ترامپ واسطه را پس گرفت
روحاله نخعی: حضور محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران، در نیویورک در کنار مصاحبهها و گفتوگوهای رسمیاش با خبری درباره گفتوگویی غیررسمی نیز همراه شد. وبسایت پولیتیکو خبر داد سناتور رند پال، جمهوریخواه لیبرتارین (طرفدار محدودیت دولت) که بین همحزبیهای رئیسجمهور، اغلب بیشترین مخالفت را با اقدامات نظامی و مداخلههای کشورش، دور از مرزها دارد، با رئیسجمهور آمریکا صحبت کرده و از او خواسته است به نمایندگی از طرف رئیسجمهور با ظریف صحبت کند. ترامپ که این درخواست را در حال انجام بازی گلف با سناتور ایالت کنتاکی از او شنیده است، با پیشنهاد پال موافقت میکند. طبق این گزارش، پیشنهاد رند پال این بوده که در گفتوگو با ظریف، به نمایندگی از رئیسجمهور، «شاخه زیتونی» به سمت ایران دراز کند. طبق این خبر که با نقل از چهار مقام گزارش شده، هدف این دیدار کاهش تنش با ایران بوده است.
کاخ سفید و دفتر سناتور پال در پاسخ به پیگیری رسانههای آمریکایی از رد یا تأیید این خبر خودداری کردهاند؛ اما شخص ترامپ در پاسخ به سؤال خبرنگاران با اظهار بیاطلاعی از محتوای این گزارش گفت فقط با پال حرف زده است و رابطه خوبی با او دارد: «به حرفهایش هم گوش میدهم اما من او را منصوب نکردم».
البته رند پال از جمله کسانی بود که در زمان مذاکرات هستهای با ارسال نامهای به مقامات ایران گفت هر گونه توافق بدون تأیید کنگره وزن زیادی نخواهد داشت. این اقدام از سوی بسیاری تلاش برای اخلال در روند توافق دیده شد اما پال گفت قصد داشته موضع رئیسجمهور را تقویت کند. پال که در سال ۲۰۱۵ و در زمان مذاکرات گفته بود «هیچ کس در واشنگتن بیشتر از من با جنگ مخالف نیست»، در دوران ترامپ نیز همچنان با ایده استفاده از گزینه نظامی علیه ایران مخالفت میکند. او به طور کلی در سیاست خارجی گرایشهای انزواگرایانه دارد و نسبت به هر گونه مداخله نظامی و غیرنظامی فرامرزی و نیز بسیاری از تعاملات تجاری با کشورهای دیگر، موضعی مخالف میگیرد.
احتمالا به دلیل همین سوابق، گزارشها حاکی است ورود پال به گفتوگوها به مذاق تیم رئیسجمهور خوش نیامده است. بیزنس اینسایدر گزارش میدهد مقامات دولت چندان نسبت به ایده گفتوگوی پال با ظریف موضع مثبتی ندارند چراکه نگران هستند او کارزار فشار حداکثری دولت علیه ایران را تضعیف کند. پال در یک جلسه کنگره نیز صراحتا به مایک پمپئو، وزیر خارجه، گفته بود او و دولت متبوعش «اجازه ندارید به جنگ با ایران بروید. فقط کنگره میتواند اعلان جنگ کند».
به همین دلیل، برخی ناظران معنای دیگری هم از ورود پال به ماجرا برداشت میکنند. به عقیده آنها، موافقت ترامپ با گفتوگوی پال و ظریف ممکن است به این معنا باشد که او از رویکرد پمپئو و جان بولتون، مشاور امنیت ملی رئیسجمهور، نسبت به وضعیت روابط با ایران، خسته شده است. پولیتیکو نوشته است از یک مقام دولت ترامپ درباره ماجرای پال پرسیده و در مقابل، این جواب را همراه با خنده از او شنیده است: «[رئیسجمهور] از همه ما ناامید شده است».
در گزارشها خبری از این نیست که این دیدار واقعا رخ داده یا نه، اما ممکن است خبریشدن ماجرا مانع از وقوع آن شده باشد. اندریا میچل، خبرنگار شبکه تلویزیونی انبیسی، از وندی شرمن، عضو تیم مذاکرهکننده آمریکا در زمان توافق برجام نقل کرده است که «نبرد سهمگینی در دولت ترامپ در جریان است. به باور من، جان بولتون یا متحدان او ملاقات احتمالی سناتور پال با وزیر امور خارجه ایران را افشا کردند تا در دیپلماسی اخلال ایجاد کند. فکر میکنم یک سناتور هر کاری که میخواهد، میتواند انجام دهد». محمدجواد ظریف نیز در پاسخ به سؤالات مربوط به این خبر بدون رد یا تأیید گفتوگو با پال، اشاره کرد در سفرهای پیشینش نیز چنین دیدارهایی کرده است: «در سفرهایی که به نیویورک دارم با نمایندگان کنگره که نمایندگان مردم آمریکا هستند، نه فرستاده دولت این کشور، گفتوگو کردهام و باز هم این کار را انجام میدهم اما این مسئله را که با چه کسانی گفتوگو میکنم، به خودشان واگذار میکنم تا اعلام کنند». پیشتر خبرنگار پولیتیکو عکسی از صفحه گوشی سناتور دموکرات دایان فاینستین منتشر کرد که نام جواد ظریف در آن دیده میشد. در واکنش به این خبر، دفتر سناتور
فاینستین تأیید کرد این عضو کنگره در مدتی که ظریف در نیویورک حضور داشت، با او یک جلسه شام کاری داشته است.
