|

ICT به عنوان مهارت شهروندی باید مورد توجه قرار گیرد

هم‌زمان با امضای برنامه عمل آموزش برای همه (EFA) سازمان ملل در سال‌های 2015 تا 2030، نشستی در کینگدائوی چین برگزار شد که به نقش ICT در تحقق اهداف آموزش برای همه اشاره می‌کرد. در این نشست که اولین نشستی بود که به این موضوع می‌پرداخت، وزیران آموزش و پرورش معاهده‌ای امضا کردند که بر مبنای آن متعهد می‌شدند از سال 2015 تا 2030 شرایطی را براي آموزش کشورها فراهم کنند.
این شرایط را می‌توان به این شکل فهرست‌بندی کرد:
اولین شرط، دسترسی است. وزیران آموزش و پرورش متعهد شدند با به‌کارگیری فناوری اطلاعات، موضوع دسترسی را در آموزش و پرورش برای همه دانش‌آموزان فراهم کنند. یکی از محورهای استفاده از ICT برای دستیابی به اهداف STG است که اهداف توسعه پایدار است. هدف چهارم توسعه پایدار تحقق آموزش برای همه دانش‌آموزان مستقل از جنسیت، روستایی یا شهری‌بودن یا انواع تمایزهاست.
موضوع دوم به‌کارگیری ICT برای افزایش دسترسی به آموزش برای دختران و پسران است. باید بستری فراهم کرد که بتوان این فناوری را به‌ویژه در مناطق روستایی و دورافتاده قرار داد. دختران معمولا به‌خصوص در چهار استان کشور تفاوت قابل توجهی دارند فناوری باید کمک کند به اینکه بتوانیم دسترسی را فراهم کنیم.
نکته سوم که بسیار مهم است، دسترسی به محیط یادگیری الکترونیکی تا سال 2030 برای همه است. فناوری اطلاعات باید کمک کند تا محیط یادگیری الکترونیکی در مدارس تا سال 2030 برای همه فراهم شود.
در بحث عدالت یک بحث، دسترسی و دیگری دسترسی همراه باکیفیت است که معمولا در همه اصناف توجه می‌شود و آموزش‌و‌پرورش نیز باید به آن توجه کند. در واقع ICT باید با امکاناتی که در اختیار فناوری اطلاعات می‌گذارد، عامل ارتقای کیفیت یادگیری باشد. یعنی چندرسانه‌ای‌بودن، خودمدیریتی‌بودن، دردسترس‌بودن و تعاملی‌بودن و بسیاری از ویژگی‌های دیگر می‌تواند به این هدف کمک کند. همچنین مهارت ICT به عنوان مهارت شهروندی و عمومی باید مورد توجه قرار گیرد که آماده‌سازی بستر آن نیز بر عهده آموزش و پرورش است. به همین دلیل در تحولی که در چند سال اخیر اتفاق افتاد، درسی در دوره ابتدایی و دوره اول متوسطه با عنوان درس کار و فناوری اضافه شده که 50 درصد محتوای این کتاب به تربیت مهارت‌های ICT برای تحقق دولت الکترونیک و برای تربیت شهروند عمومی مجهز به مهارت‌های ICT پرداخته است. نکته سوم معاهدات تلفیق فناوری اطلاعات در فرایند یادگیری و یاددهی است. خوشبختانه با مشارکت بخش خصوصی آن نکته‌ای که در هدف آمده بود، تا پایان برنامه پنجم تحقق پیدا کرده و مجموعه‌های