فرهنگ شهر در اجتماع شورا
از مدیریت شهری برای آسیب‌های اجتماعی امکانات می‌خواهند اما نظر نه!
محمدجواد حق‌شناس بر این باور است «با وجود دشواری‌ها و ممانعت‌ها، مسابقات فوتبال را در سینماها و پارک‌های شهر نمایش دادیم و مردم شادی خود را ابراز کردند و دیدیم که مشکلی هم پیش نمی‌آید.» این درحالی است که یکی از ویژگی‌های تمایز و تفاوت شورای پنجم شهر تهران با سه دوره گذشته آن در تغییر رویکردهای فرهنگی آن است. در زمینه این تغییر و تأثیر آن بر فعالیت‌های شهرداری با محمدجواد حق‌شناس، رئیس کمیسیون اجتماعی و فرهنگی شورای شهر تهران به گفت‌وگو نشستیم.
آقای حق‌شناس، این نقد هم از سوی صاحب‌نظران و هم حتی از سوی برخی اعضای شورا مطرح شده که با وجود آنکه تحول در حوزه اجتماعی و فرهنگی از شعارهای لیست امید بود اما هنوز این تحول چندان محسوس نیست. مواردی چون ابهام و اشکال در نحوه هزینه‌کردها، کمبود تخصیص بودجه به این حوزه، غلبه فعالیت‌های مناسبتی بر برنامه‌های مستمر و منظم، فقدان سیاست مدون اجتماعی، نابرابری در تخصیص امکانات و برنامه‌ها بین مناطق و محلات به زیان مناطق و محلات کمتربرخوردار، عدم تحول در سرای محلات و ضعف فعالیت در حوزه بانوان از مصادیق این نقد بوده‌اند. دراین‌باره چگونه عملکرد شورا را ارزیابی می‌کنید؟
ترکیبی از انتظارات بجای مردم و وضعیت مالی شهرداری سبب شد که به حوزه فرهنگی و اجتماعی بیشتر توجه کنیم. این در شرایطی بود که ما با بودجه انقباضی در شهرداری مواجه بودیم و حوزه فرهنگی نیز در بودجه کاهش 25درصدی داشت. در این شرایط با اصلاح مسیرها در مورد انضباط هزینه‌ای و پرهیز از بذل و بخشش‌های گذشته در حوزه اجتماعی و فرهنگی از سویی و توجه به ضوابط و احکام بالادستی در اقدامات تلاش کردیم این تنگناهای مالی کمتر خود را نشان دهد.
مهم‌ترین عملکرد شورا، تنظیم برنامه سوم بر مبنای اصول توسعه پایدار و توجه به پایداری فرهنگی بود.
یکی دیگر از جنبه‌های مهم فعالیت در زمینه فرهنگ، موضوع پهنه فرهنگی رودکی است که با جلسات و هماهنگی با تمام ذی‌نفعان و تخصیص بودجه به آن، در حال تحقق آن هستیم.
گذرهای دیگر هم در همین راستا در برنامه هستند؛ از جمله گذر کتاب که از میدان انقلاب تا چهارراه ولیعصر است، گذر نمایش در لاله‌زار که تئاتر نصر احیا شد، محور شمالی لاله‌زار بازپیرایی شد، خانه اتحادیه مرمت و آماده‌سازی شده است، ساختمان شماره 3 خانه سینما بازگشایی شد. برای خیابان برادران مظفر، گذر هنر مدنظر است که در آن امسال نوروزگاه برگزار شد. درباره گذر صنایع‌دستی در خیابان ویلا كه هم مصوب شورا بود و هم بودجه اختصاصی داشت و هم مشاور برای آن مطالعات انجام داده بود، حال نحوه اجرای یک‌طرفه‌شدن آن برای بخشی از تاکسی‌ران‌ها و کسبه سوء‌تفاهم ایجاد کرده است. یکی از دشواری‌های حوزه فرهنگی این است که آحاد جامعه برای خود حق
اظهار نظر قائل‌اند.
از دیگر دستاوردها باید به بزرگداشت‌های مشاهیر فرهنگی اشاره کرد و همچنین مي‌توان به نام‌گذاری معابر به نام مفاخر فرهنگی، ادبی و هنری نظیر فریدون مشیری، منوچهر آتشی، محمدعلی سپانلو، مهدی اخوان‌ثالث، عزت‌الله انتظامی، جمشید مشایخی، علی نصیریان، غلامحسین امیرخانی و پروین دولت‌آبادی اشاره کرد و البته نام‌گذاری خیابانی به نام دکتر محمد مصدق پس از 40 سال با وجود فشارهای زیاد.
