تأثيرات گسترده تغييرات اقليمي روي سلامتي
اميلي هلدن . ترجمه: ناهيد هادينژاد
بحران آب و هوا، انسانها را به بيماريهاي وخيمي از آلرژيها گرفته تا ناراحتيهاي قلبي و تنفسي مبتلا ميکند. کودکان، زنان باردار و سالمندان بيش از همه در معرض خطر آب و هواي بد و افزايش دما هستند، اما در حال حاضر، تأثير بحران آب و هوا روي سلامتي افراد در کليه تخصصهاي پزشکي احساس ميشود. آرون برنستن، متخصص اطفال و يکي از مديران مرکز مطالعات اقليمي، بهداشت و محيط زيست جهاني در دانشگاه هاروارد، بيان ميکند که با توجه به تحقيقات به دليل تغيير الگوهاي گرمايي، داروهاي تجويزي ممکن است اثرات سوء داشته باشند. شواهد نشان ميدهد که وقايع آبوهوايي شديد روي تأمين فراوردههاي حياتي پزشکي تأثير ميگذارند. مثلا به خاطر عدم دسترسي به مايعات تزريق وريدي، قادر به انجام کارهاي معمول درماني نيستيم. همچنين بر اساس شواهد موجود، وقايع آبوهوايي شديد اکثرا باعث قطعي جريان برق ميشوند که اين، مشکل بزرگي در ارائه خدمات در مراکز درماني است. به عنوان مثال، تحقيقي در نشريه انجمن پزشکي آمريکا اذعان ميکند بيماران مبتلا به سرطان ريه که تحت پرتودرماني قرار دارند، در زمان وقوع توفانهاي شديد، شانس کمتري براي بهبودي دارند، چراكه توفان در
روند درماني اين بيماران وقفه و اختلال ايجاد ميکند. مقاله ماه آگوست در نشريه پزشکي نيوانگلند با ارائه چندين تحقيق مشابه نشان داد که چگونه بحرانهاي اقليمي روي تکتک کارهاي پزشکي تأثير ميگذارند. ريني سالاس، يکي از نويسندگان گزارش که پزشکي اورژانس را در مدرسه پزشکي هاروارد تدريس ميکند، ميگويد: «بحرانهاي اقليمي، نهتنها روي سلامت بيماران، بلکه در نحوه عرضه خدمات درماني و توانايي ما در انجام وظايف شغليمان اثرگذار است و اين چيزي است که امروزه رخ ميدهد».
آلرژيها: تغييرات اقليمي باعث بدترشدن آلرژيها ميشوند. با افزايش دما، گياهان گرده بيشتري را در دوره زماني طولانيتري توليد ميکنند که باعث تشديد دورههاي آلرژي ميشود. افزايش غلظت دياکسيدکربن در اتمسفر ميتواند سبب رشد بيش از پيش گياهان و در نتيجه افزايش گرده شده که همين باعث ايجاد آلرژي در حدود 20 درصد افراد است. دياکسيدکربن همچنين ميتواند باعث افزايش آلرژيزايي گرده گياهان شود. نيلو تومالا، متخصص گوش و حلق و بيني و از اساتيد دانشکده پزشکي جورج واشنگتن در واشنگتنديسي ميگويد که او بيماران زيادي را با رينيت آلرژيک (ورم غشاي مخاطي بيني) يا التهاب حفره بيني، احتقان و آبريزش از پشت بيني ويزيت کرده است. او ميافزايد: «قبلا اينگونه بود که گردههاي درختان فقط در بهار، علفهاي هرز در تابستان و راگويد (ragweed، نوعي گياه آلرژيزا) فقط در پاييز وجود داشتند. اما حالا زمانبندي آنها بيش از پيش با هم تداخل پيدا کرده است». کلي کني، يکي از بيماران تومالا، از زمان کودکي آلرژيهاي فصلي خفيفي داشت، اما حالا در تمام طول سال از دردهاي سينوسي، سنگيني گوش و احتقان بيني رنج ميبرد. کني ميگويد: «در چهار سال گذشته، علائم
(آلرژي) من روزبهروز بدتر شدهاند».
