خاطرات مسئول پیشین سیاست خارجی اتحادیه اروپا از برجام

شرق: مسئول پیشین سیاست خارجی اتحادیه اروپا گفته که ما بعد از برجام رو به جلو حرکت نکردیم و این مایه شرمساری است. در روزهایی که همه طرف‌های توافق هسته‌ای به‌جز آمریکا همچنان از آن حمایت می‌کنند، کاترین اشتون از روزهای سخت مذاکرات و گفت‌وگو‌های طولانی نمایندگان کشورها با هم صحبت کرده است؛ کسی که پنج سال؛ یعنی از 2009 تا 2014 مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا بوده است. دیگر مسئولان حاضر در مذاکرات برجام، از جمله جان کری، وزیر خارجه پیشین آمریکا، هم اقدام به انتشار خاطرات شخصی خود کرده که فصلی از آن مربوط به برجام است. کری حالا از مخالفان سرسخت سیاست‌های دونالد ترامپ، به‌ویژه خروج واشنگتن از توافق هسته‌ای است؛ توافقی که به گفته اشتون، نسخه اولیه آن بعد از بی‌خوابی‌های نمایندگان کشورها در نهایت یک روز صبح ساعت پنج سال 92 علنی شد.
مذاکرات شبانه‌روزی
به گزارش «ایسنا»، مسئول پیشین سیاست خارجی اتحادیه اروپا در گفت‌وگو با «کارن وان هیپل»، مقام پیشین وزارت خارجه انگلیس و مدیر اندیشکده روسی، در پاسخ به سؤالی درباره تجربه‌اش از مذاکرات برجام بین ایران و 1+5 گفت: «مذاکرات بسیار سخت و شدید بود. شش کشور مذاکره می‌کردند. من ابتدا این مذاکرات را زمانی که (محمود) احمدی‌نژاد رئیس‌جمهور بود شروع کردم که روندی کاملا متفاوت داشت. آن زمان برای برگزاری جلسات در سرتاسر دنیا سرگردان بودیم، اما در دوره حسن روحانی، جلسات ما در ژنو و وین برگزار می‌شد که بسیار راحت‌تر شد، بنابراین توانستیم تمرکز خود را روی حل موضوعات بگذاریم». کاترین اشتون ادامه داد: «توافق اولیه در نوامبر سال 2013 (1392) در ژنو از طریق مذاکرات بسیار شدید و سخت طی چندین دوره حاصل شد که یک پیشرفت قابل‌توجه بود. خاطرم می‌آید در آن دوران اصلا نمی‌خوابیدم و در نهایت ساعت پنج صبح توافق را علنی کردیم». اشتون در ادامه درباره خاطراتش از مذاکرات گفت: «خاطره من از این مذاکرات، گفت‌وگوهای طولانی و هماهنگی میان مواضع گروه 1+5 است که هرکدام دیدگاه‌های مختلف و انتظارات متفاوتی از توافق داشتند. می‌بایست آنها را در یک مکان جمع می‌کردیم. باید مواضع را یکسان می‌کردیم تا طرف ایرانی بتواند درباره دستیابی به توافق نهایی اعتماد کند. بنابراین، مهم بود که تمام طرف‌ها در پایان موضعی واحد داشته باشند. همین مسئله زمان زیادی را از ما گرفت».
برجام الگویی برای حل مشکلات بین‌المللی
مسئول پیشین سیاست خارجی اتحادیه اروپا درباره دیگر موانعی که بر سر راه مذاکرات بود، گفت: «یکی دیگر از مشکلات در مذاکرات این بود که سایر طرف‌ها زمان زیادی را برای گفت‌وگوهای غیرمرتبط با موضوع هسته‌ای صرف می‌کردند. در میانه راه بحران اوکراین و روسیه پیش آمد و اگرچه ما از طرف اروپا و آمریکا به‌شدت نگران اقدام روسیه بودیم و این کشور را به دلیل فعالیت‌هایش تحریم می‌کردیم، اما در مذاکرات هسته‌ای با ایران طبق روال عادی کار می‌کردیم، زیرا همه به این نتیجه رسیده بودیم که یک‌ دلیل مشترک داریم و باید آن را به سرانجام برسانیم». او در ادامه از اینکه اعضای دائم شورای امنیت سازمان ملل به‌علاوه آلمان، پس از دستیابی به توافق هسته‌ای ایران هیچ اقدام مثبتی انجام ندادند، ابراز تأسف کرد. اشتون در توصیف برجام گفت: «امیدوار بودم روش همکاری این گروه به‌عنوان یک الگو برای حل سایر مشکلات بین‌المللی مورد استفاده قرار گیرد، چراکه بسیار موفقیت‌آمیز بود».
