|

دولت سوريه و مقامات کرد براي مبارزه عليه حمله ترکيه به توافق رسيدند

دمشق رودرروی آنکارا

بالاخره در پي سومين حمله سال‌هاي اخير ارتش ترکيه به کردهاي سوريه و حالا که دولت سوريه با پس‌گرفتن بخش‌هاي زيادي از خاک اين کشور موقعيت خود را تثبيت کرده، دولتمردان سوريه با مقامات مناطق خودمختار شمالي سوريه که تحت کنترل کردها هستند، به توافق رسيدند. اين توافق تغييري بنيادين در وضعيت کردهاي سوريه به شمار مي‌رود که از سال 2015 تا همين اواخر هم‌پيمان اساسي آمريکا در جنگ با داعش به شمار مي‌رفتند.
طبق اين توافق که يکشنبه‌شب در رسانه‌ها تأييد شد، نيروهاي ارتش سوريه در حال پيشروي به دو شهر کوباني و منبج هستند. يکشنبه‌شب گروه‌های خودگردان شمال و شرق سوريه که از آن با نام روژآوا نيز ياد مي‌شود، در بيانيه‌اي از اين توافق خبر داد و گفت اعزام ارتش سوريه به اين مناطق بعد از توافق با کردها انجام شده است. در اين بيانيه آمده است: «براي مقابله و جلوگيري از حمله ترکيه، توافقي حاصل شد که طبق آن ارتش سوريه به مناطق مرز سوريه و ترکيه اعزام شود». در اين بيانيه همچنين هدف از استقرار نيروهاي ارتش سوریه در آن منطقه، «مقابله با تهاجم و آزادسازي سرزمين‌هايي ذکر شده است که ارتش ترکیه و مزدوران دست‌نشانده‌اش وارد آنها شده‌اند». بر اساس گزارش‌ها، اين توافق همچنين شامل آزادسازي مناطق تحت اشغال ترکيه در سوريه، ازجمله عفرين مي‌شود که ترکيه سال 2018 پس از دو ماه درگيري در عملياتي موسوم به «شاخه زيتون» آن را از کنترل کردها خارج کرد.
عصمت شيخ حس، رئيس کميته دفاعي کانتون کوباني، روز گذشته به رسانه‌ها گفت ارتش سوريه در حال حاضر به سمت کوباني پيش مي‌رود. خبرگزاري رسمي سوريه و سازمان ديده‌‌بان حقوق بشر سوريه مستقر در لندن نيز خبر توافق را تأييد کرده‌اند. به گفته ديده‌بان حقوق بشر سوريه، اين توافق در واقع پس از گفت‌و‌گوي مقامات کُرد و روسيه حاصل شده است. با‌اين‌حال يکي از مقامات دولت ترکيه در گفت‌وگو با رسانه‌ها، خبر اين توافق را رد کرده و گفته است در حال حاضر نيروهاي سوريه در مناطق مرزي تحرکي نداشته‌اند. هم‌زمان با پيشروي نيروهاي ارتش ترکيه به سوي منبج، رجب طيب اردوغان، رئيس‌جمهوري ترکيه، در نشستی خبري گفت: «در مرحله اجراي تصميمات اتخاذشده درباره منبج هستيم. هدف ترکيه بازگرداندن اين شهر به مردم عرب است که صاحبان مشروع آن هستند». پيش از اين، گزارش‌هاي تلويزيوني ترکيه نشان مي‌دادند نيروهاي مسلح اين کشور در حال آماده‌سازي عملياتي در منبج و حومه آن هستند. اردوغان افزود: «هم‌اکنون با توجه به رويکرد مثبت روسيه، مشکلي در کوباني به‌ وجود نخواهد آمد».
با‌اين‌حال گزارش‌ها از ورود نيروهاي دولتي سوريه به برخي مناطقي خبر مي‌دهند که پيش‌تر ترکيه مدعي کنترل آنها بود. آن‌طور که الجزيره به نقل از رسانه‌هاي دولتي سوريه گزارش داده است، نيروهاي ارتش سوريه روز گذشته وارد شهر تل‌تمر در شمال شرق سوريه شدند. تل‌تمر يکي از بزرگراه‌هاي استراتژيک مهم سوريه است که شرق و غرب را به هم وصل مي‌کند. نيروهاي ترکيه روز يکشنبه گفته بودند اين بزرگراه را تحت کنترل خود درآورده‌اند. تل‌تمر در 35کيلومتري جنوب شرقي رأس‌العين قرار دارد که يکي از مهم‌ترين هدف‌هاي ترکيه در اين عمليات به شمار مي‌رفت.
