نگاهی به کتاب «گزارش یک دوران»
خاطرات دست اول یک کلیمی مستقل
فرانک آرتا
بدون شک هارون یشایایی - مشهور به «پرویز» - یکی از مهم‌ترین و معتبرترین تهیه‌کنندگان سینما در بعد از پیروزی انقلاب اسلامی ایران است. گواه این مدعا همانا فیلم‌هایی است که تاکنون تهیه‌کنندگی آنها را بر عهده داشته که هرکدام در گسترش و تعمیق «فرهنگ سینما» در ایران تأثیری انکارناپذیر گذاشته‌اند. تهیه‌کنندگی فیلم‌هایی مانند «جایزه» ، «هامون» ، «نون و گلدون» ، «اجاره‌نشین‌ها» ، «ناخدا خورشید» ،«کیمیا» ، «در مسیر تندباد» و چند فیلم دیگر به‌خوبی گرایش این تهیه‌کننده به ساخت «فیلم‌هایی با کیفیت مطلوب» را روشن می‌کند. جالب است که از او در بیست‌وهشتمین جشنواره فیلم فجر (1387) به‌عنوان بهترین تهیه‌کننده بعد از پیروزی انقلاب تقدیر شد و جوایزی هم دریافت کرد. هارون یشایایی جدا از تهیه‌کنندگی، در عرصه‌های اجتماعی و سیاسی هم عملکرد شناخته‌شده‌ای دارد. او که یک ايراني‌کلیمی است، در متن حوادث ملتهب سیاسی - اجتماعی 50 سال اخیر ایران حضور فعال داشته و به‌تازگی «مشاهدات» خود را از وقایع معاصر ایران در قالب یک کتاب به رشته تحریر درآورده است.
کتاب «گزارش یک دوران» با عنوان فرعی «سی سال زندگی یهودیان ایرانی» که توسط نشر ماهریس منتشر شده، حاصل تجربیات شخصی و برخوردِ نزدیک پرویز یشایایی با وجوه مختلف وقایع سیاسی، فرهنگی و اجتماعی است که در این مسیر مخاطبان به‌واسطه نگارش ساده و بی‌تکلف او هم با شخصیت نویسنده بیشتر آشنا می‌شوند و هم این فرصت فراهم می‌شود که ترسیم وقایع را از دید یک ایرانی کلیمی که کمتر مجال بیان پیدا کرده، واکاوی کنند.
او در قامت یک روشنفكر مستقل كليمي، فراز و فرودهاي سياسي و تعامل و مواجهه رهبري و بدنه جامعه كليمي ايران با شرايط انقلابي را موشکافانه رصد کرده است. همچنین نگارنده در این کتاب گزارش مفصلی از نحوه زندگی یهودیان و روابط آنها با مسلمانان ارائه می‌دهد یا به‌طور مثال او در سال ۱۳۵۷ و در جریان انقلاب اسلامی، «جامعه روشنفکران یهودی» را تشکیل می‌دهد که در همراهی یهودیان با انقلاب اسلامی ایران نقش مهمی ایفا کرده است. هرچند در سال ۱۳۷۱ بعد از ۱۴ سال این سازمان منحل می‌شود. او که سال‌ها ریاست انجمن کلیمیان را عهده‌دار بود، نقش مهمی در روشنگری فضای جامعه یهود در ایران داشته و حتی به برخی از یهودی‌ستیزی‌ها پاسخ درخوری داده است.
يشايايي در دو سال اخير، با انتشار دو كتاب «روزي كه اسم خود را دانستم/ مجموعه‌داستان» (شهاب ثاقب، 1396) و «گزارش يك دوران، سي سال زندگي يهوديان ايراني» (ماهريس، 1398)، خدمت بزرگي به معرفي و شناخت عميق و دقيق تاريخ معاصر يهوديان ايراني و زندگي آنان كرده است.