شرمساری اتحادیه اروپا و دیگر اعضای توافق هسته‌ای
آینده برجام دیگر موضوعی بود که مسئول پیشین اتحادیه اروپا درباره آن صحبت کرد. کاترین اشتون گفت: «این توافق مبتنی‌بر پایبندی تمام طرف‌ها به آن است. ایرانی‌ها به‌طور صددرصد به تعهداتشان در توافق عمل می‌کنند. این خود از اهمیت زیادی برخوردار است، چراکه در بسیاری از توافق‌ها شاهد پایبندی صددرصدی نیستیم». او ادامه داد: «اکنون با شرایطی مواجهیم که مهم‌ترین طرف‌ این توافق تصمیم گرفته که از آن خارج شود و کار را برای دیگران و برای ادامه توافق دشوار کرده است. تأثیرات این اقدام نیز حائز اهمیت است، نه‌تنها برای توافق، بلکه برای سال‌هایی که روی توافق کار شد و همکاری اتفاق افتاد. وقتی شما نیاز دارید که دیگران با شما همکاری کنند باید بدانند که این، به چیزی منتج خواهد شد که باید به آن پایبند بمانید». اشتون تأکید کرد که بنابراین، من نه‌تنها نگران این توافق هستم، بلکه نگرانم چگونه می‌توانیم اقدامات دیپلماتیک و فعالیت‌های مشترک خود را در آینده گسترش دهیم. این مقام ارشد اروپایی گفت: «یکی از اصلی‌ترین استدلال‌هایی که در مخالفت با توافق مطرح می‌شد این بود که چرا تنها به موضوع هسته‌ای محدود شده است. دلیلش این بود که سازمان ملل به این گروه خاص از کشورها این مسئولیت را محول کرد که به این موضوع رسیدگی کنند و من امیدوار بودم که به توافق دست یابیم؛ توافقی که بر مبنای آن، سایر مسائل مورد نگرانی نیز حل ‌شوند، اما ما هرگز رو به ‌جلو حرکت نکردیم و این مایه شرمساری است».

شرق: مسئول پیشین سیاست خارجی اتحادیه اروپا گفته که ما بعد از برجام رو به جلو حرکت نکردیم و این مایه شرمساری است. در روزهایی که همه طرف‌های توافق هسته‌ای به‌جز آمریکا همچنان از آن حمایت می‌کنند، کاترین اشتون از روزهای سخت مذاکرات و گفت‌وگو‌های طولانی نمایندگان کشورها با هم صحبت کرده است؛ کسی که پنج سال؛ یعنی از 2009 تا 2014 مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا بوده است. دیگر مسئولان حاضر در مذاکرات برجام، از جمله جان کری، وزیر خارجه پیشین آمریکا، هم اقدام به انتشار خاطرات شخصی خود کرده که فصلی از آن مربوط به برجام است. کری حالا از مخالفان سرسخت سیاست‌های دونالد ترامپ، به‌ویژه خروج واشنگتن از توافق هسته‌ای است؛ توافقی که به گفته اشتون، نسخه اولیه آن بعد از بی‌خوابی‌های نمایندگان کشورها در نهایت یک روز صبح ساعت پنج سال 92 علنی شد.
مذاکرات شبانه‌روزی
به گزارش «ایسنا»، مسئول پیشین سیاست خارجی اتحادیه اروپا در گفت‌وگو با «کارن وان هیپل»، مقام پیشین وزارت خارجه انگلیس و مدیر اندیشکده روسی، در پاسخ به سؤالی درباره تجربه‌اش از مذاکرات برجام بین ایران و 1+5 گفت: «مذاکرات بسیار سخت و شدید بود. شش کشور مذاکره می‌کردند. من ابتدا این مذاکرات را زمانی که (محمود) احمدی‌نژاد رئیس‌جمهور بود شروع کردم که روندی کاملا متفاوت داشت. آن زمان برای برگزاری جلسات در سرتاسر دنیا سرگردان بودیم، اما در دوره حسن روحانی، جلسات ما در ژنو و وین برگزار می‌شد که بسیار راحت‌تر شد، بنابراین توانستیم تمرکز خود را روی حل موضوعات بگذاریم». کاترین اشتون ادامه داد: «توافق اولیه در نوامبر سال 2013 (1392) در ژنو از طریق مذاکرات بسیار شدید و سخت طی چندین دوره حاصل شد که یک پیشرفت قابل‌توجه بود. خاطرم می‌آید در آن دوران اصلا نمی‌خوابیدم و در نهایت ساعت پنج صبح توافق را علنی کردیم». اشتون در ادامه درباره خاطراتش از مذاکرات گفت: «خاطره من از این مذاکرات، گفت‌وگوهای طولانی و هماهنگی میان مواضع گروه 1+5 است که هرکدام دیدگاه‌های مختلف و انتظارات متفاوتی از توافق داشتند. می‌بایست آنها را در یک مکان جمع می‌کردیم. باید مواضع را یکسان می‌کردیم تا طرف ایرانی بتواند درباره دستیابی به توافق نهایی اعتماد کند. بنابراین، مهم بود که تمام طرف‌ها در پایان موضعی واحد داشته باشند. همین مسئله زمان زیادی را از ما گرفت».