به موضوع نوروزگاه‌ها اشاره داشتید، طبق ماده 77 برنامه سوم شهرداری، یک‌سری اصول برای برنامه عملیاتی ارتقاي نشاط اجتماعی در برگزاری رویدادهای شهری لحاظ شده است، از جمله توجه به هنر عمومی، ورزش شهروندی، محوریت سازمان‌های مردم‌نهاد و سازمان‌های اجتماع‌محور، بستر گفت‌وگو بین شهروندان و سازمان‌های مردم‌نهاد و مسئولان، ایجاد بستر کار داوطلبانه حمایتی و تقویت ارتباطات حمایتی میان‌شهروندی، با توجه به این موارد و همین‌طور ارزیابی‌های انجام‌شده توسط کمیته‌های هنر و اجتماعی شورا از برنامه‌های نوروزی، چه تحلیلی در این خصوص دارید؟ در ارزیابی‌های انجام‌شده شورا، در زمینه گسترش کمی، استقبال مردم و ایجاد شادمانی توفیق وجود داشت اما درباره شاخص‌هایی نظیر مشارکت، خلاقیت و غنای فرهنگی ضعف‌هایی وجود داشت.
ما نوروز 97، نوروزخوانی را از شورا آغاز کردیم و رویکرد ما این بود که بتوانیم نگرش مثبتی به نمادهای نوروز از جمله حاجی‌فیروز ایجاد کنیم تا به عنوان شبه‌متکدی به آن نگریسته نشود. در همین راستا خود اعضای شورا با لباس‌هایی سنتی و محلی، کارناوال نوروزی را تدارک دیدند. در سال 98 یک تحول عظیم داشتیم و توانستیم نوروزگاه‌ها را از صرف بلوار کشاورز به تمام مناطق شهر تهران گسترش دهیم. در تداوم این حرکت همه مناطق به برگزاری شادستان در نقاط مختلف محلات خود اقدام کردند و با وجود محدودیت‌ها و همین‌طور مشکلات سیل توانستیم موفق باشیم.
همچنین در زمینه رویدادهای شهری، با وجود دشواری‌ها و ممانعت‌ها، مسابقات فوتبال را در سینماها و پارک‌های شهر نمایش دادیم و مردم شادی خود را ابراز کردند و دیدیم که مشکلی هم پیش نمی‌آید.
به‌عنوان پرسش نهایی، در حوزه اجتماعی، ماده 69 برنامه سوم دارای اهمیت است. در این ماده از تغییر رویکرد از طرد اجتماعی به پذیرش اجتماعی درخصوص آسیب‌های اجتماعی صحبت شده و موضوع ساماندهی و تقویت سامان‌سراها، مددسراها و گرمخانه‌ها و شناسایی و بهسازی فضاهای بی‌دفاع شهری مطرح شده است. درخصوص فضاهای بی‌دفاع شهری در گذشته طرحی بود تحت عنوان «کاهش خطرپذیری فضاهای بی‌دفاع شهری برای بانوان» که به صورت مشارکتی و محلی اجرا می‌شد. درخصوص اقدامات و رویکردهای کمیسیون در این زمینه توضیح دهید.
طبیعتا شهر تهران به دلیل رشد بی‌رویه و بی‌برنامه در حوزه‌هایی با مشکلات فضاهای بی‌دفاع شهری و آسیب‌های اجتماعی روبه‌روست. در این مسائل، نیروی انتظامی، بهزیستی و کمیته امداد مسئولیت مستقیم دارند اما نسبت به تکالیف خود قصور می‌کنند و به تهران توجهی ندارند. شهرداری در این زمینه مازاد بر وظایفش کمک می‌کند اما به دلیل فقدان پشتیبانی‌ها، آسیب‌ها گسترش پیدا می‌کنند. متأسفانه نگاه به مدیریت شهری، نگاه یک قلک است اما در سیاست‌ها مدیریت شهری را دخالت نمی‌دهند و نظرخواهی نمی‌کنند.
ما باید به سمت استفاده از سازمان‌های مردم‌نهاد و گروه‌های فعال اجتماعی برویم و از تصدی‌گری دست برداریم و از منابع بی‌پایان و داوطلبانه مردم بهره ببریم. البته سازمان‌های مسئول حق پنهان‌شدن و حذف تهران از شمول خدمت خود را ندارند. شهر تهران 15 درصد جمعیت کشور را دارد و بنابراین 15 درصد ملی بهزیستی باید به آن اختصاص یابد. موضوع منظر شهر و جمع‌آوری بر عهده شهرداری است اما موضوع تفکیک و بازپروری و نظایر آن را باید سازمان‌های مسئول برعهده بگیرند، اابته شهرداری چنانکه تاکنون اقدام کرده، همکاری خواهد کرد.
