بیماری‌های شایع در فصل تابستان
شرق: با شروع فصل تابستان و گرما بیماری‌های عفونی شایع‌تر و ویروس‌ها فعال‌تر می‌شوند که مسمومیت غذایی، اسهال و استفراغ و عفونت ادراری در کودکان از شاخص‌ترین آنهاست که برای مقابله با این بیماریها مراقبت‌های اولیه بهداشت از مهم‌ترین اولویت‌هاست.
بیماری‌های عفونی با علائم سرگیجه، تهوع و استفراغ به‌واسطه فصل تابستان و هوای گرم شیوع بیشتری دارند و نه‌تنها بیماری‌های عفونی بلکه بیماری‌های غیرعفونی نیز در این فصل بر اثر گرما و همچنین مسافرت‌های تابستانه ایجاد می‌شود. بیشتر بیماری‌های عفونی که در فصل تابستان شیوع پیدا می‌کند، شامل عفونت‌های گوارشی مانند هپاتیت A، اسهال و استفراغ، مسمومیت‌های غذایی، عفونت گوش خارجی به‌دنبال شناکردن در استخر و دریا، گرمازدگی که البته عفونی نیست و عودکردن سینوزیت‌هاست.
حسین عرفانی، رئیس اداره مراقبت بیماری‌های وزارت بهداشت، در گفت‌وگو با «شرق» درباره شایع‌ترین بیماریها در فصل تابستان می‌گوید «با تمهیداتی که در کشور صورت گرفته است در بحث بروز و شیوع بیماری‌های واگیردار در سال 98 نسبت به سال قبل اختلاف معناداری نداشتیم. البته با توجه به حرارت بالا در فصل تابستان گرمازدگی شایع‌ترین بیماری در این فصل است و قطعا افرادی که مقاومت بدنی پایین‌تری دارند، تعریق بدنشان بالاست یا بیماری زمینه‌ای دارند، باید بیشتر مراقب خود باشند و از حضور در مکان‌هایی که درجه حرارت بالاست یا در معرض مستقیم خورشید هستند، خودداری کنند و بین ساعت‌های 10 تا 4 بعدازظهر اگر کار واجبی ندارند، در فضای آزاد و زیر نور خورشید قرار نگیرند. هنگامی که تعریق افراد بالا می‌رود، همراه با آب بخشی از املاح بدنشان را نیز از دست می‌دهند، به‌همین‌دلیل افراد علاوه بر آب باید با خوردن میوه و لبنیات املاح بدن خود را تأمین کنند».
عرفانی در ادامه با بیان اینکه علاوه بر گرمازدگی در این فصل بیماری‌های منتقل‌شده از طریق آب و غذا نیز افزایش پیدا می‌کند، اظهار کرد «شایع‌ترین آنها مسمومیت‌های غذایی است. تابستان فصل میوه و سبزیجات مختلف است، اگر قصد مصرف این موارد را داریم، باید به‌درستی آنها را بشوییم.
آن دسته را که قابل پوست‌گیری نیستند، باید حتما علاوه بر برطرف‌کردن آلودگی‌های اولیه، آلودگی ویروسی آنها را نیز از بین ببریم. درباره مواد پختنی نیز سعی کنیم حتما آنها را درون یخچال نگهداری کنیم و اگر برای مصرف دوم آنها را گرم کردیم، اضافه آن را حتما دور بریزیم و دیگر آن را داخل یخچال قرار ندهیم. علاوه بر این از جمله بیماری‌های مهم که از طریق آب و غذا در فصل تابستان بروز پیدا می‌کند، بیماری وبا و هپاتیت گوارشی است که خوشبختانه تاکنون امسال هیچ موردی درباره وبا در کشور گزارش نشده است؛ اما با پایین‌آمدن سطح آ‌ب‌ها و گرم‌شدن هوا شرایط برای انتقال این دسته از بیماریها فراهم می‌شود و باید با رعایت اصول پیشگیرانه کاری کنیم که اشاعه پیدا نکند. افراد باید توجه داشته باشند که اگر با علائمی روبه‌رو شدند که با اقدامات اولیه بهبود پیدا نکرد، حتما به پزشک مراجعه کنند. همچنین برخی ویروس‌ها در فصل گرما فعال‌تر می‌شوند؛ برای مثال بسیاری از بیماری‌های گوارشی و اسهال‌های گوارشی عاملشان ویروسی است که در این فصل شایع‌تر است».
