|

كردهايي كه در جنگ جهاني كمك كردند

اين روزها با دستور اردوغان، رئيس‌جمهور تركيه، نابودي كردهاي سوري آغاز شده است و هر روز عكس‌ها و تصاوير تلخي در اين‌باره منتشر مي‌شود و در گوشه و كنار دنيا از پاريس و اسلو تا حتي تهران تظاهرات‌ها و اعتراضاتي عليه اين اقدام برگزار شده است. عكس‌هاي شعارنويسي بر ديوار سفارت تركيه در تهران در شبكه‌هاي اجتماعي بازتاب گسترده‌اي يافته است.
شريعتي عليه جنگ اردوغان:
احسان شريعتي، از متفكران دنياي امروز ايران، به‌تازگي در اين‌باره در كانال خود نوشته است: «جنگ‌افروزی اخیر ارتش ترکیه در مرزهای کردستان سوریه تصمیمی آشکارا خلاف مصالح مشترک منطقه‌ای ملت‌های خاورمیانه و در نگاه جهانیان و وجدان‌های بیدار کشورهای همسایه، اقدامی نابخردانه و محکوم به شکست است. مردم ترکیه از دولت این کشور انتظار دارند که به حل مشکلات اجتماعی-اقتصادی درونی خود بپردازد و در خارج کشور و به‌ويژه در منطقه رنجور و آسیب‌دیده خاورمیانه، از هر گونه تنش‌آفرینی‌ کور قومی و فرقه‌ای بپرهیزد و سیاست گسترش صلح و دوستی میان خلق‌های منطقه را در پیش گیرد. روشن‌فکران مسلمان ایرانی که تاکنون آثار و افکارشان سخت مورد توجه مردم ترکیه و جنبش نواندیشی اسلامی بوده است، خواستار توقف تخاصم نظامی و حل مسائل و مشکلات جاری میان همه همسایگان و نیروهای سیاسی منطقه از راه گفت‌وگو، رعایت متقابل مصالح و حقوق مشترک و اصول دیپلماتیک بین‌المللي‌اند و امیدوار به آتش‌بس فوری، بازگشت به میز مذاکره و نمایش همبستگی میان ملت‌ها، به پیشگامی نیروهای آگاه، مستقل و عدالت‌خواه منطقه خاورمیانه‌اند». در واقع هر روز بيشتر از پيش نگراني درباره جنگي كه به نظر مي‌رسد هر روز گسترده مي‌شود، بيشتر و بيشتر مي‌شود. وقتي اردوغان به‌راحتي گفته «برایم مهم نیست که جامعه بین‌الملل خواهان توقف جنگ است». علاوه بر ناتواني سازمان بين‌المللي براي جلوگيري از برافروخته‌شدن اين جنگ مي‌توان اين سخنان را نشانه‌اي از اوج‌گيري رفتارهاي نژادپرستانه دانست.
کردها در جنگ جهانی
بسياري اتفاقي كه در كردستان سوريه رخ داده است را نتيجه حمايت نسبي ترامپ مي‌دانند. اما سخني كه ترامپ گفت، توانست بسياري از افكار عمومي و همچنين كردها را آزرده و عصباني كند. ترامپ در تلاش برای توجیه خروج سربازان آمریكایی از منطقه كه به عنوان ضامن حمله به ترکیه شناخته می‌شوند، گفت: «كردها در جنگ جهانی دوم به ما كمك