يشايايي در كتاب دوم خود یعنی «گزارش يك دوران» که در 396 صفحه به بازار عرضه شده، فصل‌هاي جالبی را مورد توجه قرار داده است؛ برای مثال يهوديان در آينده زمان، يهوديان ايران در عرصه‌هاي جديد زندگي، سازمان‌هاي جديد يهود، روحانيت شيعه و تاريخ ايران، ورود به دوراني جديد، چگونگي حضور جامعه يهودي ايران در جريان انقلاب، ملاقات با نمايندگان سازمان آزادي‌بخش فلسطين در تهران، ملاقات با امام خميني (ره) در قم، كميته مشترك اقليت‌هاي ديني، كليميان ايران در مجلس خبرگان قانون اساسي، سير موضوعي حوادث، انتخابات اولين دوره مجلس، جامعه يهودي ايران و هشت سال جنگ ايران و عراق، ارتباط با يهوديان خارج از كشور، انتخابات رياست‌جمهوري 1384، مدارس و فرهنگ يهوديان در جريان انقلاب، سازمان‌هاي فعال يهوديان، بازسازي نهادهاي زنان و جوانان يهودي و...،
سرفصل‌های انتخاب‌شده در این کتاب هستند که از منظر تعامل و تضارب جامعه كليمي ايران با نظام سياسي و جامعه تحول‌خواه ، قابل تأمل است. اين كتاب هم از نظر خاطرات دست اول و هم از نظر نگرش و تحليل مهم نگارنده، به‌مثابه سندی معتبر هم قابل بررسی است و هم پرسش‌های فراوانی ایجاد می‌کند و البته راهگشای پژوهش‌های زیادی خواهد شد. حساسیت‌های یشایایی به‌عنوان یک یهودی معتقد به دین خود و وفادار به ایران در این کتاب هم حائز اهمیت است؛ برای مثال در یکی از بخش‌های کتاب در صفحه 230، نگارنده به بنیادهای دینی و فرهنگی یهودیان در ایران اشاره می‌کند و می‌نویسد: «جنبه دیگر از فرهنگ یهود در ایران زیارتگاه و مقابر انبیا و بزرگان دینی یهود در جغرافیای کنونی ایران است...؛ زیارتگاه «استر و مردخای» در همدان که قرن‌ها مورد احترام یهودیان و ملت ایران بوده و اخیرا بعضی افراد آن را مورد تهدید قرار داده‌اند و تابلوی هولوکاست را بر سر در مقبره نصب کردند. خوشبختانه این هجوم با مقاومت مقامات کشوری مواجه و از تعرض آنها جلوگیری شده و سرایدار یهودی مسئولیت محافظت و اداره آن را به عهده دارد...».مخلص کلام اینکه هرکسی که به مسائل اقلیت‌های مذهبی
ایران به‌ویژه وضعیت یهودیان در ایران علاقه دارد، بدون شک ناچار است به این کتاب مراجعه کند.
بدون شک هارون یشایایی - مشهور به «پرویز» - یکی از مهم‌ترین و معتبرترین تهیه‌کنندگان سینما در بعد از پیروزی انقلاب اسلامی ایران است. گواه این مدعا همانا فیلم‌هایی است که تاکنون تهیه‌کنندگی آنها را بر عهده داشته که هرکدام در گسترش و تعمیق «فرهنگ سینما» در ایران تأثیری انکارناپذیر گذاشته‌اند. تهیه‌کنندگی فیلم‌هایی مانند «جایزه» ، «هامون» ، «نون و گلدون» ، «اجاره‌نشین‌ها» ، «ناخدا خورشید» ،«کیمیا» ، «در مسیر تندباد» و چند فیلم دیگر به‌خوبی گرایش این تهیه‌کننده به ساخت «فیلم‌هایی با کیفیت مطلوب» را روشن می‌کند. جالب است که از او در بیست‌وهشتمین جشنواره فیلم فجر (1387) به‌عنوان بهترین تهیه‌کننده بعد از پیروزی انقلاب تقدیر شد و جوایزی هم دریافت کرد. هارون یشایایی جدا از تهیه‌کنندگی، در عرصه‌های اجتماعی و سیاسی هم عملکرد شناخته‌شده‌ای دارد. او که یک ايراني‌کلیمی است، در متن حوادث ملتهب سیاسی - اجتماعی 50 سال اخیر ایران حضور فعال داشته و به‌تازگی «مشاهدات» خود را از وقایع معاصر ایران در قالب یک کتاب به رشته تحریر درآورده است.
کتاب «گزارش یک دوران» با عنوان فرعی «سی سال زندگی یهودیان ایرانی» که توسط نشر ماهریس منتشر شده، حاصل تجربیات شخصی و برخوردِ نزدیک پرویز یشایایی با وجوه مختلف وقایع سیاسی، فرهنگی و اجتماعی است که در این مسیر مخاطبان به‌واسطه نگارش ساده و بی‌تکلف او هم با شخصیت نویسنده بیشتر آشنا می‌شوند و هم این فرصت فراهم می‌شود که ترسیم وقایع را از دید یک ایرانی کلیمی که کمتر مجال بیان پیدا کرده، واکاوی کنند.