بيماريهاي دوران بارداري و نوزادي: زنان باردار نسبت به گرما و آلودگي هوا که با تغييرات اقليمي وخيمتر ميشوند، بسيار آسيبپذيرند. بروس بکر، متخصص زنان و زايمان و اهل سنديهگو است. او شش سال پيش براي اينکه زمان بيشتري را به عنوان فعال تغييرات اقليمي فعاليت کند، از کار طبابت دست کشيد. او 68 تحقيق از قاره آمريکا جمعآوري كرده که درباره رابطه بين گرما، دود و ذرات ريز ناشي از آلودگي سوختهاي فسيلي است و اينکه آنها چگونه با زايمان زودرس، وزن کم زمان تولد و تولد جنين يا نوزاد مرده ارتباط پيدا ميکنند. گرما باعث ميشود که مهدود بيشتري توليد شود. برخي تحقيقات اظهار ميکنند ذرات معلق هم با بحران آب و هوا افزايش پيدا ميکنند؛ هرچند اطلاعات چندان دقيق نيستند. بکر ميگويد او و همکار نويسندهاش دریافتهاند که در 58 مقاله از 68 مقاله، به اين ارتباط مستقيما اشاره شده است. بدنه اين تحقيق 30 ميليون تولد را در آمريکا پوشش ميدهد. بکر گفت پزشکان بايد با بيمارانشان درباره اينکه چگونه امواج گرما ميتواند سبب تولد زودرس شود، صحبت کنند و بگويند دوري از آلودگي هوا چقدر ميتواند به سلامتي کودکانشان کمک کند. او ميافزايد: «ما
فهميديم کودکان زيادي به خاطر گرما و آلودگي هوا، در شرايط ضعيف بدني به دنيا ميآيند. اين مسئله، نسبت به تغييرات اقليمي که مسبب توفانهاي شديد در فلوريدا ميشود، داستان کاملا متفاوتي است... زيرا اين مسئله تأثيرات بسيار فراگيرتر و مداومتري دارد». زنان باردار در جهان در حال توسعه از کمبود آب و غذا نيز رنج ميبرند. بيماريهاي ناشي از حشرات نيز، مانند ويروس زيکا که به وسيله پشهها منتقل ميشود، جنينهاي کشورهاي در حال توسعه را در معرض خطر قرار ميدهند.
بيماريهاي قلب و ريه: با بالارفتن دما، آلودگي هوا شديدتر شده و باعث فشار و تنش در قلب و ريهها ميشود. آلودگي سوختهاي فسيلي علاوه بر اينکه سبب بحرانهاي آبوهوايي ميشود، با افزايش بستريهاي بيمارستان و مرگ ناشي از بيماريهاي قلبي- عروقي، حملات آسم و ساير بيماريهاي تنفسي ارتباط دارد. همانطور که امسال در غرب آمريکا اتفاق افتاد، آتشسوزيهاي وسيع و شديد در طبيعت، دود خطرناکي را به هوا وارد ميکند و روزهاي گرمتر، مهدود بيشتري توليد ميکند. شرايطي که انجمن ريه آمريکا آن را اينگونه توصيف ميکند: «همچون آفتابسوختگي روي ريههاي شما که ممکن است محرک يک حمله آسم شود».
خطرهايي براي کودکان: بر اساس گزارش سالاس، کودکان زير پنج سال بيشترين معضلات ناشي از تغييرات اقليمي را تجربه ميکنند. سامانتا آدوت، متخصص اطفال در آلکساندرياي ويرجينيا، دو کودک 11 و 13 سالهاي را که توفان، سوابق اجتماعي و مدارک پزشکي آنها را از بين برده و از فلوريدا نقل مکان کرده بودند، تحت مداوا قرار داد. يکي از کودکان به دليل مشکل قلبي نياز به جراحي داشت و مراحل درماني او بايد از ابتدا توسط يک متخصص قلب جديد شروع ميشد. هر دو کودک اختلال بيشفعالي و نقص توجه (NDHD) داشتند که درمان آن، در بحبوحه مشکلات حياتي مهم و بدون سوابق پزشکي که ميزان داروهاي مصرفي را بيان کند، سختتر بود. آدوت که گروه پزشکان باليني ويرجينيا را براي فعاليتهاي اقليمي پايهگذاري کرده بود، گفت که او شاهد سيل عظيمي از نقل مکان خانوادهها به دليل حوادث جوي بوده است.
کمآبي (دهيدراتاسيون) و مشکلات کليه: با گرمترشدن روزها، تأمين آب لازم براي بدن سختتر ميشود. کمآبي (دهيدراتاسيون) با عدم تعادل الکتروليتها در بدن، سنگ کليه و نارسايي کليه مرتبط است. در زمان حوادث جوي شديد، بيماراني که بهخاطر نارسايي کليههايشان نياز به دياليز دارند، براي درمان دچار مشکل ميشوند.
