با نامه‌ای خطاب به وزیر نیرو اعلام شد
مهر تأييد کلانتري بر طرح انتقال آب خزر به سمنان
رئيس سازمان محيط زيست با ارسال نامه‌اي خطاب به وزير نيرو موافقت خود را با اجراي طرح انتقال آب خزر به فلات مرکزي اعلام کرد. اين در حالي است که به گفته کارشناسان و متخصصان ارزيابي زيست‌محيطي، اين طرح از همه لحاظ اعم از محيط‌زيستي، اقتصادي، کشاورزي و... مردود است و دليلي براي اجراي آن وجود ندارد.
اين نامه که با سربرگ سازمان حفاظت
محيط‌زيست و امضاي عيسي کلانتري منتشر شده است، تاريخ 18 مهر 1398 (شش روز پيش) را بر پيشاني خود دارد و در آن کلانتري خطاب به اردکانيان نوشته است: «پيرو نامه مورخ 6/6/98 و جلسه مورخ 17/7/98 در اين سازمان که با حضور نمايندگان وزارت نيرو و مجري تشکيل شد بدينوسيله اعلام مي‌دارد اجراي اين پروژه بلامانع بوده و ضوابط اجرايي زيست‌محيطي مورد نظر
بر‌اساس تفاهم صورت گرفته در صورتجلسه کميته ارزيابي ظرف مدت يک ماه به وزارت نيرو ابلاغ خواهد شد».
رونوشت اين نامه نيز براي واعظي، رئيس‌دفتر رئيس‌جمهور، ارسال شده است.
از متن نامه کلانتري به‌وضوح مشخص است اين سازمان مهر تأييد رسمي خود را بر اين پروژه زده است.
اين در حالي است که هفتم مهرماه گذشته (کمتر از 20 روز پيش) مسعود تجريشي، معاون محيط زيست انساني سازمان حفاظت محيط زيست، در گفت‌وگويي با خبرگزاري رسمي دولت گفته بود: «بر اساس قانون، اين سازمان هيچ مجوزي را براي اجراي پروژه‌اي بدون انجام ارزيابي زيست‌محيطي صادر نمي‌کند».
همه اينها در شرايطي رقم خورده که «مجيد مخدوم»، رئيس هيئت‌مديره انجمن محيط زيست ايران، در اين‌باره در گفت‌وگو با «شرق» مي‌گويد: «تا پيش از آمدن آقاي کلانتري همه هفته روزهاي چهارشنبه کميسیون ماده 2 دولت در محل سازمان حفاظت محيط زيست تشکيل مي‌شد و همه طرح‌ها و پروژه‌هايي که نيازمند بررسي و ارزيابي زيست‌محيطي بودند، مورد رسيدگي قرار مي‌گرفت و طرح‌هايي که به لحاظ مؤلفه‌هاي ارزيابي زيست‌محيطي تأييد نمي‌‌شد، نيز کنار گذاشته مي‌شد. اما با آمدن ايشان اين کميسيون هرگز تشکيل نشده يا دست‌کم ما را دعوت نمي‌کنند، اما چيزي که مشاهده مي‌شود اين است بسياري از طرح‌هايي که پيش از اين در کميسيون رد شده بودند، با دستور کلانتري مجوز اجرا گرفتند. درباره اين طرح مشخص هم ما بارها نتايج پژوهش‌ها و بررسي‌هاي خود را اعلام کرديم و استادان دانشگاهي زيادي نيز درباره آن نظر داده‌اند؛ طرحي که از همه لحاظ چه اقتصادي، چه محيط‌زيستي، چه کشاورزي و... مردود است و مجوز لازم براي اجرا را نبايد بگيرد، اين طرح براي اجرا بخش زيادي از جنگل‌هاي ارزشمند کشور را نابود مي‌کند، براي انتقال آب به ميزان زيادي انرژي نياز است که خود همين آلودگي‌ها و تبعات
زيادي در پي دارد، با شروع به کار هم در ساحل دريا اگر بخواهند آب‌شيرين‌کن نصب کنند، حجم زيادي آلودگي ايجاد مي‌شود و در مبدأ يعني استان سمنان هم به دليل ميزان زياد تبخير بخش زيادي از آبي که با حجم فراواني بودجه و صرف انرژي انتقال داده شده از بين مي‌رود. بر همين اساس است که مي‌گوييم اين طرح از همه لحاظ مردود است».
