پنتاگون و ادامه حضور در میدان‌های نفتی سوریه
مترجم: مونس نظری
مقامات وزارت دفاع آمریکا، روز پنجشنبه از آخرین استقرار صدها سرباز پیاده‌نظام و خودروهای زرهی برای محافظت از میدان‌های غنی نفت در شمال شرق سوریه دفاع کرده و اظهار کردند این مأموریت کلیدی، برای ادامه کارزار شکست داعش تدارک دیده شده و هیچ صحبتی درباره قانونی‌بودن یا اعتبار‌داشتنش نکردند. اما کارشناسان، اعتبار چنین عملیاتی را زیر سؤال برده‌اند؛ به‌ویژه بعد از اینکه دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا، پس از یورش ۹ اکتبر ترکیه به شمال شرق سوریه، نیروهای خود را از مرز سوریه و ترکیه بیرون کشید. این اقدام به‌طور گسترده‌ای جلب‌توجه کرد. ملیسا دالتون، عضو ارشد مرکز مطالعات استراتژیک و بین‌الملل گفت: «مأموریت و اقتدار نیروهای فعال ما در شمال شرق سوریه در حال افزایش است ولی پس از آخرین کناره‌گیری‌مان دیگر با چه اعتباری می‌خواهیم در آنجا حضور داشته باشیم؟».
پس از از‌میان‌رفتن خلافت ظاهری داعش، قرار شد آمریکا از سوریه عقب‌نشینی کند. اما ترامپ در روزهای اخیر رسما مأموریت نظامی خود را در این کشور به تصویب رسانده و صدها نفر نیروی نظامی پشتیبان را در عملیاتی با اهداف مبهم در این کشور گماشته است و جمعی دیگر از نیروها را با ترفندهایی در منطقه مستقر کرده است. معاون ستاد مشترک در جلسه توجیهی روز پنجشنبه در ستاد مشترک به خبرنگاران گفت که مأموریت اصلی ارتش آمریکا در سوریه، اطمینان از شکست ماندگار داعش و تلاش برای محافظت از این دستاورد است. حفاظت از میدان‌های نفتی «مأموریت فرعی» محسوب می‌شود.
یک سؤال کلیدی این است که آیا اصلا نیروهای آمریکایی صلاحیت قانونی درگیرشدن با نیروهای روسی، سوری یا ایرانی را که ممکن است برای حفاظت از این میدان‌ها دست به اقداماتی بزنند، دارد یا نه؟ AUMF در سال ۲۰۰۱ این اجازه را از ایالات‌متحده سلب کرده که بازیگران دولتی مانند نیروهای روسی، سوری و ایرانی را مورد حمله قرار دهند؛ مگر آنکه در دفاع از خود اقدام کنند. در روز پنجشنبه، مقامات پنتاگون با دقت به این موضوع پرداختند. بایرن گفت: «کانال‌های بازدارنده موجود در محل استقرار یافته‌اند تا اطمینان حاصل شود بازیگران ایالات‌متحده در کجا مستقر شده‌اند و از درگیری‌های احتمالی جلوگیری کنند. به سربازان ایالات‌متحده حتی در مورد چگونگی «کاستن تنش‌ها» در صورت درگیری‌های احتمالی آموزش‌هایی داده شده است». اما او در نهایت تأکید کرد نیروهای آمریکایی از خود دفاع خواهند کرد. هافمن گفت: «در منطقه همه می‌دانند نیروهای آمریکایی کجا مستقر شده‌اند و شفاف‌سازی‌های لازم صورت گرفته و تمهیدات امنیتی هم صرفا برای اطمینان‌یافتن از این موضوع است که تعرضی به نیروهای آمریکایی صورت نگیرد».