رئیس اداره مراقبت بیماری‌های وزارت بهداشت افزود «دسته بعدی بیماریها در این فصل با وجود اینکه هوا گرم است، بیماری‌های تنفسی است. ممکن است برخی افراد با حضور در استخرها به‌دلیل قرارگرفتن در معرض گاز کلر دچار مشکلات تنفسی شوند، همچنین این افراد که وسایل خود را در کمد‌ها قرار می‌دهند، باید مراقب انتقال بیماریها و ویروس باشند. علاوه بر این قرارگرفتن جلوی باد کولر پس از فعالیت و ایجاد تعریق می‌تواند باعث افزايش احتمالي سرماخوردگی در افراد شود». به گفته عرفانی بیماری‌های منتقل‌شونده از حشرات نیز از جمله بیماری‌های شایع در فصل تابستان است. یک دسته از ناقلان هستند که گزش ایجاد می‌کنند، اما باعث بیماری خاصی نمی‌شوند؛ اما دسته دیگری هستند که در اثر گزش برخی بیماریها را وارد بدن انسان می‌کنند، مانند بیماری مالاریا، تب زرد، تب کنگو که در اثر گزیدگی ایجاد می‌شود. با پدیده گرم‌شدن هوا فعالیت کنه‌ها افزایش پیدا می‌کند و بیماری‌هایی که از طریق کنه‌ها منتقل می‌شوند با شروع فصل گرما شروع می‌شود و تا فصل پاییز کم‌کم شیوعشان کاهش پیدا می‌کند. دسته بعدی بیماری‌های شایع در این فصل بیماری‌هایی است که از حیوان به انسان منتقل
می‌شود. در این فصل تماس با حیوانات افزایش پیدا می‌کند، علاوه بر این بیماری‌هایی که از طریق مواد دامی منتقل می‌شوند نیز افزایش پیدا می‌کند. در مجموع اگر بتوانیم ارتباط مناسبی با محیط زیست و حیوانات اطرافمان برقرار کنیم و مسائل بهداشتی را رعایت کنیم، احتمال بروز بیماریها در ما کاهش پیدا می‌کند.
این مسئول وزارت بهداشت همچنین درباره شرایط بروز بیماری‌های واگیردار در مناطق سیل‌زده گفت «همه افراد در مناطق سیل‌زده از اسکان موقت خارج شده‌اند و با توجه به همکاری مردم، وزارت بهداشت و سایر ارگان‌ها، با وجود وسعت درگیری مناطق سیل‌زده تاکنون حتی یک مورد بیماری عفونی همه‌گیر قابل تأمل در این مناطق نداشته‌ایم».
شرق: با شروع فصل تابستان و گرما بیماری‌های عفونی شایع‌تر و ویروس‌ها فعال‌تر می‌شوند که مسمومیت غذایی، اسهال و استفراغ و عفونت ادراری در کودکان از شاخص‌ترین آنهاست که برای مقابله با این بیماریها مراقبت‌های اولیه بهداشت از مهم‌ترین اولویت‌هاست.
بیماری‌های عفونی با علائم سرگیجه، تهوع و استفراغ به‌واسطه فصل تابستان و هوای گرم شیوع بیشتری دارند و نه‌تنها بیماری‌های عفونی بلکه بیماری‌های غیرعفونی نیز در این فصل بر اثر گرما و همچنین مسافرت‌های تابستانه ایجاد می‌شود. بیشتر بیماری‌های عفونی که در فصل تابستان شیوع پیدا می‌کند، شامل عفونت‌های گوارشی مانند هپاتیت A، اسهال و استفراغ، مسمومیت‌های غذایی، عفونت گوش خارجی به‌دنبال شناکردن در استخر و دریا، گرمازدگی که البته عفونی نیست و عودکردن سینوزیت‌هاست.
حسین عرفانی، رئیس اداره مراقبت بیماری‌های وزارت بهداشت، در گفت‌وگو با «شرق» درباره شایع‌ترین بیماریها در فصل تابستان می‌گوید «با تمهیداتی که در کشور صورت گرفته است در بحث بروز و شیوع بیماری‌های واگیردار در سال 98 نسبت به سال قبل اختلاف معناداری نداشتیم. البته با توجه به حرارت بالا در فصل تابستان گرمازدگی شایع‌ترین بیماری در این فصل است و قطعا افرادی که مقاومت بدنی پایین‌تری دارند، تعریق بدنشان بالاست یا بیماری زمینه‌ای دارند، باید بیشتر مراقب خود باشند و از حضور در مکان‌هایی که درجه حرارت بالاست یا در معرض مستقیم خورشید هستند، خودداری کنند و بین ساعت‌های 10 تا 4 بعدازظهر اگر کار واجبی ندارند، در فضای آزاد و زیر نور خورشید قرار نگیرند. هنگامی که تعریق افراد بالا می‌رود، همراه با آب بخشی از املاح بدنشان را نیز از دست می‌دهند، به‌همین‌دلیل افراد علاوه بر آب باید با خوردن میوه و لبنیات املاح بدن خود را تأمین کنند».
