افزایش شمار گرسنگان جهان و ناامیدی از تلاش جهانی
محمدحسین عمادی. نماینده دائم ایران در سازمان فائو
بر اساس آخرین گزارش کمیته جهانی امنیت غذا CFS، تعداد افراد گرسنه جهان به ۸۲۱ ميلیون نفر و تعداد افرادی که به نوعی به سوءتغذیه مبتلا هستند به دو میلیارد نفر رسیده است. پس از سالها که شاهد کاهش تعداد گرسنگان بودیم، این ارقام نشانگر روند افزایشی است و پیشبینی افق آینده نیز هراسناکتر است. بر اساس آخرین گزارش ارائهشده در اجلاس سپتامبر گذشته سازمان ملل نیز با توجه به بحرانهای فزاینده سیاسی و تغییرات اقلیمی، سطح مبارزه با گرسنگی با تأخیر جدی روبهروست و اگر اقدامی عاجل و جهانی انجام نشود، تعداد گرسنگان و مبتلايان به سوءتغذیه از این میزان هم بیشتر و وارد چرخه بحران خواهد شد. بههمین دلیل برگزاری «نشست جهانی سیستم غذا» (World Summit on Food Systems) در سال ۲۰۲۱ از سوی دبیر کل سازمان ملل پیشنهاد شده تا در سطح جهانی و بهصورت همهجانبه به این مقوله و راههای مواجهه با آن پرداخته شود. نتایج اقداماتی که تاکنون توسط مجامع بینالمللی و دولتها جهت مبارزه با گرسنگی انجام شده در مقایسه با روند فزاینده تنشها و تعارضات منطقهای و تغییرات اقلیمی -که ریشه اصلی این مشکل است- بهصورت محدود، پراکنده و کماثر بوده است. بدون یک تصمیم جهانی و اراده قوی سیاسی در سطح بینالمللی و اقدام عملی در سطح ملی توسط دولتها در جهت رفع عوامل گرسنگی و سوءتغذیه شاهد هیچ تغییر جدی در این مسیر نخواهیم بود. سازمان ملل بهطور عام و سازمان خواروبار جهانی (فائو) بهصورت خاص نقش اصلی در تقویت و جلب همکاریهای بینالمللی دارند تا با این تهدیدات مقابله کرده و از وقوع گرسنگی بهصورت گستردهتر جلوگیری کنند. بدیهی است که ادامه روند کنونی و ادامه اقدامات معمول بههیچ وجه کافی نخواهد بود در حالی که در سطح جهانی منازعات امنیتی، سیاسی و تحریمهای یکسویه تجاری حداقل بر 70 کشور جهان اعمال شده و در حال افزایش است. برای تمامی کشورهای جهان این یک واقعیت تلخ است که چند کشور منافع ملی خود را بهعنوان نظم اقتصادی و امنیتی جهانی به مابقی کشورها دیکته کنند و همان دولتها تفاهمات محیطزیستی جهانی جهت کاهش پدیده گلخانهای را زیر پا گذاشته و اساسا گرمشدن زمین را زیر سؤال میبرند. در چنين شرايطي راهحل اصولی هم جهت رفع معضل گرسنگی وجود نخواهد داشت. کشورهایی که با مداخله نظامی در کشورها زمینه مهاجرتهای ميلیونی و سیل پناهندگان را ایجاد میكنند و خود حاضر به پذیرش آنها حتی بر اساس اصول بشردوستانه هم نیستند. مهاجرانی که خود و کودکانشان اصلیترین گروه جمعیتی گرسنگان و مبتلایان به سوءتغذیه هستند. منازعات تجاری و تحریمهای یکسویه از عوامل اصلی افزایش شمار گرسنگان جهان است که حتی اشاره به اين مسئله، بیان و انعکاس معضلات اين قشر در اعلامیه سازمانهای بینالمللی امری سیاسی و مذموم تلقی ميشود و حتی سازمان ملل هم در قبال آن مقاومت میکند. هماکنون سؤال اینجاست که چگونه در چنین شرایطی که حتی بیان مشکل و ریشههای اصلی آن به یک تابو تبدیل شده است، توافق جهانی و همت سیاسی جهت رفع این معضل بهوقوع خواهد پیوست؟ و آیا نشستهای جدید و کنفرانسهای جهانی که با هزینه عظیم مردم برگزار میشود، در چنین شرایطی میتواند کوچکترین کمکي به ریشهیابی و حل این مشکل اساسی جهانی كند؟
