نتایج رسمی و اولیه انتخابات پارلمانی عراق منتشر شد
خیزش صدر
تنها 44 درصد از عراقی‌ها برای شرکت در نخستین انتخابات پارلمانی بعد از سرنگونی داعش پای صندوق‌های رأی رفتند و شاید همین مسئله باعث شد نتایج به‌دست‌‌آمده موازنه قدرت را در این کشور عربی برهم بزند. یک روز بعد از برگزاری انتخابات، گزارش رسانه‌های عربی حاکی از پیروزی حیدرالعبادی، نخست‌وزیر عراق، در این انتخابات بود؛ اما بعد از آنکه کمیسیون انتخابات نتایج اولیه را منتشر کرد، ائتلاف «سائرون» مقتدی صدر، روحانی شیعه عراقی که تا روز یکشنبه در جایگاه دوم قرار داشت، بر رده نخست تکیه زد، ائتلاف به رهبری هادی عامری، فرمانده سپاه بدر، در جایگاه دوم قرار گرفت و العبادی با تحمل شکستی پیش‌بینی‌نشده، رقابت را به حریفان شیعه خود واگذار کرد.
به گفته مقام‌های انتخاباتی عراق، پس از شمارش بیش از ۹۵ درصد آرا در10 استان از ۱۸ استان عراق، فهرست تأییدشده مقتدی صدر، روحانی بانفوذ، پیشتاز است و فهرست هادی عامری در جایگاه دوم. هرچند العبادی از چهره‌های حمایت‌شده از سوی جامعه جهانی است، اما فهرستی که او از آن حمایت کرده، موسوم به ائتلاف النصر، در هیچ‌یک از استان‌هایی که تاکنون شمارش آرا در آنها انجام گرفته، موفق به رسیدن به جایگاه اول یا دوم نشده است. این در حالی است که ائتلاف «الوطنیه» به رهبری ایاد علاوی، نخست‌وزیر سابق عراق، نیز در بغداد در جایگاه چهارم قرار گرفته است. بزرگ‌ترین عامل این دگرگونی به گفته کارشناسان، فساد دولتی و عدم تأثیرگذاری احزاب و دولت بر افکار عمومی بود. در چنین شرایطی، مقتدی صدر که چندی با چرخش در سیاست‌هایش به سوی ریاض متمایل شد، هم از شعار مبارزه با فساد در رقابت با رقبای خود سود برد و هم هواداران سنتی خویش را حفظ و افکار عمومی آنان را مدیریت کرد. اکنون او می‌تواند بزرگ‌ترین ائتلاف انتخاباتی شیعی را تشکیل دهد و در انتخاب نخست‌وزیر نقشی کلیدی و استراتژیک ایفا کند. این در حالی است که العبادی هرچند با پیروزی بر داعش به موفقیت
چشمگیر داخلی و خارجی دست یافت، اما نتوانست بر مشکلات اقتصادی غلبه کند و همین مسئله باعث شد در این انتخابات، نتایجی را که انتظار می‌رفت به دست نیاورد. این انتخابات از همان ابتدا به‌عنوان محکی برای میزان نفوذ ایران، آمریکا و عربستان در زمین عراق تعبیر می‌شد. گرچه هیچ‌کدام از این کشورها به‌طور رسمی از ائتلافی حمایت نکردند، اما هر فهرست در اذهان عمومی به یکی از این بازیگران نزدیک‌تر است. هادی عامری، رهبری ائتلاف فتح را بر عهده دارد که متشکل از حشدالشعبی است؛ نیروی شیعه‌ای که بعد از ظهور داعش از گروه‌ها و داوطلبان غالبا شیعه شکل گرفت؛ بنابراین تصور این است که تهران این گروه را پشتیبانی می‌کند و آن‌طور که گفته می‌شود، نخست‌وزیر کنونی عراق هم از سوی آمریکا حمایت می‌شود و هم پشتیبانی ایران را به دنبال دارد. در این میان، نزدیکی اخیر مقتدی صدر به عربستان سبب شده ائتلاف سائرون نیز تا حدی گروهی تحت حمایت سعودی‌ها تلقی شود و پیشتازی آنان نسبت به ائتلاف فتح، تا حدی به معنای پررنگ‌شدن نفوذ عربستان نسبت به رقبای منطقه‌ای خود در این کشور است؛ اما طرفداران صدر هم مخالف نفوذ ایران هستند و هم سرسختانه ضدآمریکا. از سوی دیگر،
