و این شرایط را برای کودک خود خلق میکنید، دیگر نیازی برای قیاس فرزند خود با دیگران ندارید زیرا شما تفاوتها را قبول کرده و برای پرورش ویژگیهای منحصربهفرد کودک خود وقت صرف میکنید.