بسیار خوب محتوای الکترونیک تولید شده است که هم محتوای کتاب‌ها را پوشش می‌دهد و هم فرامتنی را فراهم کرده که یادگیرنده فراتر از کتاب درسی بتواند از امکانات چندرسانه‌ای و کتابخانه‌ای بهره‌مند شود که بتواند از آن برای ارتقای کیفیت یادگیری استفاده کند. در کاربردهای فناوری اطلاعات که در معاهده است و باید برای اجرای آن تلاش کنیم، پوشاندن شکاف آموزشی است. از این‌رو به شکاف آموزشی، از دو منظر توجه می‌شود؛ یکی از منظر دسترسی به ICT و دیگری استفاده از ICT. در ایران دسترسی را تا حد زیادی فراهم کرده‌ایم، اما استفاده از دسترسی هیچ‌گاه محقق نشد. اگر تفاوت در دسترسی بین مناطق محروم و مناطق برخوردار وجود داشته باشد، طبیعی است که توسعه فناوری اطلاعات، شکاف دیجیتالی را بین مناطق مختلف آموزش و پرورش کشور توسعه و افزایش می‌دهد. اگر دسترسی فراهم شد، امکان استفاده از ICT باید گام دوم باشد. نکته بعدی شکاف در سطح ملی است. بین مناطق کشور تمایزهایی داریم، بنابراین توجه به مناطق محروم در تجهیز و توسعه می‌تواند مانع این شکاف شود که در سطح ملی، روستاها و شهرستان‌ها از یک مزیت برخوردار باشند. شکاف در سطح بین‌المللی نیز می‌تواند باعث شود که در سطح جهانی از یک فاصله‌ای برخوردار باشیم که به توسعه شکاف دیجیتال بین ما و جهان دامن بزند. در این زمینه اولویت تجهیز از منابع دولتی به مدارس محروم در مناطق روستایی است. در مناطق شهری معمولا با مشارکت اولیا این اتفاق می‌افتد. اما منابع دولتی به مناطق روستایی تخصیص پیدا می‌کند. همچنین اجرای طرح USO با همکاری وزارت ارتباطات فراهم مي‌شود که در این زمینه سه برنامه مورد توجه قرار گرفته است؛ یکی راه‌اندازی آموزش الکترونیکی نیروی انسانی و معلمان روستایی است که خوشبختانه در برنامه درسی جدید دانشگاه فرهنگیان مهارت‌های عمومی ICDL جزء پیش‌نیازهای ورودی دانشجویان قلمداد شده و به‌کارگیری فناوری اطلاعات در فرایند یادگیری و یاددهی، تولید محتوا، به‌کارگیری در حوزه درسی خاص جزء دروسی است که دانشجویان در این دوره می‌گذرانند. خوشبختانه چون این دانشجویان به مناطق روستایی می‌روند، نیروهایی هستند که دانش و مهارت کافی دارند و می‌توانند این شکاف دیجیتالی را کاهش دهند.
نکته دوم راه‌اندازی سامانه آموزش از راه دور برای مناطق روستایی است که در این سامانه با استفاده از ظرفیت فناوری جدید تلویزیون‌های تعاملی و رسانه‌های تعاملی که زیرساخت‌هایش در کشور فراهم شده، از طریق IPTV و محتوای الکترونیکی هم که بخش سوم USO است، می‌توانیم محتوا را هم تولید کنیم که بتوانیم در این زمینه از شکاف دیجیتال جلوگیری کنیم.