طبق گزارش‌های منتشرشده، هیچ گروهی نمی‌تواند 165 کرسی پارلمان را برای تشکیل دولتی یکپارچه به خود اختصاص دهد و در چنین شرایطی ائتلاف‌هایی که بیشترین کرسی را کسب کرده‌اند، می‌توانند با ائتلاف با گروه‌های کوچک‌تر، اکثریت لازم را کسب کنند. همه اینها زمانی چالش‌برانگیزتر خواهد شد که نوبت تشکیل دولت و انتخاب نخست‌وزیر و رئیس‌جمهوری برسد. به‌طور متداول در عراق، پیروز انتخابات بر کرسی نخست‌وزیری نمی‌نشیند و فرد برگزیده برای این سمت، بعد از چانه‌زنی‌های بسیار و طولانی انتخاب می‌شود و احتمالا این‌بار با توجه به تمام انشعاب‌ها و منافع مشترک و نقاط اختلاف متعدد بازیگران داخلی و خارجی در میدان عراق، انتظار می‌رود این روند سخت‌تر باشد. هرچند بسیاری از تحلیلگران هنوز بر این باور هستند که نخست‌وزیر تحصیل‌کرده عراق در بریتانیا که توانسته با اتخاذ سیاست‌های میانه تمامی بازیگران خارجی را راضی نگه دارد، می‌تواند همچنان بر کرسی خود تکیه بزند. احمد طارق، استاد روابط بین‌الملل دانشگاه موصل، دراین‌باره به الجزیره می‌گوید: عراق توانست بر داعش غلبه کند؛ گروهی تروریستی که بر نتایج انتخابات تأثیر بسزایی گذاشت. اکنون نیز امیدهای زیادی
برای تغییر وجود دارد و بسیاری از عراقی‌ها به العبادی به‌عنوان بازویی برای این تغییرات نگاه می‌کنند؛ چراکه توانست بر داعش پیروز شود.
با همه این تفاسیر، سناریوهای احتمالی بعد از شمارش تمام آرا، نه‌تنها به تعداد آرای کسب‌شده از سوی هریک از کاندیداها بستگی دارد، بلکه توانایی بازیگران خارجی برای اعمال فشار بر گروه‌های شیعی برای تشکیل ائتلاف نیز در این فرایند بسیار تأثیرگذار است. پس می‌توان گفت انتخابات پارلمانی در عراق، همان‌طور که غالب یکه و تنهایی در داخل ندارد، پیروز تک‌وتنهایی نیز در عرصه رقابت بین‌المللی و منطقه‌ای نخواهد داشت.
تنها 44 درصد از عراقی‌ها برای شرکت در نخستین انتخابات پارلمانی بعد از سرنگونی داعش پای صندوق‌های رأی رفتند و شاید همین مسئله باعث شد نتایج به‌دست‌‌آمده موازنه قدرت را در این کشور عربی برهم بزند. یک روز بعد از برگزاری انتخابات، گزارش رسانه‌های عربی حاکی از پیروزی حیدرالعبادی، نخست‌وزیر عراق، در این انتخابات بود؛ اما بعد از آنکه کمیسیون انتخابات نتایج اولیه را منتشر کرد، ائتلاف «سائرون» مقتدی صدر، روحانی شیعه عراقی که تا روز یکشنبه در جایگاه دوم قرار داشت، بر رده نخست تکیه زد، ائتلاف به رهبری هادی عامری، فرمانده سپاه بدر، در جایگاه دوم قرار گرفت و العبادی با تحمل شکستی پیش‌بینی‌نشده، رقابت را به حریفان شیعه خود واگذار کرد.