مسئله رویارویی نیروهای آمریکایی و ایرانی در تنف مدت‌ها مطرح بوده است؛ محلی که مسیر احتمالی تأمین ایران از طریق عراق و سوریه در جنوب‌شرقی این کشور است. حادثه مربوط به حمل‌و‌نقل یک بندر ایرانی در سال ۲۰۱۷، که اولین بار در سال جاری توسط فارین‌پالیسی گزارش شد، تقریبا به درگیری انجامید و تأکیدی بود بر اینکه چگونه حتی حوادث خیلی‌کوچک هم می‌توانند به تنش‌های گسترده در این منطقه ختم شوند. داعش کماکان گروهی شورشی است که از سلول‌های ناآگاه سراسر منطقه تغذیه می‌کند. هافمن گفت: «جلوگیری از دستیابی این گروه به درآمدهای نفتی، بخشی مهم در فرایند جلوگیری از تجدیدحیات آن محسوب می‌شود». اما کارشناسان این سؤال را مطرح می‌کنند که آیا داعش به شکل ضعیف فعلی خود، اصلا تهدیدی برای میدان‌های نفتی محسوب می‌شود؟ آنها معتقدند هدف واقعی آمریکا از حضور در دیرالزور، جلوگیری از دستیابی نیروهای سوری، روسی و ایرانی به منابع قابل‌توجه نفتی است. دالتون گفت: «این منطقه غنی از منابع کشاورزی و نفتی است و این امر قدرت نفوذ بشار اسد و روسیه را بالا برده است. اگر بازیگران بتوانند کنترل مسالمت‌آمیز خود را در منطقه حفظ کنند، راه مذاکره بازتر
خواهد شد».حضور نیروهای آمریکایی در دیرالزور و تنف، سپری در مقابل نفوذ ایران نیز هست. مقامات آمریکایی مدت‌هاست که از تکمیل مسیر زمینی ایران که در امتداد عراق و سوریه تا مرز اسرائیل ادامه دارد، وحشت دارند. واقعیتی که باید مورد توجه قرار گیرد این است که استقرار نیروهای مکانیزه جدید در منطقه، از جمله خودروهای زرهی، و صدها سرباز اضافی، موضوع جدیدی است؛ چون پیش‌تر، این حضور محدود به تعداد کمی نیروهای عملیات ویژه و نیروهای هوایی بوده است. هافمن در پاسخ به این سؤال که چرا برای نبرد مقابل داعش به نیروهای مکانیزه و چریکی افزوده شده، توضیح می‌دهد: «فرماندهان برای حفاظت بیشتر از نیروها در منطقه، درخواست پشتیبانی کرده‌اند».با‌این‌حال، حضور ایالات‌متحده در دیرالزور ممکن است موضع تنش‌زدایی کردها را پیچیده‌تر کند. پس از عقب‌نشینی ایالات‌متحده، کردها برای محافظت در مقابل حمله ترکیه، ناچار به مذاکره با رژیم سوریه و پشتیبانان روسی شدند. دمشق و مسکو مشتاقانه از درآمد بالقوه نفتی حمایت کرده و از ادامه حضور ایالات متحده در منطقه ناراضی‌اند.
منبع: Foreign Policy
مقامات وزارت دفاع آمریکا، روز پنجشنبه از آخرین استقرار صدها سرباز پیاده‌نظام و خودروهای زرهی برای محافظت از میدان‌های غنی نفت در شمال شرق سوریه دفاع کرده و اظهار کردند این مأموریت کلیدی، برای ادامه کارزار شکست داعش تدارک دیده شده و هیچ صحبتی درباره قانونی‌بودن یا اعتبار‌داشتنش نکردند. اما کارشناسان، اعتبار چنین عملیاتی را زیر سؤال برده‌اند؛ به‌ویژه بعد از اینکه دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا، پس از یورش ۹ اکتبر ترکیه به شمال شرق سوریه، نیروهای خود را از مرز سوریه و ترکیه بیرون کشید. این اقدام به‌طور گسترده‌ای جلب‌توجه کرد. ملیسا دالتون، عضو ارشد مرکز مطالعات استراتژیک و بین‌الملل گفت: «مأموریت و اقتدار نیروهای فعال ما در شمال شرق سوریه در حال افزایش است ولی پس از آخرین کناره‌گیری‌مان دیگر با چه اعتباری می‌خواهیم در آنجا حضور داشته باشیم؟».
پس از از‌میان‌رفتن خلافت ظاهری داعش، قرار شد آمریکا از سوریه عقب‌نشینی کند. اما ترامپ در روزهای اخیر رسما مأموریت نظامی خود را در این کشور به تصویب رسانده و صدها نفر نیروی نظامی پشتیبان را در عملیاتی با اهداف مبهم در این کشور گماشته است و جمعی دیگر از نیروها را با ترفندهایی در منطقه مستقر کرده است. معاون ستاد مشترک در جلسه توجیهی روز پنجشنبه در ستاد مشترک به خبرنگاران گفت که مأموریت اصلی ارتش آمریکا در سوریه، اطمینان از شکست ماندگار داعش و تلاش برای محافظت از این دستاورد است. حفاظت از میدان‌های نفتی «مأموریت فرعی» محسوب می‌شود.