مخدوم در ادامه مي‌گويد: قبلا اين سازمان وظيفه‌اش اين بود که جلوي مخربان محيط زيست را بگيرد، الان بايد مخربان را رها کرد و جلوي خود سازمان را براي آسيب‌نزدن به محيط زيست کشور بگيريم.در همین حال روز گذشته نیز انجمن جنگل‌بانی ایران در واکنش به موافقت عیسی کلانتری با پروژه شیرین‌سازی و انتقال آب خزر به سمنان، خواستار توقف فوری این طرح و ورود سازمان بازرسی کل کشور به پرونده شد. انجمن جنگل‌بانی ایران در بیانیه‌ای که دراین‌باره صادر کرد، خواستار توقف هرچه سریع‌تر پروژه شیرین‌سازی و انتقال آب خزر به سمنان شد.
این انجمن در بیانیه خود تخریب جنگل‌های شمال سمنان را یک اشتباه بزرگ دانسته و اعلام کرده است: قرار است بیش از ۴ هزار اصله درخت قطع-ممنوع اُرس و بیش از ۲۶ هزار اصله درختان جنگلی هیرکانی (و بیش از ۵۰ هزار پایه با احتساب درختچه‌های جنگلی) به همراه چندین میلیون تن خاک مرغوب جنگلی در طول مسیر نابود شود.در بخش دیگری از این بیانیه آمده است: «مجموع هزینه اجرای این طرح به گفته دست‌اندرکاران طرح ۱.۴ میلیارد دلار عنوان شده که به نظر بسیاری از کارشناسان رقم نادرستی است و هزینه‌های اجرا یقینا فراتر از دو میلیارد دلار خواهد بود و اگر هزینه‌های تخریب
محیط‌زیست و خسارت‌های طبیعی و نیز هزینه‌های نگهداری و تداوم عملیات را در نظر بگیریم، رقم بازهم بسیار بسیار بزرگ‌تر خواهد شد. اما همین میزان اظهار‌شده توسط مجری نیز رقم بسیار بزرگی است و شاید با بخش کوچکی از آن بتوان تحولی در سیستم‌های کشاورزی استان ایجاد کرد که صرفه‌جویی و استحصال حجم قابل‌توجهی آب در استان و تأمین کمبود آب و حتی میزان بسیار بیشتری را به دنبال خواهد داشت. برای پی‌بردن به بزرگی بودجه طرح انتقال، کافی است که بدانیم کل بودجه عمرانی کشور در سال معادل ۶۰ هزار میلیارد تومان است؛ به‌عبارت‌دیگر بودجه انتقال آب چیزی معادل یک‌سوم کل بودجه عمرانی کشور است؛ بدون در نظر گرفتن خسارت‌های جبران‌ناپذیر به اکوسیستم‌های جنگل و دریا. آیا چنین طرحی می‌تواند منطبق با منافع ملی باشد؟ در طرح انتقال آب، در افق ۱۴۲۵ بیش از ۴۰۰ میلیون مترمکعب برای مصرف صنعت سمنان در نظر گرفته شده است (این رقم در‌حال‌حاضر حدود ۵۰ میلیون مترمکعب است)؛ این درحالی است که مصرف کنونی صنعت استان تهران معادل ۱۱۰ و استان اصفهان معادل ۱۷۲ میلیون مترمکعب است. ارائه چنین اعداد و ارقامی این سؤال را ایجاد می‌کند که چرا طراحان قصد دارند به هر
قیمتی، حتی ارائه اعداد غیرواقعی و فریبنده، طرح انتقال را توجیه‌پذیر جلوه دهند؟ اما نکته دیگری که باعث نگرانی کارشناسان و فعالان بخش منابع طبیعی کشور شده است، تخریب گسترده اکوسیستم‌های جنگلی و کوهستانی در طول مسیر خط لوله انتقال آب است که ضربه جبران‌ناپذیری به اکوسیستم حساس جنگل‌های ارس و نیز جنگل‌های هیرکانی، به‌عنوان میراث جهانی است. نابودی این تعداد درختان ارس یک فاجعه بزرگ محیط‌زیستی است که تاکنون در کشور سابقه نداشته است و بر مسئولان کشور تکلیف است که هرچه سریع‌تر دستور به توقف این امر دهند. ارتفاعات شمال سمنان از بهترین رویشگاه‌های گونه ارس بوده که به وفور درختان چندصد‌ساله و گاهی درختان چندهزارساله دیده می‌شوند و به‌عنوان ذخایر ژنتیکی کشور محسوب می‌شوند».