هم‌زمان با امضای برنامه عمل آموزش برای همه (EFA) سازمان ملل در سال‌های 2015 تا 2030، نشستی در کینگدائوی چین برگزار شد که به نقش ICT در تحقق اهداف آموزش برای همه اشاره می‌کرد. در این نشست که اولین نشستی بود که به این موضوع می‌پرداخت، وزیران آموزش و پرورش معاهده‌ای امضا کردند که بر مبنای آن متعهد می‌شدند از سال 2015 تا 2030 شرایطی را براي آموزش کشورها فراهم کنند.
این شرایط را می‌توان به این شکل فهرست‌بندی کرد:
اولین شرط، دسترسی است. وزیران آموزش و پرورش متعهد شدند با به‌کارگیری فناوری اطلاعات، موضوع دسترسی را در آموزش و پرورش برای همه دانش‌آموزان فراهم کنند. یکی از محورهای استفاده از ICT برای دستیابی به اهداف STG است که اهداف توسعه پایدار است. هدف چهارم توسعه پایدار تحقق آموزش برای همه دانش‌آموزان مستقل از جنسیت، روستایی یا شهری‌بودن یا انواع تمایزهاست.
موضوع دوم به‌کارگیری ICT برای افزایش دسترسی به آموزش برای دختران و پسران است. باید بستری فراهم کرد که بتوان این فناوری را به‌ویژه در مناطق روستایی و دورافتاده قرار داد. دختران معمولا به‌خصوص در چهار استان کشور تفاوت قابل توجهی دارند فناوری باید کمک کند به اینکه بتوانیم دسترسی را فراهم کنیم.
نکته سوم که بسیار مهم است، دسترسی به محیط یادگیری الکترونیکی تا سال 2030 برای همه است. فناوری اطلاعات باید کمک کند تا محیط یادگیری الکترونیکی در مدارس تا سال 2030 برای همه فراهم شود.
در بحث عدالت یک بحث، دسترسی و دیگری دسترسی همراه باکیفیت است که معمولا در همه اصناف توجه می‌شود و آموزش‌و‌پرورش نیز باید به آن توجه کند. در واقع ICT باید با امکاناتی که در اختیار فناوری اطلاعات می‌گذارد، عامل ارتقای کیفیت یادگیری باشد. یعنی چندرسانه‌ای‌بودن، خودمدیریتی‌بودن، دردسترس‌بودن و تعاملی‌بودن و بسیاری از ویژگی‌های دیگر می‌تواند به این هدف کمک کند. همچنین مهارت ICT به عنوان مهارت شهروندی و عمومی باید مورد توجه قرار گیرد که آماده‌سازی بستر آن نیز بر عهده آموزش و پرورش است. به همین دلیل در تحولی که در چند سال اخیر اتفاق افتاد، درسی در دوره ابتدایی و دوره اول متوسطه با عنوان درس کار و فناوری اضافه شده که 50 درصد محتوای این کتاب به تربیت مهارت‌های ICT برای تحقق دولت الکترونیک و برای تربیت شهروند عمومی مجهز به مهارت‌های ICT پرداخته است. نکته سوم معاهدات تلفیق فناوری اطلاعات در فرایند یادگیری و یاددهی است. خوشبختانه با مشارکت بخش خصوصی آن نکته‌ای که در هدف آمده بود، تا پایان برنامه پنجم تحقق پیدا کرده و مجموعه‌های بسیار خوب محتوای الکترونیک تولید شده است که هم محتوای کتاب‌ها را پوشش می‌دهد و هم فرامتنی را فراهم کرده که یادگیرنده فراتر از کتاب درسی بتواند از امکانات چندرسانه‌ای و کتابخانه‌ای بهره‌مند شود که بتواند از آن برای ارتقای کیفیت یادگیری استفاده کند. در کاربردهای فناوری اطلاعات که در معاهده است و باید برای اجرای آن تلاش کنیم، پوشاندن شکاف آموزشی است. از این‌رو به شکاف آموزشی، از دو منظر توجه می‌شود؛ یکی از منظر دسترسی به ICT و دیگری استفاده از ICT. در ایران دسترسی را تا حد زیادی فراهم کرده‌ایم، اما استفاده از دسترسی هیچ‌گاه محقق نشد. اگر تفاوت در دسترسی بین مناطق محروم و مناطق برخوردار وجود داشته باشد، طبیعی است که توسعه فناوری اطلاعات، شکاف دیجیتالی را بین مناطق مختلف آموزش و پرورش کشور توسعه و افزایش می‌دهد. اگر دسترسی فراهم شد، امکان استفاده از ICT باید گام دوم باشد. نکته بعدی شکاف در سطح ملی است. بین مناطق کشور تمایزهایی داریم، بنابراین توجه به مناطق محروم در تجهیز و توسعه می‌تواند مانع این شکاف شود که در سطح ملی، روستاها و شهرستان‌ها از یک مزیت برخوردار باشند. شکاف در سطح بین‌المللی نیز می‌تواند باعث شود که در سطح جهانی از یک فاصله‌ای برخوردار باشیم که به توسعه شکاف دیجیتال بین ما و جهان دامن بزند. در این زمینه اولویت تجهیز از منابع دولتی به مدارس محروم در مناطق روستایی است. در مناطق شهری معمولا با مشارکت اولیا این اتفاق می‌افتد. اما منابع دولتی به مناطق روستایی تخصیص پیدا می‌کند. همچنین اجرای طرح USO با همکاری وزارت ارتباطات فراهم مي‌شود که در این زمینه سه برنامه مورد توجه قرار گرفته است؛ یکی راه‌اندازی آموزش الکترونیکی نیروی انسانی و معلمان روستایی است که خوشبختانه در برنامه درسی جدید دانشگاه فرهنگیان مهارت‌های عمومی ICDL جزء پیش‌نیازهای ورودی دانشجویان قلمداد شده و به‌کارگیری فناوری اطلاعات در فرایند یادگیری و یاددهی، تولید محتوا، به‌کارگیری در حوزه درسی خاص جزء دروسی است که دانشجویان در این دوره می‌گذرانند. خوشبختانه چون این دانشجویان به مناطق روستایی می‌روند، نیروهایی هستند که دانش و مهارت کافی دارند و می‌توانند این شکاف دیجیتالی را کاهش دهند.
نکته دوم راه‌اندازی سامانه آموزش از راه دور برای مناطق روستایی است که در این سامانه با استفاده از ظرفیت فناوری جدید تلویزیون‌های تعاملی و رسانه‌های تعاملی که زیرساخت‌هایش در کشور فراهم شده، از طریق IPTV و محتوای الکترونیکی هم که بخش سوم USO است، می‌توانیم محتوا را هم تولید کنیم که بتوانیم در این زمینه از شکاف دیجیتال جلوگیری کنیم.

 

اخبار مرتبط سایر رسانه ها