ظریف در گفتوگو با نشنال اینترست درباره ادعای میانجیگری پال، تصریح کرد: «دونالد ترامپ اعلام کرد پال فرستاده ویژه وی نیست. ما نیز حرف او را قبول میکنیم». وزیر امور خارجه ایران در پاسخ به اینکه «چرا شما شخصا با ترامپ مذاکره نمیکنید؟» تصریح کرد: «اینکار را نمیکنیم چراکه هماکنون یک توافق با دولت آمریکا داریم. اگر در نظر بگیریم که توافق با دولت قبلی فقط تا زمان روی کارآمدن ترامپ حفظ شد، پس باید تصور کنیم توافق بعدی نیز تا پایان ریاستجمهوری ترامپ باقی خواهد ماند. همین باعث میشود او به خواسته خود نرسد». ظریف درباره مذاکره با ترامپ تصریح کرد: «برای ما فرقی ندارد که چه کسی ریاست کاخ سفید را در دست دارد. ما محاسباتمان را بر اساس منافع و آینده خودمان انجام میدهیم. آمریکا باید آینده خود را مشخص کند». پایانیافتن سفر ظریف به نیویورک، به این گمانهزنیها نیز پایان میدهد. وزیر خارجه ایران به منظور شرکت در اجلاس وزیران امور خارجه «نم»، دیروز جمعه به کاراکاس سفر کرد. ظریف ضمن شرکت در این نشست، با تعدادی از همتایان خود نیز دیدار و رایزنی خواهد کرد. رایزنی با رئیسجمهور، رئیس مجلس و وزیر امور خارجه ونزوئلا از دیگر
برنامههای سفر ظریف به ونزوئلا است. او سپس به منظور رایزنی با مقامات نیکاراگوئه و بولیوی عازم این دو کشور آمریکای جنوبی خواهد شد.
روحاله نخعی: حضور محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران، در نیویورک در کنار مصاحبهها و گفتوگوهای رسمیاش با خبری درباره گفتوگویی غیررسمی نیز همراه شد. وبسایت پولیتیکو خبر داد سناتور رند پال، جمهوریخواه لیبرتارین (طرفدار محدودیت دولت) که بین همحزبیهای رئیسجمهور، اغلب بیشترین مخالفت را با اقدامات نظامی و مداخلههای کشورش، دور از مرزها دارد، با رئیسجمهور آمریکا صحبت کرده و از او خواسته است به نمایندگی از طرف رئیسجمهور با ظریف صحبت کند. ترامپ که این درخواست را در حال انجام بازی گلف با سناتور ایالت کنتاکی از او شنیده است، با پیشنهاد پال موافقت میکند. طبق این گزارش، پیشنهاد رند پال این بوده که در گفتوگو با ظریف، به نمایندگی از رئیسجمهور، «شاخه زیتونی» به سمت ایران دراز کند. طبق این خبر که با نقل از چهار مقام گزارش شده، هدف این دیدار کاهش تنش با ایران بوده است.
کاخ سفید و دفتر سناتور پال در پاسخ به پیگیری رسانههای آمریکایی از رد یا تأیید این خبر خودداری کردهاند؛ اما شخص ترامپ در پاسخ به سؤال خبرنگاران با اظهار بیاطلاعی از محتوای این گزارش گفت فقط با پال حرف زده است و رابطه خوبی با او دارد: «به حرفهایش هم گوش میدهم اما من او را منصوب نکردم».
البته رند پال از جمله کسانی بود که در زمان مذاکرات هستهای با ارسال نامهای به مقامات ایران گفت هر گونه توافق بدون تأیید کنگره وزن زیادی نخواهد داشت. این اقدام از سوی بسیاری تلاش برای اخلال در روند توافق دیده شد اما پال گفت قصد داشته موضع رئیسجمهور را تقویت کند. پال که در سال ۲۰۱۵ و در زمان مذاکرات گفته بود «هیچ کس در واشنگتن بیشتر از من با جنگ مخالف نیست»، در دوران ترامپ نیز همچنان با ایده استفاده از گزینه نظامی علیه ایران مخالفت میکند. او به طور کلی در سیاست خارجی گرایشهای انزواگرایانه دارد و نسبت به هر گونه مداخله نظامی و غیرنظامی فرامرزی و نیز بسیاری از تعاملات تجاری با کشورهای دیگر، موضعی مخالف میگیرد.