بيماريهاي پوستي: افزايش دما و تخريب لايه ازن باعث افزايش خطر ابتلا به سرطان پوست ميشود. مبردها (مواد شيميايي خنککننده) و گازهايي که لايه ازن را تخريب ميکنند، منجر به تغييرات اقليمي نيز ميشوند.
بيماريهاي گوارشي: گرما با افزايش خطر شيوع سالمونلا و کامپيلوباکتر (باکتريهايي که باعث مسموميت غذايي در انسان و حيوان ميشوند) ارتباط مستقيم دارد. بارانهاي شديد ميتواند باعث آلودگي آب آشاميدني شود. شکوفايي جلبکهاي مضر که در دماهاي بالا رشد ميکنند هم ميتواند باعث ايجاد مشکلات معده و روده شود.
بيماريهاي عفوني: تغييرات دما و الگوهاي بارشي به برخي از حشرات اين امکان را ميدهد که در گستره وسيعتري پراکنده شده و بيماريهايي مانند مالاريا، تب دنگي (بيماري ويروسياي که توسط پشه منتقل ميشود)، لايم (بيماري عفونياي که توسط کنه منتقل ميشود) و ويروس نيل غربي را منتقل کنند. بيماريهاي ناشي از آب آلوده مانند وبا و بيماري انگلي کريپتو با خشکسالي و سيلاب افزايش پيدا ميکنند.
مشکلات سلامت روان: انجمن روانشناسي آمريکا، درباره چگونگي تأثير تغييرات اقليمي در ايجاد استرس، افسردگي و اضطراب، راهنماي 69 صفحهاي را تدوين کرده است. آنها ميگويند که غالبا اين ارتباط در مباحث سلامتي و تغييرات اقليمي مورد توجه قرار نميگيرد. کساني که در معرض تغييرات آبوهوايي شديد قرار گرفته يا به خاطر آن بيخانمان شدهاند يا با آن درگيري شديد داشتهاند، بيش از همه در خطر ابتلا به مشکلات سلامت روان هستند. گرماي شديد همچنين ميتواند باعث وخامت برخي بيماريهاي رواني شود. مرکز نشريات خبري تحقيقاتي دانشگاه هاروارد مريلند دريافت که در بالتيمور در تابستان 2018 زماني که شاخص گرما به بالاي 103 درجه فارنهايت رسيد، تماسهاي اورژانس در رابطه با مشکلات روانپزشکي در حدود 40 درصد افزايش پيدا کرد. برخي داروهاي روانگردان که سبب مختلشدن توانايي بدن در تنظيم درجه حرارت ميشوند، آسيبپذيري در برابر گرما را هم افزايش ميدهند.
بيماريهاي اعصاب (نورولوژيك): آلودگي سوختهاي فسيلي ميتواند خطر ابتلا به سکته مغزي را افزايش دهد. احتراق زغالسنگ جيوه توليد ميکند که براي جنين، سمي عصبي (نوروتوکسين) است. بيماريهايي که توسط پشهها و کنهها شيوع پيدا ميکنند، شانس ابتلا به ناراحتيهاي اعصاب را بالا ميبرند. بهعلاوه، گرماي شديد با بيماريهاي عروق مغزي مرتبط است؛ اختلالي که خونرساني به مغز را تحت تأثير قرار ميدهد.
تغذيه: انتشار دياکسيدکربن باعث پايينآمدن ارزش تغذيهاي محصولات غذايي، کاهش ميزان پروتئين، روي و آهن در گياهان و در نهايت منجر به کمبودهاي تغذيهاي بيشتر ميشود. از اين گذشته، تأمين منابع غذايي بر اثر خشکسالي، بيثباتي اجتماعي و نابرابري ناشي از تغييرات اقليمي، دچار اختلال ميشود.
آسيبهاي جسمي (تروما): وقايع شديد آبوهوايي شامل توفانها، سيلاب و آتشسوزي در طبيعت، اغلب باعث صدمات فيزيکي ميشوند. پزشکان با مواردي مانند شکستگيهاي جزئي، صدمات ناشي از تصادف و استنشاق دود مواجه ميشوند. بهعلاوه گرماي شديد با پرخاشگري و خشونت ارتباط دارد و بحران اقليمي در سطح جهاني سبب درگيريهاي شديد و مهاجرتهاي اجباري ميشود.
