مروری بر «نسخههای شیخ برای سیاستمداران» اثر سیدشهابالدین طباطبایی
در خواب حبس میزندم باد
«در کلیات سعدی، انصافا نصیحتالملوک در کنار گلستان و بوستان به حاشیه رفته و مهجور افتاده، از سعدی که میگوییم بیشک بوستان و گلستاناش به یاد میآید، جز ادبیاتخواندهها و سعدیشناسان کمتر کسی نصیحتالملوک را میشناسد یا خوانده است... اگر کلیات سعدی را به دوستی هدیه کنیم گلستان و بوستان را ابتدا به خاطر اسم درکردنشان شروع میکند و به سبب جذابیتشان ادامه میدهد و بعد هم کار و گرفتاری اجازه نمیدهد و آخر هم نصیحتالملوک، ناخوانده میماند، مگر آنکه شرایطی همانند مناسبتی که برایم پیش آمد برایش پیش آید تا فرصت خواندن فراهم شود. از آن دست توفیقهای اجباری که حداقل برای کسی آرزو نمیکنم!» «نصیحتالملوک» یا «نسخههای شیخ برای سیاستمداران»، کتابجیبی درخوری است که سیدشهابالدین طباطبایی بهدلیل مهجور ماندن رسایل نثر سعدی بهخصوص نصیحتالملوک، گردآوری و نشر نظر نیز منتشر کرده است. آن هم در «مناسبتی نه چندان خوشایند» که «فرصتی چندماهه دست داد تا تنهاوتنها با دو کتاب تنها باشم، یکی قرآنکریم... و دیگری کلیات سعدی که اینبار واقعا کلش را خواندم.» کتاب، شامل بخشهای پایانی کلیات سعدی به تصحیح محمدعلی فروغی است که
رسمالخط بههمچسبیده و بدوناعراب آن جدا شده است با توضیح ترکیبها و معنی کلمات سختتر و البته شرح مختصری درباره شخصیتهای این رسالهها. علاوه بر این، مولف در هر موردی که ضرورت یا امکان داشته نظم و نثر مرتبط با متن را از گلستان و بوستان آورده است و برای تکمیلشدن مجموعه نصایح سعدی به ملوک، «رساله انکیانو» نیز در آخر رساله آمده است.
«نصیحتالملوک» یا «نسخههای شیخ برای سیاستمداران»، گرچه به معنای عرفی آن حبسیه نیست، اما نوعی حبسیه مدرن است که از سویی با شیخمصلحالدین سعدی، شاعر شهیر پیوند دارد و از اینرو سنت حبسیهنویسی را که همواره با شعر نسبت داشته به یاد میآورد. و از سوی دیگر برخلاف آنچه مضمون همیشگی حبسیهها است، اینجا سخنی از درد و رنج و شرح ماوقع بند و دربندیان نیست. بلکه تنها ایده کتاب؛ نسخههای شیخ برای سیاستمداران، از وضعیتِ «حیرتزده و بلاتکلیف پشت دیوارهایی بلند» حکایت دارد. اینکه در ناخوشایندترین شرایط، «وقتی سعدی میخوانی دلت میخواهد کسی به نصحیتهای سعدی گوش دهد: در هر دو، سه ماه شحنه زندان را بفرماید به غوص احوال زندانیان کردن، تا بیگناهان را خلاص دهد و گناه کوچک را پس از چند روزی ببخشد و زندان قاضی را همچنین نظر فرماید.»
«نصیحتالملوک» یا «نسخههای شیخ برای سیاستمداران»، گرچه به معنای عرفی آن حبسیه نیست، اما نوعی حبسیه مدرن است که از سویی با شیخمصلحالدین سعدی، شاعر شهیر پیوند دارد و از اینرو سنت حبسیهنویسی را که همواره با شعر نسبت داشته به یاد میآورد. و از سوی دیگر برخلاف آنچه مضمون همیشگی حبسیهها است، اینجا سخنی از درد و رنج و شرح ماوقع بند و دربندیان نیست. بلکه تنها ایده کتاب؛ نسخههای شیخ برای سیاستمداران، از وضعیتِ «حیرتزده و بلاتکلیف پشت دیوارهایی بلند» حکایت دارد. اینکه در ناخوشایندترین شرایط، «وقتی سعدی میخوانی دلت میخواهد کسی به نصحیتهای سعدی گوش دهد: در هر دو، سه ماه شحنه زندان را بفرماید به غوص احوال زندانیان کردن، تا بیگناهان را خلاص دهد و گناه کوچک را پس از چند روزی ببخشد و زندان قاضی را همچنین نظر فرماید.»