بر اساس آخرین گزارش کمیته جهانی امنیت غذا CFS، تعداد افراد گرسنه جهان به ۸۲۱ ميلیون نفر و تعداد افرادی که به نوعی به سوءتغذیه مبتلا هستند به دو میلیارد نفر رسیده است. پس از سالها که شاهد کاهش تعداد گرسنگان بودیم، این ارقام نشانگر روند افزایشی است و پیشبینی افق آینده نیز هراسناکتر است. بر اساس آخرین گزارش ارائهشده در اجلاس سپتامبر گذشته سازمان ملل نیز با توجه به بحرانهای فزاینده سیاسی و تغییرات اقلیمی، سطح مبارزه با گرسنگی با تأخیر جدی روبهروست و اگر اقدامی عاجل و جهانی انجام نشود، تعداد گرسنگان و مبتلايان به سوءتغذیه از این میزان هم بیشتر و وارد چرخه بحران خواهد شد. بههمین دلیل برگزاری «نشست جهانی سیستم غذا» (World Summit on Food Systems) در سال ۲۰۲۱ از سوی دبیر کل سازمان ملل پیشنهاد شده تا در سطح جهانی و بهصورت همهجانبه به این مقوله و راههای مواجهه با آن پرداخته شود. نتایج اقداماتی که تاکنون توسط مجامع بینالمللی و دولتها جهت مبارزه با گرسنگی انجام شده در مقایسه با روند فزاینده تنشها و تعارضات منطقهای و تغییرات اقلیمی -که ریشه اصلی این مشکل است- بهصورت محدود، پراکنده و کماثر بوده است. بدون یک تصمیم جهانی و اراده قوی سیاسی در سطح بینالمللی و اقدام عملی در سطح ملی توسط دولتها در جهت رفع عوامل گرسنگی و سوءتغذیه شاهد هیچ تغییر جدی در این مسیر نخواهیم بود. سازمان ملل بهطور عام و سازمان خواروبار جهانی (فائو) بهصورت خاص نقش اصلی در تقویت و جلب همکاریهای بینالمللی دارند تا با این تهدیدات مقابله کرده و از وقوع گرسنگی بهصورت گستردهتر جلوگیری کنند. بدیهی است که ادامه روند کنونی و ادامه اقدامات معمول بههیچ وجه کافی نخواهد بود در حالی که در سطح جهانی منازعات امنیتی، سیاسی و تحریمهای یکسویه تجاری حداقل بر 70 کشور جهان اعمال شده و در حال افزایش است. برای تمامی کشورهای جهان این یک واقعیت تلخ است که چند کشور منافع ملی خود را بهعنوان نظم اقتصادی و امنیتی جهانی به مابقی کشورها دیکته کنند و همان دولتها تفاهمات محیطزیستی جهانی جهت کاهش پدیده گلخانهای را زیر پا گذاشته و اساسا گرمشدن زمین را زیر سؤال میبرند. در چنين شرايطي راهحل اصولی هم جهت رفع معضل گرسنگی وجود نخواهد داشت. کشورهایی که با مداخله نظامی در کشورها زمینه مهاجرتهای ميلیونی و سیل پناهندگان را ایجاد میكنند و خود حاضر به پذیرش آنها حتی بر اساس اصول بشردوستانه هم نیستند. مهاجرانی که خود و کودکانشان اصلیترین گروه جمعیتی گرسنگان و مبتلایان به سوءتغذیه هستند. منازعات تجاری و تحریمهای یکسویه از عوامل اصلی افزایش شمار گرسنگان جهان است که حتی اشاره به اين مسئله، بیان و انعکاس معضلات اين قشر در اعلامیه سازمانهای بینالمللی امری سیاسی و مذموم تلقی ميشود و حتی سازمان ملل هم در قبال آن مقاومت میکند. هماکنون سؤال اینجاست که چگونه در چنین شرایطی که حتی بیان مشکل و ریشههای اصلی آن به یک تابو تبدیل شده است، توافق جهانی و همت سیاسی جهت رفع این معضل بهوقوع خواهد پیوست؟ و آیا نشستهای جدید و کنفرانسهای جهانی که با هزینه عظیم مردم برگزار میشود، در چنین شرایطی میتواند کوچکترین کمکي به ریشهیابی و حل این مشکل اساسی جهانی كند؟