برجام الگویی برای حل مشکلات بین‌المللی
مسئول پیشین سیاست خارجی اتحادیه اروپا درباره دیگر موانعی که بر سر راه مذاکرات بود، گفت: «یکی دیگر از مشکلات در مذاکرات این بود که سایر طرف‌ها زمان زیادی را برای گفت‌وگوهای غیرمرتبط با موضوع هسته‌ای صرف می‌کردند. در میانه راه بحران اوکراین و روسیه پیش آمد و اگرچه ما از طرف اروپا و آمریکا به‌شدت نگران اقدام روسیه بودیم و این کشور را به دلیل فعالیت‌هایش تحریم می‌کردیم، اما در مذاکرات هسته‌ای با ایران طبق روال عادی کار می‌کردیم، زیرا همه به این نتیجه رسیده بودیم که یک‌ دلیل مشترک داریم و باید آن را به سرانجام برسانیم». او در ادامه از اینکه اعضای دائم شورای امنیت سازمان ملل به‌علاوه آلمان، پس از دستیابی به توافق هسته‌ای ایران هیچ اقدام مثبتی انجام ندادند، ابراز تأسف کرد. اشتون در توصیف برجام گفت: «امیدوار بودم روش همکاری این گروه به‌عنوان یک الگو برای حل سایر مشکلات بین‌المللی مورد استفاده قرار گیرد، چراکه بسیار موفقیت‌آمیز بود».
شرمساری اتحادیه اروپا و دیگر اعضای توافق هسته‌ای
آینده برجام دیگر موضوعی بود که مسئول پیشین اتحادیه اروپا درباره آن صحبت کرد. کاترین اشتون گفت: «این توافق مبتنی‌بر پایبندی تمام طرف‌ها به آن است. ایرانی‌ها به‌طور صددرصد به تعهداتشان در توافق عمل می‌کنند. این خود از اهمیت زیادی برخوردار است، چراکه در بسیاری از توافق‌ها شاهد پایبندی صددرصدی نیستیم». او ادامه داد: «اکنون با شرایطی مواجهیم که مهم‌ترین طرف‌ این توافق تصمیم گرفته که از آن خارج شود و کار را برای دیگران و برای ادامه توافق دشوار کرده است. تأثیرات این اقدام نیز حائز اهمیت است، نه‌تنها برای توافق، بلکه برای سال‌هایی که روی توافق کار شد و همکاری اتفاق افتاد. وقتی شما نیاز دارید که دیگران با شما همکاری کنند باید بدانند که این، به چیزی منتج خواهد شد که باید به آن پایبند بمانید». اشتون تأکید کرد که بنابراین، من نه‌تنها نگران این توافق هستم، بلکه نگرانم چگونه می‌توانیم اقدامات دیپلماتیک و فعالیت‌های مشترک خود را در آینده گسترش دهیم. این مقام ارشد اروپایی گفت: «یکی از اصلی‌ترین استدلال‌هایی که در مخالفت با توافق مطرح می‌شد این بود که چرا تنها به موضوع هسته‌ای محدود شده است. دلیلش این بود که سازمان ملل به این گروه خاص از کشورها این مسئولیت را محول کرد که به این موضوع رسیدگی کنند و من امیدوار بودم که به توافق دست یابیم؛ توافقی که بر مبنای آن، سایر مسائل مورد نگرانی نیز حل ‌شوند، اما ما هرگز رو به ‌جلو حرکت نکردیم و این مایه شرمساری است».