«در کلیات سعدی، انصافا نصیحتالملوک در کنار گلستان و بوستان به حاشیه رفته و مهجور افتاده، از سعدی که میگوییم بیشک بوستان و گلستاناش به یاد میآید، جز ادبیاتخواندهها و سعدیشناسان کمتر کسی نصیحتالملوک را میشناسد یا خوانده است... اگر کلیات سعدی را به دوستی هدیه کنیم گلستان و بوستان را ابتدا به خاطر اسم درکردنشان شروع میکند و به سبب جذابیتشان ادامه میدهد و بعد هم کار و گرفتاری اجازه نمیدهد و آخر هم نصیحتالملوک، ناخوانده میماند، مگر آنکه شرایطی همانند مناسبتی که برایم پیش آمد برایش پیش آید تا فرصت خواندن فراهم شود. از آن دست توفیقهای اجباری که حداقل برای کسی آرزو نمیکنم!» «نصیحتالملوک» یا «نسخههای شیخ برای سیاستمداران»، کتابجیبی درخوری است که سیدشهابالدین طباطبایی بهدلیل مهجور ماندن رسایل نثر سعدی بهخصوص نصیحتالملوک، گردآوری و نشر نظر نیز منتشر کرده است. آن هم در «مناسبتی نه چندان خوشایند» که «فرصتی چندماهه دست داد تا تنهاوتنها با دو کتاب تنها باشم، یکی قرآنکریم... و دیگری کلیات سعدی که اینبار واقعا کلش را خواندم.» کتاب، شامل بخشهای پایانی کلیات سعدی به تصحیح محمدعلی فروغی است که
رسمالخط بههمچسبیده و بدوناعراب آن جدا شده است با توضیح ترکیبها و معنی کلمات سختتر و البته شرح مختصری درباره شخصیتهای این رسالهها. علاوه بر این، مولف در هر موردی که ضرورت یا امکان داشته نظم و نثر مرتبط با متن را از گلستان و بوستان آورده است و برای تکمیلشدن مجموعه نصایح سعدی به ملوک، «رساله انکیانو» نیز در آخر رساله آمده است.
«نصیحتالملوک» یا «نسخههای شیخ برای سیاستمداران»، گرچه به معنای عرفی آن حبسیه نیست، اما نوعی حبسیه مدرن است که از سویی با شیخمصلحالدین سعدی، شاعر شهیر پیوند دارد و از اینرو سنت حبسیهنویسی را که همواره با شعر نسبت داشته به یاد میآورد. و از سوی دیگر برخلاف آنچه مضمون همیشگی حبسیهها است، اینجا سخنی از درد و رنج و شرح ماوقع بند و دربندیان نیست. بلکه تنها ایده کتاب؛ نسخههای شیخ برای سیاستمداران، از وضعیتِ «حیرتزده و بلاتکلیف پشت دیوارهایی بلند» حکایت دارد. اینکه در ناخوشایندترین شرایط، «وقتی سعدی میخوانی دلت میخواهد کسی به نصحیتهای سعدی گوش دهد: در هر دو، سه ماه شحنه زندان را بفرماید به غوص احوال زندانیان کردن، تا بیگناهان را خلاص دهد و گناه کوچک را پس از چند روزی ببخشد و زندان قاضی را همچنین نظر فرماید.»
«نصیحتالملوک» یا «نسخههای شیخ برای سیاستمداران»، گرچه به معنای عرفی آن حبسیه نیست، اما نوعی حبسیه مدرن است که از سویی با شیخمصلحالدین سعدی، شاعر شهیر پیوند دارد و از اینرو سنت حبسیهنویسی را که همواره با شعر نسبت داشته به یاد میآورد. و از سوی دیگر برخلاف آنچه مضمون همیشگی حبسیهها است، اینجا سخنی از درد و رنج و شرح ماوقع بند و دربندیان نیست. بلکه تنها ایده کتاب؛ نسخههای شیخ برای سیاستمداران، از وضعیتِ «حیرتزده و بلاتکلیف پشت دیوارهایی بلند» حکایت دارد. اینکه در ناخوشایندترین شرایط، «وقتی سعدی میخوانی دلت میخواهد کسی به نصحیتهای سعدی گوش دهد: در هر دو، سه ماه شحنه زندان را بفرماید به غوص احوال زندانیان کردن، تا بیگناهان را خلاص دهد و گناه کوچک را پس از چند روزی ببخشد و زندان قاضی را همچنین نظر فرماید.»