پيش‌تر و پس از آنکه دونالد ترامپ، رئيس‌جمهوري ايالات‌ متحده، از تصميم خود مبني بر خروج نيروهاي آمريکايي از خاک سوريه خبر داده بود، تعدادي از مقامات ارشد کُرد در شمال سوريه گفته‌ بودند اکنون براي دفع حمله ترکيه مجبورند گفت‌و‌گوهايي را با دولت سوريه آغاز کنند. بدران جيا کرد، يکي از مقامات ارشد کُرد، به رويترز گفت: «بعد از اينکه آمريکايي‌ها از منطقه رفتند و به حمله ترکيه چراغ سبز نشان دادند، ما مجبور شديم سراغ گزينه‌هاي ديگر برويم که گفت‌وگو با دمشق و مسکو بود براي پيدا‌کردن راه‌حل و جلوگيري از حملات ترکيه». به گفته اين مقام، «اين توافق اوليه، يک توافق نظامي است. درباره جنبه سياسي آن گفت‌وگو نشده که در مراحل بعدي مطرح مي‌شود».
گرچه جزئيات اين توافق منتشر نشده است، ولي به نظر نمي‌رسد با ورود ارتش سوريه به مناطق شمالي اين کشور، کردها بتوانند مانند هشت سال گذشته خودمختاري خود در اين منطقه را ادامه دهند. بنابراين با دفع حمله ترکيه به آن منطقه، احتمالا دولت سوريه دوباره بخش‌هاي زيادي از مناطق باقي‌مانده سوريه را به حاکميت خود بازمي‌گرداند و شالوده قدرت خود را بيش از پيش مستحکم مي‌کند. از همين‌رو است که بسياري از تحليلگران در روزهاي اخير، دولت سوريه را برنده اصلي حمله ترکيه به مناطق کردنشين سوريه اعلام کرده‌اند.
خبر توافق دولت سوريه و کردهاي شمال سوريه پس از آن حاصل شد که دولت آمريکا اعلام کرد به‌زودي حدود هزار نيروي نظامي خود را از سوريه خارج مي‌کند. پيش از اين برخي از نيروهاي آمريکايي از مناطق مرزي خارج و به پايگاه‌هاي نظامي آمريکا در شمال سوريه منتقل شده بودند. وزارت دفاع آمريکا گفته است اين کشور به دلیل خطر روبه‌رشد درگيري‌ها، نيروهاي خود را از سوريه خارج مي‌کند.
بالاخره در پي سومين حمله سال‌هاي اخير ارتش ترکيه به کردهاي سوريه و حالا که دولت سوريه با پس‌گرفتن بخش‌هاي زيادي از خاک اين کشور موقعيت خود را تثبيت کرده، دولتمردان سوريه با مقامات مناطق خودمختار شمالي سوريه که تحت کنترل کردها هستند، به توافق رسيدند. اين توافق تغييري بنيادين در وضعيت کردهاي سوريه به شمار مي‌رود که از سال 2015 تا همين اواخر هم‌پيمان اساسي آمريکا در جنگ با داعش به شمار مي‌رفتند.
طبق اين توافق که يکشنبه‌شب در رسانه‌ها تأييد شد، نيروهاي ارتش سوريه در حال پيشروي به دو شهر کوباني و منبج هستند. يکشنبه‌شب گروه‌های خودگردان شمال و شرق سوريه که از آن با نام روژآوا نيز ياد مي‌شود، در بيانيه‌اي از اين توافق خبر داد و گفت اعزام ارتش سوريه به اين مناطق بعد از توافق با کردها انجام شده است. در اين بيانيه آمده است: «براي مقابله و جلوگيري از حمله ترکيه، توافقي حاصل شد که طبق آن ارتش سوريه به مناطق مرز سوريه و ترکيه اعزام شود». در اين بيانيه همچنين هدف از استقرار نيروهاي ارتش سوریه در آن منطقه، «مقابله با تهاجم و آزادسازي سرزمين‌هايي ذکر شده است که ارتش ترکیه و مزدوران دست‌نشانده‌اش وارد آنها شده‌اند». بر اساس گزارش‌ها، اين توافق همچنين شامل آزادسازي مناطق تحت اشغال ترکيه در سوريه، ازجمله عفرين مي‌شود که ترکيه سال 2018 پس از دو ماه درگيري در عملياتي موسوم به «شاخه زيتون» آن را از کنترل کردها خارج کرد.