به گفته مقام‌های انتخاباتی عراق، پس از شمارش بیش از ۹۵ درصد آرا در10 استان از ۱۸ استان عراق، فهرست تأییدشده مقتدی صدر، روحانی بانفوذ، پیشتاز است و فهرست هادی عامری در جایگاه دوم. هرچند العبادی از چهره‌های حمایت‌شده از سوی جامعه جهانی است، اما فهرستی که او از آن حمایت کرده، موسوم به ائتلاف النصر، در هیچ‌یک از استان‌هایی که تاکنون شمارش آرا در آنها انجام گرفته، موفق به رسیدن به جایگاه اول یا دوم نشده است. این در حالی است که ائتلاف «الوطنیه» به رهبری ایاد علاوی، نخست‌وزیر سابق عراق، نیز در بغداد در جایگاه چهارم قرار گرفته است. بزرگ‌ترین عامل این دگرگونی به گفته کارشناسان، فساد دولتی و عدم تأثیرگذاری احزاب و دولت بر افکار عمومی بود. در چنین شرایطی، مقتدی صدر که چندی با چرخش در سیاست‌هایش به سوی ریاض متمایل شد، هم از شعار مبارزه با فساد در رقابت با رقبای خود سود برد و هم هواداران سنتی خویش را حفظ و افکار عمومی آنان را مدیریت کرد. اکنون او می‌تواند بزرگ‌ترین ائتلاف انتخاباتی شیعی را تشکیل دهد و در انتخاب نخست‌وزیر نقشی کلیدی و استراتژیک ایفا کند. این در حالی است که العبادی هرچند با پیروزی بر داعش به موفقیت
چشمگیر داخلی و خارجی دست یافت، اما نتوانست بر مشکلات اقتصادی غلبه کند و همین مسئله باعث شد در این انتخابات، نتایجی را که انتظار می‌رفت به دست نیاورد. این انتخابات از همان ابتدا به‌عنوان محکی برای میزان نفوذ ایران، آمریکا و عربستان در زمین عراق تعبیر می‌شد. گرچه هیچ‌کدام از این کشورها به‌طور رسمی از ائتلافی حمایت نکردند، اما هر فهرست در اذهان عمومی به یکی از این بازیگران نزدیک‌تر است. هادی عامری، رهبری ائتلاف فتح را بر عهده دارد که متشکل از حشدالشعبی است؛ نیروی شیعه‌ای که بعد از ظهور داعش از گروه‌ها و داوطلبان غالبا شیعه شکل گرفت؛ بنابراین تصور این است که تهران این گروه را پشتیبانی می‌کند و آن‌طور که گفته می‌شود، نخست‌وزیر کنونی عراق هم از سوی آمریکا حمایت می‌شود و هم پشتیبانی ایران را به دنبال دارد. در این میان، نزدیکی اخیر مقتدی صدر به عربستان سبب شده ائتلاف سائرون نیز تا حدی گروهی تحت حمایت سعودی‌ها تلقی شود و پیشتازی آنان نسبت به ائتلاف فتح، تا حدی به معنای پررنگ‌شدن نفوذ عربستان نسبت به رقبای منطقه‌ای خود در این کشور است؛ اما طرفداران صدر هم مخالف نفوذ ایران هستند و هم سرسختانه ضدآمریکا. از سوی دیگر،
طبق گزارش‌های منتشرشده، هیچ گروهی نمی‌تواند 165 کرسی پارلمان را برای تشکیل دولتی یکپارچه به خود اختصاص دهد و در چنین شرایطی ائتلاف‌هایی که بیشترین کرسی را کسب کرده‌اند، می‌توانند با ائتلاف با گروه‌های کوچک‌تر، اکثریت لازم را کسب کنند. همه اینها زمانی چالش‌برانگیزتر خواهد شد که نوبت تشکیل دولت و انتخاب نخست‌وزیر و رئیس‌جمهوری برسد. به‌طور متداول در عراق، پیروز انتخابات بر کرسی نخست‌وزیری نمی‌نشیند و فرد برگزیده برای این سمت، بعد از چانه‌زنی‌های بسیار و طولانی انتخاب می‌شود و احتمالا این‌بار با توجه به تمام انشعاب‌ها و منافع مشترک و نقاط اختلاف متعدد بازیگران داخلی و خارجی در میدان عراق، انتظار می‌رود این روند سخت‌تر باشد. هرچند بسیاری از تحلیلگران هنوز بر این باور هستند که نخست‌وزیر تحصیل‌کرده عراق در بریتانیا که توانسته با اتخاذ سیاست‌های میانه تمامی بازیگران خارجی را راضی نگه دارد، می‌تواند همچنان بر کرسی خود تکیه بزند. احمد طارق، استاد روابط بین‌الملل دانشگاه موصل، دراین‌باره به الجزیره می‌گوید: عراق توانست بر داعش غلبه کند؛ گروهی تروریستی که بر نتایج انتخابات تأثیر بسزایی گذاشت. اکنون نیز امیدهای زیادی
برای تغییر وجود دارد و بسیاری از عراقی‌ها به العبادی به‌عنوان بازویی برای این تغییرات نگاه می‌کنند؛ چراکه توانست بر داعش پیروز شود.
با همه این تفاسیر، سناریوهای احتمالی بعد از شمارش تمام آرا، نه‌تنها به تعداد آرای کسب‌شده از سوی هریک از کاندیداها بستگی دارد، بلکه توانایی بازیگران خارجی برای اعمال فشار بر گروه‌های شیعی برای تشکیل ائتلاف نیز در این فرایند بسیار تأثیرگذار است. پس می‌توان گفت انتخابات پارلمانی در عراق، همان‌طور که غالب یکه و تنهایی در داخل ندارد، پیروز تک‌وتنهایی نیز در عرصه رقابت بین‌المللی و منطقه‌ای نخواهد داشت.