نمی‌كردند. آنها در نرماندی به ما کمک نکردند». اما يكي از رسانه‌هاي كردي در اربیل به سراغ احمد مصطفی دلزار، شاعري كه اكنون در آستانه صدسالگي با وجود جسم ضعيف اما هوش و حواس خود را از دست نداده، رفته است. ذهن كهنه‌سرباز جنگ جهاني دوم به‌روشني خاطرات جنگ جهاني را به ياد دارد و از سخنان ترامپ بسیار خشمگین است. او مي‌گويد: «در آن زمان ترامپ به دنیا نیامده بود، به همین دلیل نمی‌داند کردها در جنگ شرکت کرده‌اند». دلزار که در سال 1920 به دنیا آمد و از شاعران مشهور کرد است، مي‌گويد: «من هشت‌هزارمين نفري بودم كه به اين كارزار ملحق شدم هر چند پيشتر كردها و آشوري‌ها اين هزينه‌ها را مي‌پرداختند و كمتر اعراب در جنگ شركت مي‌كردند». او با مرور عكس‌هايش خاطره خود را از زمستان 1944 بيان مي‌كند. او در پایگاه هوایی حبانیه در غرب بغداد تمرینات سختی را پشت سر گذاشت و سپس در دسامبر 1944 از طريق سوريه به فلسطین منتقل شد. آنها تا پایان جنگ در حیفا در فلسطین ماندند. دلزار به یاد می‌آورد: «حدود 40 کرد در جبهه شمال ایتالیا شرکت داشتند و یکی از آنها کریم عبدالوهید حاجی عزیز بود. کریم یک چترباز بود». او كه در بستر خود مصاحبه مي‌كرد، هنوز هم کلاه کردی معروف را می‌پوشد و با نشان‌دادن عكس‌هاي پدربزرگ و پدرانش نشان داد كه ادعاي ترامپ دروغ بود و در جنگ جهانی دوم در کنار آمریکا بودند. مام فارک صادق احمد، 69 ساله، اهل کرکوک نيز عکسی از یک مرد جوان با صورت تراشيده‌شده و در لباس سبز را نشان مي‌دهد. او مي‌گويد: «پدر من سرباز بود و چهار سال در قبرس بود و انگلیسی را خیلی خوب صحبت می‌کرد». رمزیا مصطفی از همسر فقیدش کریم مصطفی سیناوی ياد مي‌كند كه در عمليات‌هاي عليه نازي همراه با نيروي هوايي سلطنتي در قبرس جنگيده است. او مي‌گويد: «وقتی او استخدام شد، او خیلی جوان بود [15سال داشت]، بنابراین مجبور شد سنگی را زیر پایش بگذارد تا از افسران استخدام انگلیس بلندتر به نظر برسد». عکسی از کریم مصطفی هنوز هم در خانه‌اش در اربیل بر ديوار خانه است؛ عكسي كه به آن مغرور است و افتخار مي‌كند. هر چند اين روزها فشار بر رئيس‌جمهور ترامپ افزايش يافته است تا جلوي اين حملات در روژآوا را بگيرد اما به قول دلزار: «رئیس‌جمهور ایالات متحده ثبات ندارد، او خیلی سریع نظر خود را تغییر می‌دهد. او گفت اگر ترکیه به سوریه حمله کند، ما اقتصاد آن را نابود خواهیم کرد، اما او هیچ کاری نکرد».