Scientific American, Sep.2019
بحران آب و هوا، انسانها را به بيماريهاي وخيمي از آلرژيها گرفته تا ناراحتيهاي قلبي و تنفسي مبتلا ميکند. کودکان، زنان باردار و سالمندان بيش از همه در معرض خطر آب و هواي بد و افزايش دما هستند، اما در حال حاضر، تأثير بحران آب و هوا روي سلامتي افراد در کليه تخصصهاي پزشکي احساس ميشود. آرون برنستن، متخصص اطفال و يکي از مديران مرکز مطالعات اقليمي، بهداشت و محيط زيست جهاني در دانشگاه هاروارد، بيان ميکند که با توجه به تحقيقات به دليل تغيير الگوهاي گرمايي، داروهاي تجويزي ممکن است اثرات سوء داشته باشند. شواهد نشان ميدهد که وقايع آبوهوايي شديد روي تأمين فراوردههاي حياتي پزشکي تأثير ميگذارند. مثلا به خاطر عدم دسترسي به مايعات تزريق وريدي، قادر به انجام کارهاي معمول درماني نيستيم. همچنين بر اساس شواهد موجود، وقايع آبوهوايي شديد اکثرا باعث قطعي جريان برق ميشوند که اين، مشکل بزرگي در ارائه خدمات در مراکز درماني است. به عنوان مثال، تحقيقي در نشريه انجمن پزشکي آمريکا اذعان ميکند بيماران مبتلا به سرطان ريه که تحت پرتودرماني قرار دارند، در زمان وقوع توفانهاي شديد، شانس کمتري براي بهبودي دارند، چراكه توفان در
روند درماني اين بيماران وقفه و اختلال ايجاد ميکند. مقاله ماه آگوست در نشريه پزشکي نيوانگلند با ارائه چندين تحقيق مشابه نشان داد که چگونه بحرانهاي اقليمي روي تکتک کارهاي پزشکي تأثير ميگذارند. ريني سالاس، يکي از نويسندگان گزارش که پزشکي اورژانس را در مدرسه پزشکي هاروارد تدريس ميکند، ميگويد: «بحرانهاي اقليمي، نهتنها روي سلامت بيماران، بلکه در نحوه عرضه خدمات درماني و توانايي ما در انجام وظايف شغليمان اثرگذار است و اين چيزي است که امروزه رخ ميدهد».
آلرژيها: تغييرات اقليمي باعث بدترشدن آلرژيها ميشوند. با افزايش دما، گياهان گرده بيشتري را در دوره زماني طولانيتري توليد ميکنند که باعث تشديد دورههاي آلرژي ميشود. افزايش غلظت دياکسيدکربن در اتمسفر ميتواند سبب رشد بيش از پيش گياهان و در نتيجه افزايش گرده شده که همين باعث ايجاد آلرژي در حدود 20 درصد افراد است. دياکسيدکربن همچنين ميتواند باعث افزايش آلرژيزايي گرده گياهان شود. نيلو تومالا، متخصص گوش و حلق و بيني و از اساتيد دانشکده پزشکي جورج واشنگتن در واشنگتنديسي ميگويد که او بيماران زيادي را با رينيت آلرژيک (ورم غشاي مخاطي بيني) يا التهاب حفره بيني، احتقان و آبريزش از پشت بيني ويزيت کرده است. او ميافزايد: «قبلا اينگونه بود که گردههاي درختان فقط در بهار، علفهاي هرز در تابستان و راگويد (ragweed، نوعي گياه آلرژيزا) فقط در پاييز وجود داشتند. اما حالا زمانبندي آنها بيش از پيش با هم تداخل پيدا کرده است». کلي کني، يکي از بيماران تومالا، از زمان کودکي آلرژيهاي فصلي خفيفي داشت، اما حالا در تمام طول سال از دردهاي سينوسي، سنگيني گوش و احتقان بيني رنج ميبرد. کني ميگويد: «در چهار سال گذشته، علائم
(آلرژي) من روزبهروز بدتر شدهاند».