رئيس سازمان محيط زيست با ارسال نامه‌اي خطاب به وزير نيرو موافقت خود را با اجراي طرح انتقال آب خزر به فلات مرکزي اعلام کرد. اين در حالي است که به گفته کارشناسان و متخصصان ارزيابي زيست‌محيطي، اين طرح از همه لحاظ اعم از محيط‌زيستي، اقتصادي، کشاورزي و... مردود است و دليلي براي اجراي آن وجود ندارد.
اين نامه که با سربرگ سازمان حفاظت
محيط‌زيست و امضاي عيسي کلانتري منتشر شده است، تاريخ 18 مهر 1398 (شش روز پيش) را بر پيشاني خود دارد و در آن کلانتري خطاب به اردکانيان نوشته است: «پيرو نامه مورخ 6/6/98 و جلسه مورخ 17/7/98 در اين سازمان که با حضور نمايندگان وزارت نيرو و مجري تشکيل شد بدينوسيله اعلام مي‌دارد اجراي اين پروژه بلامانع بوده و ضوابط اجرايي زيست‌محيطي مورد نظر
بر‌اساس تفاهم صورت گرفته در صورتجلسه کميته ارزيابي ظرف مدت يک ماه به وزارت نيرو ابلاغ خواهد شد».
رونوشت اين نامه نيز براي واعظي، رئيس‌دفتر رئيس‌جمهور، ارسال شده است.
از متن نامه کلانتري به‌وضوح مشخص است اين سازمان مهر تأييد رسمي خود را بر اين پروژه زده است.
اين در حالي است که هفتم مهرماه گذشته (کمتر از 20 روز پيش) مسعود تجريشي، معاون محيط زيست انساني سازمان حفاظت محيط زيست، در گفت‌وگويي با خبرگزاري رسمي دولت گفته بود: «بر اساس قانون، اين سازمان هيچ مجوزي را براي اجراي پروژه‌اي بدون انجام ارزيابي زيست‌محيطي صادر نمي‌کند».
همه اينها در شرايطي رقم خورده که «مجيد مخدوم»، رئيس هيئت‌مديره انجمن محيط زيست ايران، در اين‌باره در گفت‌وگو با «شرق» مي‌گويد: «تا پيش از آمدن آقاي کلانتري همه هفته روزهاي چهارشنبه کميسیون ماده 2 دولت در محل سازمان حفاظت محيط زيست تشکيل مي‌شد و همه طرح‌ها و پروژه‌هايي که نيازمند بررسي و ارزيابي زيست‌محيطي بودند، مورد رسيدگي قرار مي‌گرفت و طرح‌هايي که به لحاظ مؤلفه‌هاي ارزيابي زيست‌محيطي تأييد نمي‌‌شد، نيز کنار گذاشته مي‌شد. اما با آمدن ايشان اين کميسيون هرگز تشکيل نشده يا دست‌کم ما را دعوت نمي‌کنند، اما چيزي که مشاهده مي‌شود اين است بسياري از طرح‌هايي که پيش از اين در کميسيون رد شده بودند، با دستور کلانتري مجوز اجرا گرفتند. درباره اين طرح مشخص هم ما بارها نتايج پژوهش‌ها و بررسي‌هاي خود را اعلام کرديم و استادان دانشگاهي زيادي نيز درباره آن نظر داده‌اند؛ طرحي که از همه لحاظ چه اقتصادي، چه محيط‌زيستي، چه کشاورزي و... مردود است و مجوز لازم براي اجرا را نبايد بگيرد، اين طرح براي اجرا بخش زيادي از جنگل‌هاي ارزشمند کشور را نابود مي‌کند، براي انتقال آب به ميزان زيادي انرژي نياز است که خود همين آلودگي‌ها و تبعات
زيادي در پي دارد، با شروع به کار هم در ساحل دريا اگر بخواهند آب‌شيرين‌کن نصب کنند، حجم زيادي آلودگي ايجاد مي‌شود و در مبدأ يعني استان سمنان هم به دليل ميزان زياد تبخير بخش زيادي از آبي که با حجم فراواني بودجه و صرف انرژي انتقال داده شده از بين مي‌رود. بر همين اساس است که مي‌گوييم اين طرح از همه لحاظ مردود است».