محمدجواد حق‌شناس بر این باور است «با وجود دشواری‌ها و ممانعت‌ها، مسابقات فوتبال را در سینماها و پارک‌های شهر نمایش دادیم و مردم شادی خود را ابراز کردند و دیدیم که مشکلی هم پیش نمی‌آید.» این درحالی است که یکی از ویژگی‌های تمایز و تفاوت شورای پنجم شهر تهران با سه دوره گذشته آن در تغییر رویکردهای فرهنگی آن است. در زمینه این تغییر و تأثیر آن بر فعالیت‌های شهرداری با محمدجواد حق‌شناس، رئیس کمیسیون اجتماعی و فرهنگی شورای شهر تهران به گفت‌وگو نشستیم.
آقای حق‌شناس، این نقد هم از سوی صاحب‌نظران و هم حتی از سوی برخی اعضای شورا مطرح شده که با وجود آنکه تحول در حوزه اجتماعی و فرهنگی از شعارهای لیست امید بود اما هنوز این تحول چندان محسوس نیست. مواردی چون ابهام و اشکال در نحوه هزینه‌کردها، کمبود تخصیص بودجه به این حوزه، غلبه فعالیت‌های مناسبتی بر برنامه‌های مستمر و منظم، فقدان سیاست مدون اجتماعی، نابرابری در تخصیص امکانات و برنامه‌ها بین مناطق و محلات به زیان مناطق و محلات کمتربرخوردار، عدم تحول در سرای محلات و ضعف فعالیت در حوزه بانوان از مصادیق این نقد بوده‌اند. دراین‌باره چگونه عملکرد شورا را ارزیابی می‌کنید؟
ترکیبی از انتظارات بجای مردم و وضعیت مالی شهرداری سبب شد که به حوزه فرهنگی و اجتماعی بیشتر توجه کنیم. این در شرایطی بود که ما با بودجه انقباضی در شهرداری مواجه بودیم و حوزه فرهنگی نیز در بودجه کاهش 25درصدی داشت. در این شرایط با اصلاح مسیرها در مورد انضباط هزینه‌ای و پرهیز از بذل و بخشش‌های گذشته در حوزه اجتماعی و فرهنگی از سویی و توجه به ضوابط و احکام بالادستی در اقدامات تلاش کردیم این تنگناهای مالی کمتر خود را نشان دهد.
مهم‌ترین عملکرد شورا، تنظیم برنامه سوم بر مبنای اصول توسعه پایدار و توجه به پایداری فرهنگی بود.
یکی دیگر از جنبه‌های مهم فعالیت در زمینه فرهنگ، موضوع پهنه فرهنگی رودکی است که با جلسات و هماهنگی با تمام ذی‌نفعان و تخصیص بودجه به آن، در حال تحقق آن هستیم.
گذرهای دیگر هم در همین راستا در برنامه هستند؛ از جمله گذر کتاب که از میدان انقلاب تا چهارراه ولیعصر است، گذر نمایش در لاله‌زار که تئاتر نصر احیا شد، محور شمالی لاله‌زار بازپیرایی شد، خانه اتحادیه مرمت و آماده‌سازی شده است، ساختمان شماره 3 خانه سینما بازگشایی شد. برای خیابان برادران مظفر، گذر هنر مدنظر است که در آن امسال نوروزگاه برگزار شد. درباره گذر صنایع‌دستی در خیابان ویلا كه هم مصوب شورا بود و هم بودجه اختصاصی داشت و هم مشاور برای آن مطالعات انجام داده بود، حال نحوه اجرای یک‌طرفه‌شدن آن برای بخشی از تاکسی‌ران‌ها و کسبه سوء‌تفاهم ایجاد کرده است. یکی از دشواری‌های حوزه فرهنگی این است که آحاد جامعه برای خود حق
اظهار نظر قائل‌اند.
از دیگر دستاوردها باید به بزرگداشت‌های مشاهیر فرهنگی اشاره کرد و همچنین مي‌توان به نام‌گذاری معابر به نام مفاخر فرهنگی، ادبی و هنری نظیر فریدون مشیری، منوچهر آتشی، محمدعلی سپانلو، مهدی اخوان‌ثالث، عزت‌الله انتظامی، جمشید مشایخی، علی نصیریان، غلامحسین امیرخانی و پروین دولت‌آبادی اشاره کرد و البته نام‌گذاری خیابانی به نام دکتر محمد مصدق پس از 40 سال با وجود فشارهای زیاد.