بيماريهاي دوران بارداري و نوزادي: زنان باردار نسبت به گرما و آلودگي هوا که با تغييرات اقليمي وخيمتر ميشوند، بسيار آسيبپذيرند. بروس بکر، متخصص زنان و زايمان و اهل سنديهگو است. او شش سال پيش براي اينکه زمان بيشتري را به عنوان فعال تغييرات اقليمي فعاليت کند، از کار طبابت دست کشيد. او 68 تحقيق از قاره آمريکا جمعآوري كرده که درباره رابطه بين گرما، دود و ذرات ريز ناشي از آلودگي سوختهاي فسيلي است و اينکه آنها چگونه با زايمان زودرس، وزن کم زمان تولد و تولد جنين يا نوزاد مرده ارتباط پيدا ميکنند. گرما باعث ميشود که مهدود بيشتري توليد شود. برخي تحقيقات اظهار ميکنند ذرات معلق هم با بحران آب و هوا افزايش پيدا ميکنند؛ هرچند اطلاعات چندان دقيق نيستند. بکر ميگويد او و همکار نويسندهاش دریافتهاند که در 58 مقاله از 68 مقاله، به اين ارتباط مستقيما اشاره شده است. بدنه اين تحقيق 30 ميليون تولد را در آمريکا پوشش ميدهد. بکر گفت پزشکان بايد با بيمارانشان درباره اينکه چگونه امواج گرما ميتواند سبب تولد زودرس شود، صحبت کنند و بگويند دوري از آلودگي هوا چقدر ميتواند به سلامتي کودکانشان کمک کند. او ميافزايد: «ما
فهميديم کودکان زيادي به خاطر گرما و آلودگي هوا، در شرايط ضعيف بدني به دنيا ميآيند. اين مسئله، نسبت به تغييرات اقليمي که مسبب توفانهاي شديد در فلوريدا ميشود، داستان کاملا متفاوتي است... زيرا اين مسئله تأثيرات بسيار فراگيرتر و مداومتري دارد». زنان باردار در جهان در حال توسعه از کمبود آب و غذا نيز رنج ميبرند. بيماريهاي ناشي از حشرات نيز، مانند ويروس زيکا که به وسيله پشهها منتقل ميشود، جنينهاي کشورهاي در حال توسعه را در معرض خطر قرار ميدهند.
بيماريهاي قلب و ريه: با بالارفتن دما، آلودگي هوا شديدتر شده و باعث فشار و تنش در قلب و ريهها ميشود. آلودگي سوختهاي فسيلي علاوه بر اينکه سبب بحرانهاي آبوهوايي ميشود، با افزايش بستريهاي بيمارستان و مرگ ناشي از بيماريهاي قلبي- عروقي، حملات آسم و ساير بيماريهاي تنفسي ارتباط دارد. همانطور که امسال در غرب آمريکا اتفاق افتاد، آتشسوزيهاي وسيع و شديد در طبيعت، دود خطرناکي را به هوا وارد ميکند و روزهاي گرمتر، مهدود بيشتري توليد ميکند. شرايطي که انجمن ريه آمريکا آن را اينگونه توصيف ميکند: «همچون آفتابسوختگي روي ريههاي شما که ممکن است محرک يک حمله آسم شود».
خطرهايي براي کودکان: بر اساس گزارش سالاس، کودکان زير پنج سال بيشترين معضلات ناشي از تغييرات اقليمي را تجربه ميکنند. سامانتا آدوت، متخصص اطفال در آلکساندرياي ويرجينيا، دو کودک 11 و 13 سالهاي را که توفان، سوابق اجتماعي و مدارک پزشکي آنها را از بين برده و از فلوريدا نقل مکان کرده بودند، تحت مداوا قرار داد. يکي از کودکان به دليل مشکل قلبي نياز به جراحي داشت و مراحل درماني او بايد از ابتدا توسط يک متخصص قلب جديد شروع ميشد. هر دو کودک اختلال بيشفعالي و نقص توجه (NDHD) داشتند که درمان آن، در بحبوحه مشکلات حياتي مهم و بدون سوابق پزشکي که ميزان داروهاي مصرفي را بيان کند، سختتر بود. آدوت که گروه پزشکان باليني ويرجينيا را براي فعاليتهاي اقليمي پايهگذاري کرده بود، گفت که او شاهد سيل عظيمي از نقل مکان خانوادهها به دليل حوادث جوي بوده است.
کمآبي (دهيدراتاسيون) و مشکلات کليه: با گرمترشدن روزها، تأمين آب لازم براي بدن سختتر ميشود. کمآبي (دهيدراتاسيون) با عدم تعادل الکتروليتها در بدن، سنگ کليه و نارسايي کليه مرتبط است. در زمان حوادث جوي شديد، بيماراني که بهخاطر نارسايي کليههايشان نياز به دياليز دارند، براي درمان دچار مشکل ميشوند.