یک سؤال کلیدی این است که آیا اصلا نیروهای آمریکایی صلاحیت قانونی درگیرشدن با نیروهای روسی، سوری یا ایرانی را که ممکن است برای حفاظت از این میدان‌ها دست به اقداماتی بزنند، دارد یا نه؟ AUMF در سال ۲۰۰۱ این اجازه را از ایالات‌متحده سلب کرده که بازیگران دولتی مانند نیروهای روسی، سوری و ایرانی را مورد حمله قرار دهند؛ مگر آنکه در دفاع از خود اقدام کنند. در روز پنجشنبه، مقامات پنتاگون با دقت به این موضوع پرداختند. بایرن گفت: «کانال‌های بازدارنده موجود در محل استقرار یافته‌اند تا اطمینان حاصل شود بازیگران ایالات‌متحده در کجا مستقر شده‌اند و از درگیری‌های احتمالی جلوگیری کنند. به سربازان ایالات‌متحده حتی در مورد چگونگی «کاستن تنش‌ها» در صورت درگیری‌های احتمالی آموزش‌هایی داده شده است». اما او در نهایت تأکید کرد نیروهای آمریکایی از خود دفاع خواهند کرد. هافمن گفت: «در منطقه همه می‌دانند نیروهای آمریکایی کجا مستقر شده‌اند و شفاف‌سازی‌های لازم صورت گرفته و تمهیدات امنیتی هم صرفا برای اطمینان‌یافتن از این موضوع است که تعرضی به نیروهای آمریکایی صورت نگیرد».
مسئله رویارویی نیروهای آمریکایی و ایرانی در تنف مدت‌ها مطرح بوده است؛ محلی که مسیر احتمالی تأمین ایران از طریق عراق و سوریه در جنوب‌شرقی این کشور است. حادثه مربوط به حمل‌و‌نقل یک بندر ایرانی در سال ۲۰۱۷، که اولین بار در سال جاری توسط فارین‌پالیسی گزارش شد، تقریبا به درگیری انجامید و تأکیدی بود بر اینکه چگونه حتی حوادث خیلی‌کوچک هم می‌توانند به تنش‌های گسترده در این منطقه ختم شوند. داعش کماکان گروهی شورشی است که از سلول‌های ناآگاه سراسر منطقه تغذیه می‌کند. هافمن گفت: «جلوگیری از دستیابی این گروه به درآمدهای نفتی، بخشی مهم در فرایند جلوگیری از تجدیدحیات آن محسوب می‌شود». اما کارشناسان این سؤال را مطرح می‌کنند که آیا داعش به شکل ضعیف فعلی خود، اصلا تهدیدی برای میدان‌های نفتی محسوب می‌شود؟ آنها معتقدند هدف واقعی آمریکا از حضور در دیرالزور، جلوگیری از دستیابی نیروهای سوری، روسی و ایرانی به منابع قابل‌توجه نفتی است. دالتون گفت: «این منطقه غنی از منابع کشاورزی و نفتی است و این امر قدرت نفوذ بشار اسد و روسیه را بالا برده است. اگر بازیگران بتوانند کنترل مسالمت‌آمیز خود را در منطقه حفظ کنند، راه مذاکره بازتر
خواهد شد».حضور نیروهای آمریکایی در دیرالزور و تنف، سپری در مقابل نفوذ ایران نیز هست. مقامات آمریکایی مدت‌هاست که از تکمیل مسیر زمینی ایران که در امتداد عراق و سوریه تا مرز اسرائیل ادامه دارد، وحشت دارند. واقعیتی که باید مورد توجه قرار گیرد این است که استقرار نیروهای مکانیزه جدید در منطقه، از جمله خودروهای زرهی، و صدها سرباز اضافی، موضوع جدیدی است؛ چون پیش‌تر، این حضور محدود به تعداد کمی نیروهای عملیات ویژه و نیروهای هوایی بوده است. هافمن در پاسخ به این سؤال که چرا برای نبرد مقابل داعش به نیروهای مکانیزه و چریکی افزوده شده، توضیح می‌دهد: «فرماندهان برای حفاظت بیشتر از نیروها در منطقه، درخواست پشتیبانی کرده‌اند».با‌این‌حال، حضور ایالات‌متحده در دیرالزور ممکن است موضع تنش‌زدایی کردها را پیچیده‌تر کند. پس از عقب‌نشینی ایالات‌متحده، کردها برای محافظت در مقابل حمله ترکیه، ناچار به مذاکره با رژیم سوریه و پشتیبانان روسی شدند. دمشق و مسکو مشتاقانه از درآمد بالقوه نفتی حمایت کرده و از ادامه حضور ایالات متحده در منطقه ناراضی‌اند.
منبع: Foreign Policy