به موضوع نوروزگاه‌ها اشاره داشتید، طبق ماده 77 برنامه سوم شهرداری، یک‌سری اصول برای برنامه عملیاتی ارتقاي نشاط اجتماعی در برگزاری رویدادهای شهری لحاظ شده است، از جمله توجه به هنر عمومی، ورزش شهروندی، محوریت سازمان‌های مردم‌نهاد و سازمان‌های اجتماع‌محور، بستر گفت‌وگو بین شهروندان و سازمان‌های مردم‌نهاد و مسئولان، ایجاد بستر کار داوطلبانه حمایتی و تقویت ارتباطات حمایتی میان‌شهروندی، با توجه به این موارد و همین‌طور ارزیابی‌های انجام‌شده توسط کمیته‌های هنر و اجتماعی شورا از برنامه‌های نوروزی، چه تحلیلی در این خصوص دارید؟ در ارزیابی‌های انجام‌شده شورا، در زمینه گسترش کمی، استقبال مردم و ایجاد شادمانی توفیق وجود داشت اما درباره شاخص‌هایی نظیر مشارکت، خلاقیت و غنای فرهنگی ضعف‌هایی وجود داشت.
ما نوروز 97، نوروزخوانی را از شورا آغاز کردیم و رویکرد ما این بود که بتوانیم نگرش مثبتی به نمادهای نوروز از جمله حاجی‌فیروز ایجاد کنیم تا به عنوان شبه‌متکدی به آن نگریسته نشود. در همین راستا خود اعضای شورا با لباس‌هایی سنتی و محلی، کارناوال نوروزی را تدارک دیدند. در سال 98 یک تحول عظیم داشتیم و توانستیم نوروزگاه‌ها را از صرف بلوار کشاورز به تمام مناطق شهر تهران گسترش دهیم. در تداوم این حرکت همه مناطق به برگزاری شادستان در نقاط مختلف محلات خود اقدام کردند و با وجود محدودیت‌ها و همین‌طور مشکلات سیل توانستیم موفق باشیم.
همچنین در زمینه رویدادهای شهری، با وجود دشواری‌ها و ممانعت‌ها، مسابقات فوتبال را در سینماها و پارک‌های شهر نمایش دادیم و مردم شادی خود را ابراز کردند و دیدیم که مشکلی هم پیش نمی‌آید.
به‌عنوان پرسش نهایی، در حوزه اجتماعی، ماده 69 برنامه سوم دارای اهمیت است. در این ماده از تغییر رویکرد از طرد اجتماعی به پذیرش اجتماعی درخصوص آسیب‌های اجتماعی صحبت شده و موضوع ساماندهی و تقویت سامان‌سراها، مددسراها و گرمخانه‌ها و شناسایی و بهسازی فضاهای بی‌دفاع شهری مطرح شده است. درخصوص فضاهای بی‌دفاع شهری در گذشته طرحی بود تحت عنوان «کاهش خطرپذیری فضاهای بی‌دفاع شهری برای بانوان» که به صورت مشارکتی و محلی اجرا می‌شد. درخصوص اقدامات و رویکردهای کمیسیون در این زمینه توضیح دهید.
طبیعتا شهر تهران به دلیل رشد بی‌رویه و بی‌برنامه در حوزه‌هایی با مشکلات فضاهای بی‌دفاع شهری و آسیب‌های اجتماعی روبه‌روست. در این مسائل، نیروی انتظامی، بهزیستی و کمیته امداد مسئولیت مستقیم دارند اما نسبت به تکالیف خود قصور می‌کنند و به تهران توجهی ندارند. شهرداری در این زمینه مازاد بر وظایفش کمک می‌کند اما به دلیل فقدان پشتیبانی‌ها، آسیب‌ها گسترش پیدا می‌کنند. متأسفانه نگاه به مدیریت شهری، نگاه یک قلک است اما در سیاست‌ها مدیریت شهری را دخالت نمی‌دهند و نظرخواهی نمی‌کنند.
ما باید به سمت استفاده از سازمان‌های مردم‌نهاد و گروه‌های فعال اجتماعی برویم و از تصدی‌گری دست برداریم و از منابع بی‌پایان و داوطلبانه مردم بهره ببریم. البته سازمان‌های مسئول حق پنهان‌شدن و حذف تهران از شمول خدمت خود را ندارند. شهر تهران 15 درصد جمعیت کشور را دارد و بنابراین 15 درصد ملی بهزیستی باید به آن اختصاص یابد. موضوع منظر شهر و جمع‌آوری بر عهده شهرداری است اما موضوع تفکیک و بازپروری و نظایر آن را باید سازمان‌های مسئول برعهده بگیرند، اابته شهرداری چنانکه تاکنون اقدام کرده، همکاری خواهد کرد.