احتمالا به دلیل همین سوابق، گزارشها حاکی است ورود پال به گفتوگوها به مذاق تیم رئیسجمهور خوش نیامده است. بیزنس اینسایدر گزارش میدهد مقامات دولت چندان نسبت به ایده گفتوگوی پال با ظریف موضع مثبتی ندارند چراکه نگران هستند او کارزار فشار حداکثری دولت علیه ایران را تضعیف کند. پال در یک جلسه کنگره نیز صراحتا به مایک پمپئو، وزیر خارجه، گفته بود او و دولت متبوعش «اجازه ندارید به جنگ با ایران بروید. فقط کنگره میتواند اعلان جنگ کند».
به همین دلیل، برخی ناظران معنای دیگری هم از ورود پال به ماجرا برداشت میکنند. به عقیده آنها، موافقت ترامپ با گفتوگوی پال و ظریف ممکن است به این معنا باشد که او از رویکرد پمپئو و جان بولتون، مشاور امنیت ملی رئیسجمهور، نسبت به وضعیت روابط با ایران، خسته شده است. پولیتیکو نوشته است از یک مقام دولت ترامپ درباره ماجرای پال پرسیده و در مقابل، این جواب را همراه با خنده از او شنیده است: «[رئیسجمهور] از همه ما ناامید شده است».
در گزارشها خبری از این نیست که این دیدار واقعا رخ داده یا نه، اما ممکن است خبریشدن ماجرا مانع از وقوع آن شده باشد. اندریا میچل، خبرنگار شبکه تلویزیونی انبیسی، از وندی شرمن، عضو تیم مذاکرهکننده آمریکا در زمان توافق برجام نقل کرده است که «نبرد سهمگینی در دولت ترامپ در جریان است. به باور من، جان بولتون یا متحدان او ملاقات احتمالی سناتور پال با وزیر امور خارجه ایران را افشا کردند تا در دیپلماسی اخلال ایجاد کند. فکر میکنم یک سناتور هر کاری که میخواهد، میتواند انجام دهد». محمدجواد ظریف نیز در پاسخ به سؤالات مربوط به این خبر بدون رد یا تأیید گفتوگو با پال، اشاره کرد در سفرهای پیشینش نیز چنین دیدارهایی کرده است: «در سفرهایی که به نیویورک دارم با نمایندگان کنگره که نمایندگان مردم آمریکا هستند، نه فرستاده دولت این کشور، گفتوگو کردهام و باز هم این کار را انجام میدهم اما این مسئله را که با چه کسانی گفتوگو میکنم، به خودشان واگذار میکنم تا اعلام کنند». پیشتر خبرنگار پولیتیکو عکسی از صفحه گوشی سناتور دموکرات دایان فاینستین منتشر کرد که نام جواد ظریف در آن دیده میشد. در واکنش به این خبر، دفتر سناتور
فاینستین تأیید کرد این عضو کنگره در مدتی که ظریف در نیویورک حضور داشت، با او یک جلسه شام کاری داشته است.
ظریف در گفتوگو با نشنال اینترست درباره ادعای میانجیگری پال، تصریح کرد: «دونالد ترامپ اعلام کرد پال فرستاده ویژه وی نیست. ما نیز حرف او را قبول میکنیم». وزیر امور خارجه ایران در پاسخ به اینکه «چرا شما شخصا با ترامپ مذاکره نمیکنید؟» تصریح کرد: «اینکار را نمیکنیم چراکه هماکنون یک توافق با دولت آمریکا داریم. اگر در نظر بگیریم که توافق با دولت قبلی فقط تا زمان روی کارآمدن ترامپ حفظ شد، پس باید تصور کنیم توافق بعدی نیز تا پایان ریاستجمهوری ترامپ باقی خواهد ماند. همین باعث میشود او به خواسته خود نرسد». ظریف درباره مذاکره با ترامپ تصریح کرد: «برای ما فرقی ندارد که چه کسی ریاست کاخ سفید را در دست دارد. ما محاسباتمان را بر اساس منافع و آینده خودمان انجام میدهیم. آمریکا باید آینده خود را مشخص کند». پایانیافتن سفر ظریف به نیویورک، به این گمانهزنیها نیز پایان میدهد. وزیر خارجه ایران به منظور شرکت در اجلاس وزیران امور خارجه «نم»، دیروز جمعه به کاراکاس سفر کرد. ظریف ضمن شرکت در این نشست، با تعدادی از همتایان خود نیز دیدار و رایزنی خواهد کرد. رایزنی با رئیسجمهور، رئیس مجلس و وزیر امور خارجه ونزوئلا از دیگر
برنامههای سفر ظریف به ونزوئلا است. او سپس به منظور رایزنی با مقامات نیکاراگوئه و بولیوی عازم این دو کشور آمریکای جنوبی خواهد شد.