عصمت شيخ حس، رئيس کميته دفاعي کانتون کوباني، روز گذشته به رسانه‌ها گفت ارتش سوريه در حال حاضر به سمت کوباني پيش مي‌رود. خبرگزاري رسمي سوريه و سازمان ديده‌‌بان حقوق بشر سوريه مستقر در لندن نيز خبر توافق را تأييد کرده‌اند. به گفته ديده‌بان حقوق بشر سوريه، اين توافق در واقع پس از گفت‌و‌گوي مقامات کُرد و روسيه حاصل شده است. با‌اين‌حال يکي از مقامات دولت ترکيه در گفت‌وگو با رسانه‌ها، خبر اين توافق را رد کرده و گفته است در حال حاضر نيروهاي سوريه در مناطق مرزي تحرکي نداشته‌اند. هم‌زمان با پيشروي نيروهاي ارتش ترکيه به سوي منبج، رجب طيب اردوغان، رئيس‌جمهوري ترکيه، در نشستی خبري گفت: «در مرحله اجراي تصميمات اتخاذشده درباره منبج هستيم. هدف ترکيه بازگرداندن اين شهر به مردم عرب است که صاحبان مشروع آن هستند». پيش از اين، گزارش‌هاي تلويزيوني ترکيه نشان مي‌دادند نيروهاي مسلح اين کشور در حال آماده‌سازي عملياتي در منبج و حومه آن هستند. اردوغان افزود: «هم‌اکنون با توجه به رويکرد مثبت روسيه، مشکلي در کوباني به‌ وجود نخواهد آمد».
با‌اين‌حال گزارش‌ها از ورود نيروهاي دولتي سوريه به برخي مناطقي خبر مي‌دهند که پيش‌تر ترکيه مدعي کنترل آنها بود. آن‌طور که الجزيره به نقل از رسانه‌هاي دولتي سوريه گزارش داده است، نيروهاي ارتش سوريه روز گذشته وارد شهر تل‌تمر در شمال شرق سوريه شدند. تل‌تمر يکي از بزرگراه‌هاي استراتژيک مهم سوريه است که شرق و غرب را به هم وصل مي‌کند. نيروهاي ترکيه روز يکشنبه گفته بودند اين بزرگراه را تحت کنترل خود درآورده‌اند. تل‌تمر در 35کيلومتري جنوب شرقي رأس‌العين قرار دارد که يکي از مهم‌ترين هدف‌هاي ترکيه در اين عمليات به شمار مي‌رفت.
پيش‌تر و پس از آنکه دونالد ترامپ، رئيس‌جمهوري ايالات‌ متحده، از تصميم خود مبني بر خروج نيروهاي آمريکايي از خاک سوريه خبر داده بود، تعدادي از مقامات ارشد کُرد در شمال سوريه گفته‌ بودند اکنون براي دفع حمله ترکيه مجبورند گفت‌و‌گوهايي را با دولت سوريه آغاز کنند. بدران جيا کرد، يکي از مقامات ارشد کُرد، به رويترز گفت: «بعد از اينکه آمريکايي‌ها از منطقه رفتند و به حمله ترکيه چراغ سبز نشان دادند، ما مجبور شديم سراغ گزينه‌هاي ديگر برويم که گفت‌وگو با دمشق و مسکو بود براي پيدا‌کردن راه‌حل و جلوگيري از حملات ترکيه». به گفته اين مقام، «اين توافق اوليه، يک توافق نظامي است. درباره جنبه سياسي آن گفت‌وگو نشده که در مراحل بعدي مطرح مي‌شود».
گرچه جزئيات اين توافق منتشر نشده است، ولي به نظر نمي‌رسد با ورود ارتش سوريه به مناطق شمالي اين کشور، کردها بتوانند مانند هشت سال گذشته خودمختاري خود در اين منطقه را ادامه دهند. بنابراين با دفع حمله ترکيه به آن منطقه، احتمالا دولت سوريه دوباره بخش‌هاي زيادي از مناطق باقي‌مانده سوريه را به حاکميت خود بازمي‌گرداند و شالوده قدرت خود را بيش از پيش مستحکم مي‌کند. از همين‌رو است که بسياري از تحليلگران در روزهاي اخير، دولت سوريه را برنده اصلي حمله ترکيه به مناطق کردنشين سوريه اعلام کرده‌اند.
خبر توافق دولت سوريه و کردهاي شمال سوريه پس از آن حاصل شد که دولت آمريکا اعلام کرد به‌زودي حدود هزار نيروي نظامي خود را از سوريه خارج مي‌کند. پيش از اين برخي از نيروهاي آمريکايي از مناطق مرزي خارج و به پايگاه‌هاي نظامي آمريکا در شمال سوريه منتقل شده بودند. وزارت دفاع آمريکا گفته است اين کشور به دلیل خطر روبه‌رشد درگيري‌ها، نيروهاي خود را از سوريه خارج مي‌کند.
 

اخبار مرتبط سایر رسانه ها