او در قامت یک روشنفكر مستقل كليمي، فراز و فرودهاي سياسي و تعامل و مواجهه رهبري و بدنه جامعه كليمي ايران با شرايط انقلابي را موشکافانه رصد کرده است. همچنین نگارنده در این کتاب گزارش مفصلی از نحوه زندگی یهودیان و روابط آنها با مسلمانان ارائه می‌دهد یا به‌طور مثال او در سال ۱۳۵۷ و در جریان انقلاب اسلامی، «جامعه روشنفکران یهودی» را تشکیل می‌دهد که در همراهی یهودیان با انقلاب اسلامی ایران نقش مهمی ایفا کرده است. هرچند در سال ۱۳۷۱ بعد از ۱۴ سال این سازمان منحل می‌شود. او که سال‌ها ریاست انجمن کلیمیان را عهده‌دار بود، نقش مهمی در روشنگری فضای جامعه یهود در ایران داشته و حتی به برخی از یهودی‌ستیزی‌ها پاسخ درخوری داده است.
يشايايي در دو سال اخير، با انتشار دو كتاب «روزي كه اسم خود را دانستم/ مجموعه‌داستان» (شهاب ثاقب، 1396) و «گزارش يك دوران، سي سال زندگي يهوديان ايراني» (ماهريس، 1398)، خدمت بزرگي به معرفي و شناخت عميق و دقيق تاريخ معاصر يهوديان ايراني و زندگي آنان كرده است.
يشايايي در كتاب دوم خود یعنی «گزارش يك دوران» که در 396 صفحه به بازار عرضه شده، فصل‌هاي جالبی را مورد توجه قرار داده است؛ برای مثال يهوديان در آينده زمان، يهوديان ايران در عرصه‌هاي جديد زندگي، سازمان‌هاي جديد يهود، روحانيت شيعه و تاريخ ايران، ورود به دوراني جديد، چگونگي حضور جامعه يهودي ايران در جريان انقلاب، ملاقات با نمايندگان سازمان آزادي‌بخش فلسطين در تهران، ملاقات با امام خميني (ره) در قم، كميته مشترك اقليت‌هاي ديني، كليميان ايران در مجلس خبرگان قانون اساسي، سير موضوعي حوادث، انتخابات اولين دوره مجلس، جامعه يهودي ايران و هشت سال جنگ ايران و عراق، ارتباط با يهوديان خارج از كشور، انتخابات رياست‌جمهوري 1384، مدارس و فرهنگ يهوديان در جريان انقلاب، سازمان‌هاي فعال يهوديان، بازسازي نهادهاي زنان و جوانان يهودي و...،
سرفصل‌های انتخاب‌شده در این کتاب هستند که از منظر تعامل و تضارب جامعه كليمي ايران با نظام سياسي و جامعه تحول‌خواه ، قابل تأمل است. اين كتاب هم از نظر خاطرات دست اول و هم از نظر نگرش و تحليل مهم نگارنده، به‌مثابه سندی معتبر هم قابل بررسی است و هم پرسش‌های فراوانی ایجاد می‌کند و البته راهگشای پژوهش‌های زیادی خواهد شد. حساسیت‌های یشایایی به‌عنوان یک یهودی معتقد به دین خود و وفادار به ایران در این کتاب هم حائز اهمیت است؛ برای مثال در یکی از بخش‌های کتاب در صفحه 230، نگارنده به بنیادهای دینی و فرهنگی یهودیان در ایران اشاره می‌کند و می‌نویسد: «جنبه دیگر از فرهنگ یهود در ایران زیارتگاه و مقابر انبیا و بزرگان دینی یهود در جغرافیای کنونی ایران است...؛ زیارتگاه «استر و مردخای» در همدان که قرن‌ها مورد احترام یهودیان و ملت ایران بوده و اخیرا بعضی افراد آن را مورد تهدید قرار داده‌اند و تابلوی هولوکاست را بر سر در مقبره نصب کردند. خوشبختانه این هجوم با مقاومت مقامات کشوری مواجه و از تعرض آنها جلوگیری شده و سرایدار یهودی مسئولیت محافظت و اداره آن را به عهده دارد...».مخلص کلام اینکه هرکسی که به مسائل اقلیت‌های مذهبی
ایران به‌ویژه وضعیت یهودیان در ایران علاقه دارد، بدون شک ناچار است به این کتاب مراجعه کند.