اين روزها با دستور اردوغان، رئيس‌جمهور تركيه، نابودي كردهاي سوري آغاز شده است و هر روز عكس‌ها و تصاوير تلخي در اين‌باره منتشر مي‌شود و در گوشه و كنار دنيا از پاريس و اسلو تا حتي تهران تظاهرات‌ها و اعتراضاتي عليه اين اقدام برگزار شده است. عكس‌هاي شعارنويسي بر ديوار سفارت تركيه در تهران در شبكه‌هاي اجتماعي بازتاب گسترده‌اي يافته است.
شريعتي عليه جنگ اردوغان:
احسان شريعتي، از متفكران دنياي امروز ايران، به‌تازگي در اين‌باره در كانال خود نوشته است: «جنگ‌افروزی اخیر ارتش ترکیه در مرزهای کردستان سوریه تصمیمی آشکارا خلاف مصالح مشترک منطقه‌ای ملت‌های خاورمیانه و در نگاه جهانیان و وجدان‌های بیدار کشورهای همسایه، اقدامی نابخردانه و محکوم به شکست است. مردم ترکیه از دولت این کشور انتظار دارند که به حل مشکلات اجتماعی-اقتصادی درونی خود بپردازد و در خارج کشور و به‌ويژه در منطقه رنجور و آسیب‌دیده خاورمیانه، از هر گونه تنش‌آفرینی‌ کور قومی و فرقه‌ای بپرهیزد و سیاست گسترش صلح و دوستی میان خلق‌های منطقه را در پیش گیرد. روشن‌فکران مسلمان ایرانی که تاکنون آثار و افکارشان سخت مورد توجه مردم ترکیه و جنبش نواندیشی اسلامی بوده است، خواستار توقف تخاصم نظامی و حل مسائل و مشکلات جاری میان همه همسایگان و نیروهای سیاسی منطقه از راه گفت‌وگو، رعایت متقابل مصالح و حقوق مشترک و اصول دیپلماتیک بین‌المللي‌اند و امیدوار به آتش‌بس فوری، بازگشت به میز مذاکره و نمایش همبستگی میان ملت‌ها، به پیشگامی نیروهای آگاه، مستقل و عدالت‌خواه منطقه خاورمیانه‌اند». در واقع هر روز بيشتر از پيش نگراني درباره جنگي كه به نظر مي‌رسد هر روز گسترده مي‌شود، بيشتر و بيشتر مي‌شود. وقتي اردوغان به‌راحتي گفته «برایم مهم نیست که جامعه بین‌الملل خواهان توقف جنگ است». علاوه بر ناتواني سازمان بين‌المللي براي جلوگيري از برافروخته‌شدن اين جنگ مي‌توان اين سخنان را نشانه‌اي از اوج‌گيري رفتارهاي نژادپرستانه دانست.
کردها در جنگ جهانی
بسياري اتفاقي كه در كردستان سوريه رخ داده است را نتيجه حمايت نسبي ترامپ مي‌دانند. اما سخني كه ترامپ گفت، توانست بسياري از افكار عمومي و همچنين كردها را آزرده و عصباني كند. ترامپ در تلاش برای توجیه خروج سربازان آمریكایی از منطقه كه به عنوان ضامن حمله به ترکیه شناخته می‌شوند، گفت: «كردها در جنگ جهانی دوم به ما كمك نمی‌كردند. آنها در نرماندی به ما کمک نکردند». اما يكي از رسانه‌هاي كردي در اربیل به سراغ احمد مصطفی دلزار، شاعري كه اكنون در آستانه صدسالگي با وجود جسم ضعيف اما هوش و حواس خود را از دست نداده، رفته است. ذهن كهنه‌سرباز جنگ جهاني دوم به‌روشني خاطرات جنگ جهاني را به ياد دارد و از سخنان ترامپ بسیار خشمگین است. او مي‌گويد: «در آن زمان ترامپ به دنیا نیامده بود، به همین دلیل نمی‌داند کردها در جنگ شرکت کرده‌اند». دلزار که در سال 1920 به دنیا آمد و از شاعران مشهور کرد است، مي‌گويد: «من هشت‌هزارمين نفري بودم كه به اين كارزار ملحق شدم هر چند پيشتر كردها و آشوري‌ها اين هزينه‌ها را مي‌پرداختند و كمتر اعراب در جنگ شركت مي‌كردند». او با مرور عكس‌هايش خاطره خود را از زمستان 1944 بيان مي‌كند. او در پایگاه هوایی حبانیه در غرب بغداد تمرینات سختی را پشت سر گذاشت و سپس در دسامبر 1944 از طريق سوريه به فلسطین منتقل شد. آنها تا پایان جنگ در حیفا در فلسطین ماندند. دلزار به یاد می‌آورد: «حدود 40 کرد در جبهه شمال ایتالیا شرکت داشتند و یکی از آنها کریم عبدالوهید حاجی عزیز بود. کریم یک چترباز بود». او كه در بستر خود مصاحبه مي‌كرد، هنوز هم کلاه کردی معروف را می‌پوشد و با نشان‌دادن عكس‌هاي پدربزرگ و پدرانش نشان داد كه ادعاي ترامپ دروغ بود و در جنگ جهانی دوم در کنار آمریکا بودند. مام فارک صادق احمد، 69 ساله، اهل کرکوک نيز عکسی از یک مرد جوان با صورت تراشيده‌شده و در لباس سبز را نشان مي‌دهد. او مي‌گويد: «پدر من سرباز بود و چهار سال در قبرس بود و انگلیسی را خیلی خوب صحبت می‌کرد». رمزیا مصطفی از همسر فقیدش کریم مصطفی سیناوی ياد مي‌كند كه در عمليات‌هاي عليه نازي همراه با نيروي هوايي سلطنتي در قبرس جنگيده است. او مي‌گويد: «وقتی او استخدام شد، او خیلی جوان بود [15سال داشت]، بنابراین مجبور شد سنگی را زیر پایش بگذارد تا از افسران استخدام انگلیس بلندتر به نظر برسد». عکسی از کریم مصطفی هنوز هم در خانه‌اش در اربیل بر ديوار خانه است؛ عكسي كه به آن مغرور است و افتخار مي‌كند. هر چند اين روزها فشار بر رئيس‌جمهور ترامپ افزايش يافته است تا جلوي اين حملات در روژآوا را بگيرد اما به قول دلزار: «رئیس‌جمهور ایالات متحده ثبات ندارد، او خیلی سریع نظر خود را تغییر می‌دهد. او گفت اگر ترکیه به سوریه حمله کند، ما اقتصاد آن را نابود خواهیم کرد، اما او هیچ کاری نکرد».

 

اخبار مرتبط سایر رسانه ها