مخدوم در ادامه مي‌گويد: قبلا اين سازمان وظيفه‌اش اين بود که جلوي مخربان محيط زيست را بگيرد، الان بايد مخربان را رها کرد و جلوي خود سازمان را براي آسيب‌نزدن به محيط زيست کشور بگيريم.در همین حال روز گذشته نیز انجمن جنگل‌بانی ایران در واکنش به موافقت عیسی کلانتری با پروژه شیرین‌سازی و انتقال آب خزر به سمنان، خواستار توقف فوری این طرح و ورود سازمان بازرسی کل کشور به پرونده شد. انجمن جنگل‌بانی ایران در بیانیه‌ای که دراین‌باره صادر کرد، خواستار توقف هرچه سریع‌تر پروژه شیرین‌سازی و انتقال آب خزر به سمنان شد.
این انجمن در بیانیه خود تخریب جنگل‌های شمال سمنان را یک اشتباه بزرگ دانسته و اعلام کرده است: قرار است بیش از ۴ هزار اصله درخت قطع-ممنوع اُرس و بیش از ۲۶ هزار اصله درختان جنگلی هیرکانی (و بیش از ۵۰ هزار پایه با احتساب درختچه‌های جنگلی) به همراه چندین میلیون تن خاک مرغوب جنگلی در طول مسیر نابود شود.در بخش دیگری از این بیانیه آمده است: «مجموع هزینه اجرای این طرح به گفته دست‌اندرکاران طرح ۱.۴ میلیارد دلار عنوان شده که به نظر بسیاری از کارشناسان رقم نادرستی است و هزینه‌های اجرا یقینا فراتر از دو میلیارد دلار خواهد بود و اگر هزینه‌های تخریب
محیط‌زیست و خسارت‌های طبیعی و نیز هزینه‌های نگهداری و تداوم عملیات را در نظر بگیریم، رقم بازهم بسیار بسیار بزرگ‌تر خواهد شد. اما همین میزان اظهار‌شده توسط مجری نیز رقم بسیار بزرگی است و شاید با بخش کوچکی از آن بتوان تحولی در سیستم‌های کشاورزی استان ایجاد کرد که صرفه‌جویی و استحصال حجم قابل‌توجهی آب در استان و تأمین کمبود آب و حتی میزان بسیار بیشتری را به دنبال خواهد داشت. برای پی‌بردن به بزرگی بودجه طرح انتقال، کافی است که بدانیم کل بودجه عمرانی کشور در سال معادل ۶۰ هزار میلیارد تومان است؛ به‌عبارت‌دیگر بودجه انتقال آب چیزی معادل یک‌سوم کل بودجه عمرانی کشور است؛ بدون در نظر گرفتن خسارت‌های جبران‌ناپذیر به اکوسیستم‌های جنگل و دریا. آیا چنین طرحی می‌تواند منطبق با منافع ملی باشد؟ در طرح انتقال آب، در افق ۱۴۲۵ بیش از ۴۰۰ میلیون مترمکعب برای مصرف صنعت سمنان در نظر گرفته شده است (این رقم در‌حال‌حاضر حدود ۵۰ میلیون مترمکعب است)؛ این درحالی است که مصرف کنونی صنعت استان تهران معادل ۱۱۰ و استان اصفهان معادل ۱۷۲ میلیون مترمکعب است. ارائه چنین اعداد و ارقامی این سؤال را ایجاد می‌کند که چرا طراحان قصد دارند به هر
قیمتی، حتی ارائه اعداد غیرواقعی و فریبنده، طرح انتقال را توجیه‌پذیر جلوه دهند؟ اما نکته دیگری که باعث نگرانی کارشناسان و فعالان بخش منابع طبیعی کشور شده است، تخریب گسترده اکوسیستم‌های جنگلی و کوهستانی در طول مسیر خط لوله انتقال آب است که ضربه جبران‌ناپذیری به اکوسیستم حساس جنگل‌های ارس و نیز جنگل‌های هیرکانی، به‌عنوان میراث جهانی است. نابودی این تعداد درختان ارس یک فاجعه بزرگ محیط‌زیستی است که تاکنون در کشور سابقه نداشته است و بر مسئولان کشور تکلیف است که هرچه سریع‌تر دستور به توقف این امر دهند. ارتفاعات شمال سمنان از بهترین رویشگاه‌های گونه ارس بوده که به وفور درختان چندصد‌ساله و گاهی درختان چندهزارساله دیده می‌شوند و به‌عنوان ذخایر ژنتیکی کشور محسوب می‌شوند».