عرفانی در ادامه با بیان اینکه علاوه بر گرمازدگی در این فصل بیماری‌های منتقل‌شده از طریق آب و غذا نیز افزایش پیدا می‌کند، اظهار کرد «شایع‌ترین آنها مسمومیت‌های غذایی است. تابستان فصل میوه و سبزیجات مختلف است، اگر قصد مصرف این موارد را داریم، باید به‌درستی آنها را بشوییم.
آن دسته را که قابل پوست‌گیری نیستند، باید حتما علاوه بر برطرف‌کردن آلودگی‌های اولیه، آلودگی ویروسی آنها را نیز از بین ببریم. درباره مواد پختنی نیز سعی کنیم حتما آنها را درون یخچال نگهداری کنیم و اگر برای مصرف دوم آنها را گرم کردیم، اضافه آن را حتما دور بریزیم و دیگر آن را داخل یخچال قرار ندهیم. علاوه بر این از جمله بیماری‌های مهم که از طریق آب و غذا در فصل تابستان بروز پیدا می‌کند، بیماری وبا و هپاتیت گوارشی است که خوشبختانه تاکنون امسال هیچ موردی درباره وبا در کشور گزارش نشده است؛ اما با پایین‌آمدن سطح آ‌ب‌ها و گرم‌شدن هوا شرایط برای انتقال این دسته از بیماریها فراهم می‌شود و باید با رعایت اصول پیشگیرانه کاری کنیم که اشاعه پیدا نکند. افراد باید توجه داشته باشند که اگر با علائمی روبه‌رو شدند که با اقدامات اولیه بهبود پیدا نکرد، حتما به پزشک مراجعه کنند. همچنین برخی ویروس‌ها در فصل گرما فعال‌تر می‌شوند؛ برای مثال بسیاری از بیماری‌های گوارشی و اسهال‌های گوارشی عاملشان ویروسی است که در این فصل شایع‌تر است».
رئیس اداره مراقبت بیماری‌های وزارت بهداشت افزود «دسته بعدی بیماریها در این فصل با وجود اینکه هوا گرم است، بیماری‌های تنفسی است. ممکن است برخی افراد با حضور در استخرها به‌دلیل قرارگرفتن در معرض گاز کلر دچار مشکلات تنفسی شوند، همچنین این افراد که وسایل خود را در کمد‌ها قرار می‌دهند، باید مراقب انتقال بیماریها و ویروس باشند. علاوه بر این قرارگرفتن جلوی باد کولر پس از فعالیت و ایجاد تعریق می‌تواند باعث افزايش احتمالي سرماخوردگی در افراد شود». به گفته عرفانی بیماری‌های منتقل‌شونده از حشرات نیز از جمله بیماری‌های شایع در فصل تابستان است. یک دسته از ناقلان هستند که گزش ایجاد می‌کنند، اما باعث بیماری خاصی نمی‌شوند؛ اما دسته دیگری هستند که در اثر گزش برخی بیماریها را وارد بدن انسان می‌کنند، مانند بیماری مالاریا، تب زرد، تب کنگو که در اثر گزیدگی ایجاد می‌شود. با پدیده گرم‌شدن هوا فعالیت کنه‌ها افزایش پیدا می‌کند و بیماری‌هایی که از طریق کنه‌ها منتقل می‌شوند با شروع فصل گرما شروع می‌شود و تا فصل پاییز کم‌کم شیوعشان کاهش پیدا می‌کند. دسته بعدی بیماری‌های شایع در این فصل بیماری‌هایی است که از حیوان به انسان منتقل
می‌شود. در این فصل تماس با حیوانات افزایش پیدا می‌کند، علاوه بر این بیماری‌هایی که از طریق مواد دامی منتقل می‌شوند نیز افزایش پیدا می‌کند. در مجموع اگر بتوانیم ارتباط مناسبی با محیط زیست و حیوانات اطرافمان برقرار کنیم و مسائل بهداشتی را رعایت کنیم، احتمال بروز بیماریها در ما کاهش پیدا می‌کند.
این مسئول وزارت بهداشت همچنین درباره شرایط بروز بیماری‌های واگیردار در مناطق سیل‌زده گفت «همه افراد در مناطق سیل‌زده از اسکان موقت خارج شده‌اند و با توجه به همکاری مردم، وزارت بهداشت و سایر ارگان‌ها، با وجود وسعت درگیری مناطق سیل‌زده تاکنون حتی یک مورد بیماری عفونی همه‌گیر قابل تأمل در این مناطق نداشته‌ایم».