بيماريهاي پوستي: افزايش دما و تخريب لايه ازن باعث افزايش خطر ابتلا به سرطان پوست ميشود. مبردها (مواد شيميايي خنککننده) و گازهايي که لايه ازن را تخريب ميکنند، منجر به تغييرات اقليمي نيز ميشوند.
بيماريهاي گوارشي: گرما با افزايش خطر شيوع سالمونلا و کامپيلوباکتر (باکتريهايي که باعث مسموميت غذايي در انسان و حيوان ميشوند) ارتباط مستقيم دارد. بارانهاي شديد ميتواند باعث آلودگي آب آشاميدني شود. شکوفايي جلبکهاي مضر که در دماهاي بالا رشد ميکنند هم ميتواند باعث ايجاد مشکلات معده و روده شود.
بيماريهاي عفوني: تغييرات دما و الگوهاي بارشي به برخي از حشرات اين امکان را ميدهد که در گستره وسيعتري پراکنده شده و بيماريهايي مانند مالاريا، تب دنگي (بيماري ويروسياي که توسط پشه منتقل ميشود)، لايم (بيماري عفونياي که توسط کنه منتقل ميشود) و ويروس نيل غربي را منتقل کنند. بيماريهاي ناشي از آب آلوده مانند وبا و بيماري انگلي کريپتو با خشکسالي و سيلاب افزايش پيدا ميکنند.
مشکلات سلامت روان: انجمن روانشناسي آمريکا، درباره چگونگي تأثير تغييرات اقليمي در ايجاد استرس، افسردگي و اضطراب، راهنماي 69 صفحهاي را تدوين کرده است. آنها ميگويند که غالبا اين ارتباط در مباحث سلامتي و تغييرات اقليمي مورد توجه قرار نميگيرد. کساني که در معرض تغييرات آبوهوايي شديد قرار گرفته يا به خاطر آن بيخانمان شدهاند يا با آن درگيري شديد داشتهاند، بيش از همه در خطر ابتلا به مشکلات سلامت روان هستند. گرماي شديد همچنين ميتواند باعث وخامت برخي بيماريهاي رواني شود. مرکز نشريات خبري تحقيقاتي دانشگاه هاروارد مريلند دريافت که در بالتيمور در تابستان 2018 زماني که شاخص گرما به بالاي 103 درجه فارنهايت رسيد، تماسهاي اورژانس در رابطه با مشکلات روانپزشکي در حدود 40 درصد افزايش پيدا کرد. برخي داروهاي روانگردان که سبب مختلشدن توانايي بدن در تنظيم درجه حرارت ميشوند، آسيبپذيري در برابر گرما را هم افزايش ميدهند.
بيماريهاي اعصاب (نورولوژيك): آلودگي سوختهاي فسيلي ميتواند خطر ابتلا به سکته مغزي را افزايش دهد. احتراق زغالسنگ جيوه توليد ميکند که براي جنين، سمي عصبي (نوروتوکسين) است. بيماريهايي که توسط پشهها و کنهها شيوع پيدا ميکنند، شانس ابتلا به ناراحتيهاي اعصاب را بالا ميبرند. بهعلاوه، گرماي شديد با بيماريهاي عروق مغزي مرتبط است؛ اختلالي که خونرساني به مغز را تحت تأثير قرار ميدهد.
تغذيه: انتشار دياکسيدکربن باعث پايينآمدن ارزش تغذيهاي محصولات غذايي، کاهش ميزان پروتئين، روي و آهن در گياهان و در نهايت منجر به کمبودهاي تغذيهاي بيشتر ميشود. از اين گذشته، تأمين منابع غذايي بر اثر خشکسالي، بيثباتي اجتماعي و نابرابري ناشي از تغييرات اقليمي، دچار اختلال ميشود.
آسيبهاي جسمي (تروما): وقايع شديد آبوهوايي شامل توفانها، سيلاب و آتشسوزي در طبيعت، اغلب باعث صدمات فيزيکي ميشوند. پزشکان با مواردي مانند شکستگيهاي جزئي، صدمات ناشي از تصادف و استنشاق دود مواجه ميشوند. بهعلاوه گرماي شديد با پرخاشگري و خشونت ارتباط دارد و بحران اقليمي در سطح جهاني سبب درگيريهاي شديد و مهاجرتهاي اجباري ميشود.
Scientific American, Sep.2019